بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 140109970905812715

تاریخ دادنامه: 25؍11؍1401

شماره پرونده: 0003345

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای علی اصغر افتخاری

موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال بند 2 مصوبه مورخ 19؍4؍1398 هیات چهار نفره شرکت گاز استان تهران

2- ابطال نامه های شماره 33742؍98؍110 مورخ 8؍7؍1398 و 23203؍99؍110 مورخ 29؍5؍1399 رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران

گردش کار : شاکی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال بند 2 مصوبه مورخ 19؍4؍1398 هیات چهار نفره شرکت گاز استان تهران و ابطال نامه های شماره 33742؍98؍110 مورخ 8؍7؍1398 و 23203؍99؍110 مورخ 29؍5؍1399 رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

" کمیته چهارنفره گاز استان تهران در بند 2 مصوبه مورخ 19؍4؍1398 راجع به تشکیل پرونده برای اماکن تجاری جهت اخذ انشعاب گاز و ضرورت ارایه جواز کسب در این خصوص، مقرره ای تصویب و به موجب آن برای مالکان املاک تجاری، علاوه بر تکلیف، ضوابط را مقرر کرده است. متعاقب آن، رییس سازمان نظام مهندسی استان تهران ابتدا به موجب نامه شماره 33742؍98؍110 مورخ 8؍7؍1398 این مصوبه را به روسای دفـاتر نمـایندگی شهرسـتان های استان تهـران، جهت اجـرا ابلاغ می نمـاید و سپس در تاریخ 29؍5؍1399 نیز به موجب نامه شماره 33203؍99؍110 در راستای مصوبه کمیته مزبور، تکالیفی را برای مالکان املاک تجاری ابلاغ و مقرر کرده است.

در حالی که مصوبه کمیته مزبور و به تبع آن دو ابلاغیه یاد شده، از آن جهت که تصویب آن در محدوده اختیارات وزارت مسکن و شهرسازی است، محکوم به بطلان است. زیرا: اولاً: مطابق ماده 33 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان «اصول و قواعد فنی که رعایت آن ها در طراحی، محاسبه ، اجرا، بهره برداری و نگهداری ساختمان ها به منظور اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره دهی مناسب و … به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی تدوین خواهد شد…» ثانیاً: مطابق بند 2-11-3 مبحث دوم از مقررات ملی ساختمان «دستورالعمل های موضوع مواد مقررات ملی ساختمان … به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی تهیه و ابلاغ می شود و در موارد سکوت یا ابهام در نحوه اجرا یا اعمال مواد مقررات یا دستورالعمل های مربوط، طبق نظر وزارت مسکن و شهرسازی عمل خواهد شد.»

موضوع بند 2 مصوبه کمیته 4 نفره شیوه نامه اصلاحی اجرای تفاهم نامه مورخ 13؍5؍1382 و مباحث قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، مبحث دوم و هفدهم مقررات ملی ساختمان طبق ماده 33 قانون صفحه 33 مبحث دوم بند 2-2-2 صفحه 1 و دو کتاب و ماده 10 شیوه نامه موارد الحاقی به قانون و مقررات ملی ساختمان را منوط به تصویب وزارت مسکن و شهرسازی نموده است و همچنین در گروه بندی ساختمان ها مبحث هفدهم صفحه 19 در خصوص واحـدهای تجـاری و خـدماتی بند 17-2-2-3 مغازه تجاری و مکان خـدماتی را در ردیف گروه ساختمان های مسکونی قرار داده است. رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان فقط بند دو را جهت اجرا ابلاغ نموده در صورتی که این مصوبه در یازده بند تنظیم شده و مشخص نگردیده است جایگاه این مصوبه در کدام فصل و بند قانون، مبحث مقررات ملی ساختمان قرار می گیرد."

    متن مقرره های مورد شکایت به شرح زیر است:

" الف- مصوبه مورخ 19؍4؍1398 کمیته چهارنفره شرکت گاز استان تهران

…….

2- مقرر گردید تشکیل پرونده اماکن تجاری در سازمان نظام مهندسی با پروانه کسب باشد (جواز کسب به فرم یک الحاق گردد) و در صورت عدم وجود جواز کسب تشکیل پرونده با ارایه مستندات لازم که نشان دهنده تشکیل پرونده در اتحادیه مربوطه می باشد بلامانع است. در موارد خاص که فاقد جواز کسب باشد لوله کشی روکار انجام شود.

ب: نامه شماره33742/98/110 مورخ 8/7/1398 رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران

معاونت امور دفاتر و نمایندگی

روسای دفاتر نمایندگی شهرستان های استان تهران

موضوع: ابلاغیه شماره دو

بدین وسیله بند 2 مصوبه کمیته چهار نفره گاز استان تهران (جلسه مورخ 19 تیر ماه 1398) در خصوص تشکیل پرونده اماکن تجاری به شرح زیر جهت اجرا ابلاغ می گردد.

مقرر گردید تشکیل پرونده اماکن تجاری در سازمان نظام مهندسی با پروانه کسب صورت پذیرد جواز کسب به فرم یک الحاق گردد و در صورت عدم وجود جواز کسب تشکیل پرونده با ارایه مستندات لازم که نشان دهنده تشکیل پرونده در اتحادیه مربوطه می باشد بلامانع است. در موارد خاص که فاقد جواز کسب باشد لوله کشی روکار انجام شود. – رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران

نامه شماره 23203/99/110 مورخ 29/5/1399 رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران

جناب آقای مهندس سلمان حریف

سرپرست معاونت محترم امور دفاتر نمایندگی

موضوع: تشکیل پرونده گاز اماکن تجاری با جواز کسب

عطف به بند 2 ابلاغیه کمیته چهارنفره گاز استان مورخ 19/4/1398 در خصوص ارایه جواز کسب واحدهای تجاری جهت اخذ انشعاب گاز و به منظور رفع ابهام ناظرین محترم گاز موارد زیر را به اطلاع می رساند.

1- ارایه جواز کسب جهت اخذ تاییدیه گاز چه به صورت روکار و چه به صورت توکار الزامی است.

2- در خصوص واحدهای تجاری که در حال ساخت می باشند و جواز کسب اخذ ننموده اند و لوله کشی گاز به صورت توکار می باشد به منظور جلوگیری از وقفه در عملیات ساختمانی، با تعهد مالک مبنی بر اعلام کاربری واحدهای تجاری مربوطه، لوله کشی به صورت توکار و بر اساس کاربری اعلام شده توسط مالک انجام شود.

اخذ تاییدیه نهایی منوط به ارایه جواز کسب می باشد.

3- در صورت تغییر کاربری و جواز کسب واحدهای تجاری که قبلاً بر اساس اعلام مالک بصورت توکار انجام شده است، لوله کشی جدید باید بر اساس جواز کسب مربوطه انجام و تاییدیه صادر گردد.

ضروریست موارد فوق به روسای محترم دفاتر نمایندگی استان ابلاغ گردد. -رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران"

  در پاسخ به شکـایت مذکـور، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران به موجب لایحه شماره 85108؍00؍110 مورخ 25؍12؍1400 توضیح داده است که:       

"سازمان نظام مهندسی ساختمان برابر ماده 3 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال 1374 غیرانتفاعی و تابع مقررات عمومی حاکم بر موسسات غیرانتفاعی می باشد. فلذا دعوی شاکی قابل طرح در دیوان عدالت اداری نمی باشد."

  علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن برای طرف دیگر شکایت (سازمان نظام مهندسی ساختمان و شرکت گاز استان تهران) تا زمان رسیدگی به پرونده پاسخی واصل نشده است.

       هیات عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25؍11؍1401 با حضـور رییس و معـاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشـاران و دادرسـان شعب دیوان تشکـیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

اولاً تشکیل هیات چهار نفره در راستای اجرای وظایف قانونی مقرر در مواد 4 و 32  الی 35 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 22؍12؍1374 و ماده 132 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 17؍11؍1375 هیات وزیران بوده که بیان می‌دارد : «دستورالعمل های موضوع مواد این آیین‌نامه ظرف شش ماه به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی تهیه و ابلاغ می‌شود و در موارد سکوت یا ابهام در نحوه اجرا یا اعمال مواد آیین‌نامه یا دستورالعمل های مربوط، طبق نظر وزیر مسکن و شهرسازی عمل خواهد شد» و براساس تبصره ماده 4 تفاهم‌نامه‌ منعقدشده بین وزارت مسکن و شهرسازی و شرکت ملّی گاز ایران که در تاریخ 1؍1؍1388 لازم الاجرا شده، این هیات چهار نفره تشکیل شده و تشکیل هیات مذکور، در حوزه اختیارات امضاءکنندگان تفاهم‌نامه یادشده بوده و مقرراتی که توسط این هیات تصویب می‌گردد، دارای اعتبار خواهد بود. ثانیاً با توجه به اینکه میزان و نحوه مصرف گاز در اماکن تجاری و غیرتجاری در فصول مختلف سال با یکدیگر متفاوت بوده و این موضوع نیازمند تعیین ضوابط متفاوتی برای اماکن تجاری است، لذا بند 2 مصوبه مورخ 19؍4؍1398 هیات چهار نفره شرکت گاز استان تهران و نامه‌های شماره 33742؍98؍110 مورخ 8؍7؍1398 و شماره 23203؍99؍110 مورخ 29؍5؍1399 رییس سازمان نظام مهندسی استان تهران که بین اماکن تجاری و غیرتجاری تمایز قایل شده‌ است، مصداق اعمال تبعیض ناروا و مغایر با قانون نبوده و ابطال نشد./

حکمتعلی مظفری

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری