بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905810322
تاریخ دادنامه: 20؍2؍1401
شماره پرونده: 0001843
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان علی ناظریان جزی و علیرضا طغیانی خوراسگانی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 4 مصوبه شماره 3120؍28- 28؍8؍1383 شورای اسلامی شهر اصفهان
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستی ابطال بند 4 مصوبه شماره 3120؍28- 28؍8؍1383 شورای اسلامی شهر اصفهان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
" هر چند در تبصره 1 ماده 5 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایروجوه از تولیدکنندگان کالا، ارایه دهندگان خدمات وکالاهای وارداتی مصوب 22؍10؍1381 که در زمان تصویب مصوبه معترض عنه حاکمیت داشته، وضع عوارض محلی جدید و یا افزایش نرخ هر یک از عوارض محلی با رعایت شرایط و ضوابط قانونی مربوط در زمره وظایف شورای اسلامی شهر قلمداد شده است لیکن در مصوبه معترض عنه که حق الثبت اسناد رسمی به عنوان عوارض وصول می شود محلی نیست، بلکه حق الثبت به خزانه دولت واریز می شود، بنابراین شورای اسلامی شهر اصفهان در تصویب مصوبه مورد اعتراض که ناظر بر فعالیت های ملی و کشوری است حق وضع عوارض ندارد. شایان ذکر است هیات عمومی دیـوان عـدالت اداری به موجب رای شماره 204-9؍3؍1396 مصوبات عـوارض حق الثبت اسناد رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی شورای اسلامی شهر اراک را با توجه به اینکه عوارض حق الثبت اسناد رسمی محلی نیست و حق الثبت به خزانه دولت واریز می شود و شورای اسلامی شهر اراک حق وضع عوارض بر فعالیت های ملی ندارد ابطال نموده است. لذا با توجه به توضیحات مذکور و با توجه به اینکه مصوبات موضوع اخذ عوارض حق الثبت از اشخاص موجب تضییع حقوق اشخاص گردیده است، بر اساس بند 1 ماده 12 و ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری، ابطال بند 4 مصوبه 3120؍28- 28؍8؍1383 تحت عنوان افزایش عوارض 8% حق الثبت رسمی به 10% مصوب شورای اسلامی شهر اصفهان و مترتب نمودن اثر ابطال مصوبات معترض عنه به زمان تصویب به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص که به لحاظ مغایرت با قانون وخروج از حدود اختیارات قانونی تصویب شده است را درخواست می نماییم. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" تامین درآمدهای مستمر و پایدار و قابل وصول به صورت غیرمستقیم برای شهرداری اصفهان و پیشنهاد برقراری و افزایش عوارضات
شماره ثبت: 3120؍28-28؍8؍1383 شناسه نامه: 83-289 نتیجه: تایید شده
موضوعات: ابلاغ عوارضات شهرداری
جزییات مصوبه:
متن مصوبه: لوایح پیشنهادی شهردار اصفهان در راستای تامین درآمدهای مستمر و پایدار و قابل وصول به صورت غیرمستقیم برای شهرداری اصفهان و پیشنهاد برقراری یا افزایش عوارضات ذیل را نموده اند مورد بررسی قرار گرفت و با اعمال اصلاحاتی به تصویب رسید.
………….
4- پیشنهاد افزایش عوارض 8% حق الثبت اسناد رسمی به 10% که توسط دفاتر اسناد رسمی وصول و از طریق ثبت کل استان به حساب شهرداری اصفهان واریز گردد نیز مورد تایید این شورا قرار گرفت. "
علیرغم ابلاغ دادخواست وضمایم آن به شورای اسلامی شهر اصفهان تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی دیوان عدالت اداری پاسخ از طرف آن شورا واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 20؍2؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه براساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 243-1؍4؍1395 این هیات، وضع عوارض برای نقل و انتقال املاک و اراضی با کاربری مسکونی و تجاری و سرقفلی و… در تمام اشکال آن توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خـارج از حـدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین بند 4 مصوبه شماره 3120؍28-28؍8؍1383 شورای اسلامی شهر اصفهان تحت عنوان افزایش عوارض 8% حق الثبت اسناد رسمی به 10%، به دلایل مندرج در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
