تصویب نامه شماره 68969/ت62770هـ مورخ 1403/05/01 هیات وزیران
هیئت وزیران در جلسه 1403/4/6 به پیشنهاد مشترک وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بند (ر) ماده (28) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403، آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان
ماده 1 – در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
1 – قانون : قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403.
2 – صندوق های بازنشستگی : کلیه سازمان ها و صندوق های بیمه و بازنشستگی مشمول بند (ر) موضوع ماده (28) قانون.
3 – حقوق بازنشستگی: وجوهی که با توجه به قوانین و مقررات مربوط به صندوق بازنشستگی ذی ربط، تحت این عنوان و یا به عنوان مستمری، حسب مورد به بیمه شده بازنشسته، از کارافتاده کلی و یا بازماندگان بیمه شده متوفی (به استثنای کمک هزینه عائله مندی و اولاد و سایر مزایای جانبی غیرمشمول کسورات بیمه و بازنشستگی) پرداخت می گردد.
4 – شاغل: فردی که به تبع اشتغال و از طریق کارفرمای ذی ربط و با پرداخت حق بیمه مربوط مطابق با قوانین و مقررات، مشترک فعال یکی از صندوق های بازنشستگی محسوب می گردد.
5 – شاغلان مشابه و همطراز: شاغلانی که به لحاظ نظام جبران خدمات و همچنین از لحاظ پایه، رتبه، مرتبه، طبقه، درجه، گروه و یا سایر عناوین مشابه با رعایت احکام این آیین نامه، دارای وضعیت یکسان یا ویژگی های مشترک با شغل فرد بازنشسته در زمان اشتغال وی باشند.
6 (اصلاحی 1403/09/25)– مابهالتفاوت: اختلاف رقم بین مبلغ حقوق بازنشستگی هر فرد با نود درصد (۹۰%) میانگین حقوق و فوقالعادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همطراز،
ماده 2 – صندوق های بازنشستگی مکلفند از ابتدای سال 1403 و در حدود اعتبارات مصوب مربوط، حقوق بازنشستگی مشمولین صندوق خود را با رعایت این آیین نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط متناسب سازی نمایند.
تبصره – منابع حاصل از بند (ر) تبصره (6) قانون بودجه سال 1403 کل کشور صرفاً بابت اجرای متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشکری، کشوری و صندوق فولاد و اعتبار متناظر آن در قوانین بودجه سنوات آتی هزینه خواهد شد.
ماده 3 – کلیه بیمه شدگانی که مطابق با قوانین و مقررات صندوق بازنشستگی ذی ربط تا پایان سال 1402 مشمول دریافت حقوق بازنشستگی شدهاند در سال 1403 مشمول متناسب سازی موضوع این آیین نامه می باشند.
تبصره 1 – مبنای تعیین مابه التفاوت و همچنین ملاک تشخیص حقوق و فوق العاده های مشمول کسور شاغلان مشابه و همطراز برای متناسب سازی حقوق بازنشستگان که تا پایان سال 1402، حقوق بازنشستگی آنان برقرار شده است، در ابتدای سال 1403 و پس از اعمال افزایش ضریب سنواتی برای حقوق شاغلان و بازنشستگان و با رعایت بندهای (3)، (5) و (6) ماده (1) این آیین نامه می باشد.
تبصره 2 – اجرای متناسب سازی برای افرادی که حقوق بازنشستگی آنان در سالهای 1403 و پس از آن تا پایان سال 1404 برقرار می شود، در سقف اعتبارات پیش بینی شده در قوانین بودجه سنوات آتی و با رعایت مفاد این آیین نامه خواهد بود.
تبصره ۳ (الحاقی 1404/01/24) – بازنشستگانی که حقوق بازنشستگی آنان در طول سال ۱۴۰۳ برقرار شده است نیز در صورت داشتن شرایط قانونی لازم از تاریخ 1404/1/1 مشمول هفتاد درصد (۷۰%) مابهالتفاوت متناسب سازی میشوند.
ماده 4 – سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور ظرف دو ماه و با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح، دستگاه های اجرایی و صندوق بازنشستگی ذی ربط (حسب مورد)، در رابطه با مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت، قانون استخدام کشوری و سایر دستگاه های دارای قوانین و مقررات خاص استخدامی که پرداخت حقوق و مزایای کارکنان آنان مشمول دریافت مجوز یا نظارت سازمان اداری و استخدامی می باشد، جداول مربوط به نحوه شناسایی و طبقه بندی بازنشستگان را بر اساس مبلغ کسور پرداختی توسط شاغلان مشابه و همطراز در پایه، رتبه، مرتبه، طبقه، درجه، گروه و یا سایر عناوین مشابه و با ملاک (30) سال سابقه بیمه پردازی تهیه نموده و به صندوق بازنشستگی ذی ربط ابلاغ می نمایند به نحوی که با توجه به تنوع گروه های شاغلین و بازنشستگان نظیر فرهنگیان مشمول رتبه بندی، اعضای هیئت علمی و قضات، جداول به طور جداگانه تنظیم و ابلاغ شود.
