|
شماره دادنامه: 140331390001130582 تاریخ دادنامه: 1403/5/16 شماره پرونده: 0203002 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: خانم الهام رستمی زاده طرف شکایت: وزارت آموزش و پرورش و سازمان اداری استخدامی کشور موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند مربوط به تعهد کتبی مبنی بر 10 سال خدمت مندرج در قسمت شرایط اختصاصی استخدام در دفترچه راهنمای آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سومین آزمون متمرکز دستگاه های اجرایی کشور آبان ماه سال 1395 گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند مربوط به تعهد کتبی مبنی بر 10 سال خدمت مندرج در قسمت شرایط اختصاصی استخدام در دفترچه راهنمای آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سومین آزمون متمرکز دستگاه های اجرایی کشور آبان ماه سال 1395 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که: “ به استحضار می رساند اینجانب در پنجمین آزمون مشترک فراگیر دستگاه های اجرایی کشور در سال 1395 شرکت نموده و به صورت پیمانی برای خدمت در پست سازمانی آموزگار ابتدای در اداره آموزش و پرورش استان خوزستان شهرستان بندرامام خمینی (ره) استخدام شدم در قسمت تذکرات و شرایط اختصاصی استخدام در هر یک از دستگاه های اجرایی بند وزارت آموزش و پرورش، تذکرات مهم آگهی استخدام قید شده بود پذیرفته شدگان نهایی آزمون استخدامی مکلفند قبل از شروع دوره یک ساله مهارت آموزی تعهد کتبی (مبنی بر 10 سال خدمت) به شرط موفقیت در دوره و تمدید استخدام (در محل جغرافیایی مورد تقاضا) به آموزش و پرورش بسپارند و استخدام و اشتغال آنان منوط به سپردن تعهد محضری خواهد بود لذا وزارت آموزش و پرورش در سال 1395 براساس این مقرره به کلیه ادارات تابعه خود دستور داد که تعهدنامه محضری موصوف را به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز جهت تشکیل پرونده پرسنلی اخذ کنند. مفاد این تعهد از این قرار است که بدون هیچ قید و شرطی به مدت 10 سال از تاریخ استخدام پیمانی خدمت نماییم و تقاضای نقل و انتقال به هیچ یک از ادارات کل آموزش و پرورش استان های دیگر یا مناطق تابعه استان محل استخدام و یا شهرهای دیگر را نداشته باشیم این شرایط به دلایل ذیل مغایر قانون و شرع است. مغایر دادنامه شماره 9809970905811329- 1398/7/2 هیات عمومی دیوان عدالت اداری است که براساس آن شرط مبنی بر ارایه تعهد نامه محضری جهت خودداری از تقاضای انتقال غیر قانونی شناخته شده است. پیش بینی چنین تعهدی بر خلاف بند 4 اصل 43 قانون اساسی مبنی بر رعایت آزادی انتخاب شغل و عدم اجبار می باشد. محرومیت انتقال و ماموریت مستخدمینی که از طریق آزمون پذیرفته شده اند از مقوله ی اعمال تبعیض ناروا و خلاف حکم مقنن و اصل 33 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. همان گونه که مستحضر هستید در مواد 2 و 3 آیین نامه اجرایی قانون متعهدین به خدمت وزارت آموزش و پرورش فقط دانش آموزان دانش سراها و دانشجویان مراکز تربیت معلم و دانشگاه های تربیت معلم و دانشجویان و طلاب سایر موسسات آموزش عالی مکلفند به وزارت آموزش و پرورش تعهد خدمت بسپارند و این متعهدین کسانی هستند که از ابتدایی تحصیل خود، حقوق کارآموزی دریافت نموده و به نوعی شمولیت استخدام آنان محرز می باشد لکن همان طور که در بالا اشاره شد اخذ تعهد از کسانی که در پنجمین آزمون استخدامی مشترک دستگاه های اجرایی سال 1395 شرکت نموده اند و تحت عنوان ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان قبول و استخدام شده اندکاملاً مغایر قانون است. قابل ذکر است که نه در «اساسنامه فرهنگیان» و نه در «آیین نامه استخدام پیمانی» اشاره ای به شمول متعهد بودن کسانی که از طریق آزمون استخدامی به عنوان ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان آموزش و پرورش پذیرفته شده اند، نشده است. بنا به جمیع جهات و مراتب مذکور، ابطال شرط تعهد محضری 10 ساله مبنی بر عدم انتقال و ماموریت، از معرفی نامه و آگهی استخدام مورد اعتراض را استدعا دارم.” متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است: ” دفترچه راهنمای آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سومین آزمون متمرکز دستگاه های اجرایی کشور آبان ماه سال 1395 ………… ج) شرایط اختصاصی استخدام ………… 9- پذیرفته شدگان آزمون نهایی آزمون استخدامی مکلفند، تعهد کتبی مبنی بر 10 سال خدمت (به شرط تمدید استخدام) در محل جغرافیایی مورد تقاضا به آموزش و پرورش بسپارند (استخدام و اشتغال آنان منوط به سپردن تعهد محضری خواهد بود).” در پاسخ به شکایت مذکور، رییس امور حقوقی سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره 59328 مورخ 1402/5/22 توضیح داده است که: ” طبق مفاد دادنامه شماره 327-140109970905810326 مورخ 1401/2/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در قوانین و مقررات عمومی کشور از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 و آیین نامه استخدام پیمانی مصوب سال 1368 هیات وزیران، شرطی مبنی بر ارایه تعهد محضری جهت خدمت در محل مورد تقاضا پیش بینی نشده است. همچنین براساس قوانین و مقررات مذکور، حق انتقال و جابجایی کارمندان رسمی و پیمانی به رسمیت شناخته شده است. از آن جایی که مدت اشتغال کارمندان پیمانی ممکن است کم تر از ده سال باشد، در این صورت اساساً اشتغال اشخاص به مدت ده سال امکان پذیر نخواهد بود. لذا چون به استناد ماده 90 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی 1402/2/10)، آرای وحدت رویه صادره از سوی هیات عمومی دیوان عدالت اداری لازم الاجرا می باشند، این موضوع پس از ابلاغ دادنامه فوق الذکر از شرایط اختصاصی دستگاه ها در دفترچه راهنمای ثبت نام داوطلبان امتحانات مشترک فراگیر حذف شده است. با عنایت به مراتب فوق، تقاضای رد شکایت به طرفیت این سازمان را دارد.” علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به وزارت آموزش و پرورش تا زمان رسیدگی به موضوع در جلسه هیات عمومی، پاسخی از طرف آن مرجع واصل نشده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/5/16 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی اولاً در قوانین و مقررات عمومی کشور از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 و آیین‌نامه استخدام پیمانی مصوب سال 1368 هیات وزیران شرطی مبنی بر ارایه تعهد محضری جهت خدمت در محل مورد تقاضا پیش‌بینی نشده و براساس قوانین و مقررات مذکور، حق انتقال و جابجایی کارمندان رسمی و پیمانی به رسمیت شناخته شده و مدت اشتغال کارمندان پیمانی ممکن است کمتر از ده سال باشد که در این صورت اساساً اشتغال اشخاص به مدت ده سال امکان پذیر نخواهد بود. ثانیاً براساس آرا متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آرا شماره 140009970905813058 مورخ 1400/11/23 و شماره 140109970905810118 مورخ 1401/1/20 این هیات، شرط ارایه تعهد محضری مبنی بر عدم تقاضای انتقال در مدت معین پس از شروع به خدمت خلاف قانون تشخیص و ابطال شده و هیات عمومی دیوان عدالت اداری براساس دادنامه شماره 120-118 مورخ 1401/1/20 نیز حکم به ابطال شرط «تعهد کتبی مبنی بر ده سال خدمت بدون قید و شرط» در قسمت تذکرات مهم دفترچه راهنمای ثبت نام پنجمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه های اجرایی کشور مورخ تیر ماه 1397 صادر کرده است. بنا به مراتب فوق، بند مربوط به تعهد کتبی مبنی بر ده سال خدمت در قسمت تذکرات و شرایط اختصاصی استخدام وزارت آموزش و پرورش در دفترچه راهنمای ثبت نام سومین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه های اجرایی در آبان ماه 1395 خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/2/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./ حکمتعلی مظفری رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری |
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین
