تصویب نامه شماره 59897 ت 21475 هـ مورخ 1379/12/28 هیأت وزیران
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1379/12/27 بنا به پیشنهاد شماره ۸۱۶ /۰۳ /۱۰۸ /۱۶۲ مورخ 1378/03/29 وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و به استناد ماده (۶) قانون بیمه عمر و حوادث پرسنل نیروهای مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های تابعه یا وابسته به آنها مصوب ۱۳۷۶، آیین نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
«آیین نامه اجرایی قانون بیمه عمر و حوادث پرسنل نیروهای مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های تابعه یا وابسته به آنها و بازنشستگان و وظیفه بگیران نیروهای مسلح»
فصل اول – کلیات و تعاریف
ماده ۱ – در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف (اصلاحی 1397/09/21) – قانون : قانون بیمه عمر و حوادث پرسنل نیروهای مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های تابعه یا وابسته به آنها مصوب 1376 و اصلاحات بعدی آن مصوب 1395.
ب – قانون ارتش: قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۶.-
پ – قانون سپاه: قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی -مصوب ۱۳۷۰ -.
ت – قانون نیروی انتظامی: قانون مقررات استخدامی نیروی انتظامی جمهـوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۴ -.
ث – ستاد کل: ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
ج – وزارت: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
چ – سازمان های تابع و وابسته: سازمان های تابع و وابسته به نیروهای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
ح (اصلاحی 1397/09/21) – صندوق بیمه: صندوق بیمه عمر و حوادث نیروهای مسلح (آجا، سپاه، ناجا و ودجا).
خ – پرسنل: کادر ثابت، پیمانی، رسمی و وظیفه شاغل در نیروهای مسلح.
د ـ ارتش: ارتش جمهوری اسلامی ایران.
ذ ـ سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران.
ر ـ ناجا: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
ز (حذف 1397/09/21) ـ صندوق های بیمه در نیروهای مسلح: صندوق بیمه مشمولان قانون ارتش، صندوق بیمه مشمولان قانون سپاه، صندوق بیمه مشمولان قانون نیروی انتظامی که به ترتیب در سازمان های بازنشستگی ارتش، سپاه و ناجا تشکیل می شوند.
ز (الحاقی 1397/09/21) – ذی نفع : اشخاص حقیقی یا حقوقی که بیمه شده در آخرین اظهارنامه تعیین نموده و حق استفاده از مزایای بیمه نامه را دارند و در صورت مشخص نشدن ذی نفع توسط بیمه شده بر اساس مندرجات گواهی حصر وراثت و با سهم مساوی سرمایه تقسیم می شود.
ژ (الحاقی 1397/09/21) – حادثه: عبارت از هر پیشامد ناگهانی ناشی از یک عامل خارجی که بدون اراده بیمه شده در طول شبانه روز اتفاق می افتد و موجب نقص عضو و از کار افتادگی شود.
ماده ۲ ـ وزارت و ستاد کل دارای صندوق جداگانه نیستند و پرسنل آنها حسب مورد تحت پوشش صندوق بیمه ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران قرار خواهند گرفت.
فصل دوم – درآمدها و منابع
ماده ۳ – درآمد صندوق های سه گانه به شرح زیر است:
الف ـ دو درصد (۲ %) حقوق و مزایای شغل پرسنل سهم دولت؛
ب ـ یک درصد (۱ %) حقوق و مزایای شغل سهم پرسنل؛
پ ـ موجودی حساب صندوقهای قبلی بیمه که به صندوقهای موضوع این آیین نامه حسب مورد منتقل می گردند؛
ت ـ وجوه حاصل شده از قراردادهای موضوع مواد (۳) و (۵) قانون؛
ث ـ وجوه حاصل شده از اعتبارات واگذاری در زمان جنگ و بحران موضوع ماده (۴) قانون؛
ج ـ وجوه حاصل شده از انواع سپرده اعم از کوتاه مدت و بلند مدت نزد بانک ها؛
چ ـ سایر کمک ها و عوایدی که به موجب قوانین و مقررات مربوط پیش بینی می شود و صندوق اجازه دریافت آن را داشته باشد.
ح (الحاقی 1397/09/21) – سهم دولت بابت بازنشستگان و وظیفه بگیران معادل یک درصد (1%) حقوق بازنشسته.
تبصره – دستگاه هایی که خارج از نیروهای مسلح از خدمات پرسنل استفاده و حقوق آنان را پرداخت می نمایند، موظفند هر ماهه حق بیمه سهم پرسنل را محاسبه و به حساب صندوق مربوط واریز نمایند.
فصل سوم – هزینه ها
ماده ۴ – میزان سرمایه قابل پرداخت به وراث پرسنل بیمه شده به شرح زیر است:
الف – در صورتی که بیمه شدگان به شهادت برسند، معادل (۶) برابر وجوهی که به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (۳۰) سال خدمت همان درجه ای که شهید شده اند، باید به صندوق بیمه داده می شد، به وراث آنان پرداخت می شود.
ب – در صورتی که بیمه شدگان به علل قیود خدمتی فوت نمایند، معادل (۵) برابر وجوهی که به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (۳۰) سال خدمت همان درجه ای که فوت شده اند، باید به صندوق بیمه داده می شد، به وراث قانونی ذی نفع آنان پرداخت می شود.
پ – در صورتی که بیمه شدگان به هر دلیل فوت نمایند، معادل (۴) برابر وجوهی که به عنوان سهم دولت و سهم فرد در مدت (۳۰) سال خدمت همان درجه ای که فوت شده اند، باید به صندوق بیمه داده می شد، به وراث قانونی یا ذی نفع آنان پرداخت می شود.
ت (الحاقی 1397/09/21) – در صورتی که بیمه شده بازنشسته یا وظیفه بگیر فوت نماید میزان سرمایه قابل پرداخت برابر است با چهار برابر آخرین حق بیمه کامل واریزی به صندوق بیمه ضربدر عدد سیصد و شصت. چنانچه بیمه شده با تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران یا کمیسیون های موضوع قوانین نیروهای مسلح به افتخار شهادت برسد میزان سرمایه قابل پرداخت (5 /1) برابر فوت عادی به وراث قانونی یا ذی نفعان پرداخت می شود.
تبصره ۱ – صندوق های بیمه می توانند از محل حق بیمه دریافتی از پرسنل اقدام به انعقاد قرارداد بیمه عمر و حوادث با سایر شرکت های بیمه نمایند. سرمایه قابل پرداخت به وراث یا ذی نفع پس از کسر حق بیمه مذکور بر اساس بندهای (الف)، (ب) و (پ) این ماده است.
تبصره ۲ – پرسنل وظیفه و بسیجیان ویژه به میزان حقوق افسران و درجه داران هم درجه خود از مزایای صندوق استفاده می نمایند.
ماده ۵ – در صـورت نقص عضو یا از کـارافتادگی کلی و جزئی، به مشمولان این آیین نامه و قانون – جانباز یا معلول حین خدمت – به شرح زیر غرامت پرداخت می شود:
الف – نابینایی کامل از دو چشم: (۱۰۰ %)
ب – قطع یا از کارافتادگی دائم دو دست، حداقل از مچ: (۱۰۰ %)
پ – قطع یا از کارافتادگی دائم دو پا، حداقل از مچ: (۱۰۰ %)
ت – قطع یا از کارافتادگی دائم یک دست و یک پا، حداقل از مچ: (۱۰۰ %)
ث – سرطانهای ناشی از خدمت، اختلالات روانی و ضایعه های مغزی و نخاعی غیرقابل علاج ناشی از حادثه به نحوی که طبق نظر پزشک متخصص موجب محرومیت از کار و اشتغال گردد: (۱۰۰ %)
ج – قطع یا از کارافتادگی دست از بازو: (۸۰ %)
چ – قطع یا از کارافتادگی دست از ساعد: (۷۰ %)
ح – قطع یا از کارافتادگی دست از مچ: (۶۰ %)
خ – قطع یا از کارافتادگی کامل انگشتان هردست:
– شصت: (۳۶ %)
– بند اول شصت: (۲۴ %)
– سبابه: (۲۵ %)
– بند اول سبابه: (۱۲ %)
– بند دوم سبابه: (۸ %)
– هر یک از دو انگشت میانه: (۱۵ %)
– انگشت کوچک: (۱۰ %)
در هر حال حداکثر تعهد صندوق بابت مجموع نقص عضو انگشتان هر دست از (۵۰ %) مبلغ بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.
د – قطع یا از کارافتادگی یک ران از مفصل: (۸۵ %)
ذ – قطع یا از کارافتادگی یک ساق پا: (۸۰ %)
ر – قطع یا از کارافتادگی مچ پا: (۵۰ %)
ز – قطع یا از کارافتادگی انگشتان هر پا:
– شصت پا: (۲۰ %)
– هر یک از انگشتان پا: (۵ %)
ژ – نابینا شدن چشم: (۵۰ %)
در صورتی که بیمه شده قبل از حادثه از بینایی کامل یک چشم محروم بوده باشد، درجه نقص عضو نابینا شدن چشم دیگر، (۷۰ %) خواهد بود.
س – از دست دادن شنوایی یک گوش: (۲۵ %)
در صورتی که بیمه شده قبل از حادثه از شنوایی کامل یک گوش محروم بوده باشد، درجه نقص عضو ناشنوا شدن گوش دیگر، (۴۵ %) خواهد بود.
ش – از دست دادن لاله گوش: (۱۰ %)
غرامت نقص عضو سایر اعضای سر و صورت از (۲۵ %) مبلغ بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.
ص – از دست دادن حس بویایی: (۵ %)
ض – از دست دادن حس چشایی: (۵ %)
ط – قطع یا از کارافتادگی زبان: (۳۰ %)
ظ – از کارافتادگی حنجره: (۳۰ %)
ع – مجموعه غرامت دندانها حداکثر: (۵ %)
غ – تخلیه کامل یکی از اندامهای داخلی بدن: (۸۰ %)
ف – تخلیه یا قطع قسمتی از احشای داخلی: (۵۰ %)
ق – ضایعه پوستی بالای شصت درصد: (۱۰۰ %)
ک – ضایعه پوستی بین سی درصد تا شصت درصد: (۵۰ %)
گ – ضایعه پوستی بین ده درصد تا سی درصد: (۲۵ %)
ل – عوارض و ناراحتیهای اسکلتی و ستون فقرات، ده درصد تا پنجاه درصد، حسب نظر کمیسیون پزشکی
تبصره ۱ – درجه نقص عضو و از کارافتادگی اعضایی از بدن که در بندهای (الف) تـا (ل) پیش بینی نشده است به وسیله کمیسیون عالی پزشکی ارتش، سپاه و ناجا حسب مورد تعیین می شود.
تبصره 2 – در صورتی که حادثـه واحـد منجـر به نقـص عضو یا از کارافتادگی چند عضو شخص بیمه شده شود، درجه نقص عضو یا از کارافتادگی معادل حاصل جمع نقص و از کارافتادگی آن اعضا خواهد بود، ولی غرامتی که به این ترتیب پرداخت می شود، هیچگاه از صد درصد (100 %) مبلغ غرامت تجاوز نخواهد کرد.
تبصره 3 – هرگاه بیمه شده قبل از شروع بیمه نسبت به عضوی از بدن دچار نقص عضو یا از کارافتادگی دائم باشد، صندوق در مورد عضو از کارافتاده تعهدی ندارد، ولی نسبت به اعضای سالم بدن با توجه به درصد نقص عضو موضوع این ماده متعهد خواهد بود.
تبصره 4 – چنانچه بیمه شده قبل از شروع بیمه در مورد عضو یا اعضایی از بدن دارای درصدی از نقص عضو یا از کارافتادگی باشد، صندوق نسبت به مابه التفاوت نقص عضو آن اعضا متعهد خواهد بود.
تبصره 5 – در صورتی که بیمه شده در نتیجه حادثه مشمول بیمه، تمام یا قسمتی از غرامت نقص عضو خود را دریافت کرده باشد، تعهد بیمه گر برای غرامت فوت و همچنین مابه التفاوت غرامت نقص عضو یا آنچه قبلاً پرداخت شده است، تا پایان مدت بیمه به اعتبار خود باقی خواهد بود.
تبصره 6 – در صورتی که بیمه شده به علت حادثه ای که قبلاً بابت آن غرامت نقص عضو و یا از کارافتادگی دائم دریافت کرده است، ظرف یک سال از تاریخ حادثه فوت شود، غرامت فوت وی پس از کسر مبلغ پرداختی بابت نقص عضو و یا از کارافتادگی دائم به ذینفع پرداخت می شود.
