بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905811306 و 140109970905811307
تاریخ دادنامه: 26؍7؍1401
شماره پرونده: 0003522- 0001970
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای اردشیر صدرنیا
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 8 و بند 10-1-1 ماده 10 از تعرفه عوارض محلی سال 1400 شهرداری تبریز مصوب شورای اسلامی شهر تبریز
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده 8 و بند 10-1-1 ماده 10 از تعرفه عوارض محلی سال 1400 شهرداری تبریز مصوب شورای اسلامی شهر تبریز را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
" علی رغم رای صریح و آشکار هیات عمومی که در بند 30 نامه رییس دیوان عدالت اداری آمده است: «وضع عوارض زیربنای مسکونی جهت ساختمان های ابقاء شده توسط کمیسیون ماده 100 با ضرایب 5؍1 یا 2 یا چند برابر از جمله عوارض مضاعف محسوب شده و فاقد وجاهت قانونی می باشد» شورای شهر تبریز اقدام به تصویب عوارض با ضریب 23 برای طبقه ششم که برخلاف ضوابط احداث گردیده، نموده است و همچنین کمیسیون ماده 77 شهرداری تبریز رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری را قبول ننموده و رای به ابقای ردیف اول یعنی عوارض زیربنا با ضریب 23 برای طبقه احداثی خلاف ضوابط و ردیف سوم یعنی عوارض فضای سبز داده است.
تعرفه دیگری نیز توسط شورای شهر تبریز به تصویب رسیده بود (قبل از تصویب هیات تطبیق) که در این مصوبه در تبصره 2 بند 10 ستون چهارم جدول شماره 5، شامل املاکی است که از طریق کمیسیون های ماده صد شهرداری تثبیت شده اند ولی این تبصره در مصوبه بعد از تصویب هیات تطبیق حذف شده است ولی ستون چهارم جدول ابقاء شده و برای طبقه ششم ضریب 20 به 23 تبدیل شده که این موضوع برخلاف اصل 105 قانون اساسی و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 و تبصره 3 ماده 62 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1389 می باشد. لذا ابطال مصوبات مذکور مورد تقاضا می باشد. "
متن مصوبه های مورد شکایت به شرح زیر است:
تعرفه عوارض محلی مصوب شورای اسلامی شهر تبریز سال 1400
" ماده 8- بهای خدمات فضای سبز
بهای خدمات تامین سرانه های فضای سبز شهری معادل پنج و نیم درصد عوارض پروانه ساختمانی (در پروانه ساختمانی غیرمسکونی ها بر اساس عوارض پذیره مندرج در بند 10- 2 و 10- 3 ماده 10 محاسبه خواهد شد) و دو و نیم درصد از عوارض پرونده های تخلف ساختمانی تعیین می شود و این عوارض به حساب ویژه سازمان پارکها جهت توسعه فضای سبز واریز خواهد شد و سازمان مذکور نیز می باید مبالغ فوق را جهت توسعه و نگهداری فضای سبز به صورت بهینه و مناسب در سطح شهر هزینه نماید. بدیهی است؛ تخطی از این موضوع تخلف محسوب می شود.
….
ماده 10- عوارض بر پروانه های ساختمانی در کاربری های مختلف
1-10 – عوارض زیربنای مسکونی:
1-1-10 – عوارض زیربنای مسکونی به شرح جداول و روابط زیر:
جدول شماره 5- عوارض زیربنای مسکونی برابر ضوابط و عوارض زیربنای اضافی نسبت به ضوابط به ازاء هر متر مربع (K)
|
ستون اول |
ستون دوم |
ستون سوم |
ستون چهارم |
ستون پنجم |
|
|
ردیف |
طبقات سازه ای |
زیربنا تا سطح اشغال و طبقات مجاز برابر ضوابط |
زیربنای اضافی نسبت به ضوابط |
بالکن روپوشیده به شارع |
|
|
برابر ضوابط |
بالکن اضافی نسبت به ضوابط |
||||
|
1 |
زیرزمین اول و دوم و همکف و پایین تر به صورت پارکینگ و مشاعات |
2؍0 |
1 |
|
|
|
2 |
زیرزمین مسکونی و همکف اول |
7؍0 |
2 |
9
|
12 |
|
3 |
دوم |
9؍0 |
3 |
||
|
4 |
سوم |
5؍2 |
9 |
10 |
14 |
|
5 |
چهارم |
3 |
15 |
12 |
16 |
|
6 |
پنجم |
8؍4 |
20 |
14 |
18 |
|
7 |
ششم |
7؍6 |
23 |
16 |
20 |
|
8 |
هفتم و بالاتر |
5؍9 |
25 |
||
علیرغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به طرف شکایت تا زمان صدور رای در هیات عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
پرونده در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به هیات تخصصی شوراهای اسلامی ارجاع شد و این هیات به موجب دادنامه شماره 140109970906010397-27؍6؍1401، ستون سوم جدول شماره 5 بند 10-1-1 ماده 10 از تعرفه عوارض محلی سال 1400 شورای اسلامی شهر تبریز را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به تقاضای ابطال ماده 8 و سایر قسمت های بند 10-1-1 از تعرفه عوارض محلی سال 1400 شهرداری تبریز در دستورکار هیات عمومی قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 26؍7؍1401 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- هرچند براساس بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 با اصلاحـات بعدی تعیین نـوع و میزان عـوارض از اختیارات شـوراهای اسلامی شهر است، ولی برمبنای ماده 59 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال 1394 درخـواست یا دریافت وجـه مازاد بر عـوارض قانونی در هنگام صدور پروانـه یا بعد از صدور پروانـه توسط شهرداری ها ممنوع اعلام شده و در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها و اصلاحیه‌های بعدی آن عوارض فضای سبز پیش‌بینی نشده و در آرای مختلف هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای اخیرالصدور شماره 14109970905810858-4؍5؍1401 این هیات نیز وضع عوارض برای فضای سبز مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است و بر همین اساس ماده 8 تعرفه عوارض محلی سال 1400 شهرداری تبریز که تحت عنوان بهای خدمات فضای سبز به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
ب- با توجه به اینکه هیات عمومی دیـوان عـدالت اداری براساس آرای متعدد خود از جمله آرای شماره 1030-12؍10؍1396 و 1748-18؍11؍1399 این هیات وضع عوارض برای بناهای احداثی ابقاءشده در کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری را صرفاً در رابطه با عوارض صدور پروانه ساخت مورد تایید قرار داده و وضع عوارضی جز عوارض مذکور به میزان چند برابر از مصادیق عوارض مضاعف محسوب می‌شود، بنابراین بند 10-1-1 از ماده 10 تعرفه عوارض محلی سال 1400 شهرداری تبریز به استثنای ستون سوم جدول شماره پنج آن که به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، به دلایل مذکور در آرای صدرالذکر هیات عمومی دیوان عدالت اداری خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
