بخشنامه شماره 1/81/15495 مورخ 1381/08/16
منسوخ به موجب آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1399/12/28 رئیس قوه قضائیه
اول – تعاریف
ماده 1 – اصلاحات بکار رفته در این آیین نامه به شرح زیر است:
الف: حساب بیمه برای انجام امور زیر:
1 – بیمه بازنشستگی، از کارافتادگی، بیمه عمر و حوادث، سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی و مستمری، مستمری بگیران.
2 – امور رفاهی و درمانی سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی و عائله تحت تکفل آنان و مستمری بگیران حسابی به نام حساب بیمه توسط کانون در بانک ملی ایران افتتاح شده یا خواهد شد. کلیه وجوه حاصل از ماده 165 قانون مالیات های مستقیم مصوب سال 1345 و ماده واحده مصوب 1367/2/11 و ماده واحده 1373/2/28 که به بیمه سردفتران و دفتریاران تخصیص یافته به این حساب واریز شده یا خواهد شد.
ب: حساب تعاون: منظور از حساب تعاون حسابی است که از طرف کانون به منظور واریز سود حاصله از وجوه حساب بیمه، در بانک ملی ایران افتتاح شده یا خواهد شد.
ج: کانون: منظور از کانون، کانون سردفتران و دفتریاران موضوع ماده 68 قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب سال 1354 است.
د: منظور از دفتریار، دفتریار اول است.
دوم: تکالیف دفاتر اسناد رسمی
ماده 2 – با توجه به بند یک ماده واحده مصوب 1373/2/28 مجلس شورای اسلامی سردفتران دفاتر اسناد رسمی مکلفند ده درصد از حق التحریر دریافتی هر ماه را به حساب تعیین شده واریز نموده و فتوکپی فیش پرداختی را ضمن اعلام کتبی جمع حق التحریر مأخوذه همان ماه تا دهم ماه بعد به کانون ارسال دارند عدم انجام وظیفه مذکور تخلف انتظامی محسوب می گردد.
سوم – حق بازنشستگی
ماده 3 – حق بیمه بازنشستگی عبارت است از مبلغی که سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی پس از احراز شرایط بازنشستگی و بازنشسته شدن در حدود قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 1354 و این آیین نامه استحقاق دریافت آن را خواهند داشت.
تبصره 1 – سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی مکلفند حداقل شش ماه قبل از فرا رسیدن موعد بازنشستگی الزامی، مراتب را جهت انجام مقدمات لازم کتباً به سازمان ثبت اعلام نمایند.
تبصره 2 (اصلاحی 1386/05/25) – سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ضمن صدور حکم، موضوع بازنشستگی یا استعفاء یا از کارافتادگی یا انفصال دائم یا سلب صلاحیت و اعلام فوت سردفتر یا دفتریار، مدت اشتغال آنان را نیز به کانون اعلام می نماید. ضمناً یک نسخه از حکم صادره به دارایی مربوطه فرستاده خواهد شد تا بدهی مسلم سردفتر یا دفتریاران را ظرف مدت سه ماه ضمن ارسال صورتمجلس رسیدگی به کانون ارسال و اعلام دارد.
تبصره 3 – صورتجلسه رسیدگی به امور مالی اشخاص مذکور در تبصره (2) با تعیین میزان بدهی مسلم آنان همراه به صورتمجلس تحویل و تحول ظرف سه ماه توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به کانون ارسال می گردد.
تبصره 4 (اصلاحی 1386/05/25)- صدور حکم برقراری حق بیمه بازنشستگی سردفتران و دفتریاران، همچنین مستمری بازماندگان منوط است به پرداخت کلیه بدهی های مسلم سردفتر و دفتریار در دوران عملکرد که به مقتضای شغل و وظایف قانونی محوله بدهکار گردیده اند. در صورت عدم اعلام بدهی ظرف مهلت مذکور در تبصره های فوق، کانون نسبت به صدور ابلاغ برقراری حق بیمه بازنشستگی اقدام خواهد نمود. همچنین کانون موظف است قبل از ارائه مفاصا حساب های فوق، معادل پنجاه درصد از مستمری بازماندگان را حداکثر تا یک سال به ورثه تحت تکفل سردفتر و یا دفتر یار اول متوفی طبق مقررات پرداخت نماید.
ماده 4 – سردفتران و دفتریارانی که به سن قانونی بازنشستگی می رسند الزاماً بازنشسته خواهند شد ولو اینکه تحت تعقیب انتظامی یا کیفری و یا تحمل مجازات یا در حال تعلیق و یا انفصال موقت باشند.
تبصره 1 (اصلاحی 1386/05/25)- در مواردی که سردفتر و یا دفتریار اول مستعفی یا برابر مقررات برکنار یا به حکم دادگاه به انفصال دائم یا سلب صلاحیت محکوم شده یا بشوند مشروط به این که سابقه اشتغال آنان ده سال و بیشتر باشد از نظر سابقه خدمت و استفاده از حق بیمه بازنشستگی نسبت به مدت اشتغال استحقاق دریافت حق بیمه بازنشستگی را از تاریخ 1381/8/12 دارند.
تبصره 2 – چنانچه سابقه اشتغال سردفتران و دفتریاران موضوع تبصره (1) کمتر از ده سال باشد، 25 % از حق بیمه پرداختی دفترخانه تحت تصدی در مدت اشتغال هر یک محاسبه و مقطوعاً به سردفتر یا دفتریار پرداخت خواهد شد. پرداخت وجه موضوع این تبصره موکول به انجام تحویل و تحول و ارائه مفاصاحساب مالی و مالیاتی است.
تبصره 3 (الحاقی 1386/05/25)- سردفتران و دفتریاران متقاضی انتقال سابقه خدمت پیشین خود به کانون سردفتران و دفتریاران برای احتساب سن بازنشستگی (موضوع ماده واحده قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 1365/3/27 مجلس شورای اسلامی) بدون امکان محاسبه و انتقال حق بیمه پرداختی از صندوق قبلی به صندوق بیمه و بازنشستگی کانون، می تواند از مزایای حقوق بازنشستگی کانون به نسبت مدت سنوات حق بیمه پرداختی به صندوق کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1354 استفاده نمایند.
ماده 5 (اصلاحی 1386/05/25)- هرگاه سردفتر یا دفتریار علیل و یا به علت حادثه ای ناقص شود به نحوی که از کار کردن باز بماند بدون شرط سن از ادامه اشتغال معاف خواهد شد.
تشخیص این امور به عهده هیأتی متشکل از نماینده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و کانون و سازمان پزشکی قانونی در مرکز خواهد بود، چنانچه سابقه خدمت سردفتر و یا دفتریار مذکور کمتر از ده سال باشد، حق بیمه بازنشستگی بر مبنای ده سال محاسبه و پرداخت می شود و چنانچه سابقه خدمت آنان بیش از ده سال و کمتر از 15 سال باشد، حق بیمه بازنشستگی بر مبنای 15 سال تمام محاسبه و پرداخت می شود و نسبت به بیش از 15 سال تمام ، طبق روال عادی و به نسبت مدت اشتغال محاسبه و پرداخت می گردد. مدت اسارت آزادگان اعم از این که قبل ا ز اسارت اشتغال داشته و یا بعد از اسارت شاغل گردیده، به عنوان سابقه اشتغال تلقی می گردد.
تبصره – عائله تحت تکفل سردفتر و دفتریار موضوع این ماده و نیز عائله تحت تکفل سردفتر و دفتریار شاغلی که قبل از رسیدن به سوابق خدمتی فوق فوت شوند، از مزایای این ماده استفاده خواهند کرد.
ماده 6 – از اول سال 1381 به هر سردفتر بازنشسته در صورت 30 سال سابقه خدمت و بیشتر ماهیانه دو میلیون و پانصد هزار ریال حق بیمه بازنشستگی پرداخت خواهد شد این مبلغ با توجه به موجودی حساب بیمه و افزایش هزینه زندگی هر سال با پیشنهاد کانون و تصویب رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قابل تعدیل است.
تبصره 1 – حق بیمه بازنشستگی ماهانه دفتریار معادل 80 % (هشتاد درصد) حق بیمه بازنشستگی سردفتر مطابق این آیین نامه خواهد بود.
تبصره 2 – توقیف حق بیمه بازنشستگی سردفتران و دفتریاران و مستمری بگیران سردفتران و دفتریاران متوفی در قبال مطالبات مسلم دولت یا محکومیت مدنی و یا عناوینی از این قبیل مطابق مقررات عمومی است.
ماده 7 – سردفتران و دفتریارانی که بعد از تصویب قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 28 اسفند 1345 اشتغال داشته اند یا احراز شرایط مقرر در این آیین نامه از حق بیمه بازنشستگی استفاده خواهند کرد.
ماده 8 – از تاریخ تصویب این آئین نامه حق بیمه بازنشستگی سردفتران و دفتریاران متوفی (اعم از شاغل یا بازنشسته) که مشمول دریافت حق مزبور برابر مقررات بوده اند به عائله تحت تکفل قانونی آنان (فرزندان – همسر – پدر – مادر و نوادگانی که پدر و مادر آن فوت شده و تحت تکفل سردفتر و دفتریار بوده اند) به نسبت مدت اشتغال و به تساوی، به عنوان مستمری پرداخت خواهدشد.
ماده 9 – استحقاق ورثه سردفتر و دفتریار متوفی به دریافت مبالغ موضوع ماده فوق در مورد فرزندان و نوادگان ذکور تا زمانی است که به سن بیست و دو سال تمام خورشیدی نرسیده اند و یا مشغول تحصیل در یکی از دانشگاه ها یا مؤسسات آموزش عالی رسمی هستند مشروط به اینکه سن آنان از 27 سال تمام خورشیدی تجاوز نکرده باشد و همچنین در مورد پدر و مادر استحقاق دریافت این وجوه منوط است به اینکه تحت تکفل متوفی بوده باشند. استخدام هر یک از عائله تحت تکفل در هر یک از سازمانهای دولتی و یا مؤسسات عمومی موجب قطع مستمری او خواهد شد. فرزندان نوادگان اناث که در زمان حیات سردفتر و دفتریار شوهر اختیار کرده و پس از مطلقه شدن و یا قوت شوهر مجدداً تحت تکفل سردفتر و دفتریار قرار گرفته اند مشمول دریافت مستمری خواهد بود. دریافت حقوق بازنشستگی و مستمری از مراجع دولتی و غیردولتی مانع استفاده از مستمری موضوع این ماده نخواهد بود.
تبصره 1 – زوجه سردفتر یا دفتریار متوفی چنانچه شاغل یا بازنشسته مراجع دیگر نیز باشد مشمول دریافت مستمری موضوع این ماده می باشد.
تبصره 2 – در صورت قطع مستمری هر یک از وراث سهم او به سهام دیگر ورثه مشمول دریافت، بالسویه یا به سهم وارث منحصر اضافه خواهد شد.
تبصره 3 – فرزندان و نیز نوادگان ذکور سردفتر یا دفتریاری که در زمان فوت آنان دچار عوارض روحی روانی و جسمی بوده و یا در زمان مستمری بگیری دچار این عوارض شوند نیز تا زمان افاقه مشمول دریافت مستمری خواهند بود.
تبصره 4 (حذف 1386/05/25)- هرگاه فرزندان یا نوادگان اناث سردفتر و یا دفترکار که شوهر اختیار کرده اند، بعد از فوت سردفتر و یا دفتریار مطلقه شوند یا اختیار شوهر بعد از فوت سردفتر یا دفتریار بوده باشد پس از مطلقه شدن به شرط موافقت سایر مستمری بگیران می توانند به تساوی از سهم مستمری موافقان استفاده نمایند.
ماده 10 – کانون مکلف است از تاریخ ابلاغ این آیین نامه وضعیت کلیه سردفتران و دفتریاران مشمول و بازماندگان سردفتران و دفتریاران متوفی را بر اساس مقررات این آیین نامه تطبیق داده و ابلاغ جدید برقراری حق بیمه بازنشستگی و یا مستمری برای آنان صادر و به موقع اجراء و بگذارند.
ماده 11 – سردفتران و دفتریاران در سمتی که شاغل هستند طبق مقررات این آیین نامه بازنشسته خواهند شد مدت اشتغال در دفتریاری اول برای سنوات بازنشستگی در سردفتری جزو سابقه خدمت آنان محسوب خواهد شد.
