بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905811317
تاریخ دادنامه: 26؍7؍1401
شماره پرونده: 0003956
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای ابوالفضل طبرزدی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بندهای 5-4-1 و 5-4-2 از دستورالعمل ثبت نام آزمون ورود به حرفه مهندسان، کاردان های فنی ساختمان و تعیین صلاحیت حرفه ای معماران تجربی مصوب سال 1400 دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال بندهای 5-4-1 و 5-4-2 از دستورالعمل ثبت نام آزمون ورود به حرفه مهندسان، کاردان های فنی ساختمان و تعیین صلاحیت حرفه ای معماران تجربی مصوب سال 1400 دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" وزارت راه و شهرسازی در دستورالعمل برگزاری آزمون مرداد 1400 شرایط بسیار سختگیرانه و غیرقانونی برای متقاضیان صلاحیت طراحی و اجرا سازه نگهبان و صلاحیت طرح و اجرای بهسازی تعریف کرد بر اساس بند 5-4 دستورالعمل مورد اشاره و بند های ذیل آن متقاضیان صلاحیت طراحی و اجرای سازه نگهبان بایستی دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری رشته عمران در گرایش خاک و دارای صلاحیت پایه یک نظارت یا اجرا و حداقل پایه دو صلاحیت طراحی عمران باشند همچنین متقاضیان صلاحیت طراحی و اجرا باید دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری عمران در گرایش عمران – سازه یا عمران زلزله و دارای صلاحیت پایه یک نظارت و حداقل پایه 2 صلاحیت طراحی عمران باشند. در ماده 4 آیین نامه اجرای قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان صدور پروانه اشتغال دارندگان مدرک کارشناسی هم امکان دارد مضاف به اینکه صدور پروانه اشتغال و ماده 5 آیین نامه منوط به داشتن مدرک تحصیلی قبولی در آزمون و سابقه حرفه ای حسب نوع مدرک شده است وفق ماده 11 آیین نامه اجرایی اشخاص متقاضی پروانه اشتغال که شرایط آن در ماده 7 آیین نامه پیش بینی شده در صورتی که دارای سابقه منطقه در ماده 5 آیین نامه باشند پروانه اشتغال پایه 3 صادر خواهد شد بنابراین تعیین شرط داشتن صلاحیت پایه یک نظارت یا اجرا و طراحی پایه یک برای متقاضی صلاحیت سازه نگهبان و صلاحیت بهسازی آن مغایر ماده 7 آیین نامه اجرایی است چرا که در ماده 7 آیین نامه خبری از شرط داشتن صلاحیت نیست همچنین مغایرت مدرک کارشناسی ارشد و دکترا با بند (الف) ماده 7 آیین نامه اجرایی وجود دارد. البته وزارت راه و شهرسازی بنا به ماده 21 آیین نامه اجرایی می تواند صدور یا ارتقاء یا تمدید پروانه را موکول به برگزاری آزمون تخصصی نماید. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" دستورالعمل ثبت نام آزمون های ورود به حرفه مهندسان، کاردان های فنی ساختمان و معماران تجربی
مورخ 13، 14 و 15 مرداد ماه 1400
جهت اخذ پروانه اشتغال به کار
دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان اردیبهشت ماه 1400
……
5-4- آزمون ورود به حرفه مهندسان برای اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته عمران صلاحیت های «طرح و اجـرای گـود، پی و سازه نگهبان» و «ارزیابی، طرح و اجـرای بهسازی» برای متقاضیان دارای شـرایط زیر بـرگزار می گردد:
5-4-1 برای اخذ صلاحیت «طرح و اجرای گود، پی و سازه نگهبان»، متقاضیان باید دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری رشته عمران در گرایش خاک و پی و همچنین دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی در صلاحیت های نظارت یا اجرای پایه یک و حداقل صلاحیت محاسبات پایه دو باشند.
5-4-2 برای اخذ صلاحیت «ارزیابی، طرح و اجرای بهسازی»، متقاضیان باید دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری رشته عمران در گرایش های سازه یا زلزله و همچنین دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی در صلاحیت های نظارت یا اجرای پایه یک و حداقل صلاحیت محاسبات پایه دو باشند."
علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 26؍7؍1401 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجـه به اینکه احـکام مقرر در مـواد 4 و 5 آیین نامـه اجـرایی قـانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 17؍11؍1375 هیات وزیران ناظر به امکان اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی و شرایط صدور پروانه اشتغال به کار مزبور است و بندهای 5-4-1 و 5-4-2 از دستـورالعمل ثبت نـام آزمون ورود به حرفه مهندسان، کاردان های فنی ساختمان و تعیین صلاحیت حرفه‌ای معماران تجربی مصـوب سال 1400 دفتر مقررات ملّی و کنترل ساختمان در رابطه با احـراز صلاحیتهـای حرفه‌ای لازم در حوزه‌های مربوط به طرح و اجرای گود، پی و سازه نگهبان و همچنین ارزیابی، طرح و اجرای بهسازی وضع شده‌اند و احراز صلاحیت های حرفه‌ای اخیرالذکر فرع بر اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی توسط افراد بوده و پس از اخذ پروانه مزبور صورت می‌گیرد، لذا بندهای 5-4-1 و 5-4-2 از دستورالعمل ثبت نام آزمون ورود به حرفه مهندسان، کاردان های فنی ساختمان و تعیین صلاحیت حرفه‌ای معماران تجربی مصوب سال 1400 دفتر مقررات ملّی و کنترل ساختمان با مواد 4 و 5 آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال 1375 که در مقام بیان امکان اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی و شرایط صدور پروانه مزبور است، مغایرتی ندارد و در نتیجه وضع آنها نیز خارج از حدود اختیار مرجع تصویب‌کننده بندهای مذکور نیست و بندهای مورد شکایت ابطال نشد./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
