مدیر
۱۳۹۹/۱۱/۱۴

رای شماره ۱۷۱۸ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری(موضوع شکایت و خواسته: ابطال صورتجلسه و مصوبات شورای اسلامی شهر ارومیه)

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 1718

تاریخ دادنامه: 14/11/1399

شماره پرونده: 9701533

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1- صورتجلسه شماره 803-20/12/1391 شورای اسلامی شهر ارومیه

2- صورتجلسه شماره 833-30/4/1392 شورای اسلامی شهر ارومیه

3- صورتجلسه شماره 288-27/2/1395 شورای اسلامی شهر ارومیه

4- بند دوم صورتجلسه شماره 109-11/5/1393 شورای اسلامی شهر ارومیه

5- صورتجلسه شماره 384-21/12/1395 شورای اسلامی شهر ارومیه

6- بند نهم صورتجلسه شماره 11-4/9/1392 شورای اسلامی شهر مهاباد

7- بند سوم صورتجلسه شماره 6-22/2/1393 شورای اسلامی شهر مهاباد

8- مصوبه شماره 13406/93/4-21/11/1393 شورای اسلامی شهر مشهد

9- دستورالعمل شماره 100/31/39253/93-17/9/1393 وزارت نیرو

10- دستورالعمل شماره 100/31/15312/96-17/2/1396 وزارت نیرو

گردش کار: 1- شاکی به موجب دادخواستی ابطال صورتجلسات شماره 803-20/12/1391، 833-30/4/1392، 288-27/2/1395، 384-21/12/1395 و بند دوم صورتجلسه شماره 109-11/5/1393 مصوب شورای اسلامی شهر ارومیه و صورتجلسات شماره 6-22/2/1393 و 11-4/9/1392 مصوب شورای اسلامی شهر مهاباد و مصوبه شماره 13406/93/4-21/11/1393 شورای اسلامی شهر مشهد و دستورالعمل های شماره 100/31/15312/96-17/2/1396 و 100/31/39253/93-17/9/1393 وزارت نیرو را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

« مصوبات شماره 803-20/12/1391، 833-30/4/1392، 288-27/2/1395، بند دوم مصوبه شماره 109-11/5/1393 و مصوبه شماره 384-21/12/1395 شورای اسلامی شهر ارومیه، مصوبه شماره 13406/93/4-21/11/1393 شورای اسلامی شهر مشهد، مصوبات جلسه 11-4/9/1392 و جلسه 6-22/2/1393 شورای اسلامی شهر مهاباد که اقدام به تعیین و تصویب تعرفه جهت مشارکت مالی مردم و سایر بخش ها به منظور ایجاد تسهیلات برای اجرای طرح های آب و فاضلاب شهری نموده اند، مغایر با حکم تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب شهری و بازسازی شبکه آب و فاضلاب و خارج از حدود و اختیارات شورای اسلامی شهرهای یاد شده می باشد. چرا که مفهوم مشارکت مالی با رضای خاطر و میل باطنی مشارکت کننده تحقق یافته و میزان مشارکت نیز به میل وی بستگی خواهد داشت. در حالی که به موجب مصوبات فوق به شکل قهری و اجباری مبالغی که مورد نظر اداره آب و فاضلاب می باشد، با تصویب شورای اسلامی شهرهای گفته شده؛ در قبوض آب مشترکین تحت عنوان یاد شده درج و اخذ می گردد. مضافاً دستورالعمل های شماره 100/39253/93-17/9/1393 و 100/31/15312/96-17/2/1396 وزیر وقت نیرو که در راستای تبصره 3 ماده واحده یاد شده اخذ مبالغی به شرح جداول مصرح در دستورالعمل را از مشترکین تجویز نموده به دلایلی که گذشت مغایر با قانون می باشد. از این رو ابطال مصوبات شوراهای اسلامی شهر یاد شده و دستورالعمل های وزیر وقت نیرو از زمان تصویب (موضوع ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری) مورد درخواست می باشد.»

2- متن مصوبات مورد اعتراض به شرح زیر است:

« الف: صورتجلسه شماره 803-20/12/1391 شورای اسلامی شهر ارومیه

نامه شماره 26592-6/12/1391 شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی به استناد تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه و بازسازی تاسیسات آب، تکمیل و اجرای طرح های فاضلاب تا زمان تشکیل شورای اسلامی شهر اجازه داده میشود هیاتی مرکب از استاندار، رییس سازمان برنامه و بودجه استان، مدیر عامل آب و فاضلاب استان و یک یا دو نفر از نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس (به عنوان ناظر) راهکارهای مشارکت مالی مردم و سایر بخشها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرحهای آب و فاضلاب شهرها را براساس پیشنهاد شرکت آب و فاضلاب استان بررسی و تایید نموده تا پس از تصویب وزیر نیرو توسط شرکتهای آب و فاضلاب به اجرا درآید و همچنین اخذ هزینه های آماده سازی شبکه های آب و فاضلاب به شرح پیوست به کمیته یاد شده پیشنهاد و پس از تایید کمیته و تصویب مقام عالی وزارت نیرو از اول سال 1378 در شرکت اجراء نموده است مطرح و مصوب گردید شهرداری محترم با بررسی و استعلام از مراکز استانهای مشابه برای دریافت هزینه های تبصره 3 ماده واحده و همچنین جمع بندی پیشنهاد شرکت آب، فاضلاب ارومیه و توافق براساس مناطق محروم و نیمه برخوردار مجدداً مراتب را جهت تصویب به این شورا اعلام فرمایند.(تصویر نامه به پیوست می باشد)

ب: صورتجلسه شماره 833-30/4/1392 شورای اسلامی شهر ارومیه

نامه شماره 9962/6- 24/4/92 شهرداری ارومیه در اجرای بند 11 صورتجلسه شماره 803-20/12/1391 و در ارتباط با افزایش 20 درصدی هزینه های تبصره 3 ماده واحده قانون تاسیسات آب تکمیل و اجرای طرحهای فاضلاب نسبت به تعرفه های قبلی با توجه به استعلام از شهرداری تبریز و مصوبه شورای اسلامی شهر مشهد مطرح و مصوب گردید با کاهش 10 درصدی مبالغ پیشنهادی مطرح در صورتجلسه کارشناسی مورخ 21/1/1392 شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی و کارشناسان شهرداری ارومیه اقدام قانونی لازم معمول گردد. (تصویر نامه و صورتجلسه پیوست می باشد)

ج: صورتجلسه شماره 288-27/2/1395 شورای اسلامی شهر ارومیه

نامه شماره 974-18/1/1395 شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی در ارتباط با پیشنهاد مبالغ تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری مطرح و در خصوص سال 1395 با مبلغ پیشنهادی در بند (الف) موافقت می شود و در خصوص بند (ب) و (ج) با افزایش 15% نسبت به ارقام مصوب سال 1394 موافقت به عمل می آید. برای سال های آینده با عنایت به شرایط و اقتضایات زمانی به صورت سالیانه تصمیم گیری به عمل خواهد آمد.

د: بند دوم صورتجلسه شماره 109-11/5/1393 شورای اسلامی شهر ارومیه

نامه شمـاره 10625-31/3/1393 شرکت آب و فاضـلاب استان آذربایجان غربی در ارتباط با عـدم افزایش تعرفه های مربوط به حق انشعاب آب و فاضلاب از سال 1384 تاکنون و ضرورت مشارکت مردم در بازسازی و توسعه تاسیسات آب و فاضلاب برابر قانون ایجاد تسهیلات برای طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری مصوب مجلس شورای اسلامی در مورخ 24/3/1377 و براساس تبصره 3 ماده واحده مطرح و با پیشنهادات تعرفه تبصره 3 ماده واحده موافقت میشود مشروط بر اینکه تعرفه پیشنهادی هر سال در اول آن سال جهت تصویب به شورای اسلامی شهر ارسال شود. ضمناً عملکرد شش ماهه ناشی از اجرای طرح را به این شورا گزارش نمایند.

هـ: صورتجلسه شماره 384-21/12/1395 شورای اسلامی شهر ارومیه

نامه شماره 40912-5/12/1395 شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی در ارتباط با تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری مطرح و پیشنهاد دوم با اصلاحات ذیل به تصویب رسید:

– در بند (الف) مبلغ تبصره 3 پیشنهادی برای طبقه مصرف 1000 مترمکعب مورد تصویب قرار گرفته و مبلغ تبصره 3 پیشنهادی برای طبقات مصرف بالاتر از 10 متر مکعب با 15 درصد کاهش مورد موافقت قرار گرفت.

