بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1071
تاریخ دادنامه: 1400/04/01
شماره پرونده: 9901821
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سیدعلی اشرف حسنی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره بند 5 مصوبه شماره 3718ت57593هـ-20/1/1399 هیات وزیران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره بند 5 مصوبه شماره 3718ت57593هـ-20/1/1399 هیات وزیران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«نظر به مصوبه هیات وزیران در خصوص سقف حقوق شاغلین و مورد استثناء قرار دادن (هیات علمی، کارکنان وزارت اطلاعات، قضات دادگستری، کارکنان ارشد وزارت امورخارجه، دیوان محاسبات …) اینجانب به عنوان جانباز شیمیایی و تحت درمان دوران دفاع مقدس تقاضا دارد ضمن حذف سقف افزایش حقوقی و اصلاح حکم کارگزینی اینجانب، از ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری و برخورداری از مزایای حذف سقف حقوق در مصوبه هیات وزیران در 20/1/1399 بخشنامه شماره 3718/ت57593هـ به پیوست ایفاد می گردد. لازم به ذکر می باشد که در همین خصوص جانبازان موارد فوق الذکر دستگاه ها و گروه ها از مزایای حذف سقف افزایش حقوقی برخوردار می باشند. مستدعی است جهت رفع تبعیض و ابطال ماده 76 اقدام لازم را مبذول فرمایید.»
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به مـوجب لایحه ای که به شماره 99-1821-2 مـورخ 21/7/1399 ثبت دفتر هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده، توضیح داده است که:
«با تقدیم احترام اینجانب سیدعلی اشرف حسنی جانباز شاغل در دانشگاه تربیت مدرس تهران تقاضای 1- ابطال بند 5 مصوبه شماره 3718ت57593هـ-20/1/1399 هیات وزیران 2- بند 5 مصوبه فوق الذکر مغایر با ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری می باشد.»
متن مصوبه مورد اعتراض به شرح زیر است:
«تصویب نامه هیات وزیران
سازمان برنامه و بودجه کشور – سازمان اداری و استخدامی کشور
هیات وزیران در جلسه 20/1/1399 به پیشنهاد مشترک سازمان های برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور و به استناد اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری (مصوب1386) و بند (پ) ماده 28 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (مصوب 1395) و جزء 1 بند (الف) تبصره 12 ماده واحده قانون بودجه سال 1399 کل کشور تصویب کرد.
5- حداقل حقوق و مزایای مستمر شاغلین موضوع ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارمندان دستگاههای اجرایی مشمول این قانون و سایر مشمولین ماده مذکور به استثنای مشمولین قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت در سال 1399 به میزان هفده میلیون و نهصد و هفتاد و چهار هزار و پانصد (500/974/17) ریال و حداکثر حقوق و مزایای مستمر این قبیل کارکنان به میزان هفت برابر حداقل حقوق مذکور در این بند تعیین می‌شود.
تبصره- در اجرای ماده (1) قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور- مصوب 1395- اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی از شمول حداکثر این بند مستثنی می باشند.»
در پاسخ به شکایت مذکور معاون امور حقوقی دولت (معانت حقوقی رییس جمهور) به موجب لایحه شماره 106284/44094-22/9/1399 توضیح داده است که:
«به موجب ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری « حداقل و حداکثر حقوق و مزایای مستمر شاغلین، حقوق بازنشستگان و وظیفه بگیران مشمول این قانون و سایر حقوق بگیران دستگاه های اجرایی و صندوق های بازنشستگی وابسته به دستگاه های اجرایی، هر سال با پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می رسد.» همچنین بنا بر بند (پ) ماده 28 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران « دولت در حدود اعتبارات هزینه ای سالانه و متناسب با نرخ تورم، نسبت به تعیین ضریب حقوق کارکنان دولت اعم از مشمولان و غیرمشمولان قانون مدیریت خدمات کشوری در لوایح بودجه سنواتی اقدام کند.» بر همین اساس و وفق اختیارات قانونی یاد شده، هیات وزیران مبادرت به تصویب مصوبه مورد شکایت نموده و شاکی نیز دلایل و جهات موجهی که دلالت بر مغایرت مفاد مصوبه با قوانین جاری کشور نماید ارایه ننموده است، در نتیجه اتخاذ تصمیم شایسته دایر بر رد شکایت مطروحه مورد تقاضاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1/4/1400 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
به موجب ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 : «حداقل و حداکثر حقوق و مزایای مستمر شاغلین، حقوق بازنشستگان و وظیفه بگیران مشمول این قانون و سایر حقوق بگیران دستگاههای اجرایی و صندوقهای بازنشستگی وابسته به دستگاههای اجرایی هر سال با پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می‌رسد» و براساس تبصره همین ماده : «سقف حقوق ثابت و فوق‌العاده‌های مستمر نباید از 7 برابر حداقل حقوق ثابت و فوق‌العاده‌های مستمر تجاوز کند. فوق‌العاده‌های مذکور در بندهای (2)، (3) و (5) ماده 68 فوق‌العاده مستمر تلقّی می‌گردند.» مستفاد از حکم مقرر در تبصره ماده مذکور و آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره 9909970905811211-6/10/1399 آن هیات این است که رعایت حکم مقرر در ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری به عنوان یک حکم خاص در مورد سقف حقوق و مزایای مستمر (شامل حقوق ثابت به علاوه فوق‌العاده‌های مستمر مذکور در بند 2 «فوق‌العاده ایثارگری»، بند 3 «فوق‌العاده سختی کار» و بند 5 «فوق‌العاده شغل») شامل کلّیه شاغلین دستگاههای اجرایی اعم از مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری و یا شاغلین دارای مقررات خاص استخدامی می‌شود و استثناء نمودن برخی شاغلین از این حکم فاقد وجاهت قانونی است. بنا به مراتب فوق، تبصره بند 5 تصویب‌نامه شماره 3718/ت57593 هـ-20/1/1399 هیات وزیران که برخی شاغلین را از رعایت حداکثر حقوق و مزایای مستمر مستثنی نموده است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
مهدی دربین-معاون قضایی دیوان عدالت اداری
