بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 140109970905812498

تاریخ دادنامه: 29؍9؍1401

شماره پرونده: 0003299

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 2027؍99؍28-6؍6؍1399 شورای اسلامی شهر اصفهان

     گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی، نظارت همگانی و امور مجلس سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 280707؍2-30؍9؍1400 اعلام کرده است:

  " مطابق با مصوبه شماره 2027؍99؍28-6؍6؍1399 شورای اسلامی شهر اصفهان با موضوع لایحه شماره 1561؍99؍س-13؍2؍1399 شهرداری اصفهـان مبنی بر پیشنهاد تصویب فـرآیند صـدور پروانـه ساختمـانی دو مرحله ای، مقرر گردیده است، متقاضیان صدور پروانه ساختمانی قبل از صدور پروانه مبادرت به اخذ گواهی انطباق شهرسازی و مالی از شهرداری نمایند. بدین صورت که متقاضی، نقشه های معماری طراحی شده را بر اساس ضوابط طـرح تفصیلی و مقررات مـلی ساختمان به مـرجع صـدور پروانه ارایـه و شهرداری مکلف می باشد پس از انطباق نقشه های معماری با ضوابط مربوط، نسبت به تایید نقشه ها و اخذ عوارض ارزش افزوده مرتبط قانونی اقدام به صدور گواهی انطباق شهرسازی و مالی نماید. در این فرآیند، شروع عملیات ساختمانی منوط به اخذ پروانه ساختمانی می باشد تا پس از ارایه کلیه نقشه های سازه، تاسیسات، برق و مکانیک و معماری (طرح نما و جزییات) و مجدداً مطابق با گواهی انطباق شهرسازی و مالی، پروانه ساختمان صادر گردد. مدت اعتبار گواهی انطباق شهرسازی و مالی 5 سال تعیین (با توجه به رای هیات حل اختلاف و رسیدگی به شکایات استان مورخ 17؍10؍1399 از 5 سال به یک سال تقلیل یافته) و مسیولیت نظارت بر اجرای فرآیند صدور گواهی انطباق شهرسازی و مالی بر عهده مدیر منطقه می باشد. این در حالی است که:

 اولاً- بر اساس ماده 59 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور شهرداری ها مکلفند حداکثر تا یک هفته پس  از پرداخت نقدی یا تعیین تکلیف نحوه پرداخت عوارض به صورت نسیه نسبت به صدور و تحویل پروانه ساختمان اقدام نمایند.

 ثانیاً- شورای عالی اداری در سی و چهارمین جلسه مورخ 13؍8؍1371 بنا به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخـدامـی کشور جهت بهبود سیستم هـا و روش هـا و گـردش کار ادارات با جهت گیری بالا بـردن کارآیـی دستگاه های اجرایی در خصوص هماهنگ نمودن صدور پروانه، گواهی عدم خلاف و گواهی پایان ساختمان در سطح شهرداری های کشور را تصویب نموده که حداکثر ظرف مدت هفت روز پس از دریافت مدارک لازم شامل درخواست پروانه، نقشه محل وقوع ملک، فتوکپی مدارک مالکیت رسمی، فتوکپی شناسنامه ذینفع (مالک یا مالکان) و در صورت مراجعه وکیل مالک، فتوکپی وکالتنامه، از محل بازدید و گزارش وضعیت موجود ملک را جهت درج در پرونده تنظیم و با تعیین ضوابط شهرسازی حاکم بر ملک (شامل نوع کاربری، میزان تراکم مجاز، تعداد طبقات، حدود تعریض و غیره) آمادگی تحویل نقشه های معماری و محاسباتی را به متقاضی ابلاغ کند، در غیر این صورت لازم است علت عدم آمادگی تحویل نقشه ها را کتباً به ذینفع اعلام نماید. مطابق تبصره بند 2 شهرداری ها مکلفند به تدریج زمان مصروفه مراحل صدور پروانه ساختمان را از 14 روز به 7 روز تقلیل دهند.

ثالثاً- مصوبه مذکور با توجه به مصوبه شورای عالی اداری و مطابق با ماده 80 قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1؍3؍1375 با اعمال آخرین تغییرات و اصلاحات تا تاریخ 20؍4؍1396 خارج از حدود اختیارات و وظایف آن شورا تلقی می گردد.

 بنا به مراتب مصوبه شماره 2027؍99؍28-6؍6؍1399 شورای اسلامی شهر اصفهان باموضوع لایحه شماره 161؍99؍س-13؍2؍1399 شهرداری مبنی بر پیشنهاد تصویب فرآیند صدور پروانه ساختمانی دو مرحله ای مغایر با قوانین یاد شده و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر مذکور تشخیص و ابطال آن در هیات عمومی دیوان از تاریخ تصویب مورد تقاضا می باشد.  " 

 متن مصوبه مورد شکایت به شرح زیر است:

 مصوبه شماره 2027؍99؍28-6؍6؍1400

 فرآیند صدور پروانه ساختمانی در شهرداری اصفهان

  " به منظور بهبود و تسهیل در فرآیند صدور پروانه های ساختمانی و تشویق سازندگان موارد ذیل جهت تسریع در امر صدور پروانه ساختمانی با عنوان صدور پروانه دو مرحله ای (1- گواهی انطباق (شهرسازی و مالی) 2- پروانه ساختمانی) پیشنهاد می گردد.

1- متقاضیان صدور گواهی انطباق شهرسازی و مالی در کلیه املاک دارای سند رسمی می بایست نقشه های معماری طراحی شده بر اساس ضوابط طرح تفصیلی و مقررات ملی ساختمان و دستور تهیه نقشه صادر شده با معرفی مهندس طراح معمار دارای صلاحیت و ظرفیت به مرجع صدور پروانه ارایه و شهرداری مکلف است، پس از انطباق نقشه های معماری با ضوابط مربوط، نسبت به تایید نقشه ها و اخذ عوارض ارزش افزوده مرتبط قانونی، اقدام به صدور گواهی انطباق شهرسازی و مالی نماید. لازم به ذکر است گواهی انطباق شهرسازی و مالی، صرفاً بیانگر کلیه حقوق و امتیازات شهرسازی و تعیین عوارض بر روی پلاک بوده و مجوزی جهت شروع عملیات ساختمانی نمی باشد.

تبصره: کنترل دریافت پاسخ از سازمان تامین اجتماعی در زمان پایان کار صورت پذیرد.

2- شروع عملیات اجرایی منوط به اخذ پروانه ساختمانی می باشد تا پس از ارایه کلیه نقشه های اجرایی سازه، تاسیسات برق و مکانیک و معماری (طرح نما و جزییات) با تایید مهندسان طراح مربوطه و پس از تطبیق آن با گواهی انطباق شهرسازی و مالی و همچنین معرفی کلیه مهندسان ناظر به شهرداری و رعایت بخشنامه شهردار اصفهان به شماره 5782؍97؍س-3؍8؍1397 پروانه ساختمانی صادر گردد.

شروع عملیات ساختمانی قبل از ارایه مدارک فوق و اخذ پروانه ساختمانی از شهرداری، تخلف محسوب شده و موضوع جهت رسیدگی به کمیسیون ماده صد ارسال خواهد شد.

تبصره: مدت اعتبار گواهی انطباق شهرسازی و مالی 5 سال از تاریخ صدور می باشد.

3- شهرداری در زمان صدور گواهی انطباق شهرسازی و مالی مکلف است نسبت به اخذ تعهد رسمی از مالک مبنی بر عدم شروع هرگونه عملیات اجرایی از قبیل تخریب بنای موجود، گودبرداری و … پیش از صدور پروانه ساختمانی اقدام نماید.

4- پروانه دو مرحله ای در پنج منطقه از مناطق پانزده گانه کلان شهر اصفهان (9، 5، 9، 10، 12) به صورت پایلوت اقدام گردد و در صورت ارزیابی و تایید موضوع توسط کمیسیون شهرسازی معماری و عمران تا پایان سال قابل تسری به سایر مناطق می باشد.

5- بدیهی است صدور پروانه ساختمانی بر اساس گواهی انطباق شهرسازی و مالی برای مدیران منطقه و روسای ادارات شهرسازی و مالی اقتصادی و سایر مسیولین حتی با تغییر، جابجایی و جایگزینی، در بازه زمانی مربوط (تبصره ذیل بند 2) الزام آور می باشد.

6- مسیولیت نظارت بر اجرای بند 4 به عهده مدیر منطقه خواهد بود و نظارت دقیق و مستمر بر عملکرد کلیه عوامل مربوطه و همچنین رعایت تعهد فوق الاشاره و جلوگیری از شروع عملیات ساختمانی پیش از اخذ پروانه ساختمانی، الزامی است.

7- گواهی انطباق شهرسازی و مالی مقبول متقاضیان اصلاح پروانه و تغییر بنا مطابق با بندهای 1 و 2 نیز می گردد.

لازم به توضیح است این اقدام در کلانشهرهای تهران، تبریز و کرج نیز عملیاتی و طی لایحه ای به شورای اسلامی شهرهای مذکور ارسال و پس از تایید به شهرداری ابلاغ گردیده است.- شورای اسلامی شهر اصفهان " 

 علی رغم ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن تا زمان صدور رای در هیات عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.

    هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 29؍9؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

براساس بند 24 ماده 55 قانون شهرداری (اصلاحی مصوب 13؍7؍1342) یکی از وظایف شهرداری ها صدور پروانه برای کلّیه ساختمان هایی است که در شهر احداث می‌شوند، ولی به موجب ماده 59 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال 1394 : «شهرداری ها مکلّفند حداکثر تا یک هفته پس از پرداخت نقدی یا تعیین تکلیف نحوه پرداخت عوارض به ‌صورت نسیه نسبت به صدور و تحویل پروانه ساختمان متقاضی اقدام نمایند…» و در ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 با اصلاحات بعدی صلاحیتی برای شوراهای اسلامی شهر درخصوص مشخص کردن مراحل صدور پروانه ساختمانی تعیین نشده است. بنا به مراتب فوق، اطلاق مصوبه شماره 2027؍99؍28 مورخ 6؍6؍1399 شورای اسلامی شهر اصفهان که تحت عنوان فرآیند صدور پروانه ساختمانی در شهرداری اصفهان به تصویب رسیده، در حدی که با دو مرحله‌ای کردن مراحل صدور پروانه ساختمانی هدف قانونگذار مبنی بر تسریع در صدور پروانه ساختمانی در یک هفته را نقض کرده است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود./

مهدی دربین

هیات عمومی دیوان عدالت اداری

 معاون قضایی دیوان عدالت اداری