تبصره 7 (اصلاحی 1397/09/21) – مبلغ غرامت از کارافتادگی و نقص عضو هر یک از حالت های جانبازی، معلول حین خدمت و معلول عادی بترتیب به نسبت درصد آن از غرامت بیمه شهید، متوفای حین خدمت و متوفای عادی است. برای بازنشستگان و وظیفه بگیران حسب مورد به نسبت درصد سرمایه شهادت و فوت عادی (مندرج در بند (ت) ماده (4) این آیین نامه) تعیین می شود.
ماده ۶ – تشخیص شهادت و فوت به سبب انجام وظیفه و جانبازی و معلول حین انجام وظیفه، حسب مورد به عهده مراجع پیش بینی شده در قوانین ارتش، سپاه و نیروی انتظامی می باشد.
ماده 7 – آن دسته از مشمولان این آیین نامه که بیمار صعب العلاج تشخیص داده شوند، با هزینه صندوق بیمه مربوط مداوا خواهند شد و در صورتی که طبق نظر شورای عالی پزشکی اعزام به خارج، نیاز به مداوا در خارج از کشور داشته باشند، برای معالجه با هزینه صندوق بیمه مربوط به خارج از کشور اعزام می شوند.
تبصره – تعیین میزان هزینه های موضوع این ماده مطابق دستورالعملی است که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با هماهنگی وزارت کشور در مورد ناجا ابلاغ می شود.
ماده 8 – بیماران صعب العـلاج نیـروهای مسلـح که بـرای معـالجه به خارج از کشور اعزام می گردند، پس از رسیدن به محل بلافاصله باید خود را به وابستگان نظامی یا نمایندگان سیاسی معرفی نمایند و نمایندگان سیاسی و وابستگان نظامی موظفند نسبت به بستری نمودن و معالجه آنان اقدام نمایند.
تبصره (الحاقی 1397/09/21) – میزان هزینه های درمانی وابستگان نظامی و مأمورین ثابت نیروهای مسلح و عایله تحت تکفل همراه آنان در خارج از کشور از محل صندوق بیمه به موجب دستورالعملی است که توسط وزارت تهیه و ابلاغ می شود.
ماده ۹ – پرسنلی که در اثر سوانح خدمتی دچار نقص عضو مذکور در ماده (۵) شوند، در صورت بستری شدن در بیمارستان به نسبت درصد نقص عضو، حداکثر تا سقف دو ماه حقوق و مزایای شغل و فوق العاده خاص از صندوق بیمه به آنان پرداخت خواهد شد. افراد و درجه داران وظیفه و بسیجیان ویژه به میزان حقوق افراد و درجه داران همدرجه خود استفاده خواهند نمود.
ماده ۱۰ – در موارد زیر به پرسنل و وراث قانونی آنان غرامت حوادث پرداخت نخواهد شد:
الف – ارتکاب بیمه شده به جرایم و یا مشارکت در آن که موجب نقص عضو و یا از کارافتادگی وی شود.
ب – هرگونه صدمه بدنی منجر به نقص عضو و یا از کارافتادگی که به تشخیص کارگروه های (کمیته های) مربوط در قوانین ارتش، سپاه و نیروی انتظامی، بیمه شده به طور عمدی مباشر یا مسبب آن باشد.
پ – استعمال یا مصرف هرگونه مواد مخدر یا مسکرات بدون تجویز پزشک که منجر به نقص عضو و یا از کارافتادگی گردد.
ماده ۱۱ – صندوق های بیمه نیروهای مسلح می توانند در مورد پرسنل، خانواده و افراد تحت تکفل آنان که شاغل در سازمان های مشمول قانون می باشند، بنا به ضرورت انواع بیمه های متداول را در قبال دریافت حق بیمه مربوط در صورت تمایل پرسنل برقرار نمایند.
ماده 12 – صندوق های بیمه می توانند برای وصول به هدف های خود با اطمینان از اجرای تعهدات مندرج در این آیین نامه به منظور تقویت بنیه مالی صندوق بیمه، حداکثر (50 %) حق بیمه دریافتی را حسب مورد با موافقت وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح یا وزیر کشور در شرکت ها و سازمان هایی که در امور تولیدی، بازرگانی و خدماتی فعالیت دارند، سرمایه گذاری و مشارکت نمایند.
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور
