|
شماره دادنامه: 140331390000902364 تاریخ دادنامه: 1403/4/19 شماره پرونده: 0203955 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: سازمان بازرسی کل کشور طرف شکایت: 1- هیات وزیران 2- استانداری خراسان شمالی موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند (1) مصوبه شماره 112644/ت 45091 ن مورخ 6/6/1389 نمایندگان ویژه رییس جمهور کارگروه مسکن گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی، نظارت همگانی و امور مجلس سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 277874/02 مورخ 28/9/1400 اعلام کرده است که: ” به موجب ماده (8) قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن (مصوب 25/2/1387) و همچنین مطابق با قانون اصلاح ماده (8) قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن (مصوب 28/9/1389 مجلس شورای اسلامی)؛ کلیه وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و شرکت های دولتی که صددرصد (100%) سرمایه و سهام آن ها متعلق به دولت می‌باشد مکلفند به منظور کمک به تامین مسکن کارکنان شاغل و بازنشسته فاقد مسکن و متقاضی خرید یا ساخت مسکن مطابق با الگوی مصرف مسکن، خانه‌های سازمانی در مالکیت خود را پس از پایان مدت اجاره استفاده‌کنندگان فعلی حسب آیین‌نامه مربوط بدون الزام به رعایت قانون فروش خانه‌های سازمانی مصـوب 9/7/1365 به ساکنین واجد شرایط (فاقدین زمین یا واحد مسکونی یا سابقه در بانک اطلاعات وزارت مسکن و شهرسازی) تا 200 متر مربع به شرط قابل تفکیک بودن با قیمت کارشناسی روز و مازاد بر 200 متر مربع غیرقابل تفکیک با ده درصد (10%) اضافه قیمت کارشناسی روز و مازاد بر 200 متر مربع قابل تفکیک آن نیز به روش مزایده عمومی به فروش رسانند. طبق بند (4) ماده قانونی فوق الاشاره، خانه‌های سازمانی واقع در شهرهای محروم و یا شهرهای مرزی بر اساس اعلام وزارت کشور و نیز شهرهای زیر بیست و پنج هزار نفر جمعیت براساس اعلام مرکز آمار ایران از شمول مقررات این ماده مستثنی می‌باشند. نمایندگان ویژه رییس جمهور به موجب بند (1) مصوبه شماره 112644/ت 45091ن مورخ 6/6/1389 خانه های سازمانی استان های خراسان جنوبی و شمالی را از شمول ماده 8 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مستثنی نموده اند. در حالی که، شهرهای مستثنی از شمول قانون اخیر الذکر (شهرهای مرزی، محروم و شهرهای با جمعیت کمتر از 25 هزار نفر) بوده و اختیاری در قانون برای نمایندگان ویژه ریاست جمهوری جهت افزایش مستثنیات قانون دیده نشده است. ضمن آن که در مورد مشابه هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره 566 مورخ 25/5/1394 [5/5/1394]، نسبت به ابطال نامه شماره 5/10825 [10825/51] مورخ 29/6/1391 مدیر کل اموال دولتی و اوراق بهادار وزارت امور اقتصادی و دارایی درخصوص مستثنی بودن شهرهای استان چهارمحال و بختیاری از قانون مورد بحث را ابطال نموده است. بنا به مراتب، بند (1) مصوبه شماره 112644/ت 45091ن مورخ 6/6/1389 نمایندگان ویژه ریاست جمهوری مغایر با قانون اصلاح ماده (8) قانون ساماندهی و حمایت از تولید وعرضه مسکن (مصوب 28/9/1389 مجلس شورای اسلامی) و خارج از حدود اختیارات واضع تشخیص و ابطال آن در هیات عمومی دیوان با لحاظ ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مورد تقاضا می باشد.” متن مصوبه مورد شکایت به شرح زیر است: مصوبه شماره 112644/ت 45091ن مورخ 6/6/1389 نمایندگان ویژه رییس جمهور ” تصمیم نمایندگان ویژه رییس جمهور موضوع اصل 127 قانون اساسی وزارت مسکن و شهرسازی- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران- وزارت دادگستری- وزارت بازرگانی- وزارت امور اقتصاد و دارایی- معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور تصمیم نمایندگان ویژه رییس جمهور در کارگروه مسکن که در جلسه مورخ 11/5/1389 به استناد اصل یکصد و بیست و هفتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویب نامه شماره 152753/ت 43505هـ مورخ 2/8/1388 اتخاذ شده است،به شرح زیر برای اجرا ابلاغ می شود: 1- خانه های سازمانی