بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 2310
تاریخ دادنامه: 4/8/1400
شماره پرونده: 0001036
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: خانم بهنوش حسنی خواه
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص دادخواست اشخاص با موضوع خواسته کسر حق بیمه از فوق العاده خاص پرداختی توسط شرکت عمران شهر جدید بهارستان و درج آن در سوابق بیمه ای، شعب دیوان عدالت اداری آراء متفاوتی صادر کرده اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 54 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980903601486 با موضوع دادخواست آقای سیدمحمد بارودکو به طرفیت 1- شرکت عمران شهر جدید بهارستان 2- سازمان تامین اجتماعی استان اصفهان و به خواسته الزام طرف اول شکایت به کسر حق بیمه فوق‌‌العاده خاص و پرداخت آن به سازمان تامین اجتماعی از تاریخ 1/2/1397 به بعد و الزام طرف دوم شکایت به دریـافت آن و احتـساب در سـوابق بیمه ای به مـوجب دادنامـه شماره 9909970903601011- 10/3/1399 به شرح زیر چنین رایی صادر کرده است:
با توجه به اینکه مطابق ماده 30 قانون تامین اجتماعی ناظر به بند 5 ماده 2 همان قانون کارفرمایان مکلفند از کلیه وجوه و مزایای مستمر کارکنان حق بیمه مقرر را کسر و به اضافه سهم خود به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند و به موجب مواد 36 و 39 قانون اخیر سارمان تامین اجتماعی مکلف به دریافت حق بیمه مزبور و احتساب در سوابق بیمه ای نیروهای شاغل می باشد علیهذا بنا به مراتب فوق عدم کسر حق بیمه از فوق العاده خاص شرکتهای دولتی از اردیبهشت ماه 1397 فاقد وجاهت قانونی بوده لذا بر این اساس خواسته شاکی را وارد تشخیص به استناد مواد 10، 11، 58 و 60 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم بر ورود شکایت صادر و اعلام می‌‌گردد. رای صادره ظرف مهلت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9909970956202333- 1/9/1399 در شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب: شعبه 66 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980901601764 با موضوع دادخواست آقای محسن جمشیدی به طرفیت سازمان تامین اجتماعی اصفهان و به خواسته الزام شرکت عمران شهر جدید بهارستان به کسر حق بیمه فوق العاده خاص و پرداخت آن به صندوق تامین اجتماعی از 1/2/1397 به بعد و استمرار آن و الزام تامین اجتماعی به اعمال ثبت و احتساب در سوابق بیمه ای به موجب دادنامه شماره 9909970901600361-15/2/1399 به شرح زیر چنین رایی صادر کرده است:
با عنایت به مفاد دادخواست خواهان نظر به مدارک ابرازی و با مطالعه لوایح دفاعیه طرفهای شکایت به موجب مدارک ابرازی فوق العاده خاص به طور مستمر پرداخت می شده لکن علی رغم تکلیف مقرر در بند 5 ماده 2 و مواد 30 و 36 قانون تامین اجتماعی اقدامی در جهت کسر حق بیمه و ارسال آن به سازمان توسط کارفرما و به تبع آن احتساب آن در سابقه صورت نگرفته لذا شعبه شکایت را موجه به استناد مقررات فوق و مواد 10 و 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام به اجابت خواسته صادر و اعلام می‌‌گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9909970956702663- 27/7/1399 شعبه 18 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ج: شعبه 49 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980903501952 با موضوع دادخواست آقای نادر شفیعی به طرفیت شرکت عمران شهر جدید پردیس- اداره کل تامین اجتماعی اصفهان و به خواسته الزام طرف اول شکایت به کسر حق بیمه فوق العاده خاص و پرداخت آن به صندوق تامین اجتماعی از تاریخ 1/2/1397 به بعد و استمرار آن و همچنین الزام سازمان تامین اجتماعی به احتساب آن در سنوات بیمه ای به موجب دادنامه شماره 9909970903500944- 9/4/1399 به شرح زیر چنین رایی صادر کرده است:
نظر به اینکه مطابق با تصریح مقرر در ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری فوق العاده های مستمر احصا گردیده و صرفاً فوق العاده های مقرر در بندهای 2، 3 و 5 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری جزء فوق‌‌العاده‌‌های مستمر تلقی شده است و در مانحن فیه فوق العاده مـورد نظر شاکی یعنی فـوق العاده خاص مشمول موارد مورد نظر نمی گردد. لذا فوق العاده خاص به دلیل غیر مستمر بودن مشمول کسر حق بیمه قرار نمی گیرد و اجابت قانونی خواسته شاکی امکان پذیر نبوده مستند به مواد 10 و 17 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می‌‌گردد. این رای وفق ماده 65 قانون دیوان، ظرف مدت بیست روز قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9909970956802110- 4/9/1399 در شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
د: شعبه 48 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980904403390 با موضوع دادخواست آقای مجید مرادی به طرفیت 1- شرکت عمران شهر جدید بهارستان 2- اداره کل تامین اجتماعی استان اصفهان و به خواسته کسر حق بیمه از فوق العاده خاص و پرداخت آن توسط خوانده اول و پذیرش آن توسط خوانده دوم و درج در سوابق بیمه ای به موجب دادنامه شماره 9909970904401332- 7/4/1399 به شرح زیر چنین رایی صادر کرده است:
