بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905811321
تاریخ دادنامه: 3؍8؍1401
شماره پرونده: 0101378
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای صفدر محققی (قاضی دیوان عدالت اداری)
موضوع : اعلام تعارض در آرای صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: متعاقب اعتراض شرکت آب منطقه ای برخی استان ها نسبت به آرای کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی، شعبه 4 بدوی و شعبه 7 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در خصوص مبنای محاسبه مهلت اعتراض به آرای کمیسیون های مذکور، استدلال های متفاوتی داشته اند که منجر به صدور آرای متعارض شده است. با این توضیح که شعبه 4 بدوی دیوان عدالت اداری در راستای رسیدگی به موضوع اعتراض نسبت به آرای کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی، به موجب دادنامه های شماره 140031390000387346- 15؍02؍1400 و شماره 140031390000400735- 18؍02؍1400، با استناد به بند 2 ماده 10 و تبصره 2 ماده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و با این استدلال که مهلت اعتراض به آرای کمیسیون مذکور برای اشخاص مقیم داخل کشور سه ماه است و شاکی علاوه بر اینکه داخل کشور اقامت داشته، خود متولی امور اداری و ابلاغ آرای کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی است و در نتیجه ثبت رای در سامانه شرکت آب منطقه ای (شاکی) دلالت بر ابلاغ رای داشته و اعتراض خارج از مهلت قانونی صورت گرفته است؛ لذا قرار رد شکایت صادر کرده و قرارهای مذکور به جهت عدم تجدیدنظر خواهی قطعی شده است.
از سـوی دیگر در پرونـده هایی با مـوضوع مشابـه، شعبـه 4 بدوی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه های شماره 140131390000066611-17؍01؍1401، شماره 140031390002760725-21؍10؍1400، شماره 140031390002872729 – 02؍11؍1400 و شماره 140131390000098605– 21؍01؍1401 با همان استدلال پیش گفته، قرار رد شکایت صادر کرده است؛ لیکن پس از اعتراض نسبت به دادنامه های فوق، شعبه 7 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، ضمن نقض آنها، به موجب دادنامه های شماره 140131390000519344 – 08؍03؍1401 و شماره 140031390003243733 – 08؍12؍1400 و شماره 140131390000011497 – 08؍01؍1401 و 140131390000550888 – 10؍03؍1401، با این استدلال که شعبه بدوی به اشتباه تاریخ صدور رای کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی را تاریخ ابلاغ تلقی کرده در حالی که حسب مستندات موجود، ابلاغ رای از سوی دبیر کمیسیون در تاریخ دیگری صورت گرفته و اعتراض نیز در مهلت قانونی بوده و همچنین دلیلی وجود ندارد که تاریخ صدور رای، همان تاریخ ابلاغ باشد لذا تاریخ ابلاغ رای کمیسیون به شاکی را مبنای محاسبه مهلت اعتراض دانسته و پرونده ها را جهت رسیدگی ماهوی به شعبه صادرکننده قرار (شعبه 4 بدوی) اعاده کرده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 3؍8؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امـور هیات عمومی و با حضـور معاونین دیوان عـدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً: به موجب تبصره 2 ماده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392: «از زمان تصویب این قانون مهلت تقدیم دادخواست راجع به موارد موضوع بند (2) ماده (10) این قانون، برای اشخاص داخل کشور سه ماه و برای افراد مقیم خارج از کشور شش ماه از تاریخ ابلاغ رای یا تصمیم قطعی مرجع مربوط مطابق قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) است…» و براساس ماده 83 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379: «در کلیه مواردی که به موجب مقررات این مبحث، اوراق به غیر شخص مخاطب ابلاغ شود در صورتی دارای اعتبار است که برای دادگاه محرز شود که اوراق به اطلاع مخاطب رسیده است» و برمبنای موازین قانونی مزبور، درج در سامانه الزاماً به معنای اطلاع مخاطب نیست. ثانیاً: با توجه به اینکه براساس تبصره 2 ماده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مقرر شده است که : «در مواردی که ابلاغ، واقعی نبوده و ذینفع ادعای عـدم اطـلاع از آن را بنمـاید، شعبه دیـوان در ابتـدا به مـوضوع ابـلاغ رسیـدگی می نماید»، ابـلاغ حـکـم با اطـلاع مخـاطب متفـاوت بوده و ایـن دو الـزاماً منطبـق با یـکدیگر نیستند. بنا به مراتب فوق، آرای شماره 140031390003243733-8؍12؍1400، شماره 140131390000011497- 8؍1؍1401، شـمــاره 140131390000519344-8؍3؍1401 و شـمــاره 140131390000550888-10؍3؍1401 صـادره از شـعبـه 7 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که براساس آنها تاریخ ابلاغ رای توسط کمیسیون رسیدگی به امور آب های زیرزمینی ملاک قرار داده شده، در این حد صحیح و منطبق با موازین قانونی هستند. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری در موارد مشابه لازم‌الاتباع است./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