ماده 12 – کانون موظف است بر اساس دستورالعملی که سازمان ثبت تهیه و تصویب خواهد کرد به دفتریارانی که به علت انفصال سردفتر و یا تعطیلی دفترخانه به هر علت بیکار می شوند حداکثر تا دو سال مبلغی متناسب با معیشت آنان به عنوان کمک هزینه ماهیانه از محل حساب بیمه پرداخت نماید.
چهارم – امور مالی
ماده 13 – کانون موظف است حساب پرداختی هر دفتر اسناد رسمی را بابت حق بیمه های پرداختی آن دفترخانه جداگانه نگاهداری نماید و برای نگاهداری حساب درآمد و مصارف بیمه بازنشستگی دفاتر لازمه را تنظیم کند و پرداختهایی که از این محل خواهد شد باید مستند به اسناد و مدارک مثبته باشد و اسناد و مدارک مربوطه را مرتباً ضبط و بایگانی حسابها را به نحوی تنظیم نماید که در هر موقع قابل بررسی و رسیدگی باشد.
ماده 14 (اصلاحی 1386/05/25)- کانون مکلف است از محل حساب بیمه کلیه سردفتران و دفتریاران مشمول این آئین نامه و عائله تحت تکفل آنها و نیز ورثه واجد شرایط سردفتران و دفتریاران متوفی را بیمه درمانی (اصلی و تکمیلی) نموده و در صورت اقتضاء با تصویب رئیس سازمان ثبت نسبت به سایر بیمه های موضوع فراز یک بند الف ماده یک این آیین نامه اقدام نماید.
ماده 15 – کانون مکلف است برای تأمین خدمات مذکور در ماده فوق با شرکت های بیمه و یا مراکز درمانی مجاز و پزشکان سراسر کشور قرارداد لازمه را تنظیم یا به طریق متقضی اقدام و هزینه آن را از محل حساب فوق پرداخت نماید.
ماده 16 – کانون مکلف است حداکثر تا پایان دی ماه هر سال حق بیمه بازنشستگی بازنشستگان و مستمری بازماندگان و هزینه های درمانی و بیمه های تکمیلی، بیمه عمر و حوادث را برای سال آینده پیش بینی و تعیین و تنظیم و ضمن بودجه سالانه به سازمان ثبت ارسال نماید رییس سازمان ثبت در صورت بلا اشکال بودن حداکثر تا پایان سال آن را تصویب و جهت اجراء ابلاغ خواهد نمود.
ماده 17 – رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برای اداره محاسبات دریافت و پرداخت وجوه بیمه بازنشستگی و نظارت مستمر بر عملیات حساب بیمه، شخص مطلعی را بعنوان مدیر داخلی برای مدت دو سال منصوب تا تحت نظر هیأت مدیره کانون انجام وظیفه نماید. انتخاب مجدد و تغییر او در مدت مذکور بلا اشکال است. مدیر منتخب مکلف است گزارش سالانه عملیات را که به تایید یک مؤسسه حسابرسی رسمی رسیده باشد حداکثر تا پایان تیرماه سال بعد به رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تسلیم نماید. حق الزحمه مدیر منتخب داخلی توسط هیأت مدیره کانون تعیین و پرداخت خواهد شد.
ماده 18 – با تصویب این آیین نامه، آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی مصوب 1373/9/24 و اصلاحیه های بعدی آن و سایر مقررات مغایر ملغی می گردد.
| ردیف |
مقررات مرتبط |
| 1 | رای شماره ۷۱ مورخ ۱۳۸۶/۰۲/۰۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری (عدم ابطال مواد ۶، ۱۶ و ۱۷ آییننامه) |
| 2 | آیین نامه اصلاحی برخی از مواد آیین نامه بیمه و بازنشستگی سردفتران و دفتریاران مصوب 1386/05/25 رئیس قوه قضائیه (بخشنامه شماره 1/86/6000 مورخ 1386/05/29) |
| 3 | آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1399/12/28 رئیس قوه قضائیه (بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۵۸۳/۱۰۰ مورخ ۱۴۰۰/۱/۱۰ رئیس قوه قضائیه) |