در خصوص دادخواست شاکی به طرفیت خواندگان به خواسته کسر حق بیمه از فوق العاده خاص و پرداخت آن توسط خوانده اول و پذیرش آن توسط خوانده دوم و درج در سوابق بیمه ای، از توجه به رونوشت مدارک شاکی، لوایح دفاعیه خواندگان، اینکه وفق قسمت (ض) از بند 24 حکم کارگزینی شاکی و فوق العاده خاص شرکت های دولتی جزو حقوق و مزایای پرداختی به شاکی می باشد که به طور مستمر به شاکی در حال پرداخت است، به استناد بند 5 ماده 2 و ماده 36 قانون تامین اجتماعی دعوای شاکی را وارد دانسته و به استناد مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف 20 روز از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور، شعبه 14 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9909970955502019- 18/8/1399 با استدلال زیر ضمن نقض چنین رایی صادر کرده است:
هر چند مبنای پرداخت فوق العاده خاص به شاکی به عنوان احدی از کارکنان شرکتهای دولتی بند (ح) ماده 50 قانون برنامه پنجم توسعه می باشد لیکن با توجه به اینکه قانونگذار با لحاظ قانون مدیریت خدمات کشوری که فوق‌‌العاده های مستمر در آن احصاء و ذکر شده، نسبت به وضع قانون برنامه پنجم توسعه اقام نموده و نظر به اینکه دلیل و مدرک متقنی که مبین مستمر محسوب نمودن فوق العاده خاص از سوی قانونگذار باشد، ابراز نشده و صرف تعیین و اجازه پرداخت فوق العاده خاص از جانب قانونگذار نمی توان آن را به عنوان مستمر منظور نظر قانونگذار در نظر گرفت لذا تجدیدنظر خواهی موجه تشخیص به استناد ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می‌‌گردد. رای اصداری قطعی است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 4/8/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً: بـر اساس بند (ح) مـاده 50 قانون برنامـه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1389: « هرگونه پرداخت خارج از مقررات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری ممنوع است، مگر در مورد فوق العاده خاص شرکتهای دولتی و بانکها و بیمه های مشمول ماده 4 و قسمت اخیر ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری که طبق دستورالعمل مصوب کارگروهی مرکب از معاونت، معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و بالاترین مقام دستگاه متقاضی، اقدام می شود» و با توجه به به عبارت « هرگونه پرداخت خارج از مقررات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری ممنوع است» در صدر این بند، حکم قانونگذار صرفاً ناظر بر مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری بوده و منصرف از مشمولین قانون تامین اجتماعی است و عبارات پایانی بند مذکور نیز صرفاً پرداخت فوق العاده خاص توسط شرکتهای دولتی را تجویز کرده و هیچ گونه دلالتی بر مستمر بودن فوق العاده مذکور ندارد. ثانیاً: بر اساس ماده 101 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386: «کلیه کارمندان پیمانی دستگاه های اجرایی از لحاظ برخورداری از مزایای تامین اجتماعی نظیر بازنشستگی، از کارافتادگی، فوت، بیکاری و درمان با رعایت این قانون مشمول قانون تامین اجتماعی می باشند..» و مطابق تبصره ماده 106 قانون مذکور: « کارمندان دستگاه‌‌های اجرایی مشمول این قانون که از نظر بیمه و بازنشستگی تابع مقررات صندوق تامین اجتماعی هستند و قبل از تصویب این قانون از مزایای غیرمستمر آنان کسور بازنشستگی برداشت شده است، می توانند کسور مربوطه اعم از سهم کارمند و کارفرما را یکجا از صندوق تامین اجتماعی دریافت نمایند و یا حسب تقاضا مطابق مقررات مربوط، به نسبت سالهای پرداخت کسور، قابل احتساب در حقوق بازنشستگی آنان خواهد بود..» بنابراین بر مبنای موازین قانونی فوق الذکر، کارمندان مزبور مشمول مقررات قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 بوده و صرفاً مشترک صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی هستند. ثالثاً: بر اساس تبصره مـاده 76 قانون مـدیریت خـدمات کشوری مصوب سال 1386: « سقف حقوق ثابت و فوق العاده های مستمر نباید از 7 برابر حـداقل حقوق ثابت و فـوق العاده مستمر تجاوز کند. فـوق العاده های مذکور در بندهای 2، 3 و 5 ماده 68 فوق العاده مستمر تلقی می گردند» و به موجب ماده 106 قانون مذکور: «مبنای محاسبه کسور بازنشستگی و برای محاسبه حقوق بازنشستگی کارمندان مشمول این قانون حقوق ثابت به اضافه فوق العاده مستمر و فوق‌‌العاده بند 10 ماده 68 این قانون می باشد.» بنا به مراتب فوق، فوق العاده خاص پرداختی به کارکنان پیمانی شرکتهای دولتی موضوع بند (ح) ماده 50 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1389 حتی اگر به صورت مستمر پرداخت شود، با توجه به مواد فوق الاشاره از قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 جزء مزایای مستمر و مشمول کسر حق بیمه محسوب نمی شود و در نتیجه رای شماره 9909970903500944- 9/4/1399 شعبه 49 بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب رای شماره 9909970956802110-4/9/1399 شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید گردیده و همچنین رای شماره 9909970955502019- 18/8/1399 شعبه 14 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که بر رد شکایت اصدار یافته اند، در همین حد صحیح و منطبق با موازین قانونی هستند. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
