بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140009970905812534
تاریخ دادنامه: 23؍9؍1400
شماره پرونده: 9802328
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1- بند 1 نامه شماره 3139؍71؍م؍110- 10؍7؍1368 سازمان برنامه بودجه
2- بندهای 3 و 4 صورتجلسه کارگروه مشترک استانی تعاملات نیروهای مسلح و اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران مورخ 5؍5؍1390
3- صورتجلسه جانمایی پایگاه شهید شعبانی و صورتجلسه تعیین محدوده فعالیت های نیروهای نظامی در منطقه حفاظت شده کویر مورخ 9؍5؍1390 اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب نامه شماره 98930- 31؍4؍1398 ابطال بند 1 نامه شماره 3139؍71؍م؍110- 10؍7؍1368 سازمان برنامه بودجه، ابطال بندهای 3 و 4 صورتجلسه کارگروه مشترک استانی تعاملات نیروهای مسلح و اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران مورخ 5؍5؍1390، ابطال صورتجلسه جانمایی پایگاه شهید شعبانی و صورتجلسه تعیین محدوده فعالیت های نظامی در منطقه حفاظت شده کویر مورخ 9؍5؍1390 اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران و همچنین ابطال مواد 3، 4، 5 و 9 شیوه نامه رسیدگی و حل و فصل اختلاف فیمابین نیروهای مسلح با سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغی به شماره 230؍107؍4841؍ق؍م ب- 16؍1؍1390 را خواستار شده است.
متن مقرره های مورد شکایت به شرح زیر است:
الف- بند 1 نامه شماره 3139؍71- 10؍7؍1368 سازمان برنامه بودجه کشور:
" معاون محترم رییس جمهور و سرپرست سازمان حفاظت محیط زسیت:
پیرو دعوتنامه شماره 2620؍71؍م؍110- 19؍5؍1368 در سی و یکمین جلسه مورخ 15؍6؍1368 کمیسیون موضوع تصویبنامه شماره 1104068؍ت؍958 م ن هیات وزیران، نامه شماره 1500-21 مورخ 5؍10؍1368 سازمان محیط زیست در مورد تصرف منطقه حفاظت شده کویر ورامین توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح و رای کمیسیون به شرح ذیل صادر گردید: با توجه به خاتمه جنگ و میزان نیاز سپاه به ادامه توسعه تاسیسات در این منطقه مقرر گردید:
1- در صورتی که سپاه نیازمند به حفظ تاسیسات است که تاکنون در این زمین احداث نموده، حدود 20 هکتار زمین را با نظر سازمان محیط زیست مشخص و بعضاً جهت خود اختصاص داده و بقیه را در اختیار سازمان محیط زیست قرار دهد."
ب- بندهای 3 و 4 صورتجلسه کارگروه مشترک استانی تعاملات نیروهای مسلح و اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران مورخ 5؍5؍1390:
" پیرو برگزاری جلسات موضوع شیوه نامه رسیدگی و حل و فصل اختلاف فی مابین نیروهای مسلح و سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب موضوع تشکیل کارگروه استانی تعاملات نیروهای مسلح و محیط زیست، در راستای اجرای ماده 8 شیوه نامه مذکور در مورخ 5؍5؍1390 جلسه ای با حضور امضاء کنندگان پیوست در محل اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران تشکیل و پس از بیان نقطه نظرات اعضاء حاضر در جلسه در خصوص دستورکار جلسه تصمیمات ذیل اتخاذ گردید:
دستورکار جلسه: بررسی مسایل و مشکلات مربوط به پایگاه شهید شعبانی (واقع در منطقه حفاظت شده کویر ورامین) از جمله محدوده فعالیت این نیروها و احداث برجک دیده بانی در مجاورت پاسگاه محیط بانی مبارکه.
مصوبات:
…………
…………
3- هرگونه فعالیت در خارج از حوزه نظامی تعیین شده مصوب از سوی نیروهای پایگاه شهید شعبانی و سایر نیروهای وابسته ممنوع می باشد.
4- در داخل حوزه نظامی تعیین شده مصوب در صورت انجام هرگونه اقدام از جمله ساخت و ساز و … مراتب از قبل جهت اطلاع این اداره کل گزارش گردد."
ج- صورتجلسه جانمایی پایگاه شهید شعبانی و صورتجلسه تعیین محدوده فعالیت های نیروهای نظامی در منطقه حفاظت شده کویر مورخ 9؍5؍1390 اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران:
" ساعت 11 صبح مورخ 9؍5؍1390 و در پی موافقت کلی، ایجاد پایگاه پست ایست بازرسی شهید شعبانی در منطقه حفاظت شده کویر و در حاشیه و مجاورت پاسگاه محیط بانی مبارکه از منطقه به اتفاق مسیولین یگانهای نظامی به منطقه اعزام پس از انجام کارمیدانی مقرر گردید کانکس موجود تعطیل و منتقل یک اتاقک دژبانی در زمینی واقع در ضلع جنوب شرق فنس پاسگاه محیط بانی مبارکه با فاصله 15 متری احداث به طوری که راه بند به تعداد یک عدد در روی جاده آسفالت قرار گرفته و راه خاکی عبوری از کنار جاده مبارکه به ضلع شرقی پایگاه احداثی منتقل و با یک گیت کنترل تردد و تمام تشکیلات فعلی تعطیل و جمع آوری شود. ضمناً این جانمایی در پی
موافقت قبلی در جلسه بررسی مشکلات یگانهای نظامی با سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران به استناد شیوه نامه ماده 8 در تاریخ 5؍5؍1390 در اداره کل محیط زیست استان صورت گرفت.
صورتجلسه تعیین محدوده فعالیت نیروهای نظامی در منطقه حفاظت شده کویر:
در پی توافقات سازمان حفاظت محیط زیست و نیروهای نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مبنی بر انجام فعالیت های نظامی در قسمتهایی از منطقه حفاظت شده کویر و مصوبات جلسه مورخ 5؍5؍1390 مبنی بر بازدید از منطقه و تعیین محدوده ها به استناد شیوه نامه ماده 8 توافقات اعضای کمیته متشکل از کارشناسان سازمان محیط زیست استان تهران و فرماندهان سپاه به شرح زیر ضمن مشخص و تعیین این محدوده ها جهت اقدامات بعدی صورتجلسه گردید.
محدوده منطقه مورد توافق: 1- در مسیر جاده آسفالت از پاسگاه محیط بانی مبارکه با مختصات (79-741) به سمت پایگاه شهید شعبانی در مسیر شرق و در ادامه در مسیر جاده خاکی تا دره اشکفت به طول 15 کیلومتر مختصات (5؍73- 872)
2- از پاسگاه محیط بانی مبارکه به سمت غرب تا ارتفاعات دوازده امام به طول 5 کیلومتر (مختصات 69- 5؍743) و سپس از راس ارتفاعات دوازده امام به سمت جنوب به طول 8 کیلومتر تا دشت پره زرد (مختصات 66-693) و در ادامه از دشت پره زرد با زاویه 45 درجه به سمت جنوب تا دشت ساحلی دریاچه نمک نرسیده به جاده قدیر اسب (مختصات 60-5؍715)
3- از انتهای بند 2 قبل از اتصال به جاده قدیر اسب در ساحل دریای نمک مستقیم به سمت شرق به طول 8 کیلومتر تا آبریز جنوبی ارتفاعات اشکفت که به دشت متصل می گردد (مختصات 60- 806) سپس از محل موصوف با زاویه 45 درجه به سمت شمال شرق به طول 12 کیلومتر تا اتصال به تقاطع جاده اشکفت در محل جاده (5؍73- 87) این مختصات به صورت یک شش ضلعی است.
تبصره: مقر گردید نیروهای نظامی مستقر در منطقه از حضور هرگونه فعالیت نظامی در خارج از این چارچوب بالاخص در محدوده چشمه سارهای طبیعی چکاب و گل چشمه خودداری و چنانچه ضرورتی ایجاب شد در موارد جمع آوری گلوله ها و در خارج از این نقشه و محدوده هماهنگی لازم با اداره حفاظت محیط زیست منطقه به عمل آید. ضمناً در زمان شلیک ادوات سنگین مراتب از طریق نیروهای منطقه به اطلاع پرسنل محیط زیست رسانده شود."
در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پرونده به هیات تخصصی اداری و امور عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و این هیات به موجب دادنامه شماره 911- 3؍8؍1400، مواد 3، 4، 5 و 9 از شیوه نامه رسیدگی و حل و فصل اختلاف فیمابین نیروهای مسلح با سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغی به شماره 230؍107؍4841؍5؍م ب- 16؍1؍1390 را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به تقاضای ابطال بند 1 نامه شماره 3139؍71- 10؍7؍1368 سازمان برنامه و بودجه، صورتجلسه کارگروه مشترک استانی تعاملات نیروهای مسلح و اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران مورخ 5؍5؍1390 و صورتجلسه جانمایی پایگاه شهید شعبانی و صورتجلسه تعیین محدوده فعالیت های نیروهای نظامی در منطقه حفاظت شده کویر مورخ 9؍5؍1390 اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و به منظور بررسی حدود صلاحیت و اختیارات هیات عمومی در دستورکار این هیات قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 23؍9؍1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه‌ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و موسسات عمومی غیردولتی در مواردی که مقررات مذکور به علّت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلّف در اجرای قوانین و مقررات یا خـودداری از انجـام وظایف مـوجب تضییع حقوق اشخاص می‌شود، از جملـه صلاحیتها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. با توجه به اینکه بند 1 نامه شماره 3139؍71؍م؍110-10؍7؍1368 سازمان برنامه و بودجه که با اختیار اعطایی به موجب تصویبنامه شماره 1104068؍ت؍958م ن- 28؍12؍1367 هیات وزیران حکم به تجویز اختصاص 20 هکتار زمین از اراضی منطقه حفاظت شده کویر در صورت نیاز و با نظر سازمان حفاظت محیط زیست به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران صادر کرده است و همچنین بندهای 3 و 4 صورتجلسه مورخ 5؍5؍1390 کارگروه مشترک استانی تعاملات نیروهای مسلّح و اداره کل حفاظت محیط زیست استان و صورتجلسه مورخ 9؍5؍1390 جانمایی پایگاه شهید شعبانی و تعیین محدوده فعالیت نیروهای نظامی در منطقه حفاظت شده کویر، واجد جنبه موردی بوده و متضمن وضع قاعده عام‌الشمول نیستند؛ بنابراین از مصادیق مقررات موضوع بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 محسوب نمی‌شوند و رسیدگی به آنها در هیات عمومی دیوان عدالت اداری قابل طرح نیست و پرونده برای رسیدگی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می‌شود./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
