مدیر
۱۴۰۲/۰۶/۲۱

رای شماره ۱۴‍۰۲۳۱۳۹‍۰‍۰‍۰۱۵۷۲۷۸۳ مورخ ۱۴‍۰۲/‍۰۶/۲۱ هیات عمومی دیوان عدالت اداری (موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۲ تحت عنوان بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری، بند ۷ تحت عنوان بهای آماده سازی زمین و بند ۹ تحت عنوان بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط از تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۴‍۰۱ شهرداری بهاباد )

شماره دادنامه: 140231390001572783

تاریخ دادنامه: 21/6/1402

شماره پرونده: 0105386

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای یاشار یزدانی با وکالت آقای محمدرضا یزدانی

طرف شکایت: شورای اسلامی شهر بهاباد

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 2 تحت عنوان بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری، بند 7 تحت عنوان بهای آماده سازی زمین و بند 9 تحت عنوان بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط از تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1401 شهرداری بهاباد

گردش کار: آقای محمدرضا یزدانی به وکالت از آقای یاشار یزدانی به موجب دادخواستی ابطال بند 2 تحت عنوان بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری، بند 7 تحت عنوان بهای خدمات آماده سازی زمین، بند 9 تحت عنوان بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط و بند 18 تحت عنوان عوارض نصب آنتن ها و دکل های مخابراتی تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1401مصوب شورای اسلامی شهر بهاباد را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

" در خصوص بند 2 (بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری): هر چند در بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 با اصلاحات بعدی، تعیین نرخ و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی شهر ذکر شده است، لکن طبق بند (الف) ماده 174 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک سیاست کلی، کاهش نرخ عوارض صدور پروانه ساختمانی در کاربری های مختلف مورد تاکید قرار گرفته اما در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون گسترش فضای سبز شهرها و اصلاحیه های بعدی آن، عوارض فضای سبز شهری پیش بینی نشده است.

در خصوص بند 7 (بهای خدمات آماده سازی زمین):

طبق بند 1 ماده 55 قانون شهرداری ها ایجاد خیابان ها، کوچه ها، میدان ها، باغ های عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود مقررات موضوعه از وظایف شهرداری ها بوده و در قوانین فقط در تبصره 3 ماده واحده قانون تعیین وضعیت اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها تنها در هنگام تقاضای ورود به محدوده و استفاده از امکانات شهری هزینه آماده سازی بر عهده مالکین بوده و لاغیر که در این خصوص نیز آراء مکرری از سوی هیات عمومی در ابطال مصوبات مشابه صادر گردیده است.

در خصوص بند 9 (بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط):

با عنایت به ضمانت اجراء تعیین شده در خصوص تخلفات ساختمانی به موجب بند 24 ماده 55 و تبصره های ماده 100 قانون شهرداری وضع عوارض توسط شورای اسلامی در این خصوص خارج از صلاحیت شورای اسلامی می باشد.

به موجب ماده 5 اصلاحی قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351 بررسی و تصویب طرح های تفصیلی و تغییرات آن در هر استان به عهده کمیسیون ماده 5 قانون یاد شده می باشد.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در موارد مشابه از جمله رای شماره 218- 9/4/1387 و 400 الی 401-9/6/1395 حکم به ابطال اخذ عوارض بابت تغییر کاربری توسط شوراهای اسلامی صادر نموده است. لذا ابطال مصوبات مورد شکایت از تاریخ تصویب مورد استدعاست."

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" تعرفه عوارض و بهای خدمات شهرداری بهاباد برای اجراء در سال 1401

2- بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری

توضیحات:

1- مساجد و حسینیه ها که صرفاً استفاده مذهبی از آنها می شود از پرداخت بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز معاف می باشند.

2- از ساختمان های بدون پروانه و مازاد بر پروانه، در زمان صدور گواهی عدم خلافی و پایانکار، بهای خدمات موضوع این ردیف اخذ خواهد شد.

– به علت عدم انجام ممیزی، بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی به صورت سالیانه مبلغ 000/450 ریال (چهارصد و پنجاه هزار ریال) واحدهای تجاری به صورت سالیانه مبلغ 000/600 ریال (ششصد هزار ریال) منظور می شود.

7- بهای خدمات آماده سازی زمین

توضیح: ماده 96 قانون شهرداری ها معابر عمومی، میدان ها، پیاده روها و خیابان های سطح شهر را که مورد استفاده عموم است ملک عمومی محسوب نموده و بر مالکیت شهرداری به اینگونه املاک تاکید شده و در همین راستا شهرداری طی سال های گذشته از طریق تملک و خرید اراضی، هزینه های بسیار گزافی را متحمل شده و در اجرای طرح ها و خدمات ارایه شده برای املاک در معابر، ارزش افزوده ایجاد شده لذا به منظور تامین بخشی از هزینه های انجام شده توسط شهرداری، خدمات آماده سازی زمین وصول می گردد.

