شماره دادنامه: 140231390000246218
تاریخ دادنامه: 5/2/1402
شماره پرونده: 0001064
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم پروانه نجمدی
طرف شکایت: دانشگاه پیام نور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل مصوب سیصد و نود و هشتمین جلسه شورای پژوهشی مورخ 19/11/1399 دانشگاه پیام نور
گردش کار: 1- شاکی به موجب دادخواست و لوایح تکمیلی ابطال دستورالعمل مصوب سیصد و نود و هشتمین جلسه شورای پژوهشی مورخ 19/11/1399 دانشگاه پیام نور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
"1. تصویب دستورالعمل مورد نظر بر خلاف مصوبات شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم بوده و لذا خارج از حدود اختیارات طرف شکایت می باشد.
2. در هیچ یک از مواد آیین نامه دوره تحصیلی دوره دکتری به جز مواد 8 و 19 آیین نامه سال های 1389 و 1395 در خصوص ارایه مقاله برای دانشجویان تکلیفی تعیین نشده است.
3. اقدام دانشگاه سبب تحمیل هزینه های سنگین و از دست دادن فرصت هایی است که دیگر قابل جبران نیست. لذا مغایر با اصل 40 قانون اساسی است.
4. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در مورد مشابه در دادنامه شماره 528-28/4/1399 از زمان تصویب اقدام به ابطال مصوبات مشابه نموده است."
2- متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" دستورالعمل مصوب 398 جلسه شورای پژوهشی دانشگاه پیام نور مورخ 19/11/1399
الف) سیاستگذاری:
1) موضوع بررسی «آیین نامه بکارگیری دستیار پژوهشی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی» که به تصویب و توشیح وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری رسیده است، با عنایت به نامه شماره 248095/11-8/11/1399 مدیر کل دفتر وزارتی در شورا مطرح و مقرر شد آیین نامه مذکور برای اعضای شورا ارسال و در خصوص موارد آیین نامه نظرات و پیشنهادات خود را به دفتر تحقیقات، خدمات پژوهشی و فناوری ارسال شود. سپس کارگروهی در این دفتر تشکیل و بصورت تخصصی آیین نامه بررسی و پس از تایید، آیین نامه برای تایید نهایی به هیات امنا ارسال شود.
2) موضوع بررسی اعمال اصلاحات و تغییرات، در «دستورالعمل اختصاص بخشی از نمره کل پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری تخصصی به دستاوردهای پژوهشی مستخرج» مصوبه یکصد و بیست و دومین شورای دانشگاه مورخ 13/4/1395 در شورا مطرح و مورد موافقت قرار گرفت. همچنین مقرر شد موارد اصلاح شده برای تایید نهایی به شورای دانشگاه ارسال شود.
3) موضوع تصمیم گیری در خصوص درخواست مکرر اعضای هیات علمی دانشگاه مبنی بر تمدید اعتبار پژوهانه سال 1396 بدلیل شیوع کرونا جهت تسویه حساب طرح های پژوهشی، در شورا مطرح و مقرر شد نامه ای مبنی بر اعلام نظر در خصوص تمدید اعتبار پژوهانه سال 1396 به معاونت اداری و مالی ارسال شود.
4) موضوع بررسی نامه مدیر کل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت عتف در خصوص نامه درخواست رسیدگی به شکایت یک دانشجو مبنی بر دریافت حق داوری توسط یکی از نشریات دانشگاه قبل از تایید مقاله توسط سردبیر در شورا مطرح و مقرر شد دریافت هر نوع هزینه ای، به مرحله بعد از تایید اولیه سردبیر و جهت ارجاع به داوری موکول شود."
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل دفتر امور حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره 3075/1103/ص مورخ 2/6/1400 توضیح داده است که:
" 1- به استناد ماده 1 قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور «دانشگاه ها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی و … بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی کشور، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آن ها، فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی مصوب هیات امنا عمل می کنند…»
2- در مورد شکایت شاکی، مبنی بر ابطال مصوبه سیصد و نود و هشتمین جلسه شورای پژوهشی دانشگاه که در خصوص اصلاح «دستورالعمل اختصاص بخشی از نمره کل پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری تخصصی به دستاوردهای پژوهشی مستخرج» مصوب یکصد و بیست و دومین جلسه شورای دانشگاه مورخ 13/4/1395 بوده است، به استحضار می رساند مصوبه فوق در یکصد و سی و نهمین جلسه شورای دانشگاه مورخ 10/3/1400 و یکصد و چهلمین جلسه شورای دانشگاه مورخ 31/3/1400 مطرح و اصلاح شده است. بنابراین مصوبه قبلی جزو دستورالعمل های فعلی دانشگاه نمی باشد.
با توجه به مراتب یاد شده، رد شکایت شاکی مورد تقاضاست."
4- رسیدگی به خواسته به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و با توجه به حدود صلاحیت و اختیارات هیات عمومی مصرح در ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، پرونده برای تشخیص صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری در رسیدگی در دستور کار جلسه هیات عمومی قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 5/2/1402 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس بند ۱ ماده ۱۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ رسیدگی به شکایات، تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه‌ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداری ها و موسسات عمومی غیردولتی در مواردی که مقررات مذکور به علّت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلّف در اجرای قوانین و مقررات یا خـودداری از انجـام وظایف مـوجب تضییع حقوق اشخاص می‌شود، از جملـه صلاحیت ها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به اینکه ردیف 2 ذیل بند (الف) صورتجلسه مورخ 19/11/1399 شورای پژوهشی دانشگاه پیام نور صرفاً در حد یک پیشنهاد بوده و مستقلاً واجد قاعده آمره و لازم‌الاجرایی نیست و اساساً تا قبل از تصویب در شورای دانشگاه پیام نور حیات حقوقی ندارد، بنابراین از مصادیق مقررات موضوع بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 محسوب نمی‌شود و قابل طرح و رسیدگی در هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیست./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