تبصره 1- در مواردی که براساس قوانین و مقررات مربوط، حقوق و اقلام مشمول کسور بازنشستگی شاغلان در پایان سال 1402مشمول دریافت مجوز یا نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور نباشد، تهیه جداول مذکور در این ماده در مهلت مذکور و به روش یاد شده (با رعایت میانگین سرانه ماهانه پرداختی برای متناسب سازی بر اساس تعداد بازنشستگان مشمول صندوق بازنشستگی کشوری و لشکری در قانون بودجه کل کشور) برعهده هیئت امنا یا عالی ترین رکن تصمیم گیرنده در صندوق بازنشستگی ذی ربط می باشد.
تبصره ۲ (اصلاحی 1403/09/25)- در مواردی که بنگاهها و شرکت های دولتی واگذار گردیده اند اجرای متناسب سازی بازنشستگان آنها به ترتیب زیر و حداکثر تا سقف هفت برابر حداقل حقوق کارکنان مندرج در قانون بودجه سنواتی و یا حداقل دستمزد مشمولین قانون کار (حسب مورد) انجام میشود:
الف – در مورد کارکنانی که قبل از واگذاری بازنشسته شده اند براساس جداول موضوع ماده (4) با فرض تداوم دولتی بودن بنگاه یا شرکت دولتی متناسب سازی صورت می گیرد.
ب (اصلاحی 1403/09/25)- در مورد کارکنانی که بعد از واگذاری بازنشسته شده یا میشوند و در اجرای تبصره (۱) ماده (۲۱) قانون مدیریت خدمات کشوری صندوق قبلی خویش را حفظ نمودهاند، براساس نسبت مستمری بازنشسته به حداقل دستمزد همان سال با نود درصد (۹۰%) نسبت اولین مستمری بازنشستگی به حداقل دستمزد سال برقراری مستمری که توسط هیئت امنای صندوق ذیربط با رعایت این آئیننامه ابلاغ میشود، متناسبسازی صورت میگیرد.
پ – در مورد سایر کارکنان که پس از واگذاری صندوق خود را تغییر داده اند متناسب سازی طبق مقررات مورد عمل صندوق جدید انجام می شود.
تبصره 3 – در مورد بازنشستگان سازمان هایی که منحل شده اند بر اساس جداول موضوع ماده (4) این آیین نامه، با فرض تداوم حیات آخرین دستگاه زمان اشتغال، متناسب سازی انجام می گیرد.
تبصره 4 – در مورد بازنشستگان خویش فرمای مشمول بند (الف) ماده (6) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395 بر اساس جداول موضوع ماده (4) این آیین نامه با فرض تداوم اشتغال درآخرین دستگاه مربوط، متناسب سازی انجام می گیرد.
ماده 5 – سهم سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح از منابع مندرج در قانون بودجه سال های 1403، 1404 و 1405 برای متناسب سازی با توجه به سرانه ماهانه منظورشده برای بازنشستگان کشوری با رعایت تبصره (3) ماده (117) قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر قوانین و مقررات مربوط، توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تعیین می شود.
ماده ۶ (اصلاحی 1403/09/25)- صندوق بازنشستگی ذیربط مکلف است بر اساس جداول و ضوابط ابلاغی موضوع ماده (۴) و در سقف اعتبار ابلاغی ضمن اصلاح احکام، نسبت به پرداخت چهل درصد (۴۰%) مابهالتفاوت مربوط به هر فرد مشمول، با رعایت مفاد این آئیننامه از تاریخ ۱/۹/۱۴۰۳ اقدام نماید. مابهالتفاوت مبالغ پرداختی بابت متناسبسازی از تاریخ ۱/۱/۱۴۰۳ لغایت ۳۰/۰۸/۱۴۰۳ با پیشبینی اعتبار در قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، در طول سال آینده پرداخت خواهد شد.
تبصره ۱ (اصلاحی 1403/09/25)- با توجه به حکم مقرر در بندهای (ت) و (ج) ماده (۱۸) قانون برنامه هفتم پیشرفت، پرداخت مابهالتفاوت توسط صندوق های بازنشستگی کشوری، لشکری و فولاد که برای متناسبسازی از اعتبارات مندرج در قانون بودجه کل کشور استفاده مینمایند، صرفاً در حدود اعتبارات مصوب مربوط در قوانین بودجه سنواتی و سیر مراحل قانونی تخصیص اعتبار میباشد.
تبصره ۲ (اصلاحی 1403/09/25)- مبلغ مابهالتفاوت پرداختی بابت متناسبسازی به صورت جداگانه در احکام صادره سوی صندوق بازنشستگی ذیربط، درج و مشمول افزایش ضریب ریالی سنواتی حقوق میگردد.
تبصره 3 – صندوق های بازنشستگی که از اعتبارات مندرج در قوانین بودجه کل کشور برای اجرای متناسب سازی استفاده نمی کنند، می توانند از محل منابع خود و با تصویب هیئت امنا و یا بالاترین رکن تصمیم گیرنده خود و با رعایت سایر احکام مندرج در این آیین نامه نسبت به انجام متناسب سازی و پرداخت مابه التفاوت (با رعایت میانگین سرانه ماهانه پرداختی برای متناسب سازی بر اساس تعداد بازنشستگان مشمول صندوق بازنشستگی کشوری و لشکری در قانون بودجه کل کشور) اقدام نمایند.