– در بند (ب) مبلغ تبصره 3 پیشنهادی برای مصرف تا ظرفیت قراردادی مورد تصویب قرار گـرفته و مبلغ تبصره 2 پیشنهادی برای مصرف بالاتر از ظرفیت قراردادی با 15 درصد کاهش مورد موافقت قرار گرفت.

– بندهای (ج) و (د) همانند مبالغ دریافتی در سال 1395 و بدون تغییر و افزایش مورد موافقت قرار گرفت.

– بندهای (هـ)، (و)، (ز)، (ح) عیناً مورد موافقت قرار گرفت.

و: بند سوم صورتجلسه شماره 6 مورخ 22/2/1393 شورای اسلامی شهر مهاباد

طرح نامه شماره 620-18/1/1393 رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی موضوع توسعه و تکمیل شبکه های فاضلاب و بازسازی تاسیسات آب شهری.

ز: بند نهم صورتجلسه شماره 11-4/9/1392 شورای اسلامی شهر مهاباد

نامه شماره 21173-21/7/1394 رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی در ارتباط با موضوع اجرای تبصره 3 ماده واحده قانون تسهیلات برای توسعه و بازسازی تاسیسات آب و تکمیل و اجرای طرح های فاضلاب شهری در جلسه مطرح، اعضای شورای اسلامی شهر بعد از انجام شور و مشورت به منظور پیشبرد و تسریع برنامه های بهداشتی و امور رفاهی در حوزه فاضلاب و تاسیسات آب شرب شهری به مانند سایر شهرهای همجوار منصوب نمودند تا مبالغی که تحت عنوان موضوع تبصره 3 ماده واحد قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه و بازسازی تاسیسات آب و اجرای طرح های فاضلاب شهری وصل می گردد در همان امور در این شهرستان هزینه گردد.

ح: مصوبه شماره 13406/93/4-21/11/1393 شورای اسلامی شهر مشهد

موضوع: اجرایی شدن تبصره سه ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه‌های آب شهری

سلام علیکم

با احترام، نامه شماره 111/1457/130461-6/9/1393 شرکت آب و فاضلاب مشهد در خصوص اجرایی شدن تبصره سه ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری در جلسه علنی مورخ 21/11/1393 شورای اسلامی شهر مشهد مقدس مطرح شد و به شرح زیر به تصویب رسید.

متن مصوبه: با توجه به بخشنامه اخیر معاونت اجرایی رییس جمهور به شماره 105956- 22/9/1393 و نیز مصوبه مورخ 4/9/1393 ستاد هدفمندی یارانه ها مبنی بر موافقت با دریافت تبصره های قانونی در قبوض آب و فاضلاب عموم مشترکین و در راستای اجرایی شدن تبصره سه ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری، مراتب به شرح زیر به تصویب رسید:

ماده واحده : شرکت آب و فاضلاب مشهد مجاز است در اجرای تبصره 3 مـاده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری از سال 1394 مبالغ زیر را در قالب مشـارکت مردمـی از کلیه مشترکین و متقاضیان انشعابات جدید (در قسمت تقاضای انشعاب و افزایش ظرفیت) در سه بخش زیر اخذ و با افزایش سالانه 20 درصدی آن تا پایان سال 1398 نسبت به کلیه مشترکین (به ازاء هر لیتر مصرف آب) و افزایش 35 درصدی سالانه نسبت به متقاضیان انشعاب جدید (در قسمت تقاضای انشعاب و افزایش ظرفیت) پروژه‌های مورد نظر خویش را پس از تایید شورای اسلامی شهر مشهد اجرا نماید.

الف) مبالغ مندرج در جدول زیر به ازای هر واحد خانگی در سال 1394 در زمان خرید انشعاب و یا تصریح قرارداد اخذ گردد:

حوزه درآمدی شهرداری سهم تبصره 3 آب (ریال) سهم تبصره 3 فاضلاب (ریال)

حوزه 1 و 2 و 3 درآمدی 000/250/4 000/000/3

حوزه 4 و 5 درآمدی 000/000/3 000/100/2

ب) در کاربری غیر خانگی به ازای هر متر مکعب ظرفیت قراردادی مبلغ 000/630 ریال بابت تبصره 3 بخش آب و 000/440 ریال بابت تبصره 3 بخش فاضلاب در زمان خرید انشعاب و یا تصحیح قرارداد دریافت گردد.

ج) به ازای مصرف هر لیتر آب مشترکین خانگی در قبوض آب ماهیانه بابت تبصره 3 مبالغی به شرح جدول پیوست (ممهور شده به مهر شورا) دریافت گردد. در خصـوص کاربری اقـامتی به ازای هر لیتر آب مصـرفی 5 ریال و برایسایر کاربریها (غیر خانگی و اقامتی و تبصره یازده) 4 ریال به ازای هر لیتر آب مصرفی دریافت گردد.

د) انشعابات غیر خانگی با ظرفیت قراردادی 400 متر مکعب و بالاتر در ماه و همچنین واحدهای مسکونی بالاتر از 6 سقف، مجموعه های مسکونی بیش از 20 واحد و برج ها و ساختمان های دارای امکانات رفاهی آبی نظیر استخر، سونا، جکوزی و … که تامین آب و یا ارایه خدمات دفع فاضلاب به آنها نیاز به محاسبات فنی جداگانه دارد، برآورد فنی هزینه های مربوطه در هیات مدیره شرکت آب و فاضلاب مشهد به نحوی که حداقل آن از 2 برابر تعرفه بند (ب) این مصوبه کمتر و حداکثر از 5 برابر آن بیشتر نشود، محاسبه و در زمان اخذ انشعاب یا درخواست افزایش ظرفیت (نسبت به ظرفیت مازاد درخواست شده) مبلغ محاسبه شده اخذ گردد.

تبصره یک: مساجد و حسینیه هایی که برابر گـواهی مرکـز رسیدگی به امـور مسـاجد دارای نمـاز جمـاعت یومیه هستند، ساختمان اداری مرکزی خیریه ها (با ارایه تاییدیه هیات نظارت بر تشکل های غیر دولتی شهرستان در فرمانداری مشهد)، مدارس علمیه با ارایه گواهی از مدیریت حوزه علمیه مشهد، مرکز نگهداری معلولین و ایتام با ارایه گواهی از مراجع ذیصلاح قانونی، فضای سبز شهرداری و درمانگاهها از پرداخت مبلغ ثابت تبصره 3 (بند ب) معاف می باشند.

تبصره دو: خانواده های معزز شهدا؛ شامل پدر، مادر، همسر و فرزندان شهدای گرانقدر، آزادگان سرافراز و جانبازان 25 درصد و بالاتر با ارایه معرفی نامه از بنیاد شهید و امور ایثارگران، یکبار برای یک واحد مسکونی از پرداخت مبلغ ثابت تبصره سه (بند الف) معاف می باشند.

تبصره سه: مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) با ارایه معرفی نامه از کمیته امداد و افراد تحت پوشش بهزیستی با ارایـه معرفی نامه از سازمان بهزیستی یک بار برای یک واحد مسکونی از پرداخت مبلغ ثابت تبصره سه (جدول (الف)) معاف می باشند.

تبصره چهـار: به منظـور کمک به اشتغـال زایی در نقاط کم برخـوردار شهری، واحد های تولیدی دارای مجوز های قانونی از مراجع ذیصلاح (اتحادیه های صنفی تولیدی و ادارات ذیربط) در حوزه 4 و 5 درآمدی از پرداخت مبلغ ثابت تبصره 3 (بند ب) معاف می باشند.

تبصره پنج: شرکت آب و فاضلاب مشهد موافقت نامه احجام فعالیت های اجرایی از محل درآمدهای این مصوبه را حداکثر تا پایان آذر ماه هر سال برای سال بعد به شورای اسلامی شهر مشهد ارایه نماید و حداکثر تا پایان دی ماه پس از تایید شورای اسلامی شهر مشهد به امضای رییس شورا خواهد رسید. همچنین برای سال 94 حداکثر ظرف مدت 15 روز پس از ابلاغ این مصوبه، موافقت نامه سال آینده ارایه و طی مدت 15 روز توسط شورای اسلامی شهر مشهد مقدس تایید می گردد.

