|
شماره دادنامه: 140231390000604272 تاریخ دادنامه: 9/3/1402 شماره پرونده: 0106557 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: خانم مژده حیدری طرف شکایت: سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 64263/99/370 مورخ 6/11/1399 معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره 64263/99/370 مورخ 6/11/1399 معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که: " به استحضار می رسانم در سال 1401 یک دستگاه خودرو 206 صفر کیلومتر خریداری نمودم که پس از گذشت چند ماه جهت انجام خدمات گارانتی به نمایندگی ایران خودرو مراجعه نمودم و متوجه شدم که گارانتی خودرو توسط شرکت ایران خودرو ابطال شده است وقتی علت را جویا شدم اظهار نمودند بر اساس بخشنامه شماره 64263/99/370 مورخ 6/11/1399 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان وزارت صمت گارانتی خودرو ابطال شده است پس از بررسی و مطالعه بخشنامه مذکور و مطالعه قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو مصوب و اصلاحات بعدی آن متوجه شدم که این بخشنامه بر خلاف ماده 2 و تبصره ذیل این قانون می باشد و خارج از حیطه اختیارات آن سازمان صادر شده است. چرا که در ماده 2 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو و تبصره ذیل آن مدت زمان گارانتی خودرو توسط قانونگذار حداقل مدت دو سال یا کارکردی برابر با 000/40 کیلومتر (هرکدام زودتر به پایان برسد) تعیین شده است و هیچ شرط دیگری برای این منظور قید نشده است لذا محدود کردن مدت گارانتی خودرو از دو سال به پنج ماه و 000/40 کیلومتر به هزار کیلومتر توسط سازمان حمایت با هر ایده و توجیهی صورت گرفته باشد بر خلاف صریح قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو بوده و خارج از حیطه اختیارات آن سازمان می باشد. چرا که این سازمان بر خلاف اختیاراتش اقدام نموده و حتی مالکیت مشروع شهروندان و حق تسلط آنان بر اموال خود نیز (الناس مسلطون علی اموالهم) مخدوش و حقوق قانونی آنان را تضییع نموده است." متن بخشنامه مورد شکایت به شرح زیر است: " بخشنامه شماره 64263/99/370 مورخ 6/11/1399 معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان مدیرعامل محترم شرکت ایران خودرو، سایپا، پارس خودرو، بهمن موتور، کرمان موتور، خودروسازان راین، مدیران خودرو، دیار خودرو، خودروسازان بم، ریگان خودرو، سیف خودرو، کارمانیا، صنعت خودروی آذربایجان، خودروسازان فردا، نوراموتور پارس موضوع : اطلاع‌رسانی شرایط جدید گارانتی خودرو سلام علیکم احتراماً پیرو نامه‌های شماره 11608/99/370 مورخ 24/2/1399 و شماره 12706/99/370 مورخ 29/2/1399 در ارتباط با تعیین شرایط سرویس اولیه به منظور جلوگیری از دپوی خودروهای صفر کیلومتر و بنا بر پیشنهادات ارایه شده پیرامون این موضوع و با توجه به تصمیمات متّخذه در پنجاه و دومین جلسه کمیته خودرو مقرر گردید «مشتریان محترم حداکثر ظرف مدت 5 ماه از تاریخ تحویل و با حداقل 1000 کیلومتر کارکرد خودرو برای سرویس اولیه به نمایندگی شرکتهای خودروساز مراجعه نمایند. بدیهی است در صورت عدم رعایت موارد فوق شرکت های خودروساز مکلّف به ابطال گارانتی خودرو مذکور می‌باشند.» لذا مقرر فرمایید در اسرع وقت ضمن اطلاع رسانی شفاف و گسترده به مشتریان و نمایندگی های سراسر کشور در چارچوب آیین‌نامه رعایت حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، سازوکار اجرایی لازم در این خصوص تدوین و موضوع در اطلاعیه‌های فروش و قراردادهای تنظیمی نیز درج گردد. – معاون وزیر، رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان" در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل بازرسی ویژه و امور تعزیرات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان به موجب لایحه شماره 11159901 مورخ 18/10/1401 توضیح داده است که: " به استحضار می رساند ابلاغیه موضوع مذکور در راستای تصمیمات مورخ 22/2/1399 کارگروه تنظیم بازار و بر اساس دستورالعمل ساماندهی بازار خودرو به منظور ایجاد محدودیت برای خرید خودرو توسط اشخاص با هدف سفته بازی و دپوی آن برای فروش با قیمت های بالاتر صادر گردیده است. لذا یکی از موضوعات مورد توافق اعضا کمیته خودرو موضوع مرتبط با تدوین ضوابط جدید برای مراجعه خریداران برای سرویس اولیه بوده که علاوه بر مصوبه کارگروه تنظیم بازار در بند (3) مصوبه جلسه پنجاه و دوم کمیته خودرو به شماره 107998 مورخ 23/10/1399 نیز به منظور مدیریت تقاضای خودرو و جلوگیری از احتکار خودرو توسط مصرف کنندگان، ضمن اعمال تغییراتی این موضوع مجدداً بر مبنای 1000 کیلومتر و حداکثر 5 ماه تاکید و مصوب گردید. لازم به ذکر است موضوع مذکور در قالب سرویس اولیه خودرو می باشد که تعیین ضوابط آن در اختیار شرکت های تولیدی بوده و منافاتی با گارانتی کل خودرو نداشته که به مصرف کنندگان ابلاغ و اعلام گردیده است. بنابراین پیش از این ابلاغیه نیز شرکت های تولیدی با توجه به نوع تولیدات و شرایط خودرو قابل عرضه، شرایطی را به عنوان سرویس اولیه خودروها ابلاغ می نمودند، لذا تمامی خودروهای تولیدی عرضه شده در کشور مطابق آیین نامه اجرایی قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو دارای حداقل دو سال یا 40000 کیلومتر گارانتی می باشند و مطابق بند (س) ماده (2) آیین نامه مذکور شرایط بازدیدهای دوره ای در کتابچه راهنما به مصرف کنندگان اعلام می گردد و مطابق ماده (14) آیین نامه، عدم انجام خدمات دوره ای باعث خروج مجموعه های مرتبط خودرو از شرایط تضمین می گردد که اقدامات و تصمیمات فوق الذکر نیز در این چارچوب اتخاذ گردیده است و این ابلاغیه به هیچ عنوان به معنی حذف گارانتی از زمان تحویل خودرو نبوده و صرفاً حذف گارانتی در صورت عدم مراجعه به سرویس اولیه می باشد و درخواست مشارالیه در این خصوص وجاهت ندارد. شایان ذکر است با توجه به تغییر شرایط عرضه خودرو در ماه های اخیر این سازمان با عنایت به نظر موافق معاونت صنایع حمل و نقل وزارت متبوع طی مکاتبه شماره 38323/401/370 مورخ 22/9/1401 موضوع ابلاغیه مذکور را کان لم یکن و به شرکت های مربوط ابلاغ نموده است." هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 9/3/1402 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی براساس تبصره 1 ماده 2 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو (اصلاحی مصوب 25/4/1396) : «دوره تضمین نمی‌تواند کمتر از دو سال از زمان تحویل خودرو به مصرف‌کننده یا کارکردی برابر با چهل هزار کیلومتر (هرکدام زودتر به پایان برسد) باشد.» نظر به اینکه برمبنای بخشنامه مورد شکایت مقرر شده است که مشتریان حداکثر ظرف مدت 5 ماه از تاریخ تولید و یا حداقل 1000 کیلومتر کارکرد خودرو برای سرویس اولیه به نمایندگی شرکتهای خودروساز مراجعه نمایند و در صورت عدم رعایت موارد مقرر، شرکتهای خودروساز مکلّف به ابطال گارانتی خودرو مذکور هستند و این حکم از جهت کاهش دوره گارانتی خودرو از دو سال به 5 ماه و از چهل هزار کیلومتر به 1000 کیلومتر و همچنین الزام شرکتهای خودروساز به ابطال گارانتی خودرو، با تبصره 1 ماده 2 قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو مغایرت دارد، لذا بخشنامه شماره 64263/99/370 مورخ 6/11/1399 رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان که متضمن حکم مزبور است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود./
مهدی دربین هیات عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری |
آدرس: تهران بزرگراه شهید ستاری بلوار شهید مخبری نبش خیابان ایران زمین