استان های خراسان جنوبی و شمالی از شمول ماده (8) قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن- مصوب 1387- مستثنی می باشد. 2- تا سقف معادل ریالی (3600) واحد مسکونی از سهمیه سال جاری تسهیلات خط اعتباری مسکن مهر در بافت های فرسوده شهری موضوع تصمیم نامه شماره 31782/ت 44548ن مورخ 13/2/1389 و تا سقف ششصد و پنجاه و هفت میلیارد (657.000.000.000) ریال برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن با عاملیت بانک مسکن اختصاص می یابد. 3- پرداخت تسهیلات برای ساخت واحدهای مسکن مهر که با فن آوری نوین و به صورت نیمه صنعتی احداث می شوند تا دویست و بیست میلیون (220.000.000) ریال تعیین می شود. مصادیق و نحوه تعیین واحدهای مشمول این بند توسط وزارت مسکن و شهرسازی (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن) مشخص و به بانک عامل اعلام می شود.-معاون اول رییس جمهور” در پاسخ به شکایت مذکور، معاون امور حقوقی دولت (حوزه معاونت حقوقی رییس جمهور) به موجب لایحه شماره 31988/47070 مورخ 1/3/1401 اعلام کرده است که به پیوست این لایحه ، نامه شماره 12783/13/41 مورخ 25/11/1400 وزارت کشور جهت بهره برداری ایفاد می گردد که البته به پیوست این لایحه دولت ، نامه شماره 215074 مورخ 25/11/1400 مرکز مدیریت عملکرد ، بازرسی و امور حقوقی وزارت کشور ارایه شده است که از جهت شماره و تاریخ با نامه تصریح شده در لایحه معاون امور حقوقی دولت انطباق ندارد . در عین حال در نامه شماره 215074 مورخ 25/11/1400 وزارت کشور نیز اعلام شده است که جوابیه شماره 12783/13/41 – 25/11/1400 مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد، بازرسی و امور حقوقی استانداری خراسان شمالی جهت استحضار و هرگونه اقدام لازم ارایه می شود که با بررسی اوراق پرونده چنین جوابیه ای نیز ملاحظه نمی شود. متعاقباً با مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد بازرسی، امور حقوقی و ارتباطات مردمی استانداری خراسان شمالی تبادل و ایشان به موجب لایحه شماره 7659/13/41 مورخ 22/6/1403 در پاسخ به شکایت مذکور توضیح داده است که: ” 1- بدواً صرف نظر از این که در دادخواست تقدیمی سازمان بازرسی مشخصاً طرف شکایت را هیات وزیران قرار داده نه این استانداری، لذا علی رغم عدم موضوعیت و توجه دعوی به این نهاد، به استحضار می رساند سابقاً دفاعیات این استانداری طی نامه شماره 12783/13/41 مورخ 25/11/1400 از طریق رییس مرکز بازرسی و امور حقوقی وزارت کشور برای آن مرجع ارسال گردیده است. [چنین جوابیه ای در پرونده مشاهده نگردیده است.] 2- بنابراین نظر به این که آیا تصمیم مرجع تصویب کننده بند 1 مصوبه فوق الاشعار در سطر دوم مرقومه از طریق نمایندگان ویژه رییس جمهور دارای مغایرت با قانون اصلاح ماده 8 قانون ساماندهی و تولید عرضه مسکن می باشد؟ اقتضاء ایجاب می نماید هرگونه دفاع و مسیولیت پاسخگویی نسبت به این که آیا تصمیم صادره در کارگروه مسکن در جلسه مورخ 11/5/1389 از نمایندگان ویژه رییس جمهور مطابق با اصول 137 و 138 قانون اساسی و ماده 8 قانون مذکور در حدود اختیارات بوده یا خیر؟ با مرجع تصویب کننده باشد. چرا که قاعدتاً به دلیل عدم سببیت موضوع به این استانداری و حتی وزارت کشور احتمال این که پاسخ این مرجع فاقد سندیت لازم برای ابطال مصوبه مزبور باشد متصور است. 3- در مانحن فیه، از آن جایی که مستند و مدلولی که دلالت بر طرح چنین پیشنهادی از سوی این استانداری به مرجع تصویب کننده مذکور باشد نیز از طرف شاکی ارایه نگردیده است. بنا به این قاعده هرگونه قیاس این موضوع با موضوعات مشابه مصداق (استان چهار محال بختیاری که با هدف جذب و نگهداری نیروی متخصص بوده) نیز قیاس مع الفارغ است. چرا که خراسان شمالی بنا به وجود معاذیر قانونی از قبیل محروم (کمتر توسعه یافتگی) و مرزی بودن مطابق مفاد بند 4 ماده 8 قانون مذکور به عبارتی شرایط بهره مندی از استثنایات را داشته است. (مستند قانونی مربوطه 1- در اجرای ماده 36 آیین نامه اجرایی قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب 1363 که در بند 2 قسمت آخرین