بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 2322
تاریخ دادنامه: 11/8/1400
شماره پرونده: 9804198
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 20 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395 شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده 19 تعرفه عوارض، بهای خدمات سال 1396 و سایر درآمدهای شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار، ماده 24 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395، ماده 23 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1396، ماده 26 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1397 شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و نامه شماره 1075-10/9/1397 در خصوص تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 294834/300- 23/11/1398 به ریاست وقت دیوان عدالت اداری به طور خلاصه اعلام کرده است که:
" 1- عوارض تغییر کاربری املاک در ماده 20 تعرفه سال 1395 و ماده 19 تعرفه 1396: در موارد مشابه مصوبات شوراهای اسلامی شهرها در خصوص عوارض مذکور به موجب رای هیات عمومی ابطال شده است. از جمله دادنامه شماره 349-1/3/1397، 564-14/6/1396 و 2155-21/12/1397.
2- عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های عمرانی در ماده 8 تعرفه سال 1396، عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های مصوب شهری در ماده 21 تعرفه سال 1397، عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر در طرح‌های مصوب شهری در ماده 20 سال 1397، عوارض ارزش افزوده ناشی از توسعه و تعریض در جهت اجرای طرح های مصوب شهری در ماده 19 تعرفه سال 1397:
در موارد مشابه مصوبات شوراهای اسلامی شهرها در خصوص عوارض مذکور به موجب رای هیات عمومی ابطال شده است. از جمله: دادنامه شماره 773- 26/10/1395 و 1847-23/11/1397.
3-وضع عوارض حاصل از خدمات آماده سازی در تعرفه سال های 1395 الی 1397: به موجب دادنامه شماره 1151- 10/11/1396 هیات عمومی مغایر قانون تشخیص داده شده است.
4- بند 8 صورت جلسه شماره 28 سال 1397 (دریافت هزینه تامین پارکینگ عمومی با تنظیم صلح نامه): مصوبه مزبور که طی نامه شماره 1075-10/9/1397 به شهرداری گرمسار ابلاغ شده است، به دلیل دریافت وجه از شهروندان بدون تجویز قانونی با ماده 51 قانون اساسی، ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و تبصره 3 ماده 62 قانون برنامه پنجساله توسعه مغایر است. از سوی دیگر، اخذ عوارض مزبور از مصادیق عوارض مضاعف محسوب می شود. هیات عمومی دیوان نیز در در آراء متعددی مصوبات شوراهای اسلامی در باب عوارض کسر و حذف پارکینگ را ابطال کرده است. بنابه مراتب مصوبات شورای اسلامی شهر گرمسار طی سال های 1395 الی 1397 مغایر با قوانین و خارج از حدود اختیارات شورای مذکور بوده و ابطال آنها در هیات عمومی دیوان مورد تقاضاست. "
متن مقرره های مورد اعتراض به شرح زیر است:
" ماده 20 : عوارض تغییر کاربری (سال 95):
الف- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری مسکونی
الف/1 – عـوارض تغییر کاربری اراضی غیر مسکونی به مسکونی به استثنای اراضی با کاربری فضای سبز و بـاغ و مزروعی به میزان 50 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع اخذ می گردد.
الف/2 – عوارض تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت حداکثر 2000 متر مربع 50 ( پنجاه ) برابر قیمت منطقه ای اخذ می گردد.
الف/3 – عوارض تغییر کاربری اراضی داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری فضای سبز، باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت بیشتر از 2000 متر مربع می بایست 35 (سی و پنج) درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری ، حق السهم و حق تفکیک به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
ب- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تجاری:
ب/1 – بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان 170 (یکصد و هفتاد) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع محاسبه و وصول گردد.
ب/2 – بابت تغییر کاربری اراضی غیر مسکونی به استثنای اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح 250 ( دویست و پنجاه ) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی.
ب/3 –تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تجاری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد مترمربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح 270 ( دویست و هفتاد ) برابر ارزش منطقه ای اخذ می گردد.
ب/4- اگر چنانچه ملکی دارای کاربری غیر مسکونی بوده باشد و قبلاً با تشریفات قانونی و مجوز شهرداری به مسکونی تغییر کاربری یافته باشد و مالک درخواست تغییر کاربری از مسکونی به تجاری داشته باشد به ازای هر متر مربع معادل 200 (دویست) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی محاسبه و اخذ خواهد شد.
پ- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری اداری:
پ/1- برای تغییر کاربری اراضی غیر کاربری اداری به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به اداری در مناطق مختلف شهر به میزان 50 ( پنجاه ) برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع محاسبه و وصول گردد.
