بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905810074 و 140109970905810075
تاریخ دادنامه: 20؍1؍1401
شماره پرونده: 0002293- 0001589
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای جواد شویان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 3؍710- 24؍1؍1398 معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره 3؍710- 24؍1؍1398 معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" پیرو آیین نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری که مربوط به نحوه انتقال و ماموریت کارمندان دستگاه های اجرایی است ماموریت کارمندان رسمی و پیمانی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری به دستگاه های دیگر مشمول این قانون با حفظ پست سازمانی در دستگاه متبوع حداکثر به مدت 6 ماه با پرداخت حقوق و فوق العاده ها از اعتبار دستگاه متبوع مجاز است ولی متاسفانه وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه شماره 3؍710-24؍1؍1398 برخلاف قانون عمل کرده است. لذا خواهشمندم نسبت به لغو این بخشنامه دستور مقتضی صادر فرمایید. "
متن بخشنامه مورد اعتراض به شرح زیر است
" اداره کل آموزش و پرورش استان ……..
معاونت؍سازمان؍مرکز؍دانشگاه؍کانون ……
با سلام و احترام
پیرو بخشنامه شماره 4؍710- 26؍2؍1396 و در راستای کیفیت بخشی به امر سازماندهی و استفاده بهینه از نیروی انسانی موجود و به منظور اجرایی نمودن ضوابط و مقررات مربوط، موارد ذیل جهت اجرا ابلاغ می گردد:
1- با توجه به کمبود نیروی انسانی حتی المقدور از خروج نیرو به صورت مامور و یا انتقال دایم خودداری گردد و در مواردی که برابر ضوابط و مقررات دستگاه مکلف به موافقت با خروج نیرو باشد موضوع صرفاً با موافقت ستاد به صورت ماموریت بدون حفظ پست سازمانی قابل بررسی و اقدام خواهد بود و وزارتخانه مسیولیتی بابت پرداخت حقوق و مزایای فرد مامور نخواهد داشت.
2- تمدید ماموریت افراد نیز صرفاً در چارچوب بند 1 این بخشنامه امکان پذیر می باشد.- معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش "
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی وزارت آموزش و پرورش به موجب لایحه شماره 159355؍810- 15؍9؍1400 به طور خلاصه توضیح داده است که:
" 1- در راستای اجرای تکلیف مندرج در اصول 60 و 138 قانون اساسی که صدور بخشنامه های اداری در زمره مسیولیت های هر یک از وزرا قرار گرفته، مقام عالی وزارت آموزش و پرورش در حدود وظایف خویش و با اختیارات تجویزی، بخشنامه شماره 3؍710- 24؍1؍1398 (پیرامون نحوه و شرایط ماموریت) را مبتنی بر شرایط خـاص نیروی انسانی آموزش و پرورش ( کمبود شدیـد نیرو) صـادر نموده است. 2- برابر دادنامـه هیات تخصصی دیوان عدالت اداری شماره 9909970906010865-14؍7؍1399 با توجه به اینکه به موجب ماده 11 قانون استخدام کشوری ماموریت عبارتست از محول شدن وظیفه موقت به مستخدم غیر از وظیفه اصلی که در پست ثابت سازمانی خود دارد و بند ث ماده 124 قانون مذکور نیز مامور را مستخدمی تلقی می کند که به طور موقت مامور انجام وظیفه خاصی گردیده و یا از طرف وزارتخانه و موسسه متبوع به وزارتخانه یا موسسه دولتی دیگری به طور موقت اعزام شده باشد و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری نحوه ماموریت کارمندان به سایر دستگاههای اجرایی را به تصویب آیین نامه موکول کرده است که طی آیین نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1388 هیات وزیران اعزام کارمند به ماموریت و حفظ یا عدم حفظ پست سازمانی کارمند در مدت ماموریت حسب توافق دستگاههای ذیربط خواهد بود.
3- با بررسی و تدقیق نظر در مواد 5، 6 و 18 آیین نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری اختیار دستگاه های دولتی و با عبارت اخری، توافق بین دستگاه های اجرایی در انجام شرایط مـاموریت از جمله تـوافق مبدا و مقصد، پرداخت حقـوق و حفظ یا عـدم حفظ پست سازمانی مشخص می گردد. 4- مستند به مـاده 9 آیین نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مـدیریت خدمات کشوری، حقوق و فوق العاده هایی که حسب مورد به ماموریت موضوع مواد 6، 7 و 8 این آیین نامه تعلق می گیرد، تنها از یک دستگاه قابل پرداخت است. 5- به موجب قسمت اخیر ماده 8 آیین نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری در صورتی که مقررات استخدامی در مورد شرایط کارمند مامور، حکمی نداشته باشد شرایط با موافقت دستگاه های مبدا و مقصد تعیین خواهد شد. 6- النهایه برابر بند (ب) تبصره 20 قانون بودجه سال 1400 و همچنین ماده 9 ضوابط اجرایی آن مقنن به صورت مطلق و عام به کارگیری هرگونه نیرو در سال 1400 را بدون رعـایت مفاد آن حکم ممنوع اعلام نموده که عمـوم و اطلاق آن شامل به کارگیری به صـورت
ماموریت نیز می باشد. علیهذا با عنایت به موارد مذکور صدور بخشنامه در حدود اختیارات قانونی و عدم تخطی از قوانین و مقررات موضوعه جاری، صدور حکم مبنی بر رد شکایت شاکی مورد تقاضاست. "
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 20؍1؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
به موجب ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8؍7؍1386 : «آیین‌نامه اجرایی نحوه انتقال و ماموریت کارمندان مشمول این قانون به سایر دستگاههای اجرایی و مرخصی بدون حقوق شامل نحوه احتساب سوابق خدمت و نحوه پرداخت حقوق و مزایا و ارتباط سازمانی و سایر موارد مربوط با رعایت مفاد این قانون به پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می‌رسد» و براساس ماده 5 آیین‌نامه مذکور که با عنوان آیین‌نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری (موضوع تصویب‌نامه شماره 20461؍44295-31؍1؍1389 هیات وزیران) به تصویب رسیده، مقرر شده است که : «ماموریت کارمندان رسمی و پیمانی مشمول قانون به دستگاههای دیگر مشمول قانون با حفظ پست سازمانی در دستگاه متبوع حداکثر به مدت شش ماه با پرداخت حقوق و فوق العاده‌ها از اعتبار دستگاه متبوع مجاز می‌باشد.» نظر به اینکه براساس بخشنامه شماره 3؍710-24؍1؍1398 معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش مقرر شده است که : «با توجه به کمبود نیروی انسانی حتی المقدور از خروج نیرو به صورت مامور و یا انتقال دایم خودداری گردد و در مواردی که برابر ضوابط و مقررات دستگاه مکلّف به موافقت با خروج نیرو باشد موضوع صرفاً با موافقت ستاد به صورت ماموریت بدون حفظ پست سازمانی قابل بررسی و اقدام خواهد بود و وزارتخانه مسیولیتی بابت پرداخت حقوق و مزایای فرد مامور نخواهد داشت» و اطلاق حکم فوق از جهت آنکه در فرض ماموریت کمتر از شش ماه نیز تکلیف به عدم حفظ پست سازمانی می‌کند، مغایر با حکم مقرر در ماده 5 آیین‌نامه اجرایی تبصره 2 ماده 21 و ماده 121 قانون مدیریت خدمات کشوری و نتیجتاً خارج از حدود اختیار است، بنابراین اطلاق بخشنامه شماره 3؍710-24؍1؍1398 معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در حدی که متضمن عدم حفظ پست سازمانی در ماموریتهای کمتر از شش ماه است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
