بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140009970905812938
تاریخ دادنامه: 12؍11؍1400
شماره پرونده: 0001320
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای ایمان قوامی فرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال فصل پنجاه و یکم (عوارض بهره برداری در کاربری غیرمرتبط) تعرفه عوارض و بهای خدمات محلی شورای اسلامی شهر فیروزکوه در سال 1400
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال فصل پنجاه و یکم (عوارض بهره برداری در کاربری غیرمرتبط) تعرفه عوارض و بهای خدمات محلی سال 1400 شورای اسلامی شهر فیروزکوه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" به استحضار می رساند نظر به اینکه در خصوص عوارض تغییر کاربری با توجه به اینکه طبق ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی معماری و شهرسازی در صلاحیت کمیسیون ماده 5 می باشد و طبق آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری صرفاً با درخواست مالک و تصویب کمیسیون تعلق می گیرد و منصرف ازتعلق آن به صرف تغییر طرح های شهری و نیاز به تغییر طبق تشخیص شهرداری است. از طرفی با توجه به اینکه در مانحن فیه کاربری ملک تغییر نمی یابد و صرفاً نوع بهره برداری تغییر می یابد که در این خصوص نیز اگر تخلفی صورت پذیرد موضوع در صلاحیت کمیسیـون ماده صـد قرار گرفته و شهرداری فقط می توانـد تخلف را به کمیسیون ارجـاع دهد و از تصمیم کمیسیون تبعیت نماید و نمی تواند برای بهره برداری مالک از ملک خود در این مدت ( مدت تخلف) عوارض که جریمه مضاعف و مغایر با قانون است، مقرر نماید. از طرفی طبق بند 24 ماده 55 قانون شهرداریها « شهرداری در شهرهایی که نقشه جامع شهر تهیه شده مکلف است طبق ضوابط مذکور در پروانه های ساختمانی نوع استفاده از ساختمان را قید کرده و در صورتی که برخلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیرتجاری، محل کسب یا پیشه یا تجارت دایر شود، شهرداری مورد را در کمیسیون مقرر در تبصره 1 ماده صد مطرح می نماید» و اعطاء مجوز برخلاف کاربری و اخذ وجه مغایر ماده صد قانون شهرداریها و بند 24 ماده 55 قانون مذکور است که در آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری من جمله آراء شماره 489-24؍5؍1396، 85-12؍2؍1396 و 579-24؍4؍1399 منعکس گردیده است و اخذ عوارض بهره برداری موقت از ساختمانها مغایر قانون وخارج از حدود اختیار شوراها تشخیص گردیده است.
از طرف دیگر وضع و اخذ عوارض مذکور چون از بنا و ساختمان برخلاف مندرجات پروانه استفاده شده است لذا نیاز به تغییر کاربری دارد برخلاف ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی معماری و شهرسازی است که نیازسنجی آن را در صلاحیت کمیسیون مزبور قرار داده است و همچنین خارج از صلاحیت شوراهای اسلامی شهر است و به صرف تغییر نوع استفاده از بنا نمی توان شورا و شهرداری را صالح به تشخیص تغییر کاربری مالک دانست و اعمال آن را در صلاحیت شورا دانست و عوارض بر آن مقرر نمود خصوصاً اینکه مالک درخواستی بر تغییر کاربری ننموده است و شورا و شهرداری به تشخیص خود عمل می نمایند. همچنین ابقاء بنا در کمیسیون ماده صد قانون شهرداریها به علت عدم مغایرت با اصول سه گانه فنی، شهرسازی و بهداشتی و نیز عدم ضرورت تخریب به معنای لزوم تغییر کاربری ملک که مستلزم بررسی جوانب مختلف به لحاظ منطقه ای و توسعه موزون شهر است، نمی باشد و لذا بنای ابقاء شده اگر به هر علتی تخریب شود، مالک اجازه احداث دوباره آن را ندارد و کاربری ملک با تغییر نوع استفاده از آن قانوناً تغییر نمی کند. معهذا نظر به مراتب معنونه و مسطوره فوق الذکر و با امعان نظر به اینکه مصوبه معترض به مغایر قانون و خارج از حدود اختیار مقام واضع وضع گردیده و با وضع و اعلان عمومی آن اخذ هر مقدار وجوه از اشخاص با ابتناء بر آن فاقد وجاهت و استغنای حقوقی است و خارج از اختیارات واضع آن است و وفق مواد 301 و 303 قانون مدنی مستوجب ضمان عین و منافع می باشد لذا ابطال مصوبه موضوعه معنونه شورای اسلامی شهر فیروزکوه از زمان تصویب مستنداً به مواد 12، 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 مورد استدعاست. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
تعرفه عوارض و بهای خدمات محلی سال 1400 شورای اسلامی شهر فیروزکوه:
" فصل پنجاه و یکم:
عوارض بهره برداری در کاربری غیر مرتبط
برای محاسبه عوارض بهره برداری در کاربری غیرمرتبط برابر ضوابط طرح جامع شهر و همچنین اراضی واقع در محدوده شهر و ساختمانهایی که در کمیسیون ماده صد مطرح گردیدند و نیاز به تبدیل کاربری غیر مرتبط دارند نسبت به محاسبه عوارض متعلقه بشرح ذیل اقدام نماید.