پ/2 – تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی به اداری به میزان 85 ( هشتاد و پنج ) برابر ارزش منطقه ای برای هر متر مربع.
ت- با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در محدوده حوزه حریم برای قرار گرفتن اراضی در محدوده قانونی شهر 30% مساحت از اراضی به طور رایگان در اختیار شهـرداری قرار خواهد گرفت. و هـزینه تغییر کاربری و تفکیک و حق السهم و … طبق تعرفه عوارضی دریافت خواهد شد.
ث- تغییر کاربری اراضی با هر نوع کاربری به مساجد و حسینیه ها و اماکن مذهبی که موقوفه عام به شرط صدور مجوز سازمان اوقاف و امور خیریه و سازمان تبلیغات اسلامی رایگان می باشد.
ج- عوارض تغییر هر نوع کاربری به آموزشی ، فرهنگی و ورزشی و بهداشتی:
تغییر کاربری از هر نوع کاربری به کاربری آموزشی ، فرهنگی و ورزشی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح و پس از اخذ مجوز از بالاترین مرجع مربوطه ( با توجه به نوع تغییر کاربری )، رایگان می باشد.
ج- عوارض تعیین کاربری اراضی وقع در حوزه حریم شهر به میزان 000/50 (پنجاه هزار) ریال برای هر متر مربع محاسبه و اخذ گردد.
خ- املاکی که کاربری آنها در طرح تفصیلی متفاوت با کاربری آنها در طرح جامع باشد می بایست متناسب آن عوارض تغییر کاربری مطابق تعرفه عوارضی دریافت شود.
ماده 19 : عوارض تغییر کاربری (سال 96):
الف- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری مسکونی
الف/1 – عـوارض تغییر کاربری اراضـی غیر مسکونی به مسکونی به استثنای اراضی با کاربری فضای سبز و بـاغ و مزروعی به میزان 35 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع اخذ می گردد.
الف/2 – عوارض تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به مسکونی با مساحت حداکثر 2000 متر مربع 50 برابر قیمت منطقه ای اخذ می گردد.
الف/3 – با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری مزروعی، باغ، کاربریهای عمومی، در صورت موافقت مراجع ذیصلاح در خصوص تغییر کاربری به مسکونی با مساحت بیشتر از 2000 متر مربع می بایست 30 درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری، معابر، حق السهم و حق تفکیک و کاربریهای عمومی به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
الف/4 – با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در داخل محدوده خدماتی شهر دارای کاربری فضای سبز می باشد، در صـورت مـوافقت مـراجع ذیصلاح در خصوص تغییر کاربری بـه مسکونی با مساحت بیشتر از 2000 متر مربع می بایست 50 درصد مساحت زمین در مقابل تغییر کاربری ، معابر ، حق السهم و حق تفکیک و کاربریهای عمومی به طور رایگان به شهرداری واگذار و منتقل گردد.
ب- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تجاری:
ب/1 – بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان 150 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع محاسبه و وصول گردد.
ب/2 – بابت تغییر کاربری اراضی غیر مسکونی به استثنای اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تجاری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح 220 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی اخذ می گردد.
ب/3 –تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تجاری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد متر مربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح 220 برابر ارزش منطقه ای اخذ می گردد.
پ- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری تاسیسات شهری:
پ/1- بابت تغییر کاربری اراضی مسکونی به تاسیسات شهری در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح به میزان 120 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع محاسبه و وصول گردد.
پ/2- بابت تغییر کاربری اراضی غیر مسکونی به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به تاسیسات شهری در صـورت مـوافقت شهرداری و مـراجع ذی صلاح 180 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی اخذ می گردد.
پ/3- تغییر کاربری از فضای سبز و باغ و مزروعی به تاسیسات شهری مشروط بر اینکه مساحت زمین بیشتر از پانصد متر مربع نباشد در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح 200 برابر ارزش منطقه ای اخذ می گردد.
پ- عوارض تغییر هر نوع کاربری به کاربری اداری:
پ/1- برای تغییر کاربری اراضی غیر کاربری اداری به استثناء اراضی دارای کاربری باغ و مزروعی و فضای سبز به اداری در مناطق مختلف شهر به میزان 50 برابر ارزش منطقه ای روز دارایی برای هر متر مربع محاسبه و وصول گردد.
پ/2 – تغییر کاربری اراضی دارای کاربری فضای سبز و باغ و مزروعی به اداری به میزان 85 برابر ارزش منطقه ای برای هر متر مربع.
ت- با تقاضای مالک یا مالکین اراضی واقع در محدوده حوزه حریم برای قرار گرفتن اراضی در محدوده قانونی شهر 30% مساحت از اراضی به طور رایگان در اختیار شهـرداری قرار خواهد گرفت. و هـزینه تغییر کاربری و تفکیک و حق السهم و … طبق تعرفه عوارضی دریافت خواهد شد.
ث- تغییر کاربری اراضی با هر نوع کاربری به مساجد و حسینیه ها و اماکن مذهبی که موقوفه عام به شرط صدور مجوز سازمان اوقاف و امور خیریه و سازمان تبلیغات اسلامی رایگان می باشد.
ج- عوارض تغییر هر نوع کاربری به آموزشی ، فرهنگی و ورزشی و بهداشتی: تغییر کاربری از هر نوع کاربری به کاربری آموزشی ، فرهنگی و ورزشی در صورت موافقت شهرداری و مراجع ذیصلاح و پس از اخذ مجوز از بالاترین مرجع مربوطه ( با توجه به نوع تغییر کاربری ) ، رایگان می باشد.
ماده 24 : عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال 95):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول 000/600 ریال
جدول تک از قرار هر متر طول 000/350 ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول 000/500 ریال
آسفالت از قرار هر متر مربع 000/200 ریال
زیرسازی از قرار هر متر مربع 000/700 ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع 000/200 ریال
تبصره یک : زیرسازی و قیر پاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو : در صورتی که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل موثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال 1394 محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه : جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد (15%) دریافت خواهد شد.
ماده 23 : عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال 96):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول 000/600 ریال
جدول تک از قرار هر متر طول 000/350 ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول 000/500 ریال
آسفالت از قرار هر متر مربع 000/200 ریال
زیرسازی از قرار هر متر مربع 000/700 ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع 000/200 ریال
تبصره یک : زیرسازی و قیر پاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو : در صورت که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل موثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال 1395 محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه : جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد(15%) دریافت خواهد شد.
ماده 26 : عوارض حاصل از خدمات آماده سازی (سال 97):
هزینه آماده سازی به شرح ذیل محاسبه و دریافت خواهد شد.
جدول نهر از قرار هر متر طول 000/600 ریال
جدول تک از قرار هر متر طول 000/350 ریال
جدول کانیو از قرار هر متر طول 000/500 ریال
آسفالت از قرار هر متر مربع 000/200 ریال
زیرسازی از قرار هر متر مربع 000/700 ریال
قیر پاشی از قرار هر مترمربع 000/200 ریال
تبصره یک : زیرسازی و قیر پاشی و آسفالت ترانشه ها بر اساس فهرست بهای ترمیم ترانشه های سال مورد عمل محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره دو : در صورتی که بهای فروش محصولات مذکور (جدول بتنی و آسفالت) دستخوش تغییر قیمت عوامل موثر بر آن شود با اعمال حداکثر نرخ رشد تورم برای سال 1397 محاسبه و دریافت خواهد شد.
تبصره سه : جداولی که بر اثر تصادف و یا بی احتیاطی و یا عمد تخریب گردد هزینه بازسازی آن مطابق هزینه های فوق الذکر به اضافه پانزده درصد(15%) دریافت خواهد شد.
نامه شماره 1075-10/9/1397 رییس شورای اسلامی شهر گرمسار:
جناب آقای مهندس عربی
شهردار محترم شهر گرمسار
سلام علیکم، احتراماً با عنایت به مراجعات مردمی و عطف به نامه شماره 20555- 26/8/1397 شهرداری گرمسار به منظور رفع مشکل شهروندان و کمک به صنعت ساخت و ساز و همچنین حفظ حقوق شهروندی همشهریان گرمساری مقرر گردید با توجه به ایراد وارد شده از طرف دیوان اداری منبعد شهرداری عوارض حذف و یا کسر پارکینگ اخذ ننماید و برابر ضوابط طرح تفصیلی مالکین مکلفند به ازای هر واحد مسکونی یک واحد پارکینگ و نیز به ازای هر واحد تجاری یک واحد پارکینگ تامین نمایند و در خصوص عوارض پارکینگ مربوط به مجتمع و واحدهای تجاری که علاوه بر تامین یک پارکینگ در ضوابط تفصیلی نیز تاکید به پرداخت عوارض گردیده در صورت عدم تمایل مالک به تامین و واگذاری این وظیفه بر دوش شهرداری، موافق پرداخت هزینه احداث پارکینگ عمومی به شهرداری می باشد، میزان آن توسط کارشناس رسمی دادگستری محاسبه و اخذ و در حساب جداگانه ای به منظور فقط احداث پارکینگ های عمومی استفاده و اقدام گردد.- رییس شورای اسلامی شهر گرمسار "
در پاسخ به شکایت مذکور، ریاست شورای اسلامی شهر گرمسار به موجب لایحه شماره 442-11/6/1399 به طور خلاصه توضیح داده است که:
" 1- شورای اسلامی شهر گرمسار به موجب ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران مصوب 1375 اقدام به تصویب عوارض موضوع شکایت نموده است.
2- در اجرای تبصره 4 ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک و اراضی واقع در طرح های دولتی و بند (ب) ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران تعیین سهم شهروندان در تامین هزینه های خدمات عمومی و شهری، نگهداری، نوسازی و عمران شهری تجویز گردیده و بر همین اساس شورای اسلامی اقدام به تصویب بهای خدمـات آماده سازی نموده است.
3- انجام آماده سازی از قبیل جداول شهر، آسفالت، زیرسازی و قیر پاشی که از جمله خدمات محسوب می شود شهرداری می بایست وفق مقررات نسبت به دریافت بهای آن اقدام نماید.
4- با توجه به تکلیف مالکین به تامین پارکینگ و اعلام آمادگی مالک به منظور همکاری در ایجاد پارکینگ عمومی در قالب عقد صلح موضوع ماده 10 قانون مدنی اقدام به تنظیم قرارداد با مالک می کرد.
علیهذا با عنایت به مراتب مذکور رد شکایت مورد استدعاست. "
در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پرونده به هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و هیات مذکور به موجب دادنامه شماره 852- 31/6/1400 ماده 8 سال 1396، مواد 19، 20 و 21 سال 1397 تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر در طرح های مصوب شهری، ناشی از اجرای طرح های مصوب شهری، ناشی از توسعه و تعریض مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
« رسیدگی به ابطال ماده 20 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395 شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده 19 تعرفه عوارض، بهای خدمات سال 1396 و سایر درآمدهای شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و ماده 24 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395، ماده 23 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1396 و ماده 26 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1397 شهرداری گرمسار تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی مصوب شورای اسلامی شهر گرمسار و نامه شماره 1075- 10/9/1397 در خصوص تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی، در دستورکار هیات عمومی قرار گرفت.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 11/8/1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- هرچند بر اساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره 367 الی 381- 8/3/1397 این هیات، وضع عوارض ارزش افزوده ناشی از طرح های توسعه شهری و تغییر کاربری توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است، لکن طبق ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان توسط کمیسیون موضوع آن ماده انجام می شود و تعیین عوارض ارزش افزوده برای املاک یا اراضی قبل از طرح در کمیسیون ماده 5 یا بدون اخذ مجوز از مراجع ذیربط قانونی مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار است. بنا به مراتب فوق، اطلاق ماده 20 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395 شهرداری گرمسار که تحت عنوان عوارض تغییر کاربری و ماده 19 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری سال 1396 گرمسار که تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از درخواست تغییر کاربری املاک به تصویب شورای اسلامی شهر گرمسار رسیده، در مواردی که مصوبه کمیسیون موضوع ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص آن اخذ نشده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌‌شود.
ب- مطابق بند 1 ماده 55 قانون شهرداری، ایجاد خیابانها، کوچه ها، میدانها، باغهای عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود مقررات از وظایف شهرداریها است و در قوانین موضوعه نیز صرفاً در تبصره 4 ماده واحده قانون تعیین وضعیت اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداریها مقرر شده است که در هنگام تقاضای ورود به محدوده و استفاده از امکانات شهری، دریافت هزینه آماده سازی از مالکین مجاز است. با توجه به مراتب فوق، ماده 24 تعرفه عوارض و خدمات سال 1395، ماده 23 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1396 و ماده 26 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای سال 1397 شهرداری گرمسار که تحت عنوان عوارض حاصل از خدمات آماده سازی به تصویب شورای اسلامی شهر گرمسار رسیده، خـلاف قانون و خـارج از حـدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
ج- اولاً: بر اساس تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری، در صورت عدم احداث پارکینگ و یا غیرقابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن، کمیسیون موضوع این ماده می تواند با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ رای به اخذ جریمه ای که حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع فضای از بین رفته پارکینگ باشد، صادر نماید و شهرداری نیز مکلف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایانکار ساختمان است. ثانیاً: بر اساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه های شماره 97 الی 100- 16/2/1392 و 573- 14/6/1396 این هیات، وضع عوارض برای کسری، حذف یا عدم تامین پارکینگ توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است. بنابه مراتب فوق، بند 8 صورتجلسه شماره 28 شورای اسلامی شهر گرمسار (ابلاغی به موجب نامه شماره 1075-10/9/1397) که متضمن تعیین هزینه احداث پارکینگ عمومی است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود. /
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
