بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1959
تاریخ دادنامه: 19/12/1399
شماره پرونده: 9803442
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای اسماعیل دستگرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 9 دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1392 دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 9 دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1392 دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« اینجانب اسماعیل دستگرد که در آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1392 در دانشگاه صدا و سیما در دوره روزانه پذیرفته شده و تمام شرایط ادامه تحصیل در دوره روزانه را داشته ولی با توجه به اینکه دانشگاه پس از اینکه متوجه شده بنده کارمند رسمی وزارت آموزش و پرورش هستم با استناد به بند 9 دفترچه آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی سال 1392 « 9- داوطلبان رسمی و پیمانی شاغل در سایر سازمان های دولتی در صورت ارایه مجوز کتبی از سازمان متبوع می توانند در آزمون شرکت و در صورت قبولی نهایی می توانند مطابق قراردادی که بین دانشگاه صدا و سیما و سازمان متبوع ایشان منعقد می گردد در این دوره مشغول به تحصیل شوند». درخـواست عقد قرارداد فی مابین وزارت آمـوزش و پرورش و دانشگاه مذکور را نمود که پس از مراجعه به وزارت آموزش و پرورش کارشناس مسیول اعلام نمود که بند 9 دفترچه خلاف قانون بوده و طبق مصوبه هیات وزیران و بر اساس ماده 61 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب مجلس شورای اسلامی، هرگونه بورس یا اعزام کارمندان دستگاه های اجرایی برای طی دوره های آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاه می گردد ممنوع است و حال که پس از فارغ التحصیلی دانشگاه از تحویل مدرک بنده ممانعت به عمل آورد و درخواست وجه داشته و پس از شکایت در دیوان عدالت اداری و باتوجه به رای صادره در شعبه 27 بدوی ( شماره پرونده 9709980900302840) با استناد به بند 9 دفترچه آزمون مذکور محکوم به پرداخت شهریه شده ام، لذا با توجه به اینکه بنده دانشجوی روزانه بوده و بند 9 دفترچه خلاف قانون می باشد. درخواست ابطال بند 9 دفترچه آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1392 از شرایط دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران – تهران را دارم. »
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود وی به موجب لایحه ای که به شماره 98-3442-8 مورخ 9/10/1398 ثبت دفتر هیات عمومی و هیات‌های تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:
« احتراماً اینجانب اسماعیل دستگرد پیرو نامه 9803442-2/10/1398 بدین وسیله اعلام می دارم: بند 9 دفترچه آزمون با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب مجلس شورای اسلامی و ماده 61 این قانون خلاف بوده و درخواست ابطال آن را دارم. »
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
« دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1392
9- داوطلبان رسمی و پیمانی شاغل در سایر سازمان های دولتی در صورت ارایه مجوز کتبی از سازمان متبوع می‌توانند در آزمـون شـرکت و در صورت قبولی نهایی می توانند مطابق قـراردادی که بین دانشگاه صـدا و سیمـا و سازمان متبوع ایشان منعقد می گردد، در این دوره مشغول به تحصیل شوند. »
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل امور حقوقی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره 77495/1310-31/2/1399 توضیح داده است که:
« 1- تحصیل رایگان در دانشگاه صدا و سیما مختص افرادی است که بتوانند پس از فراغت از تحصیل به خدمت در سازمان نایل آیند و به همین دلیل متعهد می گردند که در صورت عدم احراز شرایط لازم جهت خدمت، کلیه هزینه هاو خسارات مستقیم وغیر مستقیم را پرداخت نمایند.
2- نامبرده کارمند رسمی وزارت آموزش و پرورش بوده و مشمول تحصیل رایگان برابر بند پیش گفته نگردیده است.
3- در مقطعی دانشگاه صدا و سیما با گنجاندن بند 9 در دفترچه آزمون ورودی جهت رفع معضل تحصیل افراد شاغل اعلام داشته که در صورت قبولی علاوه بر موافقت اشتغال به تحصیل از سوی دستگاه ذیربط پرداخت کلیه هزینه ها نیز به عهده آن دستگاه می باشد و نظر به مغایرت بند 9 با ماده 61 قانون مدیریت خدمات کشوری بند مزبور در سال های بعد از دفترچه حذف گردید.
4- مشارالیه پس از قبولی در دانشگاه در تاریخ 24/4/1392 با آگاهی از شرایط تحصیل در دانشگاه صدا و سیما اقرار نموده که کلیه هزینه های تحصیل را پرداخت و هیچ گونه ادعایی نسبت به آن نداشته باشد و مبلغ 000/000/10 ریال را نیز پرداخت نموده است.
با وصف مراتب و عطف توجه به دادنامه صادره از شعبه 27 دیوان عدالت اداری به شماره 1809-14/7/1398 و دادنامه شماره 4502-20/11/1398 صادره از شعبه 28 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مبنی بر محکومیت نامبرده به پرداخت هزینه تحصیل به دلیل عدم احراز شرایط تعهد خدمت در صدا و سیما به دلیل اشتغال در آموزش و پرورش و نیز توجهاً به حذف بند 9 دفترچه آزمون توسط دانشگاه با توجه به اینکه خواسته ایشان تحصیل حاصل می‌باشد. لذا رد شکایت نامبرده مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 19/12/1399 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه در هیچ یک از قوانین موضوعه، تحصیل کارکنان دستگاه های دولتی منع نشده و صرفاً طبق قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور مصوب سال 1372 صرفاً تحصیل در ساعات اداری منع شده است، بنابراین بند 9 دفترچه آزمون تحصیلات تکمیلی سال 1392 دانشگاه صدا و سیما که شرکت در آزمون آن دانشگاه برای کارکنان پیمانی و رسمی را محدود کرده و به وجود قرارداد بین صدا و سیما و دستگاه متبوع آنها مشروط کرده است، خارج از حدود اختیار و مغایر اصل حق بر آموزش بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
احمد درزی رامندی – هیات عمومی دیوان عدالت اداری – معاون قضایی دیوان عدالت اداری
