بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 825
تاریخ دادنامه: ۱۳۹۹/۰۷/۰۱
شماره پرونده: 9900286
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: معاون نظارت و بازرسی دیوان عدالت اداری
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش‌کار: در خصوص احتساب فاصله بین فراغت از تحصیل دانش آموزان دانشسراهای مقدماتی تا زمان استخدام در آموزش و پرورش، شعب دیوان عدالت اداری آراء معارضی صادر کرده اند. بدین نحو که شعبه 25 تجدیدنظر با این استدلال که دانش آموزان دانشسراها پس از فارغ التحصیلی به استخدام در می‌آیند ولی فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم از ابتدای تحصیل به استخدام در می آیند و دانش آموزان دانشسراها از شمول آرای وحدت رویه دیوان عدالت اداری خارج هستند، حکم به رد شکایت صادر کرده است. اما شعبه 29 تجدیدنظر به استناد آراء شماره 758-15/11/1385، 654-6/8/1386 و 153-12/3/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و این که عدم اشتغال به کار شاکیان مستند به فعل آنان نبوده است، حکم به ورود شکایت صادر کرده است. با توجه به مراتب رفع تعارض و صدور رای وحدت رویه درخواست شده است. گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است :
الف: شعبه 25 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980902701707 با موضوع دادخواست آقای امیرتیمور میری به طرفیت 1- اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان 2- سازمان بازنشستگی استان خوزستان و به خواسته الزام به احتساب فاصله زمانی بین فراغت از تحصیل تا استخدام در سنوات خدمت (احتساب فاصله خدمتی بعد از فراغت از تحصیل به مدّت 2 سال و 5 ماه و 9 روز) الزام به پرداخت کسورات بازنشستگی (پرداخت کسور بازنشستگی آن به صندوق بازنشستگی) به موجب دادنامه شماره 9809970902702348-13/9/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است : حسب اوراق و محتویات پرونده شاکی از تاریخ 1/7/1370 در دانشسرای تربیت معلم شروع به تحصیل نموده است و در تاریخ 31/6/1374 فارغ التحصیل شده است و در تاریخ 9/12/1376 به صورت رسمی آزمایشی استخدام شده است و به هنگام آغاز به تحصیل تعهد محضری بر اساس قانون متعهدین به خدمت داده است با این اوصاف مطابق مادتین 2 و 3 قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش مصوب 8/3/1369 دانش آموزان دانشسراها و دانشجویان مراکز تربیت معلم و دانشگاه های تربیت معلم و رشته های دبیری دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مکلفند در آغاز تحصیل خود به وزارت آموزش و پرورش تعهد ثبتی بسپارند که پس از فراغت از تحصیل به میزان دو برابر مدت تحصیل که حداقل آن کمتر از 5 سال نباشد در هر محلی که وزارت آموزش و پرورش تعیین می نماید خدمت کنند و قبل از اتمام مدت خدمت مورد تعهد حق استخدام در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و سازمان ها و موسسات و شرکت های دولتی و نهادهای انقلابی مذکور در ماده 3 را ندارند و در قبال تعهد مزبور به موجب ماده 6 این قانون از آغاز تحصیل خود به استخدام آزمایشی وزارت آموزش و پرورش درآمده و حقوق و فوق العاده ها شغل مربوط به مدارک تحصیلی لازم برخوردار می شوند و با توجه به ماده 7 قانون فوق الذکر پس از استخدام رسمی حسب مورد 2 تا 4 سال از مدت تحصیل جزء سابقه خدمت رسمی آنان منظور خواهد شد و از نظر ترفیع (پایه، گروه بازنشستگی) قابل محاسبه خواهد بود نظر به مراتب فوق الذکر و مدلول دادنامه شماره 758-15/11/1385 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در باب استحقاق مشمولین قانون مزبور به استخدام قطعی پس از فراغت از تحصیل در دوره مربوطه و همچنین دادنامه شماره 654-6/8/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری که ایام بلاتکلیفی فارغ التحصیلان مورد اشاره می بایست از نظر استخدامی محاسبه و تعیین تکلیف گردد و به موجب دادنامه شماره 153-12/3/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری به اینکه عدم اشتغال به خدمت متعهدین واجد شرایط مستند به فعل آنان نبوده است و لذا با مردود دانستن مدافعات خوانده ردیف اول و لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص داده و به استناد مواد 65 و 11 و10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام خوانده ردیف اول به اجابت خواسته با اصلاح حکم کارگزینی استخدام آزمایشی اولیه خواهان و به تبع آن احکام سنوات بعد نیز اصلاح و مابه التفاوت کسور بازنشستگی متعلقه به حساب صندوق بازنشستگی کشوری واریز گردد و خوانده ردیف دوم نیز به قبول مابه التفاوت مزبور و احتساب آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور، شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9909970955800072-5/1/1399 با استدلال زیر رای مذکور را نقض می کند : تجدیدنظرخوانده ورودی 1/7/1370 دانشسرای مقدماتی تربیت معلم شهرستان اندیمشک بوده و از تاریخ 31/6/1374 فارغ التحصیل و از تاریخ 9/12/1376 به صورت رسمی آزمایشی استخدام گردیده درخواست احتساب فاصله خدمتی با پرداخت کسور بازنشستگی را داشته شعبه بدوی حکم به ورود شکایت صادر نموده است علیهذا نظر بر اینکه فارغ التحصیلان دانشسراهای مقدماتی تربیت معلم در مقطع دیپلم و فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم مقطع کاردانی احکام متفاوت قانونی دارند بدین توضیح که دانش آموزان دانشسراها بعد از فارغ‌التحصیلی به استخدام در می آیند ولی فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم مقطع کاردانی از ابتدای تحصیل به استخدام در می آیند بنا به مراتب مذکور دانش آموزان دانشسراها از شمول آرای وحدت رویه استنادی خارج هستند لذا ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
ب: شعبه 25 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980902701380 با موضوع دادخواست آقای حسین تابش به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان و به خواسته الزام به احتساب فاصله زمانی بین فراغت از تحصیل تا استخدام در سنوات خدمت به مدت یک سال و 9 ماه و یک روز- الزام به پرداخت کسورات بازنشستگی (پرداخت کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی) به موجب دادنامه شماره 9809970902702338-13/9/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است : حسب اوراق و محتویات شاکی بعد دو سال تحصیل در دانشسرای تربیت معلم در تاریخ 31/4/1374 فارغ التحصیل شده است و در سال 1/7/1376 به صورت رسمی آزمایشی استخدام شده است و به هنگام آغاز به تحصیل تعهد محضری بر اساس قانون متعهدین به خدمت داده است با این اوصاف مطابق مادتین 2 و 3 قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش مصوب 8/3/1369 دانش آموزان دانشسراها و دانشجویان مراکز تربیت معلم و دانشگاههای تربیت معلم و رشته های دبیری دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مکلفند در آغاز تحصیل خود به وزارت آموزش و پرورش تعهد ثبتی بسپارند که پس از فراغت از تحصیل به میزان دو برابر مدت تحصیل که حداقل آن کمتر از 5 سال نباشد در هر محلی که وزارت آموزش و پرورش تعیین می نماید خدمت کنند و قبل از اتمام مدت خدمت مورد تعهد حق استخدام در هیچ یک از وزارتخانه ها و سازمان ها و موسسات و شرکت های دولتی و نهادهای انقلابی مذکور در ماده 3 را ندارند و در قبال تعهد مزبور به موجب ماده 6 این قانون از آغاز تحصیل خود به استخدام آزمایشی وزارت آموزش و پرورش درآمده و حقوق و فوق العاده ها شغل مربوط به مدارک تحصیلی لازم برخـوردار می شوند و با توجه به مـاده 7 قانون فـوق الذکر پس از استخدام رسمی حسب مـورد 2 تا4 سال از مدت تحصیل جزء سابقه خدمت رسمی آنان منظور خواهد شد و از نظر ترفیع (پایه، گروه بازنشستگی) قابل محاسبه خواهد بود نظر به مراتب فوق الذکر و مداول دادنامه شماره 758-15/11/1385 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در باب استحقاق مشمولین قانون مزبور به استخدام قطعی پس از فراغت از تحصیل در دوره مربوطه و همچنین دادنامه شماره 654-6/8/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری که ایام بلاتکلیفی فارغ التحصیلان مورد اشاره می بایست از نظر استخدامی محاسبه و تعیین تکلیف گردد و به موجب دادنامه شماره 153-12/3/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری به اینکه عدم اشتغال به خدمت متعهدین واجد شرایط مستند به فعل آنان نبوده است و لذا با مردود دانستن مدافعات خوانده ردیف اول و لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص داده و به استناد مواد 65 و 11 و10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام خوانده ردیف اول به اجابت خواسته با اصلاح حکم کارگزینی استخدام آزمایشی اولیه خواهان و به تبع آن احکام سنوات بعد نیز اصلاح و ما به التفاوت کسور بازنشستگی متعلقه به حساب صندوق بازنشستگی کشوری واریز گردد و خوانده ردیف دوم نیز به قبول مابه‌التفاوت مزبور واحتساب آن صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9809970959904745-19/12/1398 شعبه 29 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1/7/1399 با حضور 3معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- با توجه به این که اولاً: در ماده 6 قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش مصوب 1369 تصریح شده است دانشجویان متعهد به خدمت، از آغاز تحصیل خود به استخدام آزمایشی وزارت آموزش و پرورش در می آیند اما در ماده 8 به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده است در صورت نیاز و تایید صلاحیت، فارغ التحصیلان دانشسراها را استخدام و در غیر این صورت با آنان طبق ماده 5 و تبصره ذیل آن رفتار کند، بنابراین مستفاد از مواد 6 و 8 قانون مذکور دانش آموزان دانشسراها- بر خلاف دانشجویان تربیت معلم- از ابتدای تحصیل به استخدام آزمایشی آموزش و پرورش در نمی‌آیند و آموزش و پرورش نیز تکلیفی به استخدام آنان بعد از فراغت از تحصیل ندارد و آخرین رای وحدت رویه صادره از سوی دیوان عدالت اداری به شماره 931-15/5/1398 بر این اساس صادر شده است. ثانیاً: برابر ماده 7 قانون مذکور در مورد دانش‌آموزان دانشسراهای تربیت معلم، صرفاً پس از استخدام رسمی حداکثر مدت 2 سال از مدت تحصیل دوره کاردانی آنها جزء سابقه خدمت رسمی آنان منظور و از نظر ترفیع (پایه،گروه، بازنشستگی) قابل محاسبه خواهد‌بود. بنابراین فاصله ایجاد شده پس از فراغت از تحصیل تا زمان استخدام دانش آموزان مذکور قابل احتساب به عنوان سنوات خدمتی نمی باشد و من حیث المجموع رای صادره بر رد شکایت صحیح تشخیص داده می شود. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
مرتضی علی اشراقی-معاون قضایی دیوان عدالت اداری
