بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905810931 و 140109970905810932
تاریخ دادنامه: 25؍5؍1401
شماره پرونده: 0003201-0003200
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای علیرضا دولاح
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 2 ماده 23 آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 3؍4؍1397 دانشگاه شیراز
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره 2 ماده 23 آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب 3؍4؍1397 دانشگاه شیراز را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" به استحضار می رساند اولاً با استناد به بند 4 جزء «ب» ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 18؍5؍1383 تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از ماموریت های اصلی و در حدود صلاحیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و نیز به موجب ماده 6 قانون مارالذکر کلیه وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکتهای دولتی، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و همچنین موسسات خصوصی که به نوعی مبادرت به انجام فعالیت‌های آموزش عالی، پژوهش و فناوری می‌نمایند، موظفند فعالیت‌های خود را در‌چارچوب سیاست‌ها و آیین نامه های موضوع این قانون انجام دهند. در این راستا به استناد بند های (الف)، (ب) و (ج) ماده 15 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و بند 3 جزء «ب» و بند 1 جزء «ج» ماده 2 و ماده 6 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت‌علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 18؍5؍1383 شورای عالی برنامه ریزی آموزشی با مصوبه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این راستا ایجاد گردید.
ثانیاً: به موجب مقدمه آیین نامه تشکیل شورای عالی برنامه ریزی آموزشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغی به شماره 141209؍و مورخ 4؍8؍1393 هدف از تشکیل شورای عالی برنامه ریزی آموزشی ارتقای کیفیت و تقویت یکپارچگی در سیاست گذاری و برنامه ریزی آموزشی برای کلیه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و مراکز پژوهشی کشور اعم از دولتی و غیر دولتی است. در این جهت وضع و تدوین آیین نامه های آموزشی در تمام مقاطع تحصیلی به استناد بند 12 ماده 3 آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی در صلاحیت این شورا است و همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری موظف هستند تمام فعالیت های خود را در چارچوب مصوبات شورای اخیرالذکر انجام دهند لذا دانشگاه شیراز نمی تواند آیین نامه ای خلاف مصوبات شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصویب و اجرا کند و از این رو مصوبه مذکور خارج از حدود اختیارات دانشگاه شیراز است.
ثالثاً: مستند به آیین نامه دوره هـای تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشـد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح 1و 2 دولتی) ابلاغی به شماره 43069؍2 مورخ 1؍3؍1397حکمی در خصوص تاثیر نمره های مردودی دانشجو در میانگین نمرات نیمسال و میانگین نمرات کل مقرر نشده است لذا تبصره 2 ماده 23 آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مورخ 3؍4؍1397 دانشگاه شیراز خلاف آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.
رابعاً: به استناد رای دادنامه 485 شماره پرونده 9900974 هیات عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال مصوبه اثر نمره های مردودی درس هـای دانشجـو در محـاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل و مستند به ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی از سوی مراجع مربوطه الزامی است. لذا ابطال مصوبه از تاریخ تصویب مورد تقاضاست."
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
"دانشگاه شیراز
معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی
آیین نامه و مقررات دوره های تحصیلی
کاردانی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی
ماده 23: نمره ارزشیابی هر درس به صورت عددی از صفر تا 20 محاسبه می شود و حداقل نمره قبولی در هر درس 12 است. میانگین کل قابل قبول در هر نیم سال 14 است و چنانچه میانگین نمرات دانشجو در هر نیم سال تحصیلی کمتر از 14 باشد دانشجو در آن نیم سال مشروط تلقی می شود. سقف مجاز مشروط، اعم از متوالی یا متناوب، در دوره کارشناسی ارشد 2 نیم سال است.
تبصره 2: نمره تمام درس هایی که دانشجو می گیرد ( به جز درس های جبرانی و مازاد) در کارنامه ثبت و در میانگین هرنیم سال و میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه می شود."
علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به دانشگاه شیراز تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی پاسخی از طرف آن مرجع واصل نشده است.
هیات عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25؍5؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس جزء (4) بند «ب» ماده (2) قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 1383، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطـاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از ماموریت های اصلی و در حـدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی تحت پوشش وزارتخانه یادشده است و در راستای ایفای ماموریت ها و اختیارات فوق، آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی؍کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح 1 و 2 دولتی) در جلسه شماره 889 مورخ 30؍10؍1396 به تصویب شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی رسیده است. نظر به اینکه آیین‌نامه یادشده فاقد هرگونه حکمی درخصوص محاسبه نمره‌های مردودی در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات است، بنابراین اطلاق تبصره (2) ماده (23) آیین‌نامه و مقررات دوره‌های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مصوب 3؍4؍1397 دانشگاه شیراز در حدی که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
