بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1322
تاریخ دادنامه: 1400/05/12
شماره پرونده: 9902679
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای جلال حسنی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شعب دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته اعتراض به آرای هیات های حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی راجع به پرداخت یا عدم پرداخت مزایای رفاهی مانند حق سفر، کمک هزینه تحصیل، حق ورزش و سایر مزایا، آرای متعارض صادر کرده اند. بعضی از شعب در خصوص اعتراض کارفرما به پرداخت این گونه مزایای رفاهی، با این استدلال که شاکی ایراد و اعتراض موجه و مدللی که موجبات نقض رای اداره کار را فراهم نماید ابراز نکرده است، حکم به رد شکایت شاکی (کارفرما) و تایید رای اداره کار مبنی بر پرداخت این گونه مزایا صادر کرده اند. از سوی دیگر بعضی از شعب در خصوص اعتراض کارگر به رای اداره کار مبنی بر عدم پرداخت مزایای رفاهی، با این استدلال که شاکی ایراد موثری که موجبات نقض رای اداره کار را فراهم نماید ابراز نکرده است، حکم به رد شکایت شاکی (کارگر) و تایید رای اداره کار مبنی بر عدم پرداخت این گونه مزایا صادر کرده اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 20 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست های جداگانه شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی راه آهن به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به خواسته اعتراض به آرای هیات های حل اختلاف اداره مذکور مبنی بر پرداخت مزایای رفاهی از سوی کارفرما ( شاکی) به کارگران به موجب دادنامه های شماره 9109970902002519-30/8/1391، 9109970902002520-30/8/1391 و 9109970902002493-27/8/1391 به شرح زیر رای به رد شکایت و تایید آرای هیات های حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر پرداخت مزایای رفاهی صادر کرده است:
راجع به اعتراض شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی راه آهن به مدیریت آقای عبدالحسین کاسمی لنگرودی به طرفیت خوانده در اعتراض به رای شماره 1/7228/90-14/5/1391 صادره از آن هیات نظر به شرح دادخواست تقدیمی شاکی و مستندات پیوست و مفاد لایحه شماره 2859-28/8/1391 ارسالی از ناحیه خوانده دلیلی که زمینه نقض یا ابطال و بی اعتباری رای معترض عنه را فراهم آورد مشهود نیست از حیث رسیدگی شکلی و ماهوی نیز ایرادی به رسیدگی مترتب نمی باشد. علیهذا این شعبه دیوان عدالت اداری شکایت شاکی را غیر وارد تشخیص و حکم به رد شکایت وی صادر و اعلام می دارد.
ب: شعبه 19 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی راه آهن به خواسته اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی جنوب تهران مبنی بر پرداخت مزایای رفاهی از طرف کارفرما ( شاکی) به کارگران به موجب دادنامه شماره 9109970901904001-1/9/1391 به شرح زیر رای به رد شکایت و تایید رای هیات حل اختلاف مبنی بر پرداخت مزایای رفاهی صادر کرده است:
نظر به اینکه رای قطعی مورخ 21/4/1391 در حدوث اختلاف فی مابین کارگر و کارفرما بر مبنای مقررات مواد 1، 2، 3، 12 و 26 سایر مواد از قانون کار مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام حل و فصل گردیده و از جانب شاکی هم دلیل موثر و موجهی که مقتضی نقض یا ابطال و بی اعتباری رای معترض عنه را فراهم آورد ارایه و ابراز نگردیده و از حیث رسیدگی شکلی و ماهیت امر اختلاف طرفین نیز ایرادی به رسیدگی معموله متصور نمی باشد در نتیجه با عدم احراز نقض قوانین و مقررات و یا مخالفتی با آنها در مبانی استدلال رای موضوع خواسته شکایت مطروحه را غیر موجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می نماید.
ج: شعبه 62 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای جلال حسنی به خواسته اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شمال شرق تهران مبنی بر پرداخت مزایای رفاهی از سوی شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی راه آهن به شاکی ( آقای جلال حسنی) به موجب دادنامه شماره 9809970903904091-10/12/1398 به شرح زیر رای به رد شکایت شاکی و تایید رای هیات حل اختلاف مبنی بر عدم پرداخت مزایای رفاهی صادر کرده است:
نظر به مفاد شکایت شاکی و مستندات ابرازی پیوست ددخواست و مفاد لایحه جوابیه طرف شکایت ثبت شده به شماره 296476-4/6/1398 و اظهارات طرفین نزد هیات های رسیدگی کننده از آنجا که از سوی شاکی ایراد و اعتراض موجه و مدللی که موجبات نقض رای معترض عنه را ایجاب نماید اقامه و ابراز نگردیده است و رسیدگی به موضوع با رعایت تشریفات و منطبق با قوانین و مقررات قانون کار و آیین دادرسی که به عمل آمده لذا شکایت شاکی غیر وارد تشخیص و به استناد مـواد 2، 3 و 157 قانون کار و مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی و ابرام رای معترض عنه صادر و اعلام می نماید.
رای مذکور به موجب دادنامه شماره 9909970955400257-15/2/1399 صادر شده از شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به علت تجدیدنظر خواهی خارج از مهلت، تایید شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 12/5/1400 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- براساس ماده 36 قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1369، مزد ثابت مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل است و به موجب تبصره 3 همین ماده: «مزایای رفاهی و انگیزه‌ای از قبیل کمک هزینه مسکن، خواربار و کمک عایله‌مندی، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزء مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی‌شود.» بنا به مراتب فوق و با عنایت به اینکه برمبنای ملاک رای وحدت رویه شماره 2033-9/11/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، با خصوصی شدن شرکتهای دولتی، مقررات قانون کار بر آنها حاکم شده و پس از تغییر وضعیت حقوقی این شرکتها و تبدیل آنها به شرکتهای غیردولتی دلیلی بر ادامه پرداخت مزایای مقرر در دوره دولتی بودن آنها به کارگران شرکتهای فوق وجود ندارد و در هیچ یک از مقررات قانون کار نیز تکلیفی به کارفرمایان مبنی بر پرداخت ارقام یا امتیازات فراتر از قواعد امری قانون کار تحمیل نشده و پرداخت مزایای مازاد بر حـداقل های قانونی در صـلاحیت انحصـاری کارفرمـایان است، بنابراین شرکت خدمات مهندسی خط و ابنیه فنی راه آهن تکلیفی به پرداخت مزایای رفاهی به کارگران خود ندارد و رای شماره 9809970903904091-10/12/1398 (صادره از شعبه 62 دیوان عدالت اداری) که بر رد شکایت صادر شده، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
مهدی دربین- معاون قضایی دیوان عدالت اداری
