بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1326
تاریخ دادنامه: 1400/05/12
شماره پرونده: 0000405
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سجاد کریمی پاشاکی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 1154-19/1/1398 مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره 1154-19/1/1398 مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
« اولاً: طبق بند 1 نظریه شماره 95207-26/12/1382 رییس مجلس شورای اسلامی، آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداری مصوب 1381 ملغی الاثر شناخته شده و از زمان اعلام نظریه مذکور عملاً این آیین نامه بر شهرداری ها حاکم نبوده است و هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز متعاقباً به موجب دادنامه شماره 853-854 مورخ 29/7/1396 این آیین نامه را ابطال کرده است. از طرف دیگر وفق لایحه قانون شمول قانون استخدام کشوری بر شهرداری ها به غیر از شهرداری پایتخت مصوب 1358 شورای انقلاب، قانون استخدام کشوری از همان سال بر شهرداری ها حاکم بوده و برابر ماده 12 قانون نظام همـاهنگ پرداخت مصوب سال 1370 به لحاظ مالی نیز شهرداری ها تابع قانون مذکور شمرده شده اند. باتوجه به این که پرداخت حق تلاش و حق وصول در قانون استخدام کشوری و قانون نظام هماهنگ پیش بینی نشده است و مطابق دادنامه شماره 59-28/1/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری «پرداخت هرگونه وجه به هر صورت به اشخاص از خزانه دولت و موسسات عمومی غیر دولتی باید مستند قانونی داشته باشد» و بر اساس دادنامه دیگر هیات عمومی به شماره 1787-6/9/1397 «در ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران وظیفه ای در تصویب مقررات استخدامی ….. کارکنان شهرداری برای شورای اسلامی شهر پیش بینی نشده است» ، بنابراین پرداخت حق تلاش و حق وصول به کارکنان شهرداری، مغایر قوانین پیش گفته و ماده 74 قانون مدیریت خدمات کشوری است. ثانیاً: با توجه به این که شوراهای اسلامی شهر صلاحیت کاهش یا افزایش حقوق کارکنان شهرداری ها را ندارند و مصوباتی که در این زمینه وضع می کنند فاقد مبنا و مجوز قانونی است، بنابراین این فراز از مکاتبه که مقرر داشته مصوبات شوراهای اسلامی شهر در موارد مشابه تا زمان ایراد هیات تطبیق لازم الاجرا است، مخالف قانون خصوصا اصول 103 و 105 قانون اساسی و ماده 45 قانون استخدام کشوری است و از حیث صرف وجوه شهرداری در محل غیر مجاز بنا به اذن شورای اسلامی شهر بر اساس ماده 598 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات وصف مجرمانه نیز خواهد داشت. با عنایت به موارد مطروحه و با عنایت به اجرایی بودن مقرره معترض عنه در شهرداری ها، تقاضای ابطال آن را از هیات عمومی دیوان عدالت اداری دارم.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
«شهردار محترم رشت
بازگشت به نامه شماره ش-915-1398 مورخ 7/1/1398 در خصوص موضوع مورد استعلام در خصوص پرداخت «حق وصول» و «حق تلاش» موضوع تبصره «ح» ماده 35 و ماده 37 آیین نامه استخدامی کارکنان شهرداری های کشور، مقوله ای جدا از بحث عیدی و پاداش و هر یک از عناوین یاد شده در چهارچوب ضوابط، تعیین، قابل محاسبه و پرداخت می باشد. نظر به اینکه موضوع مورد استعلام، دارای مصوبه از شورای اسلامی شهر بوده و مصوبه مذکور مورد ایراد «هیات تطبیق مصوبات» موضوع ماده 90 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی شهر و انتخاب شهرداران قرار نگرفته است، لذا قطعی و لازم الاجرا می باشد. در این صورت مستند به بخش صدر ماده مذکور که مقرر نموده «مصوباتی که مورد اعتراض هیات تطبیق قرار نگیرد، لازم الاجرا هستند» بنابراین تا زمانی که مصوبات مورد نظر، توسط مراجع ذیصلاح از جمله هیات مرکزی حل اختلاف (موضوع تبصره 2 ماده 90) لغو نشده‌اند، دارای وجاهت قانونی و لازم الاجرا می باشد. – مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور»
علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 12/5/1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً: «حق وصول» و «حق تلاش» به ترتیب در تبصره 4 ماده 35 و ماده 37 آیین‌نامه استخدامی کارکنان شهرداریهای کشور (موضوع تصویب‌نامه شماره 64018/ت25342هـ-14/12/1381 هیات وزیران) پیش‌بینی شده بود که آیین‌نامه موصوف به لحاظ خروج مرجع تصویب آن از حدود اختیار و مغایرت با قانون به موجب رای شماره 853 و 854-8/7/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری ابطال شده است. ثانیاً: به موجب لایحه قانـونی شمول قانون استخـدام کشوری درباره کارکنان شهرداری های سراسر کشور مصوب سال 1358 شورای انقلاب و ماده 12 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب سال 1370، شهرداریهای کشور به غیر از شهرداری تهران مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت هستند. ثالثاً برمبنای اصل 170 قانون اساسی، مصوبه خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر رشت در این خصوص قابلیت استناد ندارد و نمی‌تواند مجوزی برای برقراری مزایای غیرقانونی باشد. بنا به مراتب فوق، نامه شماره 1154-19/1/1398 مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات سازمان شهرداریهای کشور که متضمن جواز پرداخت «حق وصول» و «حق تلاش» به کارکنان شهرداری ها است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
مهدی دربین- معاون قضایی دیوان عدالت اداری