در فرمول روبرو K×P×S
S = مساحت زمین و بنا مورد نظر P = قیمت منطقه بندی زمین (روز دارایی)
ضریب k برای کاربری مسکونی با تراکم کم 5- با تراکم متوسط 7- کاربری تجاری 12- اداری و انتظامی 8- صنعتی 10- مشاغل مزاحم 8- حمل و نقل و انبار 3- تاسیسات و تجهیزات شهری 2- ورزشی و بهداشتی درمانی 2- آموزشی، فضای سبز، مذهبی 1 و غیره 1 تعریف شده است.
تبصره 1- در هنگام تبدیل کاربری غیر مرتبط ملک به کاربری دیگر برای محاسبه عوارض ما به التفاوت ضریب k در کاربری مقصد به مبداء لحاظ می شود.
در صورتی که تفاضل حاصل عدد مثبت باشد قابل وصول است.
تبصره 2- برای محاسبه عوارض تبدیل کاربری غیر مرتبط در حریم شهرها یک برابر سطح اشغال بنا در فرمول فوق عمل می گردد.
تبصره 3- در مواردی که در قبال تبدیل کاربری غیر مرتبط زمین بخشی از ملک به شهرداری واگذار می گردد چنانچه قیمت ملک مورد واگذاری از عوارض تغییر کاربری دفترچه محاسباتی عوارض کمتر نباشد باقیمانده پلاک مشمول عوارض تغییر کاربری نخواهد شد. در غیر این صورت ما به التفاوت عوارض تبدیل کاربری غیر مرتبط اخذ خواهد شد.
تبصره 4- بدیهی است در صورت عدم تصویب پیشنهاد مذکور توسط مراجع ذیصلاح مبالغ دریافتی یا تضمین اخذ شده در این خصوص به مودی بایستی مسترد گردد. (حداکثر ظرف 3 ماه عودت گردد)
این تعرفه در 51 فصل و تباصر ذیل و 52 برگ توسط شورای اسلامی شهر فیروزکوه تصویب و ابلاغ می گردد.- شهردار فیروزکوه رییس شورای اسلامی شهر استاندار "
علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به شورای اسلامی شهر فیروزکوه تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی، پاسخی از آن مرجع واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 12؍11؍1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
هرچند براساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره 367 الی 381-8؍3؍1397 این هیات، وضع عوارض ارزش افزوده ناشی از طرحهای توسعه شهری و تغییر کاربری توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است، لکن برمبنای ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بررسی و تصویب طرحهای تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان توسط کمیسیون موضوع آن ماده انجام میشود و تعیین عوارض ارزش افزوده برای املاک یا اراضی قبل از طرح در کمیسیون ماده 5 یا بدون اخذ مجوز از مراجع ذیربط قانونی مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار است. بنا به مراتب فوق، فصل پنجاه و یکم تعرفه عوارض و بهای خدمات محلی شهرداری فیروزکوه در سال 1400 که تحت عوارض بهرهبرداری در کاربری غیرمرتبط به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال میشود./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
Powered by Froala Editor
Powered by Froala Editor