بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1084
تاریخ دادنامه:1400/03/25
شماره پرونده: 9901117
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای علی اکبر نظری
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شعب دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام به اصلاح احکام بازنشستگی با توجه به پرداخت حق بیمه ایام اضافه کار و استحقاق دریافت ما به التفاوت ناشی از اعمال آن در مستمری بازنشستگی آرای متفاوتی صادر کرده اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به شرح زیر است:
الف: شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست خانم زهره سعیدی کیا به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان ایلام و به خواسته الزام به کسر حق بیمه اضافه کاری و صدور حکم به اصلاح حکم بازنشستگی به موجب دادنامه شماره 9709970956202223-1/7/1397 ضمن نقض دادنامه شماره 9609970903504387-26/12/1396 صادر شده از شعبه 49 دیوان عدالت اداری به شرح زیر رای به ورود شکایت و پرداخت ما به التفاوت مذکور از زمان صدور رای اداره کار صادر کرده است:
«با عنایت به مجموع اوراق پرونده های بدوی و تجدیدنظر و مستندات ابرازی نظر به اینکه مستندات و اظهارات تجـدیدنظر خـواه موید انجام اضـافه کاری و پرداخت حـق بیمه آن می باشـد و از طـرفی با احتسـاب ایام پرداخـت اضافه کاری جزو سوابق بیمه شده مشارالیها مستحق دریافت ما به التفاوت مربوطه از صدور رای اداره کار میباشد بنابراین تجدیدنظر خواهی از تاریخ صدور رای (آذر 1394) وارد است. به استناد مواد 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان ضمن نقض رای معترض به حکم به ورود شکایت و افزایش و پردخت ما به التفاوت مستمری با در نظر گرفتن ایام پرداخت اضافه کار از آذر 1394 صادر و اعلام می گردد و خواسته تجدیدنظر خواه نسبت به ایام قبل از آن غیرثابت و محکوم به رد است. رای اصداری قطعی است.»
ب: در خصوص دادخواست خانم زینب عید صید به خواسته الزام به پرداخت ما به التفاوت احکام بازنشستگی ناشی از پرداخت حق بیمه اضافه کار و به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی ایلام شعبه 57 دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9709970901700461-20/3/1397 به شرح زیر رای به ورود شکایت و استحقاق دریافت ما به التفاوت مذکور از زمان بازنشستگی صادر کرده است:
«نظر به اینکه استحقاق برخورداری از مزایای مربوط به کسر حق بیمه از اضافه کار و مشخصاً ما به التفاوت ناشی از اعمال آن در مستمری بازنشستگی موضوع شکایت شاکی با لحاظ مفاد دادنامه شماره 51/4/1/93-25/3/1393 هیات تشخیص اداره کار استان ایلام از زمان بازنشستگی مورخ 1/11/1393 شاکیه ثابت و مستقر است، دفاع مطروحه از ناحیه سازمان در پرداخت ما به التفاوت مربوطه از زمان قطعیت دادنامه صادره از هیات تشخیص اداره کار و استحقاق شاکیه از زمان مذکور غیر موجه تلقی می گردد بر این اساس شکایت مطروحه وارد تشخیص و به استناد مواد 11 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود و اجابت خواسته صادر و اعلام می نماید.»
رای مذکور به موجب دادنامه شماره 9709970955603315-21/9/1397 صادره از شعبه 15 تجدید نظر دیوان عدالت اداری تایید گردیده است.
ج: شعبه 51 دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه های شماره 9609970957701279-25/5/1396
و 9609970957701277-25/5/1396 در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام اداره کل تامین اجتماعی ایلام به پرداخت ما به التفاوت احکام بازنشستگی ناشی از پرداخت حق بیمه ایام اضافه کار از تاریخ بازنشستگی به شرح زیر رای به ورود شکایت و پرداخت ما به التفاوت مذکور از زمان بازنشستگی صادر کرده است:
«توجهاً به رای هیات تشخیص و هیات حل اختلاف که کارفرما متعهد به پرداخت حق بیمه مربوط به اضافه کاری ادعایی گردیده و متعاقب آن نیز پرداخت گردیده و تاخیر یا عدم پرداخت حق بیمه توسط کارفرما رافع مسیولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود. علیهذا نظر به پرداخت آن بعد از صدور رای قابل تسری به زمان استحقاق می باشد. لذا شکایت شاکی را موجه و وارد تشخیص داده و مستنداً به مواد 10-11-65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می گردد.»
آرای مذکور به موجب دادنامه های شماره 9609970956204523-11/11/1396 و 9609970956204438-8/11/1396 صادره از شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
د: شعبه 52 دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه های شماره 9609970957700824-23/3/1396 و 9709970901200040-18/1/1397 در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام اداره کل تامین اجتماعی استان ایلام به پرداخت ما به التفاوت حقوق بازنشستگی ناشی از پرداخت حق بیمه ایام اضافه کار به شرح زیر رای به ورود شکایت صادر کرده است:
«نظر به اینکه محاسبه حق بیمه اضافه کاری و وصول آن در بازه زمانی مورد ادعای شاکی به صورت مستقیم در میزان مستمری تاثیر گـذار می باشد و علی رغـم صـدور رای در هیات و پرداخت آن از سـوی اداره متبـوع شاکی، دلیلی بر احتساب آن ارایه نگردیده است شکایت شاکی را موجه و وارد دانسته مستنداً به ماده 77 قانون تامین اجتماعی و مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسـی دیوان عدالت اداری حکـم به ورود آن صادر و اعـلام می گردد.»
آرای مذکور به موجب دادنامه های شماره 9609970956901276-13/8/1396 شعبه 20 تجدید نظر دیوان عدالت اداری و 9709970955402563-1/8/1397 شعبه 13 تجدید نظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
هـ : شعبه 46 دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9609970902901746-24/5/1396 در خصوص دادخواست آقای علی اکبر نظری به خواسته الزام اداره کل تامین اجتماعی ایلام به پرداخت ما به التفاوت احکام بازنشستگی ناشی از پرداخت حق بیمه ایام اضافه کار از تاریخ بازنشستگی به شرح زیر رای به رد شکایت صادر کرده است:
«با توجه به اینکه در اجرای ماده 106 قانون مدیریت خدمات کشوری مبنای محاسبه کسور بازنشستگی حقوق ثابت و فوق العاده های مستمر و فوق العاده های بند 10 ماده 68 قانون مزبور می باشد و اضافه کار شامل هیچکدام از موارد مزبور نبوده تا سازمان متبوع استخدامی شاکی الزامی به کسر حق بیمه از آن داشته باشد بنابراین با توجه به مراتب مزبور از سوی سازمان تخلفی احراز نشده و مستند به رای 1392 الی 1402- 10/9/1393 هیات عمومی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر می شود.»
هیات عمومی دیـوان عدالت اداری در تاریخ 25/3/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثـریت آراء به شرح زیر به صـدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً: براساس ماده 30 قانون تامین اجتماعی مصوب سال 1354: «کارفرمایان موظّفند از کلّیه وجوه و مزایای مذکور در بند 5 ماده 2 این قانون حق بیمه مقرر را کسر و به اضافه سهم خود به سازمان پرداخت نمایند.» همچنین به موجب بند 5 ماده 2 قانون مذکور نیز مقرر شده است که: «مزد یا حقوق یا کارمزد در این قانون شامل هرگونه وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر است که در مقابل کار به بیمه‌شده داده می‌شود.» ثانیاً: براساس دادنامه شماره 93 مورخ 14/8/1373 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: «بند 5 ماده 2 قانون تامین اجتماعی ناظر به کار مستمر و غیرمستمر نبوده، بلکه ناظر به مزد و حقوق و مزایا میباشد و پرداخت حقوق اضافه کاری پس از ارجاع اضافه‌کاری و انجام آن جزء اختیارات کارفرما نبوده، بلکه حقی است که مستقر گردیده و اصولاً پرداخت حقوق و مزایا در مقابل نوع کار «اعم از مستمر و غیرمستمر» امری است مستمر.» ثالثاً براساس تبصره 1 ماده 2 آیین‌‌نامه اجرایی ماده 39 قانون تامین اجتماعی (مصوب 17/3/1372 شورای عالی تامین اجتماعی): «مزایای نقدی غیرمشمول کسر حق بیمه عبارت است از: بازخرید ایام مرخصی، کمک عایله‌مندی طبق قانون (ماده 86 قانون تامین اجتماعی)، هزینه سفر و فوق‌العاده ماموریت، عیدی، کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری، حق شیر، پاداش نهضت سوادآموزی، حق‌التضمین (کسر صندوق)، خسارت اخراج و مزایای پایان کار و پاداش افزایش تولید. سایر مزایای نقدی که تحت هر عنوان به بیمه‌شدگان پرداخت می‌گردد، مشمول کسر حق بیمه خواهد بود» و بر همین اساس، حقوق اضافه کاری که پرداخت آن ناشی از ارجاع کار اضافی به کارگر باشد، از موارد غیرمشمول کسر حق بیمه نیست. با توجـه به مراتب فـوق، حقوق اضافه کار که پرداخت آن ناشی از ارجـاع کار اضافی به کارگـر باشد، از موارد مشمـول کسـر حق بیمه بوده و در مواردی که بابت آن به سازمان تامین اجتماعی حق بیمه پرداخت گردیده، می‌بایست در تعیین مستمری بازنشستگی محاسبه و از تاریخ برقراری مستمری بازنشستگی پرداخت گردد و بر همین اساس دادنامه شماره 9709970956202233-1/7/1397 صادره از شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، دادنامه شماره 9709970901700461-20/3/1397 (صادره از شعبه 57 بدوی دیوان عدالت اداری) که به موجب دادنامه شماره 9709970955603315- 21/9/1397 (صادره از شعبه 15 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) تایید گردیده، دادنامه شماره 9609970957701279- 25/5/1396 (صادره از شعبه 51 بدوی دیوان عدالت اداری) که به موجب دادنامه شماره 9609970956204523-11/11/1396 (صادره از شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) تایید شده، دادنامه شماره 9609970957701277 -25/5/1396 که به موجب دادنامه شماره 9609970956204438 -8/11/1396 (صادره از شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) مورد تایید قرار گرفته، دادنامه شماره 9609970957700824-23/3/1396 (صادره از شعبه 52 بدوی دیوان عدالت اداری) که به موجب دادنامه شماره 9609970956901276-13/8/1396 (صادره از شعبه 20 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) تایید گردیده و دادنامه شماره 9709970901200040- 18/1/1397 (صادره از شعبه 52 بدوی دیوان عدالت اداری) که به موجب دادنامه شماره 9709970955402563 -1/8/1397 (صادره از شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) تایید گردیده و با توجه به پرداخت حق بیمه ایام اضافه کار، حکم به ورود شکایت در خصوص خواسته الزام به اصلاح احکام بازنشستگی صادر و استحقاق شاکیان را به دریافت ما به التفاوت ناشی از اصلاح فوق تایید کرده اند، در این حد صحیح و منطبق با قوانین و مقررات قانونی هستند. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
محمد مصدق-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