ماده 7 (اصلاحی 1403/09/25)- در سال ۱۴۰۳ به منظور برقراری عدالت در پرداخت حقوق بازنشستگان، مستمریبگیران و وظیفه بگیران صندوق های بازنشستگی کشوری، لشکری و فولاد، مشمولانی که با اجرای مفاد این آئیننامه، حقوق آنها افزایش نیافته و یا کمتر از ده درصد (۱۰%) حداقل حقوق موضوع جزء (۱-۲) بند (الف) تبصره (۱۵) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور افزایش یابد، تا مبلغ ده درصد (۱۰%) حداقل حقوق یادشده تا پایان سال ۱۴۰۳ به عنوان «کمک معیشت» به طور ثابت از محل اعتبارات مصوب مربوطه و عنداللزوم از محل جابجایی اعتبارات مطابق با قوانین و مقررات پرداخت میگردد. مبلغ علیالحساب موضوع تصویب نامه شماره ۵۶۳۰۶/ت۶۲۷۷۰هـ مورخ 1403/04/04پس از صدور احکام قطعی متناسب سازی بر این اساس اعمال حساب میگردد.
ماده ۸ (الحاقی 1404/01/24) – صندوق بازنشستگی کشوری مکلف است ضمن صدور احکام متناسب سازی بازنشستگان فرهنگی مشمول قانون نظام رتبه بندی معلمان ۳۱/۶/۱۴۰۰ لغایت ۳۰/۱۱/۱۴۰۰ بر اساس نود درصد (۹۰%) اقلام مشمول کسور آخرین حکم دوران اشتغال افراد مذکور و اعمال افزایشهای قانونی سالهای ۱۴۰۱ لغایت ۱۴۰۳ و لحاظ مبالغ دریافتی از زمان صدور اولین حکم بازنشستگی تا زمان ابلاغ این آییننامه، نسبت به محاسبه معوقات و پرداخت آن در سقف اعتبارات ابلاغی ذیربط در طول سال جاری اقدام نماید.
تبصره (الحاقی 1404/01/24) – سازمان تأمین اجتماعی مکلف است احکام متناسب سازی بازنشستگان فرهنگی مشمول این ماده که مشترک آن سازمان میباشند را مطابق قوانین و مقررات مربوط به متناسب سازی مشمولین قانون تأمین اجتماعی بر اساس نود درصد (۹۰%) اقلام مشمول کسور آخرین حکم دوران اشتغال افراد مذکور صادر و پس از اعمال افزایشهای قانونی سالهای ۱۴۰۱ لغایت ۱۴۰۳ مطابق قوانین و مقررات مربوط و کسر مبالغ پرداختی به این افراد، معوقات بازنشستگان را محاسبه و پرداخت نماید. سازمان برنامه و بودجه کشور اعتبار مربوطه را در طول سال تأمین مینماید.
ماده 9 – نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه برعهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح (حسب مورد) می باشد. کلیه دستگاه های اجرایی ذی ربط و صندوق های بازنشستگی مشمول به استثنای سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات مکلفند نسبت به ارسال گزارش و اطلاعات مربوط به نحوه اجرای این آیین نامه به وزارتخانه های مذکور اقدام نمایند.
محمد مخبر- معاون اول رییس جمهور
مقررات مرتبط:
– تصویب نامه در خصوص پرداخت ماهانه مبلغ ده میلیون ریال به هر یک از بازنشستگان به صورت علی الحساب از ابتدای سال 1403 (تصویب نامه شماره 56306/ت62270هـ مورخ 1403/4/4 هیات وزیران)
– اصلاح جزء (6) ماده (1) آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان (تصویب نامه شماره 87912/ت63023هـ مورخ 1403/06/11 هیات وزیران)
– نظر شماره 47923/هـب مورخ 1403/08/07 رییس مجلس شورای اسلامی در خصوص اعلام مغایرت قانونی تصویب نامه شماره 87912/ت63023هـ مورخ 1403/06/11 هیات وزیران
– اصلاح آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان (تصویب نامه شماره 113430 /ت 63258 هـ مورخ 1403/07/29 هیات وزیران)
– نظر رییس مجلس شورای اسلامی به شماره 54724/هـ ب مورخ 1403/08/28 در خصوص اعلام مغایرت قانونی تصویب نامه شماره 113430/ت63258هـ مورخ 1403/07/29 هیات وزیران
– اصلاح آئین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان (تصویب نامه شماره ۱۴۶۷۰۷/ت۶۳۴۸۰ هـ مورخ 1403/09/26 هیات وزیران)
– اصلاح آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان (تصویب نامه شماره ۱۰۱۷۱/ت ۶۴۰۲۹ هـ مورخ 1404/01/27 هیات وزیران)