تبصره شش: با توجه به تاکید شورای اسـلامی شهـر مشهـد مبنی بر تحقق سهم دولت و اجرای به موقع پروژه های پیشنهاد شده، در صورت عدم تخصیص به موقع سهم دولت، این مصوبه قابل تجدید نظر خواهد بود.

تبصره هفت: در صورت افزایش قابل ملاحظه هزینه های انشعاب و آب بهاء در بودجه سنواتی ابلاغی؛ این مصوبه مورد تجدید نظر قرار خواهد گرفت.

تبصره هشت: شرکت آب و فاضلاب تمهیدات لازم نسبت به جلب مشارکت بخش خصوصی در اجرای زیر ساخت‌های مورد نظر را فراهم نماید.

تبصره نه: به محض تایید پروژه های سالانه توسط شورای اسلامی شهر از محل تبصره 3، نسخه ای از موافقت نامه توسط شرکت آب و فاضلاب به شهرداری مشهد ارایه می گردد و شهرداری می بایست با انجام مقدمات لازم در ابتداء هـر سال نسبت به صدور مجـوز کلی و جزیی آسفالت شکافی کلیه پروژه های مصوب اقدام و همکار کامل و مساعدت لازم در این خصوص معمول دارد.

تبصره ده: به جهت هماهنگی و نظارت بر حسن اجرای پروژه های حاصل از منابع این مصوبه، کمیته ای با عضویت نماینده ای از شورای اسلامی شهر مشهد مقدس، شهرداری مشهد و شرکت آب و فاضلاب مشهـد برای نظـارت بر هزینه کرد اعتبارات حاصل از تبصره 3 و اجرای پروژه های مصوب تشکیل گردد و هر سه ماه یکبار گزارش عملکرد را به شورای اسلامی شهر مشهد مقدس ارسال نمایند.

تبصره یازده: نظر به اینکه استفاده از آب شرب برای احداث بنا ممنوع است در صورت احراز مصرف آب شرب در امور احداث بنای ساختمانی، به ازای هر لیتر آب مصرفی 10 ریال به عنوان تبصره سه از مصرف کنندگان اخذ شود.

تبصره دوازده: شرکت آب و فاضلاب به منظور فرهنگ سازی و اطلاع رسانی و مصرف بهینه آب از طریق رسانه های عمومی اقدام مقتضی به عمل آورد.

ط: دستورالعمل شماره 100/31/39253/93-17/9/1393 وزارت نیرو

شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی

موضوع: ابلاغ مصوبه شورای اسلامی شهر ارومیه در خصوص تبصره 3 ماده واحده

با سلام،

بازگشت به نامه شماره 15413-12/5/1393 منضم به تصویر صورتجلسه مصوب شورای اسلامی شهر ارومیه به شماره 002098-11/5/1393، در خصوص پیشنهاد مشارکت مالی مردم موضوع تبصره 3 ماده واحده «قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه آب شهری مصوب 24/3/1377 مجلس شورای اسلامی»، بدین وسیله پیشنهادهای مندرج در متن صورتجلسه مصوبه فوق الذکر، به شرح ذیل جهت اجرا ابلاغ می گردد.

الف) از کلیه متقاضیان خرید انشعاب جدید آب در بخش خانگی و افزایش واحد، به ازای هر واحد مبالغی به شرح جدول ذیل به تفکیک مناطق شهرداری ارومیه به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده دریافت گردد.

مناطق شهرداری سهم تبصره سه ماده واحده به ازای هر واحد مسکونی (ریال)

آب فاضلاب

1 (به جز منطقه عمومی گلشهر و کهرم) 000/500/2 000/500/2

گلشهر و کهرم 000/000/3 000/000/3

2 000/500/1 000/200/1

گلمان 000/000/2 000/000/3

3 000/000/2 000/800/1

4 000/500/2 000/500/2

ب) از کلیه متقاضیان انشعاب آب و فاضلاب جدید در بخش غیر خانگی و تصحیح قرارداد، به ازای هر متر مکعب ظرفیت قراردادی در ماه مبالغی به شرح جدول ذیل به تفکیک مناطق شهرداری ارومیه به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده، دریافت گردد.

مناطق شهرداری سهم تبصره سه ماده واحده به ازای هر متر ممکعب ظرفیت قراردادی (ریال)

آب فاضلاب

1 (به جز منطقه عمومی گلشهر و کهرم) 000/250 000/250

2 000/200 000/200

گلمان 000/200 000/200

3 000/250 000/250

4 000/300 000/300

گلشهر و کهرم 000/300 000/300

ج) جداول بندهای (الف) و (ب) فوق الذکر جهت تصویب و اجرا در سال 1393 می باشد. کلیه مبالغ در سالهای بعد، سالانه پانزده (15) درصد افزایش خواهد یافت.

تبصره یک: کاربری های فضای سبز شهرداری و سایر اماکن شهرداری متقاضی انشعاب جدید و افزایش ظرفیت قراردادی، از پرداخت پنجاه (50) درصد سهم تبصره (3) معاف خواهند بود.

تبصره دو: خانواده شهدا، جانبازان، افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) یا سازمان بهزیستی، برای یک بار از پرداخت مبلغ تبصره 3 ماده واحده معاف می باشند.

تبصره سه: حوزه های علمیه، مساجد، دارالقرآن ها، حسینیه ها و اماکن دینی اقلیت های دینی مصرح در قانون اساسی، از پرداخت مبلغ سهم تبصره 3 ماده واحده معاف می باشند.

تبصره چهار: با ابلاغ این مصوبه، ابلاغیه شماره 100/31/47706/92-29/11/1393 کان لم یکن تلقی می‌گردد.

ضمناً لازم است وجوه حاصل از اجرای بندهای فوق الذکر، صرفاً جهت اجرای طرح ها و پروژه های آب و فاضلاب شهر ارومیه هزینه شود و گزارش پیشرفت آن ها به طور مستمر به شورای اسلامی شهر مذکور و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ارایه گردد.

ی: دستورالعمل شماره 100/31/15312/96-17/2/1396 وزارت نیرو شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی

با سلام،

بازگشت به نامه شماره 334-9/1/1396 منضم به مصوبه شورای اسلامی شهر ارومیه به شماره 384-21/12/1395 در خصوص «پیشنهاد مشارکت مالی مردم موضوع تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه آب شهری مصوب 24/3/1377 مجلس شـورای اسلامی و پیرو مصوبه ستاد هدفمندی یارانه‌ها به شماره 105976-29/12/1393» مبنی بر دریافت تبصره های قانونی در قبوض مشترکین، بدینوسیله پیشنهادهای مندرج در متن مصوبه صدرالذکر به شرح ذیل جهت اجرا از تاریخ 1/1/1396 ابلاغ می گردد:

الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی به ازای هر متر مکعب آب مصرفی، مبالغی به شرح جدول شماره 1 به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گرد:

جدول (1) ریال به ازای هر متر مکعب

مصرف (متر مکعب) منطقه 1 شهرداری منطقه 2 شهرداری منطقه 3 شهرداری منطقه 4 شهرداری منطقه 5 شهرداری

0x≤10 1000 750 800 800 1000

10x≤20 1275 1020 1190 1190 1275

x20 1700 1487 1700 1700 1700

ب) از کلیه مشترکین آب در بخش غیر خانگی به ازای هر متر مکعب آب مصرفی، مبالغی به شرح جدول شماره 2 به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:

جدول (2) ریال به ازای هر متر مکعب

مصرف منطقه 1 شهرداری منطقه 2 شهرداری منطقه 3 شهرداری منطقه 4 شهرداری منطقه 5 شهرداری

تا ظرفیت قراردادی 1500 1200 1400 1400 1500

ج) از کلیه متقاضیان خرید انشعاب جدید خانگی به ازای افزایش هر واحد در کلیه مناطق شهری ارومیه مبالغی به نرخ جدول شماره 3 به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده اخذ گردد:

جدول (3) ریال به ازای هر متر مکعب

نام شهر به ازای هر واحد مسکونی

آب فاضلاب

ارومیه منطقه یک (به جز منطقه عمومی گلشهر و کهرم) 3306250 3306250

منطقه گلشهر و کهرم 3967500 3967500

منطقه دو 1983750 1587000

گلمان 2645000 3967500

منطقه سه 2645000 2380500

منطقه چهار 3306250 3306250

د) از کلیه متقاضیان خرید انشعاب جدید در بخش غیرخانگی و افزایش ظرفیت قراردادی در کلیه مناطق شهری ارومیه مبالغی به شرح جدول شماره 4 به عنوان سهم تبصره 3 ماده واحده اخذ گردد:

جدول (4) ریال به ازای هر متر مکعب

نام شهر به ازای هر متر مکعب ظرفیت قراردادی در ماه

آب فاضلاب

ارومیه منطقه یک (به جز منطقه عمومی گلشهر و کهرم) 3306250 3306250

منطقه گلشهر و کهرم 396750 396750

منطقه دو 264500 264500

گلمان 2645000 264500

منطقه سه 330625 330625

منطقه چهار 396750 396750

تبصره یک: کاربری های فضای سبز شهرداری و سایر اماکن شهرداری متقاضی انشعاب جدید و افزایش ظرفیت قراردادی، از پرداخت پنجاه درصد سهم تبصره 3 معاف خواهند بود.

تبصره چهار: اجرای مفاد بندهای (الف) و (ب) فوق مشروط به عدم افزایش قبض مشترکین با مصرف مشابه دوره قبل (دوره مشمول مصوبه شماره 1000/95-6/3/1395) می باشد. تبصره پنج: شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان غربی موظف است مبالغ مندرج در بندهای (الف) و (ب) این مصوبه را به صورت جداگانه تحت عنوان «تبصره 3 آب» در صورتحساب مشترکین درج نماید.

ضمناً لازم است وجوه حاصله از اجرای بندهای فوق الذکر، صرفاً جهت اجرای طرح ها و پروژه های آب و فاضلاب شهر ارومیه هزینه و گزارش پیشرفت آن ها به طور مستمر به شورای اسلامی شهر و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ارایه گردد."

3- در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر ارومیه به موجب لایحه شماره 3064/97-29/7/1397 اعلام کرده است که:

« با توجه به اهمیت موضوع تامین آب سالم و بهداشتی و ضرورت جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهرها به منظور جلوگیری از ورود فاضلاب خام به منابع آب و خاک و تاثیر آن بر سلامت آحاد شهروندان، قانونگذار به موجب «قانون ایجاد تسهیلات برای طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری مصوب 24/3/1377» راه کارهای مختلفی را برای تامین منابع مالی مورد نیاز جهت اجرای طرحهای فاضلاب پیش بینی نموده است که یکی از آنها مشارکت مالی موضوع تبصره 3 این قانون است. بر این اساس شورای اسلامی شهر ارومیه همچون سایر شهرهای کشور با توجه به شرایط و موقعیت شهر و با در نظر گرفتن وضعیت مالی و اقتصادی شهروندان به عنوان نمایندگان مردم برای نحوه مشارکت شهروندان در تامین هزینه های مربوط به اجرای طرحهای مذکور تصمیمات لازم را اتخاذ می نماید. در این خصوص رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان در سالهای قبل پیشنهاد خودشان را به شورای شهر ارایه و مصوبات مربوطه پس از طی مراحل قانونی به شرکت مذکور ابلاغ شده است. مصوبات شورا نیز در اجرای تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب، بازسازی شبکه آب شهری مصوب 24/3/1377 همانند سایر شهرهای کشور به منظور بازسازی شبکه آب شهری و توسعه طرحهای جمع آوری و دفع فاضلاب آن شهر بوده است که وجوه حاصل از آن نیز بایستی در حسابی مجزا از وجـوه مربوط به تعرفه های آب و فاضلاب واریز و صرفاً به مصرف هزینه های مذکور در این قانون برسد.»

4- در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر مشهد به موجب لایحه شماره 14487/97-3/9/1397 اعلام کرده است که:

« دفاعیات این شورا در خصوص دو موضوع مورد اعتراض، به شرح مستدلات و مستندات زیر به استحضار می رساند:

1- صلاحیت شوراهای اسلامی شهر:

از تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری مصوب 24/3/1377 با عبارت «تا زمان تشکیل شورای اسلامی شهر اجازه داده می شود هیاتی مرکب از استاندار، رییس … راه کارهای مشارکت مالی مردم و سایر بخش ها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرحهای آب و فاضلاب شهرها را بر اساس پیشنهاد شرکت آب و فاضلاب استان …» تنها مبین این است که تنها مرجع صالح برای تعیین راه کارهای مشارکت مالی مردم و سایر بخشها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرحهای آب و فاضلاب شهرها، شوراهای اسلامی شهر هستند؛ لیکن با عنایت به این که در زمان تصویب قانون، هنوز شوراهای اسلامی شهر تشکیل نشده بودند (کمتر از یک سال بعد شوراها تشکیل شدند)، قانونگذار با هدف اجرایی شدن مشارکت اشخاص در طرح های آب و فاضلاب شهری موقتاً هیاتی را برای بررسی و تصویب پیشنهادهای شرکت آب و فاضلاب تعیین نموده است. در غیر این صورت صرف نظر از اینکه دلیلی برای مطرح کردن موضوع تشکیل شوراهای اسلامی شهر نبوده، و لذا از اردیبهشت ماه سال 1378 اجرای این تبصره نیز موضوعیت نداشت، در حالی که:

1- بخشنامه معاونت اجرایی رییس جمهور

2- مصوبه مورخ 4/9/1393 ستاد هدفمندی یارانه ها مبنی بر موافقت با دریافت تبصره های قانونی در قبوض آب و فاضلاب عموم مشترکین که از مبانی مصوبه مورد اعتراض هستند؛ بر همین اساس صادر شده اند.

3- چگونگی مشارکت شهروندان:

از نگاه سازمان بازرسی، مشارکت شریک شدن است، و مشارکت مردم از طریق اوراق قرضه، و یا اوراق مشارکت منتشره با هماهنگی بانک مرکزی جمهوری اسلامی، و یا قراردادهای دو یا چند جانبه صورت می گیرد؛ تا بدین وسیله درخواست و داوطلبی اشخاص محرز شده، و صرفاً داوطلبان را شامل شود، و مهمتر اینکه حداقل اصول وجوه پرداختی شهروندان (و حتی سود ناشی از شراکت) قابل استرداد باشد؛ در حالیکه مفهوم مشارکت بسیار گسترده تر از این موارد است، از جمله اینکه کار، فعالیت و زندگی در هر جامعه ای، مستلزم همکاری تمامی آحاد آن اجتماع، و به تبع گذشت از برخی حقوق فردی برای کسب حقوق اجتماعی، و در صورت لزوم پرداخت هزینه های مترتب بر آن است.

مفهوم مشارکت در تبصره 3 ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرحهای فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری، و در بند 5 ماده 80 قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 با عبارت «مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی با موافقت دستگاه های ذی ربط» همان مشارکت اجتماعی، و همراهی با جامعه برای این موضوع خاص (با توجه به قانون تامین هزینه اجرای طرح های توسعه) است؛ زیرا انتفاع آن که بهسازی و توسعه شبکه های آب رسانی و جمع آوری فاضلاب است، مداخله مستقیم در رفاه و آسایش تمامی آحاد جامعه جهت بهره مندی از آب سالم برای شرب، بهداشت، صنعت و …، و همچنین شبکه جمع آوری فاضلاب برای حفظ زیبایی شهر (از خطر سیل و …) است، مستقیماً متوجه تمامی مردم شهر (بدون امکان ایجاد محدودیت برای برخی از اعضای جامعه) می شود.»

هیات عمومی دیـوان عدالت اداری در تاریخ 14/11/1399 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثـریت آراء به شرح زیر به صـدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

از آنجایی که مشارکت مالی مردم برای اجرای طرح های آب و فاضلاب شهری، لزوماً به معنای اخذ وجه از مردم نیست و قانونگذار در ماده (3) قانون هدفمندکردن یارانه ها مصوب (1388)، تعیین قیمت آب و کارمزد جمع‌آوری و دفع فاضلاب را به هیات دولت واگـذار کرده و شـوراهای اسلامی شهر در زمـان وضـع مصـوبات، اختیار اخذ عوارض دیگری ندارند، بنابراین مصوبات مورد شکایت در خصوص مشارکت مالی مردم در توسعه طرح های آب و فاضلاب مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود. با اعمال ماده 13 قانون پیش گفته موافـقت نشد.

مرتضی علی اشراقی – معاون قضایی دیوان عدالت اداری – هیات عمومی دیوان عدالت اداری