– بهای خدمات آماده سازی زمین مسکونی (ریال): 7p × عرصه

– بهای خدمات آماده سازی زمین تجاری، اداری، صنعتی و سایر (ریال): p 9 × عرصه

تبصره- حداقل p برای کلیه واحدهای تجاری در خیابان امام خمینی- از میدان پرستار تا میدان شهدا (تقاطع خیابان شهید بهشتی) برابر با 000/30 ریال (سی هزار ریال) و از میدان شهدا (تقاطع خیابان شهیدبهشتی) تا تقاطع کوچه شهدای امینی پور برابر با 000/28 (بیست و هشت هزار ریال) و از تقاطع کوچه شهدای امینی پور تا میدان جانباز برابر با 000/25(بیست و پنج هزار ریال)و از میدان جانباز تا انتهای بلوار شهید جلیلی برابر با 000/22 ریال (بیست و دو هزار ریال) و در مابقی معابر شهر برابر با 000/20 ریال (بیست هزار ریال) می باشد. مسکونی ویلایی برابر با 500/7 ریال (هفت و پانصد هزار ریال)، دفاتر تجاری و کار و صنعتی، هتل و مهمانپذیر، سیاحتی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی، درمانی، تجهیزات و تاسیسات شهری برابر با 000/15 ریال (پانزده هزار ریال) و ادارات دولتی و آپارتمان های مسکونی برابر با 000/15 ریال (پانزده هزار ریال) می باشد.

9- بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط

توضیحات:

1- بهای خدمات این ردیف به صورت سالیانه (سال تقویمی) است و مشمول املاک با کاربری غیر تجاری می باشد و در زمان مطالبه شهرداری و یا هنگام صدور هرنوع گواهی برای مالک و یا مستاجر دریافت می گردد. این بهای خدمات مشمول ساختمان هایی که دارای پروانه مربوطه نمی شود. اخذ بهای خدمات توسط شهرداری هیچ گونه امتیازی برای ملک محسوب نمی شود و در صورت درخواست تغییر کاربری طبق مقررات اقدام خواهد شد.

2- در خصوص مواردی که درخواست مجوز از شهرداری جهت فعالیت به صورت موقت (تا پایان سال تقویمی) می شود صدور مجوز با اخذ استعلام از اداره اماکن و رضایت مالکین مجاور صورت می گیرد.

3- در صورتی که محل کسب دایر باشد و نارضایتی و یا مخالفتی از طرف مالکین مجاور با ادامه فعالیت مطرح نشده باشد، شهرداری با وصول بهای خدمات مزبور، مانع ادامه فعالیت نخواهد شد.

4- در صورتی که محل کسب دایر باشد و مزاحمت برای مالکین مجاور ایجاد شده باشد، جهت رفع مزاحمت، شهرداری به استناد تبصره ذیل بند 24 ماده 55 قانون شهرداری ها اقدام به ارجاع پرونده به کمیسیون ماده صد می نماید.

5- ساختمان های متعلق به مساجد و حسینیه ها که وقف آنها می باشند و همچنین ساختمان موسسات قرآنی معتبر و مکتب خانه ها که در آنها آموزش قرآن داده می شود از پرداخت بهای خدمات کاربری غیر مرتبط معاف می باشند.

6- آموزشگاه های خیاطی زنانه، آرایشگری زنانه، قالی بافی و مشاغل خانگی که توسط سازمان فنی و حرفه ای به عنوان مشاغل خانگی شناخته می شوند از پرداخت بهای خدمات کاربری غیر مرتبط معاف می باشند.

7- باشگاه های ورزشی با مجوز و با تایید اداره کل تربیت بدنی از پرداخت بهای خدمات کاربری غیر مرتبط معاف می گردند.

بهای خدمات استفاده از ساختمان های احداثی در کاربری های غیر مرتبط:

به ازای هر متر مربع مساحت زیربنا برابر p و حداقل p برابر با 000/17 ریال (هفده هزار ریال) می باشد.- شورای اسلامی شهر بهاباد"

علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده پاسخی واصل نشده است.

در اجرای ماده 84 قانون دیوان عدالت اداری پرونده به هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و هیات مذکور به موجب دادنامه شماره 140231390001178808 مورخ 9/5/1402 بند 18 تحت عنوان عوارض نصب آنتن ها و دکل های مخابراتی تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1401 مصوب شورای اسلامی شهر بهاباد را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به دلیل عدم اعتراض از سوی رییس و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.

«رسیدگی به ابطال بند 2 تحت عنوان بهای خدمات توسعه و نگهداری فضای سبز واحدهای مسکونی و تجاری، بند 7 تحت عنوان بهای خدمات آماده سازی زمین و بند 9 تحت عنوان بهای خدمات استفاده از ساختمانهای احداثی در کاربری های غیر مرتبط تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1401 مصوب شورای اسلامی شهر بهاباد در دستور کار هیات عمومی قرار گرفت.»

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 21/6/1402 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی