بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1064 الی 1082 و 1204 و 1203
تاریخ دادنامه: 18/9/1399
شمـاره پرونده: 9804067، 9804066، 9804065، 9804064، 9804063، 9804062، 9804061
9901307، 9901115، 9901107، 9900941، 9900904، 9804071، 9804070، 9804068
9902044، 9902043، 9901878، 9901749، 9901433، 9901309
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقایان: 1- حمید کشاورزی 2- احسان اله آقاشاهی 3- علی احمدوند 4- هادی کرمانی 5- سعید نصرآبادی 6- صلاح الدین بهزادی 7- تیرداد رحمتی و خانم ها: 8- پریسا پسندیده 9- لیلا محمدیان 10- مریم جوی پری 11- معصومه دریکوند 12- ماهتاب جوادی 13- فاطمه قصری زاده 14-خاطره زارعی 15- رویا غلامی 16- فاطمه یوزباشی 17- کبری تیزهوش 18- تیرداد رحمتی 19- سازمان نظام پرستاری
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص دادخواست کارکنان سازمان تامین اجتماعی شاغل در مشاغل پرستاری، بهیاری، کاردان اتاق عمل، کاردان هوشبری و رده های وابسته پرستاری (اشخاص موضوع ماده 16 قانون سازمان نظام پرستاری) و نیز کارمندان آزمایشگاه به خواسته الزام سازمان بازنشستگی به بازنشستگی آنان به واسطه اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور (موضوع بند 2 ماده واحده قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مصوب سـال 1388 مجلس شورای اسلامی) شعب دیـوان عدالت اداری آراء متفاوتی صادر کـرده اند و بـه همین جهت رییس دیوان عدالت اداری موضوع را برای رفع تعارض در آراء و صـدور رای وحدت رویه به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع کرده است.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 48 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980904402189 با موضوع دادخواست آقای محمدحسین طارمی به طرفیت مدیریت درمان اداره کل تامین اجتماعی استان قزوین و به خواسته صدور حکم بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه شماره 9709970904401878-22/5/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست شاکی به طرفیت خوانده به خواسته صدور حکم بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور، از توجه به رونوشت مدارک شاکی و اینکه کارشناس هوشبری با بیش از 22 سال سابقه بیمه پردازی می باشد، لایحه دفاعیه خوانده، ماده 2 قانون ارتقاء بهره وری و مواد 1و 4 آیین نامه اجرایی آن و ماده 16 قانون سازمان نظام پرستاری مبنی بر سخت و زیان آور بودن شغل شاکی، دعوای شاکی را وارد دانسته و به استناد مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف 20 روز از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9709970955403460-5/10/1397 شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب: شعبه 46 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 9709980902900052 و 9709980902900243 با موضوع دادخواست آقایان فریدون طاهرخانی و حمیدرضا آقایی به طرفیت مدیریت درمان تامین اجتماعی استان قزوین و به خواسته الزام به احتساب هر سال سابقه حق بیمه در کارهـای سخت و زیان آور معـادل یک و نیم سال به ازاء هر سال و محـاسبه در مستمری بازنشستگی بـه موجب دادنامه های شماره 9709970902901283-2/4/1397 و 9709970902901282-2/4/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
با توجه به این که به موجب تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری شروط بازنشستگی پیش از موعد کارکنان سازمان پیش بینی شده و به لحاظ عدم شمول کارکنان سازمان به تصویب نامه شماره 101414ت-17/8/1395 هیات وزیران وجود مقررات خاص بازنشستگی برای کارکنان یاد شده که اقدامات سازمان وفق مبانی قانونی بوده و سازمان تخلفی انجام نداده لذا شکایت غیرموجه و حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. در اثر تجدیدنظر خواهی از رای شماره 9709970902901283-2/4/1397 شعبه 20 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970956901023-22/4/1398 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند:
با امعان نظر به این که به موجب تصویر حکم کارگزینی ارایه شده شاکی در بیمارستان تامین اجتماعی تاکستان به عنوان کاردان آزمایشگاه مشغول به ایفاء وظیفه می باشد و نظر به اینکه مشارالیه در شمول مصوبه هیات وزیران در جلسه مورخ 9/11/1395 در خصوص بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور قرارداد و دلیل و مدرک متقنی از ناحیه تامین اجتماعی که تجدیدنظر خواه را از مصوبه هیات وزیران خارج نماید، ابراز و اقامه نگردیده لذا تجدیدنظر خواهی موجه تشخیص به استناد ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه مارالذکر حکم به ورود شکایت و بهره مندی از مزایای مزبور صادر و اعلام می گردد. رای اصداری قطعی است.
رای شماره 9709970902901282-2/4/1397 به موجب دادنامه شماره 9709970955603992-9/11/1397 شعبه 15 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است. ولیکن در اجرای ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری شعبه 17 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9909970956500553-28/2/1399 ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر و متعاقب آن نقض دادنامه بدوی، به شرح زیر حکم به ورود شکایت صادر کرده است:
در خصوص درخواست اعمال ماده 79 قانون تشکیلات نسبت به دادنامه فوق الذکر با توجه به مستندات پیوست پرونده ملاحظه می گردد مشارالیه طبق احکام کارگزینی پیوست از کادر کارشناس آزمایشگاه تشخیص طبی واحد سازمانی بیمارستان ذکریای رازی قزوین با بیش از 27 سال سابقه کار با توجه به ماده 114 قانون تامین اجتماعی ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری کارکنان سازمان قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات استخدام کشوری و اصلاحات بعدی آن خواهد بود که در حال حاضر ماده 103 و تبصره 1 قانون مدیریت خدمات کشوری حاکم است. علیهذا با توجه به مراتب فوق ایشان دارای شرایط مقرر قانونی بوده، بنابراین ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر و متعاقب آن نقض دادنامه بدوی حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می نماید. رای صادره قطعی است.
ج: شعبه 46 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 9709980902902790 و 9709980902903890 با موضوع دادخواست خانم ها پریسا پسندیده و صدیقه کمال زاده به طرفیت 1- اداره کل درمان استان تهران 2- تامین اجتماعی غرب تهران و به خواسته الزام به صدور حکم بازنشستگی با احتساب سوابق شغلی در مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه های شماره 9709970902905137-29/11/1397 و 9809970902900619-25/2/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت مطروحـه به شرح مـوصوف نظر بـه اینکه مطابق ماده 64 آیین نامه استخدامی سازمان تامین اجتماعی با کارکنان سازمان از لحاظ بازنشستگی، از کارافتادگی کلی و فوت طبق مقررات قانون تامین اجتماعی رفتار خواهد شد و ماده 114 قانون تامین اجتماعی نیز ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان سازمان پیش از موعد مقرر را تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری دانسته است و با عنایت به اینکه تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری که جایگزین قانون استخدام کشوری شده است، بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور را مشروط به تحقق دو شرط نموده است: 1- اختیار دستگاه اجرایی با بازنشستگی «عبارت دستگاه اجرایی … می تواند … در صدر ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری» 2- داشتن حداقل سابقه 25 سال سابقه « تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری» علیهذا نظر به اینکه شاکی فاقد شرایط مذکور بوده لذا شکایت مطروحه غیر موجه تشخیص و با استناد به مواد 1، 10، 17 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت مطروحه را صادر و اعلام می گردد. قرار صادره ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان خواهد بود. آراء مذکور به موجب دادنامه های شماره 9809970956901545-17/6/1398 و 9809970956500708-28/3/1398 به ترتیب در شعب 20 و 17 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
د: شعبه 52 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده های شماره 9709980901200671 و 9709980901200701 با موضوع دادخواست های خانم ها لیلا محمدیان و نگین عظیم زادگان به طرفیت سازمان تامین اجتماعی استان قزوین-تهران و به خواسته الزام سازمان به صدور حکم بازنشستگی برابر مشاغل سخت و زیان آور و همچنین نسبت به کارمندان آزمایشگاه به موجب دادنامه های شماره 9709970901204828-25/12/1397 و 9709970901202551-16/7/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت خانم ها لیلا محمدیان و نگین عظیم زادگان به طرفیت تامین اجتماعی استان قزوین به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی بر اساس مشاغل سخت و زیان آور و اعاده حقوق تضییع شده، با توجه به مفاد دادخواست تقدیمی و ضمایم آن لایحه دفاعیه خواندگان نظر به اینکه شغل پرستاری از جمله مشاغل سخـت و زیان آور می باشد و شـاکیان بیش از 20 سال در شغل مـزبور اشتغال به کار داشته مطابق قانون بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی افراد مشمول با دارا بودن 20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب می توانند از بازنشستگی قانون مذکور بهره‌مند شوند و با عنایت به رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 779 تا 961-16/8/1396 که پرستاران شاغل در سازمان تامین اجتماعی را مشمول قانون نحوه بازنشستگی جانبازان قرار داده لذا خواسته مشارالیهما را ثابت و وارد تشخیص و به استناد مواد 10 و 65 قانون دیوان عدالت اداری و تبصره 2 ماده 76 قانون تامین اجتماعی و تبصره 3 ماده واحده قانون جانبازان حکم به ورود شکایت و الزام خواندگان به اجابت خواسته شاکی صادر و اعلام می نماید. این رای ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. در اثر تجدیدنظر خواهی از رای شماره 9709970901204828-25/12/1397، شعبه 20 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970956901590-25/6/1398 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند:
نظر به اینکه حسب ماده 117 قانون مدیریت خدمات کشوری و رای شماره 237-18/10/1395 هیات تخصصی دیوان عدالت اداری در امور کار و تامین اجتماعی کارمندان سازمان تامین اجتماعی تابع آیین نامه استخدامی خاص سازمان مصوب 1386 می باشند و شاکی به موجب احکام کارگزینی کارمند سازمان تامین اجتماعی است و ماده 114 قانون تامین اجتماعی ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان سازمان قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته است و از آنجا که قانون مدیریت خدمات کشوری جایگزین قانون استخدام کشوری شده است و از این رو کارکنان سازمان تامین اجتماعی از حیث بازنشستگی پیش از موعد مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری از حیث سـن و مـدت خدمت می باشند و طبـق تبصره (و) ماده 103 قانون مـذکور تقلیل سابقه قانونی مزبور در بند (الف) این مـاده برای متصدیان مشاغل سـخت و زیان آور 5 سال دانسته است، مطابق بنـد (الف) و (ب) ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری کارکنان دستگاه های اجرایی از جمله سازمان تامین اجتماعی در صورتی که مشمول قانون کار باشند می توانند حسب قانون با 25 سال سابقه پرداخت حق بیمه به صورت متوالی و یا 25 سال سابقه پرداخت حق بیمه به طور متناوب و احراز شرایط قانونی بازنشسته شوند و با التفات به اینکه شاکی به موجب دادخواست تقدیمی اعلام داشته دارای 24 سال سابقه کار در آزمایشگاه مراکز بیمارستانی سازمان تامین اجتماعی می باشد که به حد نصاب 25 سال طبق مقررات فوق نمی رسد. لذا با وصف مراتب فوق تجدیدنظر خواهی وارد و رای تجدیدنظر خواسته واجد ایراد تشخیص و مستنداً به ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض رای موصوف به استناد بند 2 ماده 10 و ماده 63 قانون مرقوم حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است. دفتر نتیجه ثبت وفق مقررات اقدام قانونی معمول گردد.
رای شماره 9709970901202551-16/7/1397 به موجب دادنامه شماره 9809970955600238-31/1/1398 شعبه 15 تجدیدنظر تایید شده است. ولیکن در اجرای ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، شعبه 18 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970956703190-15/10/1398، رای شعبه 15 تجدیدنظر را نقض کرده و به شرح زیر حکم به رد شکایت صادر کرده است:
باعنایت به مجموع اوراق پرونده های بدوی و تجدیدنظر و مستندات ابرازی، نظر به اینکه مطابق ماده 64 آیین نامه استخدامی سازمان تامین اجتماعی یا کارکنان سازمان از لحاظ بازنشستگی، از کارافتادگی کلی و فوت طبق مقررات قانون تامین اجتماعی رفتار خواهد شد و ماده 114 قانون تامین اجتماعی نیز ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان پیش از موعد مقرر را تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری دانسته است و با عنایت به اینکه تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری که جایگزین قانون استخدام کشوری شده است، بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور را مشروط به تحقق دو شرط نموده است. 1- اختیار دستگاه اجرایی با بازنشستگی « عبارت دستگاه اجرایی … می تواند … در صدر ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشـوری 2- داشتن حداقل 25 سال سابقه « تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری» علیهذا نظر بـه این که شاکی فاقد شرایط مذکور بوده و در زمان تقاضا دارای 20 سال سابقه اشتغال بوده است، با تشخیص موجه و وارد بودن تقاضای اعمال ماده 79 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و ضمن نقض دادنامه های صدرالذکر، حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است.
هـ: شعبه 66 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980901600889 با موضوع دادخواست آقای علی احمدوند به طرفیت مدیریت درمان سازمان تامین اجتماعی و به خواسته الزام به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور در رشته تکنسین اتاق عمل به موجب دادنامه شماره 9809970901601186-3/4/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
مطابق ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان و ماده 1 آیین نامه اجرایی آن مصوب 10/2/1385 کلیه وزارتخانه ها و … سازمان هایی که مشمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است می توانند شاغلین مشاغل سخت و زیان آور را با داشتن حداقل 20 سال تمام سابقه قابل قبول بازنشسته نمایند. نظر به اینکه در خصوص این نوع بازنشستگی به دستگاه محل اشتغال اختیار داده شده که می تواند با شرایطی بازنشسته نماید و سازمان تامین اجتماعی نیز که یک نهاد عمومی غیردولتی می باشد مخالف بازنشستگی شاکی که از کارکنان خودش می باشد، است قانوناً نیز مجوزی جهت الزام دستگاه مربوطه وجود ندارد لذا شکایت غیرموجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9809970956902771-20/9/1398 شعبه 20 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 18/9/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اول: براساس رای وحدت رویه شماره 515-5/7/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، سیاق عبارات تبصره 2 اصلاحی ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب سال 1380 که براساس آن شاغلین مشاغل سخت و زیان آور می توانند با داشتن 20 سال سابقه کار متوالی و یا 25 سال متناوب در مشاغل مذکور بازنشسته شوند، با استفاده از واژه های کارگر و کارفرما و کارگاه ، مبین حصر تسری حکم مقنن به مشمولین قانون کار است. بنابراین مستخدمین سازمان تامین اجتماعی از شمول قانون کار و قانون اصلاح تبصره 2 ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب سال 1380 خارج و بنابر ارجاع تبصره 1 ماده 64 آیین نامه استخدامی سازمان تامین اجتماعی اصلاحی مصوب سال 1394 و ماده 114 قانون تامین اجتماعی مصوب سال 1354، از حیث بازنشستگی به سبب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور، تابع مقررات بخش عمومی و دولتی می باشند.
دوم: قوانین و مقررات بخش عمومی و دولتی حاکم بر موضوع بازنشستگی پیش از موعد به سبب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور عبارتند از: تبصره 3 ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب سال 1367 و تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386.
سوم: براساس تبصره 3 ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب سال 1367 «شاغلین مشاغل سخت و زیان آور که وظایف مربوط به شغل آنان باعث بروز ناراحتی های جسمی و روحی می گردد، می توانند با داشتن حداقل بیست سال سابقه خدمت بر اساس درخواست کتبی خود با حداکثر پنج سال ارفاق بازنشسته شوند.» بنابراین برخلاف صدر ماده واحده مذکورکه براساس آن دستگاه های اجرایی در بازنشسته کردن مستخدمین معلول (اعم از جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی، معلولین حوادث ناشی از کار، بیماران ناشی از شرایط خاص کار و معلولین عادی) دارای اختیار می باشند، در مورد شاغلین مشاغل سخت و زیان آور چنین حکمی وجود ندارد و تبصره 3 ماده واحده مذکور بر تکلیف دستگاه های اجرایی در موافقت با درخواست بازنشستگی مستخدم واجد شرایط به سبب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور دلالت دارد و این تبصره جزو قوانین آمره بوده و لازم الاتباع است.
چهارم: براساس تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 به عنوان آخرین اراده قانون گذار در مورد بازنشستگی متصدیان مشاغل سخت و زیان آور در دستگاه های اجرایی، سابقه خدمت لازم برای متصدیان مذکور جهت بازنشستگی پیش از موعد، بیست و پنج سال لحاظ شده اما با توجه به حکم ماده 127 قانون مدیریت خدمات کشوری که براساس آن مقرر شده: «کلیه قوانین و مقررات عام و خاص … مغایر با این قانون از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون لغو می گردد.» و با عنایت به این که قلمرو تبصره 3 ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب 1367 و تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری یکسان و ناظر بر بازنشستگی پیش از موعد شاغلین مشاغل سخت و زیان آور در دستگاه های اجرایی است، با تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری جهت بازنشستگی شاغلین مذکور، شرط سابقه اشتغال از بیست سال به بیست و پنج سال افزایش یافته لکن سایر شرایط مورد حکم مقنن در تبصره 3 ماده واحده مذکور از جمله درخواست بازنشستگی مستخدم و تکلیف دستگاه اجرایی در موافقت با درخواست بازنشستگی مستخدم واجد شرایط همچنان مجری می باشد چرا که تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری به عنوان قانون لاحق در این موارد متضمن حکم مغایری نبوده و دستگاه های اجرایی در حال حاضر مکلفند با درخواست بازنشستگی مستخدمان متصدی مشاغل سخت و زیان آور که به بیست و پنج سال سابقه اشتغال رسیده اند، موافقت کنند.
پنجم: هر چند صدر ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری ناظر بر شرایط اختیاری دستگاه اجرایی برای بازنشسته کردن کارکنان خود می باشد ولی مفاد تبصره 1 ماده 103 قانون مذکور صرفاً ناظر بر تعیین شرط سابقه برای مشاغل سخت و زیان آور است و اگر غیر از این تفسیر شود، جمع بین تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری و تبصره 3 ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان دچار تعارض خواهد شد، با این توضیح که اگر کارمند با 20 سال سابقه درخواست بازنشستگی نماید به لحاظ سخت و زیان آور بودن موضوع، دستگاه مکلف است او را طبق تبصره 3 ماده واحده بازنشسته نماید ولی اگر با 25 سال سابقه درخواست دهد دستگاه اختیار دارد که او را بازنشسته نماید ولی بر اساس نظریه مذکور در بند 4 این رای و طبق قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح» و بین تبصره 3 ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور و تبصره 1 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری جمع منطقی صورت می گیرد بدین نحو که فقط شرط سابقه برای بازنشستگی سخت و زیان آور از 20 سال به 25 سال افزایش می یابد. بنابر مراتب یاد شده، آراء شماره 9809970956703190-15/10/1398 شعبه 18 تجدیدنظر، 9809970956901590-25/6/1398 شعبه 20 تجدیدنظر و 9809970901601186-3/4/1398 شعبه 66 بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب رای شماره 9809970956902771-20/9/1398 در شعبه 20 تجدیدنظر تایید شده، مبنی بر رد شکایت در حدی که متضمن مراتب فوق الذکر است، صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
