بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905810734
تاریخ دادنامه: 7؍4؍1401
شماره پرونده: 0003804
به موجب رای شماره ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۳۲۰ مورخ 1401/08/03 در راستای اعمال ماده 91 قانون دیوان نقض گردید.
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای یداله اسمعیلی فرد (مدیر کل هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری)
موضوع تعارض : اعلام تعارض در آراء صادر شده از سوی شعب دیوان عدالت اداری
گردشکار: در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام سازمان تامین اجتماعی به برقراری حقوق و مزایای مناطق عملیاتی موضوع بندهای (ث) و (ج) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، شعب دیوان عدالت اداری آرای متفاوتی صادر کرده اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 26 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای حمید اسماعیلی چقابلکی به طرفیت سازمان تامین اجتماعی و به خواسته الزام به برقراری حقوق و مزایای مناطق عملیاتی و پرداخت معوقات، به موجب دادنامه شماره 140031390000618815-9؍3؍1400 به شرح زیر، به ورود شکایت رای صادر کرده است:
" نظر به اینکه به موجب بندهای (ث) و (ج) ماده 112 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و تبصره ذیل آن دستگاه هـای مشمول موظفند نسبت به صدور احکـام پرداخت برای کارکنان شاغل در مناطق عملیاتی دفاع مقدس بر اساس محدوده اعلامی ستاد کل نیروهای مسلح به سازمان برنامه و بودجه کشور و پس از تامین اعتبار لازم از سال اول اجرای قانون برنامه ششم توسعه کشور اقدام نمایند و با توجه به اینکه به موجب نامه مورخ 29؍12؍1397 رییس ستاد کل نیروهای مسلح در خصوص تعیین مناطق عملیاتی دفاع مقدس شهر کرمانشاه و بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه به عنوان منطقه عملیاتی تعیین گردیده و با توجه به حکم کارگزینی ارایه شده شاکی در سازمان تامین اجتماعی شهر کرمانشاه اشتغال به کار دارد. لذا مشمول فوق العاده پیش بینی شده در بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری گردیده و به استناد ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می شود. رای صادره وفق ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است."
رای مذکور به موجب دادنامه شماره 140031390002124268-23؍8؍1400 صادر شده از شعبه 30 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب: شعبه 28 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای سید عزیز مستطابی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان خوزستان و به خواسته الزام به پرداخت فوق العاده شغل کارمندان شاغل در مناطق جنگ زده، به موجب دادنامه شماره 140031390001147442-10؍5؍1400 به شرح زیر به رد شکایت رای صادر کرده است:
"نظر به اینکه حقوق و مزایای مصرح در بندهای (ث) و (ج) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه صرفاً به شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس تسری پیدا می نماید و با عنایت به اینکه حسب قانون استفساریه بند (ج) ماده 112 قانون یاد شده و نیز بخشنامه ستاد کل نیروهای مسلح، بازه زمـانی دفاع مقـدس را از مـورخ 31؍6؍1359 لغایت 27؍5؍1367 اعلام نموده اند و بر این اساس حقـوق و مزایای مـورد نظر به کارکنانی پرداخت می شود که در آن
بازه زمانی در آن مناطق اشتغال به کار داشته اند و با توجه به اینکه شاکی بعد از اتمام دوره دفاع مقدس (تاریخ مذکور) اشتغال به کار یافته لذا مشمول قانون یاد شده نمی باشد و پرداخت حقوق و مزایای مربوطه نیز فاقد توجیه قانونی است. بنابراین شکایت مطروحه غیر موجه تشخیص و مستنداً به ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد."
متعاقب تجدیدنظر خواهی آقای سید عزیز مستطابی، شعبه 30 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، ضمن پذیرش تجدیدنظر خواهی و نقض رای بدوی، به موجب دادنامه شماره 140031390002124875-23؍8؍1400، به شرح زیر به ورود شکایت رای صادر کرده است:
"نظر به اینکه خواسته تجدیدنظر خواه اعمال بند (ث) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه بوده و اینکه مطابق این بند شاغلین در مناطق عملیاتی مشمول دریافت مزایای بند (ث) می باشند لذا صرف نظر از اینکه قانون مورد استناد شعبه بدوی ناظر به بند (ج) ماده 112 بوده، ضمن پذیرش تجدیدنظر خواهی مستنداً به ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تبصره ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه رای معترض عنه نقض و حکم الزام سازمان به پرداخت مزایای بند (ث) ماده 112 از 1؍1؍1396 صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است."
ج: شعبه 38 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای کیوان رضایی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان کرمانشاه و به خواسته الزام به برقراری حقوق و مزایای مناطق عملیاتی (جنگی) و پرداخت معوقات، به موجب دادنامه شماره 140031390000633890-10؍3؍1400 به شرح زیر به ورود شکایت رای صادر کرده است:
"1- براساس بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری «فـوق العاده مناطق کمترتوسعه یافته و بدی آب و هوا برای مشاغل تخصصی که شاغلین آن دارای مدارک تحصیلی ارشد و بالاتر می باشند تا به میزان بیست و پنج درصد امتیاز حقوق ثابت و برای سایر مشاغل تا بیست درصد حقوق ثابت هر کدام از کارمندان واجد شرایط پرداخت خواهـد شد».2- به استناد بند (ث) مـاده 112 قانون برنامه پنج ساله ششـم توسعه به منظـور جبران عقب ماندگی های استانهای مناطق عملیاتی دفاع مقدس، سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری استخدامی کشور موظفند اعتبار لازم برای اعمال سقف فوق العاده پیش بینی شده در بند یک ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری را برای کارکنان شاغل در این مناطق از سال اول اجرای قانون برنامه تامین و اعمال نمایند.3- بنابر بند (ج) همین ماده، این دو سازمان یادشده، مکلفند نسبت به صدور احکام پرداخت مزایای شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس، برابر جداول و ضوابط ابلاغی سال 1376 از سال دوم برنامه ششم توسعه، اقدام نمایند. البته مستفاد از قانون تفسیر بند (ج) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه مصوب 11؍9؍1399 ، مزایای موضوع این بند، تنها به مستخدمینی تعلق میگیرد که از زمان شروع دفاع مقدس به بعد و در زمان جنگ و عملیاتهای امنیتی در آن مناطق اشتغال داشته باشند نه کسانی که بعد از پایان آن دوران در این مناطق جذب و استخدام شده اند.4- مستنبط از تبصره ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه، دستگاههای غیرمشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نیز مکلف به پرداخت مزایای موضوع بندهای (ث) و (ج) این ماده می باشند که می بایست از محل منابع مربوطه خود آن را تامین نمایند. 5-درهمین راستا، ستاد کل نیروهای مسلح بنابر تکلیف مقرر در بند الف این ماده مبنی بر تعیین محدوده مناطق عملیاتی، ابتدایاً طی مصوبه شماره 28؍1333؍3610 مورخ 28؍9؍1396خطاب به رییس سازمان برنامه و بودجه، فهرست این مناطق را تصویب نمود اما متعاقبا طی مصوبه شماره 128؍1333؍02؍3610 مورخ 3؍6؍1399 مصوبه یادشده را نسخ و فهرست جدیدی ارایه داده است. باتوجه به موارد فوق: الف) درخصوص بخش نخست خواسته خواهان مبنی بر پرداخت فوق العاده مناطق کمترتوسعه یافته بر مبنای بند (ث) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه از سال 1396 به بعد: با نظر به اینکه اولاً خواهان مستخدم رسمی سازمان تامین اجتماعی بوده است و ثانیاً منطقه محل خدمت وی (اهواز) بنابر بند 2 مصوبه اخیر ستاد کل نیروهای مسلح، عملیاتی و جنگی محسوب شده است و ثالثاً مستند به دادنامه شماره 164 مورخ 20؍12؍1370 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، عدم تامین اعتبار، مسقط حق خواهان و تکلیف دستگاه نخواهد بود درنتیجه خواسته فوق از ابتدای سال 1396 موجه تشخیص و حکم به ورود شکایت صادر میگردد. لازم به توضیح است از آنجا که مستند به احکام کارگزینی موجود در پرونده، مدرک تحصیلی خواهان، کارشناسی ارشد می باشد. لذا سقف فوق العاده یادشده قابل پرداخت به وی 25 درصد می باشد."
متعاقب تجدیدنظر خواهی از سوی اداره کل تامین اجتماعی استان کرمانشاه، شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، ضمن نقض رای بدوی، به موجب دادنامه شماره 140031390001694607-10؍7؍1400، به شرح زیر به رد شکایت رای صادر کرده است:
"حقوق و مزایای موضوع بند «ث» ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه به شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس قابل پرداخت می باشد و با توجه به اینکه ستاد کل نیروهای مسلح بازه زمانی 31؍6؍1395 لغایت 27؍5؍1367 را به عنوان بازه زمانی دفاع مقدس اعـلام نموده بنابراین حقوق و مزایای فوق به کارکنانی قابل پرداخت است که در آن بازه زمانی در آن مناطق خدمت نموده اند و با توجه به اینکه شاکی بعد از تاریخ های فوق استخدام شده است و در زمان استخدام محل خدمت نامبرده جزو مناطق عملیاتی نبوده لذا پرداخت حقوق و مزایای موضوع خواسته به مشارالیه مبنای قانونی ندارد. با توجه به مراتب فوق اعتراض تجدیدنظر خواه وارد تشخیص ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم بر رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است."
د: شعبه 26 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای شاهرخ هاشمی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان کرمانشاه به خواسته الزام به برقراری حقوق و مزایای مناطق عملیاتی (جنگی) و پرداخت معوقات، به موجب دادنامه شماره 140031390000617791-9؍3؍1400، به شرح زیر به ورود شکایت رای صادر کرده است:
"نظر به اینکه در اجرای بندهای (ث) و (ج) ماده 112 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران برای کارکنان شاغل در مناطق عملیاتی دفاع مقدس بر اساس محدوده اعلامی ستاد کل نیروهای مسلح به سازمان برنامه و بودجه و پس از تامین اعتبار از سال اول اجـرای قانون برنامه ششم توسعه فوق العاده پیش بینی شده در بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری قابل پرداخت می باشد و با توجه به اینکه نامه شماره 79؍12؍3؍2420 مورخ 25؍12؍1397 رییس ستاد کل نیروهای مسلح شهر کرمانشاه و بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه به عنوان منطقه عملیاتی اعلام گردیده و با توجه به احکام کارگزینی شاکی در شهر کرمانشاه اشتغال به خدمت داشته بنابراین شکایت مطروحه وارد تشخیص به استناد مواد 10، 11 و65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می شود. رای صادره وفق ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است."
متعـاقب تجدیدنظـر خواهـی از سوی اداره کل تامـین اجتماعی استان کرمانشاه، شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، ضمن نقض رای بدوی، به موجب دادنامه شماره 140031390001694472-10؍7؍1400، به شرح زیر به رد شکایت رای صادر کرده است:
"حقوق و مزایای موضوع بند «ث» ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه به شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس قابل پرداخت می باشد و با توجه به اینکه ستاد کل نیروهای مسلح بازه زمانی 31؍6؍1395 لغایت 27؍5؍1367 را به عنوان بازه زمانی دفاع مقدس اعلام نموده بنابراین حقوق و مزایای فوق به کارکنانی قابل پرداخت است که در آن بازه زمانی در آن مناطق خدمت نموده اند و با توجه به اینکه شاکی بعد از تاریخ های فوق استخدام شده است و در زمان استخدام محل خدمت نامبرده جزو مناطق عملیاتی نبوده لذا پرداخت حقوق و مزایای موضوع خواسته به مشارالیه مبنای قانونی ندارد. با توجه به مراتب فوق اعتراض تجدیدنظر خواه وارد تشخیص ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم بر رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 7؍4؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف. تعارض در آراء محرز است.
ب. اولاً براساس ماده 112 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1395 و بندهای (ث) و (ج) آن : «به منظور جبران عقب ماندگیهای استانهای مناطق عملیاتی دفاع مقدس : … ث) سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور موظّفند اعتبار لازم را برای اعمال سقف فوق العاده پیشبینی شده در بند (1) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشـوری برای کارکـنان شاغـل در این مناطـق از سـال اول اجرای قـانون برنامه تامین و اعمـال نمـایند. ج) سـازمان برنامه و بودجه کشـور و سـازمان اداری و استخـدامی کشور مکلّـفند نسبت به صـدور احکـام پرداخت مزایای شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس برابر جداول و ضوابط ابلاغی سال 1376 سازمان امور اداری و استخدامی کشور از سال دوم اجرای قانون برنامه اقدام نمایند» و براساس قانون تفسیر بند «ج» ماده (112) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1399 مقرر شده است که منظور از شاغلان مناطق عملیاتی دفاع مقدس موضوع بند (ج) ماده (112) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 14؍12؍1395، کلّیه مستخدمانی هستند که از زمان شروع دفاع مقدس در آن مناطق اشتغال داشته یا دارند و با توجه به اینکه براساس بند (الف) ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، ستاد کل نیروهای مسلّح موظّف شده است تا محدوده مناطق عملیاتی دفاع مقدس را به سازمان برنامه و بودجه اعلام نماید و رییس ستاد کل نیروهای مسلّح به موجب بند 3 نامه شماره 128؍1333؍02؍3610 مورخ 3؍6؍1399 که در اجرای حکم مقرر در بند قانونی مذکور و در مقام تعیین محدوده مکانی و زمانی مناطق عملیاتی صادر شده دوران دفاع مقدس را از 31؍6؍1359 تا 27؍5؍1367 اعلام کرده است، بنابراین قانون تفسیر بند «ج» ماده (112) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1399 و نامه مذکور رییس ستاد کل نیروهای مسلّح دلالت بر این دارند که مزایای مقرر در بندهای (ث) و (ج) ماده (112) قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران قابل تسری به مستخدمینی نیست که پس از دوران دفاع مقدس در مناطق عملیاتی اشتغال یافتهاند، اعم از اینکه مستخدمین فوق در حال حاضر مشغول به خدمت باشند و یا به هر نحوی از خدمت منفک شده باشند. بنا به مراتب فوق، آرای شماره 140031390001694472 مورخ 10؍7؍1400 و شماره 140031390001694607 مورخ 10؍7؍1400 (صادر شده از شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) که در مقام رسیدگی به شکایات افراد دسته اخـیرالذکر بر رد شکـایت اصـدار یافتهاند، در این حد صحیح و منطبق با موازین قانونی هستند. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری در موارد مشابه لازمالاتباع است./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری