شماره دادنامه: 140231390001642354 تاریخ دادنامه: 28/6/1402 شماره پرونده: 0104917 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: آقای جعفر حسن زاده طرف شکایت: ستاد کل نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی ایران موضوع شکایت و خواسته: ابطال ردیف های 3 و 4 از دستورالعمل اجرایی تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه موضوع ابلاغیه شماره 29/82/1/2216-23/12/1396 ستاد کل نیروهای مسلّح گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ردیف های 3 و 4 از دستورالعمل اجرایی تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه موضوع ابلاغیه شماره 29/82/1/2216-23/12/1396 ستاد کل نیروهای مسلّح و الزام به معرفی جهت ادامه مسیر مراحل تعیین درصد جانبازی به مراجع برابر تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه و اعتراض به میزان درصد جانبازی و الزام به اصلاح آن را خواستار شده و در مقام تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است: " بر اساس تبصره بند(الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه، اعطای حداقل 5 درصد جانبازی به رزمندگان 8 سال دفاع مقدس که صورت سانحه بالینی ندارند، اما مجروحیت ایشان توسط کمیسیون پزشکی نهاد اعزام کننده احراز شده، الزامی است. اما در مصوبه مورد شکایت دارا بودن امتیازهایی به منظور معرفی رزمندگان متقاضی جانبازی به کمیسیون های پزشکی بنیاد شهید و نیروهای مسلّح الزامی دانسته شده که در بند های 3 و 4، شروطی نظیر الزام به دفعات خاصی از شرکت در عملیات های بزرگ یا کوچک و همچنین حضور در مدت زمان خاصی از حداقل شش ماه به بالا در گردان های رزمی و واحدهای عملیاتی و واحدهای رزمی درج گردیده که به صراحت تدوین چنین شروطی مغایر با تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه است و ممکن است شخصی به صرف حضور در یک عملیات کوچک و در مدت زمان بسیار کمی از حضور و یا حتی بدون حضور در گردان های رزمی و عملیاتی، مجروح شود که در مورد اینجانب با حضور 65 روزه در جبهه، مجروحیت عارض گردیده است. لذا تقاضای ابطال این بخش از ابلاغیه و الزام اداره ایثارگران ستاد کل سپاه و ایثارگران سپاه استان سمنان به معرفی اینجانب جهت ادامه مسیر مراحل تعیین درصد جانبازی به مراجع مربوط را از آن مقام محترم استدعا دارم." متن مصوبه مورد شکایت به شرح زیر می باشد: " شرایط احراز جانبازی مرتبط با اعصاب و روان رزمندگانی که در جبهه و مناطق عملیاتی (از تاریخ 31/6/1359 تا تاریخ 27/5/1367) حضور داشته اند در صورت ابراز مشکلات و صدمات اعصاب و روان و دارا بودن شرایط و کسب امتیاز متعلقه بر اساس شرایط احراز تعیین شده ذیل می توانند جهت تعیین درصد از کارافتادگی اعصاب و روان طبق ضوابط آیین نامه درصد ازکارافتادگی جانبازان، حسب مورد به کمیسیون های پزشکی نیروهای مسلّح معرفی شوند: ردیف- شرایط احراز- امتیاز متعلقه 1- داشتن سوابق درمانی و سیر درمان اعصاب و یا پرونده پزشکی در یکی از مراکز تخصصی مربوط- الزامی 2- وجود نظریه روانشناس مبتنی بر تست های انجام شده مبنی بر اختلال و عدم تعادل وضعیت روحی و روانی فرد- الزامی 3- حضور در عملیات های بزرگ (طبق لیست ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلّح) – حداقل دو عملیات بزرگ و یا 4 عملیات کوچک-5 – یک عملیات بزرگ یا 3 عملیات کوچک-3 – دو عملیات کوچک-2 4- حضور در گردان های رزمی و واحدهای عملیاتی و واحدهای رزمی – بیش از دو سال پیوسته-5 – یک تا دو سال پیوسته-3 – شش ماه تا یکسال پیوسته-2 ضوابط احراز: 1- دارا بودن یکی از شرایط دریف های 1 و2 برای احراز مصدومیت اعصاب و روان الزامی است. 2- در صورت داشتن یکی از شرایط ردیف های 1 و 2 چنانچه از یکی از شرایط ردیف های 3 و 4 حداقل 5 امتیاز کسب نماید جهت تعیین درصد از کارافتادگی اعصاب و روان به کمیسیون های پزشکی بنیاد و