اصلاحیه دستورالعمل تعیین نقاط مرزی مصوب مورخ 2/7/98 و به شماره 130988 استان های خراسان شمـالی و جنوبی و کلیه شهـرها و روستاهـای مـرزی را صـراحتاً مشخـص نمـوده است. 2- تصـویب نامـه شمـاره 76294/ت 36095هـ مورخ 10/4/1388 به استناد بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 در خصوص فهرست مناطق کمتر توسعه یافته برای پرداخت فوق العاده این مناطق، به عبارتی وصف محرومیت را نوعاً اطلاق به تمامی دهستان ها و شهرهای استان خراسان شمالی دانسته است) اختیار و روش اجرای قانون از طریق وضع آیین نامه، دستورالعمل و تصمیم مستقیماً بر عهده مجری قانون یعنی دولت است نه نهادی دیگر. مع الوصف با عنایت به موارد معنونه و علی رغم استحقاق قانونی خراسان شمالی از این استثناء، خواهشمند است ضمن استوار نمودن مصوبه مزبور که به عقیده مقامات محلی نیز تصمیمی صحیح و عادلانه تلقی می گردد و به نحوی متضمن ثبات بخشیدن به تصمیمات و الزامات قانونی دولت بوده رد شکایت شاکی نیز مورد استدعاست.” هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 19/4/1403 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و هیات های تخصصی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی به موجب ماده 8 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مصوب 25/2/1387 و همچنین مطابق با قانون اصلاح ماده 8 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مصوب 28/9/1389 کلّیه وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و شرکت های دولتی که صد درصد (100%) سرمایه و سهام آن ها متعلّق به دولت می‌باشد، مکلّفند به منظور کمک به تامین مسکن کارکنان شاغل و بازنشسته فاقد مسکن و متقاضی خرید یا ساخت مسکن مطابق با الگوی مصرف مسکن، خانه‌های سازمانی در مالکیت خود را پس از پایان مدت اجاره استفاده‌کنندگان فعلی حسب آیین‌نامه مربوط بدون الزام به رعایت قانون فروش خانه‌های سازمانی مصـوب 9/7/1365 به ساکنین واجد شرایط (فاقدین زمین یا واحد مسکونی یا سابقه در بانک اطلاعات وزارت مسکن و شهرسازی) تا 200 متر مربع به شرط قابل تفکیک بودن با قیمت کارشناسی روز و مازاد بر 200 متر مربع غیرقابل تفکیک با ده درصد اضافه قیمت کارشناسی روز و مازاد بر 200 متر مربع قابل تفکیک آن نیز به روش مزایده عمومی به فروش رسانند و طبق بند (4) ماده قانونی فوق الاشاره، خانه‌های سازمانی واقع در شهرهای محروم و یا شهرهای مرزی براساس اعلام وزارت کشور و نیز شهرهای زیر بیست و پنج هزار نفر جمعیت براساس اعلام مرکز آمار ایران از شمول مقررات این ماده مستثنی است. نمایندگان ویژه رییس جمهور به موجب بند (1) مصوبه شماره 112644/ت 45091 ن مورخ 6/6/1389 خانه‌های سازمانی استان های خراسان جنوبی و شمالی را از شمول ماده 8 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مستثنی نموده‌اند و این در حالی است که شهرهای مستثنی از شمول قانون اخیرالذکر شامل شهرهای مرزی، محروم و شهرهای با جمعیت کمتر از 25 هزار نفر بوده و اختیاری در قانون برای نمایندگان ویژه ریاست جمهوری جهت افزایش مستثنیات قانون ملاحظه نمی‌شود و در مورد مشابه نیز هیات عمومی دیوان عدالت اداری براساس دادنامه شماره 566 مورخ 5/5/1394 حکم به ابطال نامه شماره 51/10825 مورخ 29/6/1391 مدیرکل اموال دولتی و اوراق بهادار وزارت امور اقتصادی و دارایی درخصوص مستثنی بودن شهرهای استان چهارمحال و بختیاری از قانون مورد بحث صادر نموده است و با توجه به مراتب فوق، بند 1 مصوبه شماره 112644/ت 45091 ن مورخ 6/6/1389 نمایندگان ویژه ریاست جمهوری خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود. با اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری و تسری اثر ابطال مقرره مورد شکایت به زمان تصویب آن موافقت نشد. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 10/2/1402) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./ مهدی دربین هیات عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری
|
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین
