بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 689 تاریخ دادنامه: 21/5/1399 شماره پرونده: 9804251
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای محمدعلی امیدواری
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش‌کار: در خصوص شمول یا عدم شمول مزایای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 7/12/1367 به کارکنان رسمی و ثابت جمعیت هلال احمر بعضی از شعب دیوان عدالت اداری با این استدلال که مزایای قانون جذب منحصر به مشمولین قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکت های دولتی است و جمعیت هلال احمر سازمان غیردولتی و از شمول قانون استخدام کشوری خارج می باشد، حکم به رد شکایت صادر کرده است. لیکن شعبه دیگر با این استدلال که بر اساس ماده 23 قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر، کارکنان ثابت و حقوق بگیر این جمعیت مشمول قانون استخدام کشوری بوده و اصلاحات بعدی اساسنامه … سازمان را از شمول قانون استخدام کشوری خارج نکرده حکم به ورود شکایت صادر کرده است. لذا با توجه به استنباط های مختلف شعب دیوان در این خصوص و صدور آراء متعارض از شعب دیوان، موضوع در اجرای ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای صدور رای وحدت رویه به هیات عمومی ارجاع شد.
گردش‌کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 5 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9509980901001230 با موضوع دادخواست آقای محمدعلی امیدواری به طرفیت جمعیت هلال احمر خوزستان و به خواسته اجرای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 و الزام به پرداخت حقوق و فوق العاده مرخصی مناطق جنگی به موجب دادنامه شماره 9609970901001857-13/10/1396 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت مذکور نظر به اینکه به موجب احکام کارگزینی پیوست دادخواست خدمت شاکی در شهرستان محرز است و با توجه به اینکه به دلالت رای شماره 723-22/8/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اعلام شهرستان محل خدمت به عنوان منطقه محروم در سال 1380 حکایت از محروم بودن منطقه مذکور در سنوات قبل از 1380 می نماید و طبق مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به مناطق محروم پرداخت فوق‌العاده جذب و مرخصی مناطق محروم علاوه بر مرخصی استحقاقی کارکنان مناطق مذکور تجویز و پیش بینی شده است و از طرفی برابر رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 877-23/11/1391 به لحاظ غیر مستمر بودن فوق‌العاده‌های موضوع قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دور افتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 موجب تغییر در میزان مستمری بازنشستگی نخواهد شد و نظر به اینکه به موجب آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره های 164-20/12/1370 و 394-29/9/1389 عدم تامین اعتبار مسقط حقوق استخدامی نمی باشد، علیهذا با این اوصاف شکایت شاکی وارد و موجه تشخیص و مستنداً به موازین اشعاری و مواد 10 و 58 قانون فوق‌الذکر می گردد و نسبت به مطالبات برابر احکام کارگزینی فقط در صورت اشتغال در محدوده زمانی از تاریخ 7/12/1367 تا 1/1/1388 قابل پرداخت دانسته که مرخصی مستنداً به آرای وحدت رویه به شماره های 495 و 496-11/11/1389 و 35 و 36-26/1/1392 هیات عمومی دیوان عدالت اداری برابر آخرین حکم کارگزینی و فوق العاده جذب مستنداً به رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 119-8/2/1393 بر مبنای سال تحقق (سال خدمت) و عدم احراز ادعای طرف شکایت مبنی بر پرداخت وجه مورد شکایت حکم به ورود شکایت موضوع قانون مارالبیان اعم از مرخصی ماده 2 قانون مذکور در خواسته و پرداخت حقوق و فوق العاده مربوط به آن در حق شاکی صادر و اعلام می‌گردد. رای صادره مستنداً به ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور شعبه 29 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9709970959901673-8/5/1397 با استدلال زیر چنین رایی صادر کرده است:
در خصوص تجدیدنظر خواهی به عمل آمده از دادنامه شماره 1857-13/10/1396 شعبه 5 بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب آن نسبت به خواسته تجدیدنظر خوانده مبنی بر الزام طرف شکایت به پرداخت پاداش یک ماه مرخصی خدمت در مناطق محروم و دور افتاده و از 7/12/1367 تا 1379 به نرخ یوم الاداء و پرداخت فوق العاده جذب مناطق محروم از زمان اجرای حکم تا پایان سال 1397 به نرخ سال استحقاق حکم به ورود شکایت صادر شده است. با بررسی مندرجات اوراق پرونده و دقت در دادخواست تجدیدنظر خواهی و لایحه دفاعیه در مرحله بدوی و با توجه به موضوع خواسته و طرف شکایت و دستگاه متبوع تجدیدنظر خوانده، نظر به اینکه بر اساس ماده یک قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم دور افتاده و مصوب 1367 مزایای این قانون در حق مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکت های دولتی قابل پرداخت بوده و جمعیت هلال احمر از شمول قانون استخدام کشوری خارج و دارای اساسنامه جداگانه و سازمانی غیر دولتی می باشد. الزام قانونی بر اجابت خواسته وجود ندارد و علیهذا تجدیدنظر خواهی موجه تشخیص می شود و به استناد ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته به شماره یاد شده، حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‌شود. این رای قطعی است.
ب: شعبه 9 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9509980900900358 با موضوع دادخواست آقای جبار نیسی به طرفیت جمعیت هلال احمر استان خوزستان و به خواسته اجرای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 به موجب دادنامه شماره 9509970900900847-8/6/1395 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت مذکور نظر به اینکه به موجب احکام کارگزینی پیوست دادخواست خدمت شاکی در شهرستان محرز است و با توجه به اینکه به دلالت رای شماره 723-22/8/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اعلام شهرستان محل خدمت به عنوان منطقه محروم در سال 1380 حکایت از محروم بودن منطقه مذکور در سنوات قبل از 1380 می نماید و طبق مواد 1 و 2 قانون جذب نیروی انسانی به مناطق محروم پرداخت فوق‌العاده جذب و مرخصی مناطق محروم علاوه بر مرخصی استحقاقی کارکنان مناطق مذکور تجویز و پیش بینی شده است و از طرفی برابر رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 877-23/11/1391 به لحاظ غیر مستمر بودن فوق العاده های موضوع قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 موجب تغییر در میزان مستمری بازنشستگی نخواهد شد شکایت شاکی را وارد و موجه تشخیص و مستنداً به موازین اشعاری و مواد 10 و 58 قانون فوق الذکر الزام طرف دیگر شکایت مبنی بر پرداخت مطالبات شاکی موضوع قانون مارالبیان اعم از مرخصی ماده 2 قانون مذکور در خواسته و پرداخت حقوق و فوق العاده مربوط به آن درحق شاکی صادر و اعلام می گردد. رای صادره مستنداً به ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشد.
رای مذکور به موجب رای شماره 9609970955903545-16/11/1396 شعبه 26 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ج: شعبه 3 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9509980900300977 با موضوع دادخواست آقای جلال اسفندیاری غریبوند به طرفیت جمعیت هلال احمر استان خوزستان و به خواسته پرداخت سنوات مرخصی های مناطق محروم از سال 1367 تا نیمه اول سال 1381 به موجب دادنامه شماره 9609970900300498-9/2/1396 به شرح زیر رای صادر کرده است:
نظر به اینکه قانون جذب نیروی انسانی، نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی و بند 3 مصوبه شماره 23347/ت/215-12/6/1376 هیات وزیران در خصوص جذب و نگهداری نیروی انسانی متخصص و مجرب شاغل در دهستانها و اطلاق قانون به کلیه مستخدمان رسمی و ثابت دلالت دارد، بنابراین هر چند که جمعیت هلال احمر دارای مقررات خاص استخدامی می باشد ولی با توجه به اینکه بر اساس ماده 12 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 13/6/1370 مجلس شورای اسلامی کلیه دستگاه ها و شرکتهای دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی که دارای مقررات خاص استخدامی هستند تابع ضوابط و مقررات این قانون خواهند بود و در اجرای ماده 6 قانون موصوف به دولت اجازه داده شده که به دستگاه های مشمول مقررات خاص و در مواردی که در این قانون پیش بینی نشده فوق العاده های خاص وضع نماید لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد 10، 11 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و رای شماره 383 و 382-5/12/1380 هیات عمومی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظر خواهی از رای مذکور شعبه 26 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9709970955902111-10/6/1397 چنین رای صادر کرده است :
با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، اولاً: نظر به اینکه اجرایی شدن قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم … از تاریخ 26/1/1368 بوده است، تجدیدنظر خوانده برای قبل از این تاریخ استحقاقی نداشته، لذا مستنداً به ماده 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض بخش مربوط از دادنامه تجدیدنظر خواسته، حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. ثانیاً: در خصوص 26/1/1368 الی نیمه اول سال 1380 با عنایت به اینکه تجدیدنظر خواه در نقاط مشمول قانون صدرالذکر خدمت کرده است و با توجه به مفاد ماده 23 قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مصوب 1367 که حسب آن امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت موصوف مطابق قوانین و مقررات استخدامی است و اینکه مفاد ماده 10 اصلاحی مصوب 1382 ( بند 4 جزء ب) ناسخ حکم مقرر در ماده 13 پیش گفته نمی باشد ضمن اینکه تجدیدنظر خوانده مزایای سنوات قبل از سال 1382 را مطالبه کرده است. بر این اساس و با توجه به مفاد ماده 1 قانون صدرالذکر، تجدیدنظر خواسته از مشمولان این قانون بوده و در نتیجه استحقاق دریافت مزایای ماده 2 (مرخصی) را داشته است. با توجه به مراتب مذکور ضمن رد تجدیدنظر خواهی و با قید پرداخت بر اساس آخرین حقوق زمان اشتغال تجدیدنظر خوانده، بخش مربوط از دادنامه تجدیدنظر خواسته نتیجتاً تایید می گردد. این رای قطعی است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 21/5/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرزاست.
ب- مطابق ماده یک قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب سال 1367مقرر شده است: «مزایای این قانون به مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکتهای دولتی تعلق می گیرد» و مطابق ماده 23 قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مصوب 8/2/1367 «امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت، تابع قوانین و مقررات استخدام کشوری است.» با توجه به این که ماده 23 قانون اساسنامه در اصلاحات بعدی منسوخ و دچار تغییر نشده است و با توجه به این که شاکیان پرونده های موضوع تعارض از کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت هلال احمر هستند، بنابراین برخورداری از مزایای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی با لحاظ ارکان قانون استحقاق آنان است و رای شماره 3545-6/1/1396 شعبه 26 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که در مقام تایید رای شماره 847-8/6/1395 شعبه 9 بدوی دیوان عدالت اداری صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
