بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1144
تاریخ دادنامه: 25/9/1399
شماره پرونده: 9803552
شاکی : آقای احسان اله آقاشاهی
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند 3 نامه شماره 5/1100/2212-12/3/1397 معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح
گردش کار : شاکی به موجب درخواستی ابطال بند 3 نامه شماره 5/1100/2212-12/3/1397 معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که : «احتراماً به استحضار عالی می رساند مطابق ماده 182 قانون استخدام ناجا حقوق شهدا، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بر اساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب 30/6/1372 مجلس شورای اسلامی تعیین و افزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصدی (5%) تا رسیدن به شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت) محاسبه و پس از خاتمه سی سال مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عایله تحت تکفل آنان پرداخت می گردد. معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح- اداره سرمایه های انسانی طی نظریه شماره 5/1100/2212-12/3/1397 در پاسخ به استعلام معاونت نیروی انسانی ناجا اعلام نموده است که ماده 182 قانون استخدام ناجا فقط برای مشمولین قانون حالت اشتغال (شهدا و مفقودالاثرها) که بعد از بازنشستگی به عایله تحت تکفل آنان حقوق مستمری پرداخت می شود مـوضوعیت داشته و جـانبازان حالت اشتغال را مشمول این مـاده ندانسته که بـه نظر می رسد این نظریه برخلاف قوانین و مقررات موضوع متن ماده 182 قانون استخدام ناجا بوده است لذا با عنایت به مراتب فوق‌الذکر خواهشمند است در صورت صلاحدید دستور فرمایید در اجرای ماده 80 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری موضوع ابطال نظریه فوق الذکر در هیات عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و مورد رسیدگی قرار گیرد. علیهذا مستندات به پیوست گزارش جهت هرگونه اوامر حضرتعالی تقدیم می گردد." متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است : «بند 3- از فراز پایانی ماده 182 قانون استخدام ناجا که مقرر می دارد « پس از پایان سی سال خدمت مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عایله تحت تکفل آنان پرداخت می گردد» مستفاد می گردد که ماده مذکور تنها برای مشمولین قانون حالت اشتغال که بعد از بازنشستگی به عایله تحت تکفل آنان حقوق مستمری پرداخت می شود (شهدا و مفقودالاثران گرامی) موضوعیت داشته و جانبازان حالت اشتغال که پس از رسیدگی به سن قانونی (30 سال خدمت یا 60 سال سن) حقوق بازنشستگی دریافت می دارند، مشمول این ماده نبوده و بر اساس بند 1 معنونه بازنشست می گردند.»
در پاسخ به شکایت مذکور، مشاور رییس ستاد کل و رییس حقوقی و امور مجلس نیروهای مسلح به موجب لایحه شماره 370/1122/3613-15/11/1398 توضیح داده است که : "1- نظریه شماره 5/1100/2212-12/3/1397 معاونت نیروی انسانی ستاد کل در پاسخ به استعلام معاونت نیروی انسانی ناجا و صرفاً نظر مشورتی بوده و خارج از موارد مذکور در ماده 10 و ماده 80 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری می باشد. 2- درخواست آقای احسان اله آقاشاهی بدون مراعات آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (عدم توجه و لحاظ بندهای ماده 80 قانون دیوان) انجام شده لذا فاقد وجاهت و رسیدگی می باشد. 3- نظریه معاونت نیروی انسانی دارای دو بخش بوده که بخش اول آن (بند 1 نامـه)، مطابق و برگرفته از مـاده 4 دستورالعمل نحوه اجرای حالت اشتغال مصوب مقام معظم رهبری و فرمانده معزز کل قوا می باشد و بخش دوم (بند 3 نامه) «و جانبازان حالت اشتغال که پس از رسیدن به سن قانونی حقوق بازنشستگی دریافت می دارند مشمول این ماده نیستند» که مورد اعتراض شاکی فوق می باشد هیچ گونه مغایرتی با متن ماده 182 ندارد چون بنا به تصریح فراز پایانی ماده 182 قانون استخدام ناجا، … و پس ازخاتمه سی سال خدمت مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عایله تحت تکفل آنان پرداخت می گردد. پرداخت حقوق مستمری به عایله تحت تکفل جانبازان که زنده هستند و از حقوق بازنشستگی بهره مند می باشند موضوعیت نداشته و این فراز پایانی در خصوص عایله شهدا و مفقودالاثرها موضوعیت دارد. با عنایت به مراتب فوق رد شکایت شاکی فوق مورد استدعاست."
هیات عمومی دیوان عـدالت اداری در تاریخ 25/9/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به این که به موجب ماده 182 قانون استخدامی نیروی انتظامی مقرر شده است : «حقوق شهدا، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بر اساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب 30/6/1372 مجلس شورای اسلامی تعیین و افزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصد (5%) تا رسیدن به شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت) محاسبه و پس از خاتمه سی سال مطابق قوانین و مقررات مربوط به حقوق مستمری تعیین و به عایله تحت تکفل آنان پرداخت می گردد.»، «افـزایش حقوق پایه با ضریب پنج درصـد (5%) تا رسیدن بـه شرایط عمومی بازنشستگی (سی سال خدمت)» با توجه به تصریح صدر ماده شامل جانبازان حالت اشتغال نیز می‌شود، هرچند عبارت مقنن در فراز پایانی ماده 182 قانون مذکور که در آن مقرر شده «… و به عایله تحت تکفل آنان پرداخت می گردد.» از باب قاعده غلبه بوده و صرفاً ناظر بر شهدا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است که حقوق مستمری آنان به عایله تحت تکفلشان پرداخت می شود و چون جانبازان از کارافتاده تا زمانی که در قید حیات هستند، حقوق مستمری بازنشستگی به خودشان پرداخت می شود، بنابراین بند 3 نامه شماره 5/1100/2212-12/3/1398 معاونت نیروی انسانی ستادکل نیروهای مسلح که به استناد فراز پایانی ذکر شده از ماد 182 قانون استخدامی نیروی انتظامی، جانبازان حالت اشتغال را از شمول افزایش حقوق پایه با ضریب 5 درصد خارج کرده است، مغایر با قانون به شرح فوق الذکر است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی – رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
