رای شماره ۶۵ مورخ ۱۴۰۱/۰۲/۰۷ هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری (پیشنهاد اعمال ماده 85 نسبت به بخشنامه شماره ۱۱۵۹۱۷/۶۵۵ مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۱۸ سازمان غذا ودارو)
هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی
* شماره پــرونـــده : هـ ع/9804084 شماره دادنامه: 140109970906000065 تاریخ: 7/02/1401
* شـاکــی : خانم ساناز پیروان با وکالت هادی زارعی
* طرف شکایت : وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی
* مـوضـوع شکایت و خـواستـه : ابطال بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/97 سازمان غذا ودارو به جهت خلاف شرع و قانون بودن
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی به خواسته ابطال بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/97 سازمان غذا ودارو به جهت خلاف شرع و قانون بودن به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد:
بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/97 سازمان غذا ودارو
طبق گزارشات متعدد واصله، تعدادی از متقاضیان تاسیس داروخانه، موفق به دریافت مجوز تاسیس داروخانه (از طریق اولویت بندی) شده ومتعاقبا اقدام به ابطال و تاسیس همزمان داروخانه نموده اند، سپس مجددا در نوبت تاسیس داروخانه از طریق اولویت بندی قرار گرفته اند. لذا با توجه به انبوه متقاضیان بویژه در شهرهای بزرگ و به منظور ایجاد عدالت برای سایر متقاضیانی که تاکنون موفق یه دریافت مجوز از طریق اولویت بندی نشده اند بدین وسیله بندهای 1، 2 و3 بخشنامه شماره 15048/655 مورخ 7/10/95 کان لم یکن اعلام گردیده و اولویت بندی متقاضیان صرفاً با رعایت ماده 10 آیین نامه ابلاغی به شماره 147453/665 تاریخ 5/12/93 وتبصره 4-4-2 ضوابط اجرایی به شماره 122161/665 تاریخ 5/8/95 امکان پذیر خواهد بود. این بخشنامه شامل کلیه متقاضیان فعلی تاسیس (مندرج در جدول اولویت بندی) نیز می گردد.
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
بخشنامه برخلاف اصل 28 قانون اساسی و برخلاف آیین نامه تاسیس و اداره داروخانه مورخ 28/3/97 وتبصره 4 ماده 15 ضابطه تاسیس و اداره داروخانه 27/4/97 و قاعده فقهی عدم انحصار است.
*خلاصه مدافعات طرف شکایت: خوانده به ادعای خواهان پاسخی نداد.
* در خصوص ادعای مغایرت مصوبه با شرع ، قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره 27569 /102 مورخ 24/6/1400 اعلام کرده است که : بخشنامه را خلاف شرع تشخیص نداد.
پرونده شماره هـ ع / 9804084 مبنی بر ابطال بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/1397 سازمان غذا و دارو، در جلسه مورخ 18/12/1400 هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و درخواست ابطال مقرره مورد اعتراض از حیث قانونی با اتفاق نظر اعضاء، مشمول ماده (85) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 تشخیص شد و از بُعد شرعی، اعضاء به اتفاق آراء به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی نمودند:
رأی هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
نظر به اینکه بر مبنای نامه قائم مقام دبیر شورای نگهبان به شماره 27569/102 – 24/06/1400 موضوع بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/1397 سازمان غذا و دارو در خصوص نحوه اولویت‌بندی متقاضیان تأسیس داروخانه، توسط فقهای شورای نگهبان مغایر با شرع مقدس اسلام تشخیص نشده است، بنابراین در اجرای تبصره (2) ماده (84) و ماده (87) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 و تبعیت از نظر فقهای شورای نگهبان، موجبی برای ابطال مصوبه معترض عنه از بُعد شرعی وجود ندارد. این رأی مطابق ماده (33) آیین‌نامه اداره جلسات هیئت عمومی و هیئت‌های تخصصی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1393 مشمول اعتراض موضوع بند «ب» ماده (84) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 نخواهد بود.
محمد کریمی – رئیس هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری
پرونده شماره هـ ع / 9804084 مبنی بر ابطال بخشنامه شماره 115917/655 مورخ 18/12/1397 سازمان غذا و دارو، در جلسه مورخ 18/12/1400 هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و درخواست ابطال مصوبه مورد شکایت از جهت شرعی به اتفاق آراء و با توجه به نظر فقهای محترم شورای نگهبان، قابل ابطال تشخیص نشد و از لحاظ قانونی، اعضاء به اتفاق به شرح ذیل اعلام نظر نمودند:
نظریه هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
نظر به اینکه مفاد بخشنامه مورد اعتراض راجع به کیفیت اخذ پروانه تأسیس داروخانه‌ها بوده که در این خصوص با وضع آیین‌نامه تأسیس، ارائه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 08/03/1400 وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ضوابط تأسیس، ارائه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 24/05/1400 رئیس سازمان غذا و دارو و با رعایت مفاد آرای صادره از هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 2049 – 2047 مورخ 23/11/1397 و 1052 مورخ 05/06/1398، ضوابط جدیدی برای متقاضیان تأسیس داروخانه مقرر شده است و به استناد فراز پایانی از بند آخر آیین‌نامه یادشده «…کلیه آیین‌نامه‌ها، ضوابط، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های مغایر این آیین‌نامه از درجه اعتبار ساقط می‌گردد» بنابراین به جهت پیش‌بینی ضوابط جدید در ارتباط با صدور مجوز تأسیس داروخانه، بخشنامه مورد شکایت بی‌اعتبار و ملغی‌الاثر محسوب شده و از این رو رسیدگی به درخواست شاکی موضوعاً منتفی است و موجبی برای رسیدگی وجود ندارد و موضوع شکایت مشمول ماده (85) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 بوده و پرونده در اجرای تبصره (2) ماده (15) آیین‌نامه اداره جلسات هیئت عمومی و هیئت‌های تخصصی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1393 جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به محضر رئیس محترم دیوان عدالت اداری تقدیم می‌گردد.
محمد کریمی – رئیس هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری
