بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 849 تاریخ دادنامه: 8/7/1399 شماره پرونده: 9804210
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای سعید کنعانی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش‌کار : آقای سعید کنعانی به موجب لایحه ای مورخ 1/3/1398 اعلام کرده است که : در مواردی که سازمان تامین اجتماعی پس از انقضاء مهلت شش ماهه، به حذف سوابق بیمه شده متوفی اقدام نموده تا بازماندگان را از مقرری محروم کند، در شعب مطرح و آراء مشابه و یکسان دایر بر ورود شکایت صادر گردیده است. زیرا هنگامی که سازمان لیست های حق بیمه را پذیرفته و با وصول حق بیمه، در سابقه لحاظ کرده باشد مستند به مدلول ماده 39 قانون تامین اجتماعی موردی برای حذف آن وجود ندارد، چرا که لیست بیمه در زمان اشتغال ارسال و حق بیمه پرداخت گردیده و سازمان تامین اجتماعی آن را وصول نموده و احتساب سابقه صورت گرفته، بنابراین اشتغال تایید شده است. چنانچه لیست های پرداختی بنا به دلایل و مستندات محکمه پسند، مخدوش و غیر واقعی باشد می بایستی مستنداً به مادتین 36 و 101 قانون تامین اجتماعی ظرف شش ماه اعلام شود و تحقیق مجدد خارج از مهلت 6 ماهه صحیح به نظر نمی رسد. نظر به اینکه در مواردی که سازمان تامین اجتماعی بعد از سپری شدن مدت قانونی نسبت به حذف سوابق بیمه شده متوفی اقدام نموده تا خانواده و بازماندگان را از مزایای سازمان محروم نماید شعب دیـوان با رویه ای یکسان و مشابه اتخاذ تصمیم نمودند لـذا تقاضا می شود موضوع برابر ماده 90 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در هیات عمومی مطرح و با نظر و دستور مساعد حضرتعالی رای ایجاد رویه صادر گردد.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است :
الف : شعبه 16 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9409980901600609 با موضوع دادخواست خانم فضه بهاری به طرفیت سازمان تامین اجتماعی و به خواسته الزام به برقراری مستمری بازماندگان به موجب دادنامه شماره 9409970901602995-12/8/1394 به شرح زیر رای صادر کرده است : در خصوص شکایت خانم فضه بهاری همسر مرحوم عباسعلی قربانی به خواسته برقراری مستمری بازماندگان با عنایت به مفاد دادخواست، مدارک منضم آن و با مطالعه لایحه دفاعیه مشتکی عنه نظربه اینکه بازماندگان مرحوم عباسعلی قربانی شرایط بند 3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی را دارا بوده و لیست بیمه برای مرحوم در زمان اشتغال وی ارسال و بدواً احتساب سابقه صورت گرفته و طبق گزارش بازرسی 2/10/1391 اشتغال مرحوم نزد کارفرما تایید شده است لذا اقدام مشتکی عنه در مورخ 1/5/1392 و انجام بازرسی مجدد و تحقیق در خارج از مهلت 6 ماهه مقرر در ماده 36 و 101 قانون تامین اجتماعی صحیح نبوده و اقدام سازمان در حذف سابقه ایجاد شده منطبق با مقررات نبوده است لذا با ابقاء سابقه مذکور و لغو اقدامات سازمان اصولاً شرایط برای برقراری مستمری بازماندگان مهیا بوده است و شعبه به استناد بند 3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی و مواد 10 و 11 و 63 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام مشتکی عنه به برقراری مستمری بازماندگان از تاریخ فوت با وصف ابقاء سابقه حذف شده صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9509970956202891-6/10/1395 شعبه 12 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب : شعبه 16 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 16/89/225 با موضوع دادخواست خانم زبیده یوسفی و غیره به طرفیت سازمان تامین اجتماعی خوزستان و به خواسته تقاضای برقراری مستمری بازماندگان از تاریخ فوت و پرداخت خسارت تاخیر تادیه به موجب دادنامه شماره 1478-27/6/1389 به شرح زیر رای صادر کرده است : در خصوص دادخواست خانم زبیده یوسفی و غیره به طرفیت سازمان تامین اجتماعی خوزستان (شهرستان هندیجان) به خواسته برقراری مستمری بازماندگان از تاریخ فوت و پرداخت خسارت تاخیر تادیه با توجه به مجموع اوراق پرونده و لایحه دفاعیه اداره مشتکی عنه و با مداقه در پرونده استنادی و با توجه به اینکه حق بیمه در سنوات 1/8/1384 تا 30/12/1384 و سال 1383 از سوی کارفرما مورث خواهان ها پرداخت گردیده و سازمان تامین اجتماعی آن را وصول نموده و چنانچه لیست های پرداختی مخدوش و غیر واقعی بوده می بایستی مستنداً به ماده 101 از قانون تامین اجتماعی ظرف شش ماه به کارفرما اعلام می گردید که این امر توسط سازمان خوانده انجام نیافته و همچنین دلیل و مستند محکمه پسندی دال بر اینکه لیست های ارسالی مخدوش می باشد ارایه نگردیده لذا با توجه به مراتب فوق و احراز شرایط مقرر در بند 3 از ماده 80 از قانون تامین اجتماعی دعوای مطروحه را وارد تشخیص و اداره خوانده را ملزم به برقراری مستمری بازماندگان از تاریخ فوت می نماید و در خصوص پرداخت خسارت تاخیر تادیه با توجه به اینکه خواسته مطروحه خارج از حدود و اختیارات احصایی در قانون دیوان بوده لذا دعوای مطروحه را در این خصوص غیروارد تشخیص و قرار رد شکایت تقدیمی صادر و اعلام می گردد. قرار صادره مستنداً به ماده 7 از قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.
ج : شعبه 46 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980902901235 با موضوع دادخواست خانم مریم حسین زاده به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی آذربایجان شرقی و به خواسته برقراری مستمری بازماندگان به موجب دادنامه شماره 9709970902900924-1/3/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است : نظر به اینکه سازمان با بررسی و ملاحظه محتویات پرونده کارکرد شاکی را درکمیته رسیدگی به سوابق مورد تایید قرار نداده و با حذف سوابق ایام مورد ادعا مورث فاقد شرط مندرج در بند 3 ماده80 قانون تامین اجتماعی بوده لذا عدم پرداخت مستمری برابر مقررات بوده و شاکی دلیلی بر حقانیت خود ارایه نداده لذا شکایت غیر موجه و رای به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رای مذکور به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
د : شعبه 47 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980902500447 با موضوع دادخواست خانم فاطمه امیری به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی و به خواسته الزام طرف شکایت به احتساب حق بیمه پرداخت شده از تاریخ 1/3/1389 تا 30/9/1389 و برقراری مستمری بازماندگان به موجب دادنامه شماره 9709970902500351-18/2/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است : در خصوص شکایت خانم فاطمه امیری حصار و غیره علیه اداره کل تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی، مبنی بر الزام طرف شکایت به احتساب حق بیمه پرداخت شده از تاریخ 1/3/1389 تا 30/9/1389 و برقراری مستمری بازماندگان مرحوم حاتم بلندی حصار از تاریخ فوت آن مرحوم (7/11/1389)، با عنایت به تصویر لیست پرداخت حق بیمه مرحوم حاتم بلندی حصار که نشان از آن دارد که بازماندگان آن مرحوم، شرایط مقرر در بند 3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی را حین فوت آن مرحوم دارا بوده اند و حذف سوابق پرداخت حق بیمه آن مرحوم پس از فوت وی و محروم ساختن بازماندگان از دریافت مستمری، خلاف انصاف می باشد و به استناد ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، حکم به ورود شکایت شاکی و الزام طرف شکایت به احتساب حق بیمه پرداخت شده از تاریخ 1/3/1389 تا 30/9/1389 و برقراری مستمری بازماندگان مرحوم حاتم بلندی حصار از تاریخ فوت آن مرحوم (7/11/1389) صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض و رسیدگی مجدد در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظرخواهی از رای مذکور شعبه 16 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9709970956202372-10/7/1397 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند : با عنایت به مجموع اوراق پرونده های بدوی و تجدیدنظر و مستندات ابرازی نظر به اینکه حذف سوابق متوفی به استناد گزارش بازرسی انجام شده توسط بازرسان سازمان بوده و تجدیدنظر خواندگان می بایست از طریق مقتضی اشتغال به کار مورث را در مدت اعلامی اثبات نمایند بنابراین تجدیدنظرخواهی مطروح وارد است با استناد ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض رای معترض به قرار رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. رای اصداری قطعی است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 8/7/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- براساس ماده 39 و صدر ماده 101 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 «سازمان مکلف است به صورت مزد ارسالی از طرف کارفرما ظرف شش ماه از تاریخ وصول رسیدگی کند و در صورتی که از لحاظ تعداد بیمه شدگان یا میزان مزد یا حقوق یا مدت کار اختلافی مشاهده نماید مراتب را به کارفرما ابلاغ کند …» بنابراین بررسی مجدد صورت مزدهای ارسالی از حیث موارد ذکر شده در ماده 101 قانون مذکور بعد از گذشت شش ماه و حذف سوابق بیمه ای که سابقاً مورد تایید قرار گرفته و بابت آن حق بیمه مطالبه و وصول گردیده و بر اساس آن برای بیمه شده مستمری نیز برقرار گردیده، مغایر مواد قانونی مذکور و حقوق مکتسبه افراد است و در مواردی که لیست های بیمه اصالت ندارد مانند جعلی بودن آنها و غیره، موضوع از شمول ماده 101 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و رعایت مهلت شش ماهه خارج می باشد. نتیجتاً آرای شماره 1478-27/6/1389 و 9409970901602995 -12/8/1394 شعبه 16 بدوی دیوان عدالت اداری که به صورت قطعی صادر شده یا در شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعیت یافته است در این حد به نحو صحیح و مطابق با مواد قانونی مذکور صادر شده است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