نیروهای مسلّح معرفی می شوند." در پاسخ به شکایت مذکور، مشاور رییس ستاد کل و رییس حقوقی و امور مجلس نیروهای مسلّح به موجب لایحه شماره 760/3061/3618-20/6/1401 اعلام کرده است: "نظر به مفاد نامه بازگشتی، دستورالعمل اجرایی تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب ستاد کل نیروهای مسلّح که طی شماره 29/28/2216 مورخ 23/12/1396 در راستای انجام یکنواخت ماده صدرالذکر به سازمان ها، ادارات، یگان های نیروهای مسلح تا آخرین رده ابلاغ گردیده فاقد بندهای 1، 2، 3 و 4 مورد شکایت نامبرده در دادخواست تقدیمی می باشد. علی هذا مسیولیت هرگونه مغایرت در اعمال ضوابط مندرج در دستورالعمل ستاد کل نیروهای مسلّح توسط مراجع پیش گفته در سطح نیروهای مسلّح مستقیماً بر عهده خود آن ها بوده و فاقد هر گونه ارتباط با دستورالعمل ستاد کل نیروهای مسلّح می باشد." هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 28/6/1402 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی به موجب ردیف های 1 و 2 پیوست شماره 3 مذکور در بند (د) ماده 9 دستورالعمل اجرایی تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه (موضوع ابلاغیه شماره 29/82/1/2216 مورخ 23/12/1396 ستاد کل نیروهای مسلّح) با عنوان شرایط احراز جانبازی مرتبط با اعصاب و روان، داشتن سوابق درمانی و سیر درمان اعصاب و یا پرونده پزشکی در یکی از مراکز تخصصی مربوط و همچنین وجود نظریه روانشناس مبتنی بر تست های انجام شده مبنی بر اختلال و عدم تعادل وضعیت روحی و روانی فرد به عنوان شرایط احراز الزامی است. اما براساس بند 2 این مقرره در صورت داشتن یکی از شرایط ردیف های 1 و 2 چنانچه متقاضی از یکی از شرایط ردیف های 3 و 4 (پیوست شماره 3 مذکور در بند "د" ماده 9 دستورالعمل اجرایی تبصره بند "الف" ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه) حداقل 5 امتیاز کسب کند، برای تعیین درصد از کارافتادگی اعصاب و روان به کمیسیون های پزشکی بنیاد و نیروهای مسلّح معرفی میشود و در ردیف های 3 و 4 حضور در عملیات های بزرگ طبق لیست ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلّح و حضور در گردان های رزمی واحدهای عملیاتی و واحدهای رزمی و کسب امتیاز لازم، شرط معرفی به کمیسیون های پزشکی نیروهای مسلّح و بنیاد شده است و به موجب تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه، بنیاد شهید و امور ایثارگران موظّف است رزمندگان هشت سال دفاع مقدس را که صورتسانحه بالینی همزمان مجروحیت را ندارند، اما مجروحیت آنها توسط کمیسیون پزشکی نهاد اعزامکننده (نیروهای مسلّح) احراز میگردد، به عنوان جانباز تلقّی نماید و حداقل پنج درصد جانبازی به آنها تعلّق میگیرد. بنا به مراتب مذکور و نظر به اینکه لازمه احراز مجروحیت برای تعلّق حداقل پنج درصد جانبازی از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران، معرفی به کمیسیون پزشکی نهاد اعزامکننده (نیروهای مسلّح) است و در ردیف های 3 و 4 حضور در عملیات های بزرگ و حضور در گردان های رزمی واحدهای عملیاتی و واحدهای رزمی و کسب امتیاز لازم، شرط معرفی به کمیسیون های پزشکی نیروهای مسلّح و بنیاد شده است، در حالی که قانونگذار قیودی از حیث میزان حضور در جبهه یا حضور در عملیات های بزرگ و… و کسب امتیاز مقرر برای معرفی متقاضی به کمیسیون های پزشکی نیروهای مسلّح و بنیاد و احراز جانبازی متقاضی در نتیجه حضور در جبهه را ذکر نکرده است، بنابراین ردیف های 3 و 4 بخشنامه شماره 29/82/1/2216 مورخ 23/12/1396 ستاد کل نیروهای مسلّح خارج از حدود اختیار و مغایر با تبصره بند (الف) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 10/2/1402) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./ حکمتعلی مظفری رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری |
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین