بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1024-1023 تاریخ دادنامه: 12/9/1399 شماره پرونده: 9900849 و 9900287
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای حسن نادمی اردستانی و خانم مهدیه آقاشاهی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار : در خصوص خواسته برخی از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان مبنی بر برقراری فوق العاده کار با اشعه از 1/1/1396 توسط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، شعب دیوان استنباط های متفاوتی داشته اند، بعضی از شعب دیوان عدالت اداری با استدلال اینکه در مصوبه هیات امناء پرداخت فوق العاده کار با اشعه منوط به پیش بینی و تامین اعتبار مالی گردیده و با توجه به اینکه متعاقباً هیات امناء دانشگاه تاریخ اجرای صورتجلسه را به 1/11/1396 اصلاح کرده و از این تاریخ برای شاکی پرداخت گردیده حکم به رد شکایت صادر کرده اند. برخی دیگر از شعب دیوان عدالت اداری با استدلال اینکه عدم تامین اعتبار موجب اسقاط حقوق قانونی نیست و اجـرای دستورالعمل پرداخت فوق العاده حق اشعه از محل منابع مربوط مندرج در بودجه تفصیلی مصوب سالیانه مورد موافقت قرار گرفته و از تاریخ 1/11/1396 لازم الاجرا گردیده و دانشگاه در تاریخ 1/11/1396 آن را اجرا نموده لذا حکم به ورود شکایت صادر کرده اند. با توجه به شکایات مذکور و صـدور آراء متعارض از شعب دیوان عدالت اداری مـوضوع در اجـرای ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عدالت اداری برای صدور رای وحدت رویه به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شد.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است :
الف : شعبه 42 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980902202115 با موضوع دادخواست آقای حسن نادمی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و به خواسته اجرای [پرداخت] فوق العاده [کار با] اشعه به موجب دادنامه شماره 9809970902200589-19/3/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است : نظر به اینکه با ملاحظه احکام کارگزینی از آنجا مورخ 17/2/1396 حاکمیت مصوبه هیات امناء براساس ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 20/1/1368 تا اجرایی شدن فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری (1/1/1388) به مستخدمین که به طور مستمر و فیزیکی به کار با اشعه یونساز اشتغال دارند فوق العاده کار با اشعه حسب مورد 30% تا 50% تجویز گردیده و قانونگذار از واژه (تا) استفاده نموده که با توجه به شرایط محیط کار متفاوت می شود و از 17/2/1396 به بعد در حاکمیت مصوبه هیات امناء اشتغال به کار با اشعه داشته و عدم تامین اعتبار موجب تضییع حق مکتسبه نمی گردد. بنابراین به استناد مراتب فوق الاشاره و اینکه طرف شکایت دفاع موجه و موثری به عمل نیاورده و شکایت شاکی را محرز و مسلم دانسته و مستنداً به مواد 10 و 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 حکم به ورود شکایت شاکی و الزام طرف شکایت به اجابت خواسته وی صادر و اعلام می نماید. رای صادره به استناد به ماده 65 قانون اخیرالذکر ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور، شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970955804897-1/10/1398 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند :
از آنجا که بند 9 صورتجلسه مصوبه 17/2/1396 هیات امنای دانشگاه پرداخت فوق العاده اشعه را منوط به پیش‌بینی و تامین اعتبار مالی آن در بودجه مصوب دانشگاه نموده است و با توجه به اینکه اعتبار لازم جهت اجرای آن در بودجه سال 1396 دانشگاه پیش بینی نشده بود متعاقباً به موجب بند 21 مصوب شانزدهمین جلسه مشترک هیات رییسه و کمیسیون دایمی هیات امناء تاریخ اجرای بند 9 به 1/11/1396 اصلاح گردیده و از تاریخ 1/11/1396 فوق العاده اشعه در حق شاکی برقرار شده است. بنا به مراتب در ما نحن فیه تجدیدنظر خواه مرتکب نقض مقررات نگردیده است با توجه به مراتب مذکور اعتراض تجدیدنظر خواه وارد تشخیص ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
ب: شعبه 28 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980904101572 با موضوع دادخواست خانم مهدیه آقاشاهی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان و به خواسته الزام به اجرای [پرداخت] فوق العاده [کار با] اشعه از 1/1/1396 به موجب دادنامه شماره 9709970904103553-20/12/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است : با توجه به بررسی اوراق و محتویات پرونده مطابق بند 11 دستورالعمل تعیین گروه پرتوکاری و میزان درصد و نحوه محاسبه فوق العاده کار با اشعه پرتوکاران اعم از هیات علمی و غیر هیات علمی، اجرای دستورالعمل از 1/1/1396 لازم الاجرا می باشد و به موجب بند 3 مصوبه شماره 146302/ت54203هـ-17/11/1396 هیات وزیران (موضوع اصلاح ماده 72 آیین نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه) تصویب نامه اصلاحیه مذکور از 1/1/1396 لازم‌الاجرا اعلام گردیده است و بر اساس آن گروه های مشمول و میزان بهره مندی نیز احصاء و معین گردیده است و شاکی نیز مشمول آن می باشد. مضـافاً اینکه هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در صورتجـلسه مورخ 17/2/1396 (بند 9) با پرداخت حق اشعه از محل منابع مربوط مندرج در بودجه تفصیلی سالیانه موافقت نموده است. لذا صرف عدم تامین اعتبار نافی حقوق اشخاص نمی باشد. بنابراین شکایت مطروحه موجه تشخیص و مستنداً به ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظرخواهی از رای مذکور، شعبه 28 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970956302326-9/6/1398 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند : با توجه به اوراق و محتویات پرونده نظر به اینکه مطابق مصوبه هیات امناء دانشگاه تجدیدنظرخواه تاریخ اجرای پرداخت فوق العاده کار با اشعه از 1/11/1396 تعیین گردیده است و اینکه هر دانشگاهی تابع مصوبات هیات امناء خود می باشد لذا خواسته تجدیدنظرخوانده مبنی بر مطالبه فوق العاده کار با اشعه از 1/1/1396 وجاهت ندارد و در نتیجه با قبول تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه به تجویز ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته رای به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است.
ج : شعبه 41 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980957502259 با موضوع دادخواست خانم لیلا جلالی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و به خواسته الزام به اجرای [پرداخت] فوق العاده [کار با] اشعه از 1/1/1396 به موجب دادنامه شماره 9809970957501729-28/7/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است : نظر به مدارک ابرازی خواهان از جمله بند 9 صورتجلسه هیات امنای دانشگاه های علوم پزشکی اصفهان مورخ 27/2/1396 و ماده 11 دستورالعمل تعیین گروه پرتوکاری که دلالت بر اثبات حقانیت خواسته دارد و از طرفی با توجه به این که طرف شکایت دلیلی مبنی بر بی حقی شاکی ارایه نکرده است، بنابراین خواسته قابل اجابت تلقی می گردد و مستند به مواد10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره در بازه زمانی 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9809970959305091-10/12/1398 شعبه 23 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
د : شعبه 36 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980957003790 با موضوع دادخواست خانم آمنه نیرومند به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و به خواسته الزام به اجرای [پرداخت] فوق العاده [کار با] اشعه از 1/1/1396 به موجب دادنامه شماره 9809970957002008-30/7/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت شاکی آمنه نیرومند به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با خواسته الزام به اجرای فوق‌العاده اشعه از 1/1/1396، با عنایت به محتویات پرونده، مطابق بند 3 تصویب نامه به شماره 14603/ ت 54203 هـ-17/11/1396 تصویب نامه ناظر به برقراری فوق العاده اشعه از تاریخ 1/1/1396 لازم اجراست علیهذا و با توجه به لایحه دفاعیه خوانده نظر به اینکه فقدان اعتبار مسقط حقوق قانونی نیست ضمن پذیرش خواسته، حکم به ورود و الزام طرف شکایت به اجابت خواسته صادر و اعلام می گردد. این رای ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
رای مذکور به موجب رای شماره 9809970956304309-7/11/1398 شعبه 28 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 12/9/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً : هرچند پرداخت فوق العاده کار با اشعه در دستگاه های اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری با توجه به مواد 78 و 127 قانون مذکور نسخ شده بود لیکن با توجه به ماده84 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که در آن مقرر شده: «دولت موظف است مشاغل آتش نشانی و پرتوکاری اشعه را جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب کند. در طول اجرای قانون برنامه حفاظت در برابر اشعه مصوب 20/1/1368 معتبر تلقی می‌گردد.» این مزایا از زمان لازم الاجرا شدن قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران قابل پرداخت است. ثانیاً: به موجب ماده 20 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 20/1/1368 و بند 4 آن مقرر شده : «به افرادی که به طور مستمر به کار با اشعه اشتغال داشته باشند، مزایای زیر بر مبنای مقدار و شرایط بالقوه پرتودهی محیط کار به تشخیص واحد قانونی و طبق آیین نامه های مربوط تعلق می‌گیرد… . 4- پرداخت تا پنجاه درصد حقوق و مزایا به عنوان فوق العاده کار با اشعه» و در این راستا هیات وزیران به موجب تصویب نامه شماره 146302ت54203 هـ-17/11/1396، مزایای پرتوکاران موضوع ماده (22) آیین نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه را اصلاح کرده و در بند 3 آن مقرر کرده است : «این تصویب نامه از تاریخ 1/1/1396 لازم الاجرا است.» ثالثاً : به موجب ماده 1 قانون احکام دایـمی برنامه های توسـعه کشور مصـوب سال 1395، دانشگاه ها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی صرفاً از رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی مستثنی شده‌اند لیـکن کمـاکان مـلزم به رعـایت قـوانین خـاص می باشنـد، بنابرایـن قـانون حفـاظت در برابر اشعـه مصـوب 20/1/1368 و آیین نامه های اجرایی آن که از جمله قوانین و مقررات خاص می‌باشد برای دانشگاه ها و مراکز علمی لازم الاجرا است و مصوبه هیات امناء دانشگاه مبنی بر اینکه مزایای مذکور از تاریخ 1/11/1396 پرداخت گردد با قوانین و مقررات حاکم مغایرت دارد و قابل ترتیب اثر دادن نیست. بنابراین شاکیان مستحق دریافت مزایای مقرر در آیین نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران می باشند و نتیجتاً آراء صادره مبنی بر ورود شکایت در حدی که با این استدلال منطبق است صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی – رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
