شماره دادنامه: 140331390000445614 تاریخ دادنامه: 1403/2/25 شماره پرونده: 0107642 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری اعلام کننده تعارض: آقای احمد رامندی معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور شعب اقتصادی، اراضی و شهرسازی موضوع: اعلام تعارض در آرای صادر شده از سوی شعب دیوان عدالت اداری گردشکار: در مواردی که مدیر عامل یا احد از اعضای هیات مدیره شرکت با تفویض اختیار از ناحیه هیات مدیره اجازه طرح دعوا در مراجع قضایی را به دست می آورند و به تنظیم دادخواست مبادرت می ورزند، شعب دیوان عدالت اداری در رسیدگی به این دادخواست ها به دو شیوه رفتار کرده اند. بدین نحو که شعبه 8 تجدید نظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 2763639 مورخ 1401/11/19، تفویض اختیار به مدیر عامل یا هریک از اعضاء هیات مدیره برای طرح دعوا در مراجع قضایی را در صورتی واجد اثر می داند که صورتجلسه تفویض اختیار از سوی هیات مدیره، به شرح مقرر در ماده 128 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت به مرجع ثبت شرکت ها ارسال و در روزنامه رسمی درج شود ولی شعبه 4 تجدید نظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه های شماره 2161787- 1401/9/14 ، 2621878- 1401/11/3 ، 2553175- 1401/10/26 ، 2553041- 1402/10/26 ، 2717- 1401/9/28 صِرفِ تنظیم صورتجلسه تفویض اختیار توسط هیات مدیره و پیش از ارسال و حتی بدون ارسال به مرجع ثبت شرکت ها و درج در روزنامه رسمی را کافی برای استماع دعوا تشخیص داده است. پس از اعلام تعارض آراء و صدور دستور بررسی توسط معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و هیات های تخصصی و بحث و بررسی مقدماتی در هیات تخصصی مربوطه، با دستور رییس دیوان عدالت اداری پرونده در دستور کار جلسه هیات عمومی قرار گرفت. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25/2/1403 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی الف. بین رای شماره 3639 مورخ 1401/11/19 صادره از شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری با آراء شماره 1787 مورخ 1401/9/14 و 1878 مورخ 1401/11/3 و 3175 مورخ 1401/10/26 و 3041 مورخ 1401/10/26 و 2717 مورخ 1401/9/28 صادره از شعبه چهارم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری از این جهت تعارض محرز است که در آراء صادره از شعبه چهارم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، مدیرعامل یا احد از اعضاء هیات مدیره شرکت با تفویض اختیار از ناحیه هیات مدیره اختیار طرح دعوا در شعب دیوان عدالت اداری را دارا بوده، اما مطابق رای صادره در شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، مدیرعامل در صورتی از ناحیه هیات مدیره اختیار طرح دعوا در محاکم را دارد که صورتجلسه هیات مدیره به شرح مقرر در ماده 128 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت به مرجع ثبت شرکت ها ارسال و در روزنامه رسمی اعلام شود و در غیر این صورت مدیرعامل صرفاً از طریق وکلاء دادگستری حق طرح دعوا دارد. ب. اولاً براساس ماده 128 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مقرر شده است که : «نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیرعامل باید با ارسال نسخهای از صورتجلسه هیات مدیره به مرجع ثبت شرکت ها اعلام و پس از ثبت در روزنامه رسمی آگهی شود» و هرچند قانونگذار برمبنای بند 3 ماده 243 همین لایحه برای عدم بیان مطالب لازم به مرجع ثبت شرکت ها ضمانت اجرای کیفری تعیین کرده است، ولی حکم مقرر در بند اخیرالذکر به معنای آن نیست که در صورت عدم ارسال صورتجلسه موضوع ماده 128 لایحه قانونی صدرالذکر به مرجع ثبت شرکت ها، مفاد این صورتجلسه در روابط بین هیات مدیره و مدیرعامل منشا اثر نخواهد بود. ثانیاً مطابق ماده 124 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، هیات مدیره باید اقلاً یک نفر شخص حقیقی را به مدیریت عامل شرکت برگزیند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حقالزحمه او را تعیین کند و براساس ماده 125 لایحه قانونی مذکور مدیرعامل شرکت در حدود اختیاراتی که توسط هیات مدیره به او تفویض شده است نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت حق امضاء دارد و با توجه به مراتب فوق و مستند به مواد قانونی مذکور و آراء شماره 27 مورخ 1380/8/6 و 1254-1255 مورخ 1400/4/22 هیات عمومی دیوان عدالت اداری تفویض اختیار طرح دعوا در مراجع قضایی از سوی هیات مدیره به مدیرعامل شرکت یا احدی از اعضاء هیات مدیره به نحو مقرر در آراء صادره قابلیت طرح و استماع دارد و آراء صادره از شعبه چهارم تجدیدنظردیوان عدالت اداری به شرح فوق در حدی که متضمن پذیرش تفویض اختیار به مدیرعامل بدون لزوم ثبت در مرجع ثبت شرکت ها است، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رای برای شعب دیوان و مراجع اداری و همچنین برای هیات های تخصصی و هیات عمومی در مورد رسیدگی به ابطال مصوبات موضوع بند (۱) ماده (۱۲) این قانون در ارتباط با آن موضوع لازمالاتباع است./ حکمتعلی مظفری رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری |
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین