بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1912
تاریخ دادنامه: 12/12/1399
شماره پرونده: 9902473
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای محمدرضا یزدانی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تعرفه شماره 19-2 (عوارض بهره برداری) و تبصره های ذیل آن موضوع بند 7 مصوبه شماره 131-12/9/1397 شورای اسلامی شهر گلبهار
گردش کار: 1- آقای محمدرضا یزدانی به موجب دادخواستی ابطال تعرفه شماره 19-2 (عوارض بهره‌برداری و تبصره های ذیل آن موضوع بند 7 مصوبه شماره 131-12/9/1397 شورای اسلامی شهر گلبهار را در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به ادعای مغایرت بادادنامه های شماره 85-12/2/1396، 489 الی 490-24/5/1396، 103 الی 105-3/2/1398، 156-10/2/1396 و 743-4/6/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری را خواستار شده است.
2- متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
« تعرفه شماره 19-2 عوارض بهره برداری موقت:
به منظور تعیین تکلیف مالکین املاکی که قصد بهره برداری موقت از ساختمان های احداثی در کاربری های غیرمـرتبط را دارند، عـوارضی بـه شرح ذیل تا زمـان قطعی شدن نـوع کاربری در کمیسیون مـاده 5 و سایر مـراجع ذیصلاح، توسط شهرداری قابل وصول است.
قیمت منطقه ای × ضریب استفاده × مساحت بنای ساختمان (اعیان) = عوارض بهره برداری موقت
جدول ضریب استفاده
نوع استفاده از هر کاربری ضریب استفاده در محدوده قانونی شهر ضریب استفاده در حریم شهر توضیح
استفاده مسکونی 5/1 5
استفاده تجاری از همکف 6 15
استفاده تجاری از زیرزمین و طبقات 3 10
استفاده اداری/صنعتی/خدمات انتفاعی از همکف 3 10
استفاده اداری/صنعتی/خدمات انتفاعی از زیرزمین و طبقات 2 7
استفاده جهانگردی، پذیرایی یا توریستی، تفریحی 2 7 به شرط آن که عدد حاصل از مساحت عرصه در P 5 کمتر شود
استفاده به عنوان سایر کاربری ها 1 7
در عوارض کاربری غیرمرتبط چنانچه کاربری وضع موجود تجاری، صنعتی، اداری، خدمات انتفاعی باشد عدد حاصل در ضریب 05/0 ضرب خواهد شد (صرفاً محدوده قانونی شهر).
تبصره1- عوارض این ردیف به صورت سالیانه است و مشمول املاک با کاربری غیرمرتبط می باشد، اخذ این عوارض هیچ گونه امتیازی برای ملک محسوب نمی شود و در صورت تغییر کاربری طبق مقررات اقدام خواهد شد. این امتیاز حداکثر تا سه دوره برای یک ملک قابل تمدید خواهد بود.
تبصره2- در صورتی که محل کسب دایر باشد، برابر بند 20 ماده 55 قانون شهرداری ها نارضایتی و یا مخالفتی از طرف مالکین مجاور و یا ادامه فعالیت مطرح نشده باشد شهرداری با وصول عوارض مزبور مانع ادامه فعالیت نمی‌شود.
تبصره3- در خصوص مواردی که درخواست مجوز از شهرداری جهت فعالیت به صورت موقت ( تا پایان سال تقویمی) می شود، صدور مجوز با رعایت ضوابط شهرداری ( سازگاری، ظرفیت) صورت می گیرد.
تبصره4- ملاک محاسبه بنای ساختمان بوده جز در مورد استفاده جهانگردی، پذیرایی که مطابق توضیحات جدول فوق اعمال خواهد شد.
تبصره5- حداقل فضا در کاربری تجاری می بایست 20 مترمربع باشد.
تبصره6- برای آن دسته از املاکی که پس از ساخت بنای تجاری به کمیسیون ماده 100 ارجاع می گردد و کمیسیون رای به ایفای بنا به صورت موجود می دهد، می بایست به منظور جلوگیری از ساخت و سازهای بی رویه واحدهای تجاری متخلف، مقدار فضایی که ساخته شده، در کاربری اصلی باقی می ماند و می بایست از طریق قرارداد تجاری موقت، پس از پرداخت حق و حقوقات شهرداری به فعالیت خود ادامه دهد.
تبصره7- فرم های مربوط به اجرای صحیح این لایحه از قبیل درخواست، متن تعهد محضری توسط واحد حقوقی شهرداری تهیه و مالک موظف به تکمیل و ارایه آنها می باشد.
تبصره8- موارد ذیل مشمول عوارض فوق نمی باشند: پارکینگ های عمومی جهت تشویق مالکین به احداث چنین فضاهایی، فضاهای ورزشی عمومی و دولتی به جز سالن های بیلیارد، بدنسازی و کلیه فضاهایی که فروش خدمات دارند. بخش های اداری، آموزش دولتی و موسسات خیریه ( در داخل مجموعه جهت بهره برداری خصوصی)
تبصره9 (الحاقی پیشنهادی)- در صورت اعتراض متقاضیان به مبلغ عوارض فوق، 30 درصد حق الاجاره ماهیانه با احتساب بهره برداری یک ساله که توسط کارشناس رسمی دادگستری و مورد تایید شهرداری مشخص گردیده، به عنوان عوارض بهره برداری موقت برای یک سال تعیین می گردد.
1- در صورتی که مبلغ اجاره کارشناسی شده بیش از مبلغ عوارض محاسبه شده طبق فرمول تعرفه فوق بود، ملاک مبلغ کارشناسی بوده و هیچ اعتراضی قابل قبول نمی باشد. 2- پرداخت هزینه کارشناس رسمی بر عهده متقاضی می‌باشد."
3- رییس دیوان عدالت اداری موضوع شکایت و خواسته را در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع کرد.
4- در راستای اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از شورای اسلامی شهرگلبهار درخواست شد نماینده خود را جهت شرکت در جلسه هیات عمومی دیوان عدالت اداری معرفی کند ولی نماینده ای به جلسه هیات عمومی معرفی نشد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 12/12/1399 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
مطابق ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مقرر شده است که: «چنانچه مصوبه ای در هیات عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی الزامی است. هرگاه مراجع مربوط مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند، رییس دیوان موضوع را خارج از نوبت، بدون رعـایت مفاد ماده 83 قانون مذکـور و فقط با دعوت نماینده مـرجع تصویب کننده در هیات عمومی مطرح می نماید.» نظر به اینکه در آراء شماره 85-12/2/1396، 490 و 489-24/5/1396 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مصوبات تعدادی از شوراهای اسلامی شهرهای کشور مبنی بر اخذ عوارض سالیانه بهره برداری موقت از ساختمان ها به لحاظ مغایرت با قانون و خروج از حدود اختیارات ابطال شده است و شورای اسلامـی شهرستان گلبهار (خراسان رضوی) در تعرفه شماره 19-2 بند 7 مصوبه شماره 131-12/9/1397 و تبصره های ذیل آن عوارض بهره برداری موقت از ساختمان ها را تعیین کرده است، بنابراین قسمت مورد شکایت به لحاظ مغایرت با آراء هیات عمومی و با استناد به بند 1 ماده 12 و مواد 88، 92 و 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می شود.
احمد درزی رامندی – هیات عمومی دیوان عدالت اداری – معاون قضایی دیوان عدالت اداری
