شماره دادنامه: 140231390000382130 تاریخ دادنامه: 19/2/1402 شماره پرونده: 0107606 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: آقای سجاد کریمی پاشاکی طرف شکایت: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 56944-27/12/1399 سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره 56944-27/12/1399 سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که: ” شهرداری ها به موجب لایحه شمول قانون استخدام کشوری بر کارکنان شهرداری ها به غیر از شهرداری پایتخت مصوب 1358 شورای انقلاب، تابع قانون استخدام کشوری می باشند و به موجب ماده 12 قانون نظام هماهنگ پرداخت، شهرداری های کل کشور مشمول قانون اخیرالذکر نیز هستند. نظر به اینکه اولاً: وضع مقررات استخدامی برای شهرداری ها مستفاد از تبصره ذیل ماده 112 قانون استخدام کشوری در حدود این قانون با موافقت سازمان امور اداری و استخدامی می باشد و ثانیاً: به موجب ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت به دولت اجازه داده می شود در اجرای نظام هماهنگ پرداخت به منظور تطبیق وضع کارکنان دستگاهی مشمول مقررات خاص و جذب و نگهداری نیروهای مناسب برای مشاغل تخصصی و مدیریت در مواردی که در این قانون پیش بینی نشده است فوق العاده های خاصی وضع نماید و در این راستا تصویب نامه شماره 4169/ت25703هـ-23/5/1381 هیات وزیران با اصلاحات بعدی وضع و به استناد بند 1 آن عنوان گردید: به منظور جذب و نگهداری نیروهای متخصص کارشناسی و مدیریت دستگاه های اجرایی مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت که دارای شرایط و امتیارات لازم برای ارتقاء به سطوح کارشناسی ارشد، کارشناس خبره و کارشناس عالی طبق ضوابط مصوب شورای امور اداری و استخدامی کشور می باشند فوق العاده ویژه ای به شرح زیر علاوه بر حقوق و مزایا متعلقه قابل پرداخت است. از این رو سازمان مدیریت و برنامه ریزی وقت کشور، طی بخشنامه شماره 103669/1802-9/6/1381 نسبت به وضع طرح مسیر ارتقای شغلی کارشناسان، مشاوران و مدیران اقدام نمود و این بخشنامه برای کلیه مشمولان قوانین یاد شده از جمله شهرداری های کشور، لازم الاتباع می باشد. با این حال طرف شکایت بدون داشتن سمت قانونی و با اظهار موافقت شورای راهبردی توسعه مدیریت شهرداری ها و دهیاری های کشور مورخ 12/12/1399 که تشکیل آن فاقد مبنای قانونی است و اگر همان شورای توسعه و مدیریت شهرداری ها منظور نظر باشد، بر اساس مکاتبات پیوست از جمله اقرار خود طرف شکایت طی مکاتبه ارسالی به استان ها و مندرجات قرار صادره از سوی دیوان عدالت اداری در تاریخ وضع مقرره معترض عنه فاقد اعتبار قانونی تشکیل و امکان وضع مصوبه بوده، اما نسبت به تنظیم مکاتبه ارتقاء شغلی کارشناسان، مشاوران و مدیران شهرداری های کشور اقدام و آن را جهت اجرا به کلیه معاونین هماهنگی امور عمرانی استانداری های کشور ابلاغ کرد (و حتی در صورت موافقت سازمان استخدامی کشور نیز این موافقت به دلیل اینکه خلاف مدلول بند 1 تصویب نامه مارالبیان هیات وزیران است مستفاد از اصل 170 قانون اساسی نافذ نمی باشد.) این در حالی است که علاوه بر عدم انطباق این مکاتبه با بخشنامه شماره 103669/1802-9/6/1381 سازمان مدیریت خدمات کشوری از جمله در موضوع اعضای هیات ممیزی، حذف نماینده سازمان، لزوم توقف 4 ساله در هر سطح مندرج در بند 2 قسمت ملاحظات مکاتبه موضوع اعتراض و نیز تجویز اخذ نمایندگی شهرداران در قسمت اعضای هیات که مخالف اصل حاکمیت قانون و نیز ماده 3 قانون شهرداری ها که دلالت بر استقلال هر یک از شهرداری ها از یکدیگر دارد همگی در بخشنامه صادره از سازمان مدیریت برنامه ریزی کشور، حکمی مشابه آن وجودندارد و … خارج از حدود اختیارات و تکالیف قانونی خود نسبت به وضع مقرره اقدام نمود. همان طور که توضیح داده شد، مقنن و هیات وزیران وضع این بخشنامه را به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور واگذار نموده و اساساً سازمان شهرداری ها و نیز شورای راهبردی توسعه مدیریت شهرداری ها در این مقوله هیچ تکلیفی نداشته صرف نظر از آن که شورای مذکور به کیفیت گفته شده فاقد مبانی قانون تاسیس و در تاریخ وضع مقرره معترض عنه، منحل شده بود. با این وصف بخشنامه یاد شده سازمان مدیریت و برنامه ریزی در مقوله ارتقای شغلی کارشناسان، مشاوران و مدیران لازم الاتباع بوده و اگر نیز می بایست تطبیق در شهرداری ها پیدا می کرده وظیفه حاضر سازمان امور استخدامی می باشد با این حال مقرره موضوع شکایت برخلاف قوانین فوق الاشاره و به نوعی موازی کاری و مداخله در وضع مقررات استخدامی به شرح گفته شده است، علیهذا ابطال کل مقرره معترض عنه را از محضر قضات شریف هیات عمومی دیوان عدالت اداری استدعا دارد. ” متن بخشنامه مورد شکایت به شرح زیر است: بخشنامه شماره 56944-27/12/1399 سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور: ” معاونین محترم هماهنگی امور عمرانی استانداری های کشور موضوع : ارتقای شغلی کارشناسان مشاوران و مدیران شهرداری های کشور با سلام و احترام با توجه به مکاتبات و پیگیری های صورت گرفته با سازمان اداری و استخدامی کشور و موافقت شورای راهبری توسعه مدیریت شهرداریها و دهیاریهای کشور مورخ 12/12/1399 در خصوص ارتقاء شغلی سطوح کارشناسی ارشد، خبره و عالی در شهرداری های سراسر کشور و به منظور تسهیل و تسریع در بررسی پرونده های مشمولین، بدین وسیله مراتب ذیل جهت اجرا ابلاغ می گردد: الف- تشکیل هیات ممیزه در استانداری های سراسر کشور جهت بررسی و تصویب ارتقاء شغلی مشمولین در شهرداریهای با جمعیت کمتر از یک میلیون نفر تا سطح ارشد و خبره با ترکیب اعضا به شرح ذیل: معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری ذیربط مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری ذیربط یک نفر از شهرداران به انتخاب شهرداران استان ذیربط یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی ب- تشکیل هیات ممیزه در شهرداری های با جمعیت بیش از یک میلیون نفر (کلانشهرهای مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، کرج، قم، اهواز و کرمانشاه) جهت بررسی و تصویب ارتقاء شغلی مشمولین در شهرداری های مذکور تا سطح ارشد و خبره با ترکیب اعضاء به شرح ذیل : معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداران ذیربط یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مدیرکل سرمایه انسانی یا عناوین مشابه یک نفر از کارشناسان صاحب نظر به انتخاب معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی ج- تشکیل هیات ممیزه در سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور جهت بررسی و تصویب ارتقاء شغلی مشمولین در شهرداری های سراسر کشور در سطح عالی با ترکیب اعضا به شرح ذیل: مدیرکل دفتر نوسازی، تحول اداری و فن آوری اطلاعات یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مدیر کل دفتر امور شهری و شوراهای استان/ معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی کلانشهر (حسب مورد) یک نفر از کارشناسان صاحبنظر به انتخاب مدیرکل دفتر نوسازی تحول اداری و فن آوری اطلاعات. د- امتیازات عوامل خاص موضوع بند (ب) بخشنامه شماره 103669/1802-9/6/1381 سازمان مدیریت و برنامه ریزی (وقت) جهت بهره مندی مشمولین طرح در شهرداری های سراسر کشور براساس عوامل خاص پیش بینی شده. مدارک لازم و ترتیب تشکیل پرونده مشمولین ۱- جدول امتیازات مربوط به فرم ارزشیابی کارشناسی ارشد، خبره، عالی (حسب مورد) طبق فرم های شماره ۲، ۳ و ۴ به ترتیب با مدارک لیسانس، فوق لیسانس و دکتری ۲- تکمیل فرم «شماره یک» با موضوع «ارزشیابی ارتقاء شغلی کارشناسان ارشد خبره/ عالی» 3- تصویر آخرین حکم کارگزینی ۴- تصویر مجوز استخدام 5- تصویر صورتجلسه اخذ رتبه ارشد جهت متقاضیان ارتقاء شغلی در سطح خبره و تصویر صورتجلسه اخذ رتبه خبره برای متقاضیان ارتقاء شغلی در سطح عالی 6- تصویر حکم کارگزینی با موضوع ارتقاء شغلی (رتبه قبلی) 7- خلاصه سوابق خدمتی تایید شده که در آن تاریخ دقیق انتصابات، مدارک تحصیلی و تاریخ اخذ آن و وضعیت ایثارگری کارمند و … مشخص باشد. 8- شناسنامه آموزشی از ابتدای خدمت کارمند اعم از عمومی و تخصصی که مورد تایید واحد متولی آموزش قرار گرفته باشد و در آن تاریخ اخذ دوره ها نیز مشخص گردد. 9- تصویر احکام و ابلاغیه های عضویت در کمیسیون ها و کارگروه ها فرآیند اجرا 1. مدارک و مستندات مورد نیاز با همکاری ذینفع در شهرداری جمع بندی و پس از تکمیل فرم «شماره یک» توسط امور اداری شهرداری، جهت بررسی و تایید به کمیته اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل شهرداری مربوط ارایه می گردد. 2. کمیته اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل شهرداری نسبت به بررسی و امتیازدهی متقاضیان در سطوح ارشد و خبره براساس یکی از فرم های شماره ۲، ۳، ۴ اقدام و در نهایت پس از تایید اعضا، پرونده مذکور جهت طرح به هیات ممیزه مستقر در آن استانداری/ شهرداری کلانشهر ارسال می نماید. نکته: امتیازات مربوط به «ارایه پیشنهادهای نو و ابتکاری اجرایی» و «طرح های ارزنده تحقیقاتی» صرفاً توسط هیات ممیزه مربوطه لحاظ می گردد. 3. پرونده متقاضیان ارتقاء شغلی در سطح عالی می بایست بر اساس ترتیب یاد شده در این دستورالعمل تهیه و پس از تایید اعضای کمیته اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل شهرداری ذیربط از سوی دفتر امور شهری و شوراهای استانداری مربوطه و یا معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری کلانشهر جهت طرح در هیات ممیزه مستقر در این سازمان به دفتر نوسازی، تحول اداری و فناوری اطلاعات این سازمان ارسال گردد. 4. صورتجلسه ارتقاء شغلی تایید شده توسط هیات ممیزه مربوطه با درج شماره و تاریخ صورتجلسه مذکور، طی نامه کتبی جهت اجرا به شهرداری مربوطه ابلاغ و شماره و تاریخ این صورتجلسه در احکام کارگزینی فرد درج می گردد. ملاحظات : مطابق بخشنامه های شماره 103669/1802-9/6/1381، 20698/101-6/11/1383، شماره 52886/1802-17/4/1386 سازمان مدیریت و برنامه ریزی (وقت)، بخشنامه شماره 98520/1802-29/11/1386 معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری و به استناد تبصره ۹ الحاقی به ماده یک اصلاح آیین نامه حقوق و مزایای شهرداران مصوب 11/9/1383 هیات وزیران رعایت موارد ذیل مورد تاکید می باشد: 1- جانبازان و آزادگان معزز که در اجرای موازین قانونی از یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردار هستند و به عنوان کارشناس یا مشاور یا مدیر به خدمت اشتغال دارند، مشغول طرح مسیر ارتقای شغلی محسوب و امتیازات سوابق تجربی حسب مورد بهره مند خواهند شد و در احتساب معدل و دانشگاه محل اخذ مدرک تحصیلی، امتیازات اعطایی بر مبنای مدرک اصلی، مورد عمل قرار می گیرد. 2- اجرای احکام افرادی که با طرح مزبور تطبیق وضع داده می شوند، از تاریخ استحقاق آنان جهت بهره مندی از مزایای طرح می باشد که هیات ممیزه با رعایت سایر مقررات مربوط تعیین می نماید و برای ارتقاء به سطوح بالاتر حداقل چهار سال باید در هر سطح توقف داشته باشد. 3- سطوح مکتسبه ارشد، خبره و عالی مشمولین طرح، در صورت انتقال به سایر دستگاهها حفظ می شود. 4- شهرداران مشمول طرح مسیر ارتقاء شغلی می باشند و پرونده آنان نیز همانند سایر مشمولین می بایست در هیاتهای ممیزه طرح و مورد ارزیابی قرار گیرد. 5- هیات ممیزه در امتیازدهی به همایش ها، سمینارهای آموزشی، طرح ها و پیشنهادات ارایه شده مشمولین کیفیت مطلوب و لازم آنها را مدنظر قرار داده و برای داشتن طرح و مقاله الزاماً مقاله ها باید به صورت درج در روزنامه، ماهنامه، هفته نامه و … باشد. طرح های ارایه شده می بایست اجرایی گردیده و مورد تایید قرار گیرد. 6- چنانچه پیشنهاد یا طرحی به صورت گروهی ارایه شود، امتیاز مربوط بین افراد ذیربط بر اساس میزان نقش هر یک تقسیم می گردد. 7- عضویت در کمیسیون ها، کمیته ها، شوراها و هیات های قانونی در امتیازدهی طرح، ملاک عمل خواهد بود.- رییس سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور ” در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی و امور قراردادهای سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به موجب لایحه شماره 2367-21/1/1401 توضیح داده است که: ” 1- با مداقه در مفاد رای شماره 854-853 مورخ 8/7/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداری های کشور مصوب 1381 و شمول قانون استخدام کشوری به کارکنان شهرداری های کشور و مستند به ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت حقوق، مبنای طرح مسیر ارتقاء شغلی کارکنان شهرداری های کشور (ارشد، خبره و عالی) مصوبه شماره 4169/ت25703هـ-23/5/1381 هیات وزیران می باشد که مفاد آن بدون هرگونه انحراف و یا خدشه به موقع اجرا درآمده است. 2- تبیین، تهیه و اجرای دستورالعمل های مصوبه فوق الذکر هیات وزیران توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و یا سازمان اداری و استخدامی کشور ( به جهت تغییر در ساختار اداری کشور در مقاطع مختلف) صورت پذیرفته است لذا اینکه شاکی دادخواست خود را در خصوص جایگاه سازمان های مذکور بر اساس حدس و گمان استوار نموده و یا اعتقاد به خدشه دار بودن موضوع داشته، نادرست بوده و ناشی از عدم اشراف ایشان به موضوع است. 3- در اجرای مصوبه مذکور هیات وزیران از مهمترین بخشنامه هایی که توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در این زمینه ابلاغ گردیده، بخشنامه شماره 103669/1802-9/6/1381 (شورای امور اداری و استخدامی کشور سازمان وقت مدیریت و برنامه ریزی کشور) و بخشنامه شماره 53676/1800-1/4/1383 سازمان مذکور بوده است. مستحضرند وظایف شوراهایی که به موجب قانون استخدام کشوری فعالیت می نمودند، پس از تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری توسط شوراهای مقرر در قانون اخیر از جمله فصل چهارم قانون مذکور صورت می پذیرد. لذا مواد 113 الی 116 قانون مدیریت خدمات کشوری به جهت عام الشمول بودن آن در خصوص کلیه دستگاه های اجرایی متناسب با قوانین حاکم بر آنها اجرا می گردد. بنابراین در همین راستا پس از اخذ مجوزهای لازم از سازمان اداری و استخدامی و معرفی نماینده سازمان یاد شده «شورای راهبری توسعه مدیریت شهرداری ها و دهیاری های کشور» ایجاد و در خصوص کارکنان شهرداری ها و دهیاری های کشور انجام وظیفه می نماید. 4- بدون شک شهرداری های کشور به جهت تنوع و گستردگی در کشور و نیز با توجه به استقلال مالی و شخصیت حقوقی آنها نیاز به اتخاذ تدابیر خاص داشته تا بتوان طرح مسیر ارتقا شغلی را برای کارکنان شهرداری ها اجرایی نمود. لذا مکاتبه شماره 56994-27/12/1399 با تمامی جزییات آن به تصویب «شورای راهبری توسعه مدیریت شهرداری ها و دهیاری های کشور» که به موجب قانون (از جمله ماده 116 قانون مدیریت خدمات کشوری) این اختیار لازم را داشت، رسید. به عبارت دیگر علی رغم اجرایی بودن بخشنامه های شماره 103669/1802-9/6/1381 و 53676/1800-1/4/1383 سازمان مدیریت و برنامه ریزی، تغییرات جزیی در آن جهت اجرایی شدن مسیر ارتقاء شغلی در شهرداری ها، ناشی از اختیارات شورای مذکور می باشد. ضمناً نکته مهم تر و حایز اهمیت در این مورد اینکه به موجب بخشنامه شماره 9852/1802-29/11/1386 معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی معاون وقت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور ترکیب هیات ممیزه اصلاح و نماینده سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور از ترکیب هیات ممیزه حذف گردیده است. بنابراین از دو منظر یاد شده ایراد شاکی در این مورد نیز غلط بوده و فاقد وجاهت قانونی است. 5- در خصوص شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی شهرداری ها و دهیاری کشور نیز لازم به توضیح است که سابق بر این شورای مذکور بنا به اختیاراتی که از سوی سازمان اداری و استخدامی تفویض شده بود فعالیت می نمود، که اختیارات مذکور توسط سازمان یاد شده لغو گردید. اما با پیگیری های مجدد صورت گرفته «شورای راهبری توسعه مدیریت شهرداری ها و دهیاری های کشور» به موجب بند (دو) نامه شماره 183992-17/4/1399 سازمان اداری و استخدامی کشور منبعث از مصوبه مورخ 5/9/1393 شورای عالی اداری تشکیل گردید و هم اکنون نیز در حال انجام وظیفه می باشد و همان گونه که عنوان شد مکاتبه شماره 56994-27/12/1399 نیز ابلاغ تصمیمات متخذه در شورای اخیر است. لازم به ذکر است قبلاً این سازمان طی نامه شماره 33469-22/6/1399 از سازمان اداری و استخدامی کشور تشکیل هیات ممیزه برای کارکنان شهرداری ها را در سطوح ارشد، خبره و عالی درخواست نموده بود، که سازمان مذکور طی نامه شماره 226997-25/6/1399 موضوع را به تصمیم شورای فوق معطوف نموده است، بنابراین برخلاف تصور شاکی منظور از شورای توسعه و مدیریت شهرداری ها نه شورای سابق، بلکه شورای راهبری توسعه مدیریت شهرداری هاو دهیاری های کشور است، که با موافقت مراجع ذیصلاح در سال 1399 تشکیل یافته است. 6- هر چند شاکی در خصوص ایرادات مطروحه به مستند و مبنای قانونی اشاره ایی نکرده و صرفاً به الفاظ و عبارات کلی بسنده نموده اما درخصوص توقف چهار ساله در هر یک از سطوح (ارشد، خبره و عالی) نیز لازم به ذکر است، این موضوع نیز به موجب بند (دو) بخشنامه 53676/1800-1/4/1383 سازمان مدیریت و برنامه ریزی مقرر و به صراحت قید گردیده است که کارکنان «برای ارتقا به یکی از سطوح بالاتر حداقل 4 سال باید در هر سطح توقف داشته باشند» ضمناً این سازمان در خصوص برخی ابهامات بابت ارتقاء شغلی کارکنان شهرداری ها طی نامه شماره 32560-10/8/1400 از سازمان اداری و استخدامی کشور استعلام نمود که پاسخ آن به شماره 42657-14/8/1400 به بخشنامه شماره 52886/1802-17/4/1386 معطوف گردید که در بخشنامه مذکور شرط توقف 4 ساله در هر سطح به وضوح قید گردیده است بنابراین ادعای شاکی در این خصوص نیز بلاوجه است. النهایه با عنایت به جمیع جهات معروضه شکایت صورت گرفته متکی به هیچ قانون یا مصوبه ای نبوده و تنها بر اساس تفاسیر شخصی و نادرست شاکی و فاقد محمل قانونی است که بدین وسیله تقاضای رد شکایت مطروحه را دارد.” هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 19/2/1402 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی براساس ماده 116 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386، «بررسی و تصویب تعاریف و شرح وظایف رشتههای شغلی و بررسی و تصویب شرایط احراز رشتههای شغلی و نحوه تخصیص آنها به طبقات جداول حقوق»، برعهده شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی است. نظر به اینکه مستند صدور بخشنامه شماره ۵۶۹۴۴ مورخ 27/12/1399 سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، تفویض اختیار انجام شده از سوی شورای عالی اداری اعلام گردیده و این در حالی است که شورای عالی اداری درخصوص موضوع بخشنامه مزبور اساساً صلاحیتی نداشته تا آن را تفویض کند، بنابراین صدور بخشنامه شماره ۵۶۹۴۴ مورخ 27/12/1399 سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور خارج از حدود اختیار مقام صادرکننده آن بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود./
مهدی دربین هیات عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری |
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین