بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140009970905812408
تاریخ دادنامه: 2؍9؍1400
شماره پرونده: 9902456
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم الناز قلیپور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 6 شیوه نامه نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور به دانشگاه های علوم پزشکی تبریز- ارومیه و اردبیل (مصوب 8؍10؍1397 روسا و معاونین آموزشی دانشگاه های کلان منطقه 2 آمایش آموزش عالی بخش سلامت کشور)
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 6 شیوه نامه نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور به دانشگاه های علوم پزشکی تبریز- ارومیه و اردبیل را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
" به استحضار می رساند، شیوه نامه اعلامی در خصوص بند 6 مورد تصویب شیوه نامه مغایر ومخالف اصول 19 و 20 قانون اساسی بوده و اینکه این قسمت قضیه بحث تبعیض نژادی و تضییع حق پیش بینی شده در اصول اعلامی را که مردم ایران از هر قوم و قبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردار و از طرف دیگر همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند زیر سوال برده از آنجا که اختصاص 10 امتیاز به فرزندان هیات علمی و کارکنان دانشگاه خلاف نص صریح موضوع بحث بوده به همین مناسبت در اجرای اصل 173 قانون اساسی اینجانب استدعا دارد با مد نظر قرار دادن شیوه نامه اعلامی لحاظ امتیازات کسب شده اینجانب و ایضاً تطبیق آن با سه نفر از فرزندان اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه ها که امتیاز اینجانب اولی و صایب بر امتیاز آنان است نسبت به صدور ابطال بند 6 شیوه نامه مذکور در اجرای ماده 198 قانون آیین دادرسی مدنی با ورود شکایت تسلیمی تصمیم عادلانه را اتخاذ و اعلام فرمایید. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" شیوه نامه نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور به دانشگاه های علوم پزشکی تبریز- ارومیه و اردبیل
با عنایت به سیاست های کلی کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت مساعدت به دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور و با توجه به کثرت مراجعین و محدودیت ظرفیت پذیرش دانشگاه، به منظور ساماندهی و نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور، جلسه ای با حضور روسا و معاونین آموزشی دانشگاه های عضو کلان منطقه دو آمایش سرزمینی در مورخ 8؍10؍1397 در دفتر ریاست دانشگاه علوم پزشکی تبریز تشکیل و موارد زیر مورد توافق و تصویب قرار گرفت.
6- به فرزندان کارکنان پیمانی و رسمی (هیات علمی – کارمند) دانشگاه های دولتی 10 امتیاز تعلق می گیرد."
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور به موجب لایحه شماره 2501؍107- 20؍12؍1399 توضیح داده است که:
" به استحضار می رساند بر اساس ماده واحده « خروج تصمیمات و آراء صادره از هیاتها و کمیته های تخصصی وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در خصوص امور و شیون علمی، آموزشی و پژوهشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی، مصوب ششصد و سی امین جلسه مورخ 12؍6؍1387 شورای عالی انقلاب فرهنگی» آن دسته از تصمیمات و آراء نهایی و قطعی صادره در هیاتها و کمیته های تخصصی فعال در وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی مصوب از جمله، تصمیمات و آراء نهایی هیاتهای امناء، ممیزه و انتظامی اساتید و کمیته انضباطی دانشجویان و همچنین تصمیمات و آراء نهایی در خصوص بازنشستگی، ارتقاء، ارزیابی و پذیرش علمی، بورس دانشجویان و فرصت مطالعاتی که صرفاً در رابطه با امور و شیون تخصصی علمی، آموزشی و پژوهشی صادر شده باشد، قابل شکایت و رسیدگی در دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی نخواهد بود. با توجه به اینکه خواسته نامبرده نیز دارای شان علمی و آموزشی می باشد، بر این اساس و برابر ماده واحده مذکور رسیدگی شایسته از آن مقام مورد تقاضا است. صرف نظر از مراتب یاد شده اشاره می نماید به استناد بند 20 مصوبات جلسات 429 و 430- 21؍7؍1377 و 5؍8؍1377 و نامه شماره 4229؍دش- 25؍11؍1377 شورای عالی انقلاب فرهنگی و مواد 2و 7 قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال 1364 بندهای 1، 4 و 16 ماده 1 قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367 شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به منظور تحقق سیاتها و خط مشی ها و اجرای مصوباتش ورای عالی انقلاب فرهنگی در امر برنامه ریزی و تدوین و تصویب آیین نامه ها و مقررات آموزشی تشکیل گردیده است که یکی از وظایف شورای یاد شده تدوین و تصویب ضوابط انتقال و ادامه تحصیل دانشجویان ایرانی مقیم خارج در مقاطع مختلف تحصیلی تا مقطع دکترای تخصصی در داخل کشور است.
وفق بند 9-4 آیین نامه انتقال دانشجویان ایرانی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی خارج از کشور به دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی داخل کشور ( پردیس خودگردان و ظرفیت مازاد) مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی، اخذ پذیرش از پردیس های خودگردان و ظرفیت مازاد دستگاه‌‌های علوم پزشکی و یا دانشگاه آزاد اسلامی بر عهده دانشجو است. با توجه به اینکه دانشجویان انتقالی بدون شرکت در کنکور سراسری متقاضی تحصیل در دانشگاه های داخـل می باشند بر این اساس دبیرخانـه کلان منطقه دو آمایش آموزش عالی بخش سلامت کشور جهت مساعدت به دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور که با انتقال ایشان به داخل کشور موافقت شده است و با توجه به کثرت مراجعین و محدودیت ظرفیت پذیرش دانشگاههای منطقه یاد شده و همچنین در راستای ساماندهی نحوه ضوابط پذیرش، نسبت به تصویب شیوه نامه نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور به دانشگاه های علوم پزشکی تبریز، ارومیه و اردبیل اقدام نموده است که موافقت با انتقال دانشجویان به پردیس خودگردان دانشگاه های منطقه مذکور و یا ظرفیت مازاد به موجب مفاد شیوه نامه مورد اشاره می باشد. در این شیوه نامه شروط مختلفی برای بررسی مدارک متقاضیان از جمله امتیازات مربوط به بومی بودن یا سکونت در استان، معدل کل دیپلم، شرکت در کنکور سراسری داخل، رتبه در خارج از کشور، مصاحبه علمی، منسوبین درجه یک شهداء و جانبازان و ازادگان و فرزندان کارکنان پیمانی و رسمی دانشگاه های دولتی پیش بینی شده است. بنابراین همان گونه که ملاحظه می‌‌فرمایید امتیاز مذکور صرفاً یکی از امتیازات در نظرگرفته شده برای پذیرش دانشجوی انتقالی است.
همچنین از آنجا که دانشگاه تکلیفی نسبت به پذیرش دانشجوی انتقالی ندارد بنابراین ضوابط و مقررات یاد شده جهت جلوگیری از جذب سلیقه ای دانشجو توسط دانشگاه های کلان منطقه مذکور تنظیم و به تصویب رسیده است تا پذیرش دانشجو به صورت ضابطه مند و بر اساس معیار واحد نسبت به تمامی متقاضیان صورت گیرد. بر این اساس و با عنایت به مراتب پیش گفت صدور رای به رد دادخواست نامبرده مورد تقاضا است."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 2؍9؍1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
بر اساس بند 9 اصل سـوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رفع تبعیضات ناروا و ایجـاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه‌های مادی و معنوی از وظایف دولت جمهوری اسلامی ایران است و مطابق اصل نوزدهم قانون اساسی، مردم ایران از هر قوم و قبیله که باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد بود. بنا به مراتب فوق، حکم مقرر در بند 6 شیوه‌نامه نحوه و ضوابط پذیرش دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور به دانشگاههای علوم پزشکی تبریز، ارومیه و اردبیل که در تاریخ 8؍10؍1397 به تصویب روسا و معاونین آموزشی کلان منطقه دو آمایش آموزش عالی بخش سلامت کشور رسیده و براساس آن برای فرزندان کارکنان پیمانی و رسمی (هیات علمی – کارمند) دانشگاههای دولتی جهت پذیرش در دانشگاههای علوم پزشکی تبریز، ارومیه و اردبیل 10 امتیاز منظور شده، مصداق تبعیض ناروا و عدم ایجاد امکانات عادلانه برای آحاد ملّت است و به دلیل مغایرت با بند 9 اصل سوم و اصل نوزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود. /
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
