بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه:140109970905810059
تاریخ دادنامه: 16؍1؍1401
شماره پرونده: 9901861
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سیدمحمد آل محمد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 3 از تعرفه عوارض و بهای خدمات ملاک عمل دهیاری روستای خیرآباد سال 1399 مصوب شورای اسلامی شهر فسا
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده 3 از تعرفه عوارض و بهای خدمات ملاک عمل دهیاری روستای خیرآباد سال 1399 مصوب شورای اسلامی شهر فسا تحت عنوان عوارض تفکیک عرصه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
" دهیاری روستای خیر آباد فسا با تهیه دفترچه تعرفه عوارض سال 99 در ماده 3 آن تحت عنوان عوارض عرصه که در طرح هادی به روستا الحاق شده است که دهیاری 35% اراضی را تقاضا نمود در حالی که رقبه موصوف موقوفه است و در حالی که موقوفات عام از عوارض شهرداری وفق نظر شورای نگهبان و رای هیات عمومی معاف می باشد. هر چند به هر میزان از سوی دهیاری در زمین 1000 متر به بالا برابر ماده 4 آن اختیار دهیاری می باشد. لذا تقاضای ابطال ماده 3 دفترچه تعرفه عوارض و بهای خدمات دهیاری روستای خیرآباد فسا و تبصره های آن در خصوص عوارض تفکیک عرصه را دارم."
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره 99-1861-6 مورخ 3؍8؍1399 ثبت دفتر هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:
" ماده 4 دفترچه تعرفه عوارض و بهای خدمات ملاک عمل دهیاری روستای خیرآباد بخش مرکزی فسا در خصوص عوارض تفکیک و اخذ زمین یا وجه آن می باشد که مخالف با قاعده تسلیط، اصل 47 و 51 قانون اساسی، ماده 30 و 31 قانون مدنی، ماده 5 قانون مالیات بر ارزش افزوده (در خصوص مابه ازاء خدمات)، ماده 7 دستـورالعمل تبصره ذیل ماده 37 آیین نامه دهیاری ها مصوب هیات وزیران در خصوص حق تفکیک و قیمت منطقه ای آن، ماده واحده نحوه تقویم ابنیه و املاک و اراضی مورد نیاز شهرداری مصوب 1377، ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، مخالف نظریه شورای نگهبان به شماره 9؍30؍44599- 2؍9؍1390 در خصوص ماده 101 قانون شهرداریها و عدم تسری آن به موقوفات عام می باشد و همچنین مخالف حداقل 19 رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری و ابطال موارد متعدد مصوبات شوراهای اسلامی سراسر کشور می باشد از جمله آراء شماره 492-4؍11؍1389، 393-29؍9؍1389، 495-20؍1؍1389، 218-9؍4؍1387، 966- 11؍9؍1386، 51-9؍6؍1375، 175-16؍5؍1391، 169-27؍5؍1381، 5611-11؍10؍1386، 1018- 17؍6؍1393 و 59-11؍6؍1385 "
همچنین شاکی به موجب لایحه دیگری که به شماره 99-1861-9 مورخ 1؍11؍1399 ثبت دفتر هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده انصراف خود را از بُعد شرعی اعلام کرده است.
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" تعرفه عوارض و بهای خدمات ملاک عمل دهیاری روستای خیرآباد بخش مرکزی شهرستان فسا
موضوع تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب شورای اسلامی بخش مرکزی فسا تاریخ اجرا 1؍1؍1399
ماده 3- عوارض تفکیک عرصه
به کلیه اراضی واقع در محدوده روستا (و اراضی الحاقی به طرح هادی) در هنگام انجام مراحل قانونی تفکیک، عوارض تفکیک عرصه تعلق می گیرد. عوارض موصوف صرفاً به خالص اراضی و پس از کسر معابر و حرایم تعلق خواهد گرفت که هنگام انجام مراحل قانونی تفکیک اخذ می شوند و طبق رابطه زیر محاسبه می شود.
K × S × B= A مقدار عوارض (ریال)
S= مساحت مفید عرصه تفکیک شده پس از کسر معابر ایجاد شده و انواع حرایم (متر مربع)
K= ارزش روز ملک بر اساس نظر کارشناس رسمی دادگستری
|
کاربری عرصه |
B درصد |
|
اراضی با کاربری مسکونی |
35% |
|
اراضی با کاربری تجاری، تجاری متمرکز، نوار تجاری، پارکینگ، تجاری – مسکونی |
25% |
|
کاربری کشاورزی شامل دامداری، مرغداری، گلخانه و … |
20% |
|
سایر کاربری ها شامل اداری، آموزشی، ورزشی، بهداشتی و صنعتی |
15% |
تبصره 1: برای اراضی مسکونی کمتر از 1000 متر مربع، ضریب B تا 20 درصد کاهش می یابد.
تبصره 2: ارزش روز ملک برای هر کاربری مطابق با کاربری مشخص شده تعیین می گردد.
تبصره 3: در صورت عدم وجود کارشناس رسمی دادگستری در محل ارزش روز ملک بر اساس نظر کارشناس محلی یا عرف محلی تعیین می گردد.
تبصره 4: مقدار عوارض به صورت تملک زمین برای عرصه های بیشتر از 1000 متر مربع (خالص اراضی پس از کسر معابر و حرایم) با توجه به درخواست دهیاری طبق فرمول ذیل محاسبه می گردد.S × B = A مقدار زمین (متر مربع) "
علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 16؍1؍1401 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً: براساس آرای مختلف هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای اخیرالصدور به شماره 360-4؍3؍1400 این هیات، رسیدگی به شکایات مطروحه به خواسته ابطال مصوبات شوراهای اسلامی بخش در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری قرار دارد. ثانیاً: براساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 315-13؍4؍1396 این هیات وضع عوارض تفکیک عرصه اراضی و اعیان ساختمانها مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده و برمبنای ماده 4 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مصوب سال 1387، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی موظّف است با انجام مطالعات امکان‌سنجی و شناسایی اراضی مستعد توسعه کالبدی روستاها نسبت به انجام طراحی و تفکیک اراضی واقع در محدوده روستاها اقدام نماید و کلّیه وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و شرکتهای دولتی که صد درصد سرمایه و سهام آنها متعلّق به دولت می‌باشد، موظّفند اراضی واقع در محدوده روستاها را به صورت رایگان به منظور تسهیل در امر تولید و عرضه مسکن روستایی به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واگذار نمایند. بنا به مراتب فوق، ماده 3 تعرفه عوارض و بهای خدمات ملاک عمل دهیاری روستای خیرآباد در سال 1399 که تحت عنوان عوارض تفکیک عرصه به تصویب شورای اسلامی بخش مرکزی فسا رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
