بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 577 تاریخ دادنامه: 24/4/1399 شماره پرونده: 9802525
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه صدو سیزدهمین جلسه مورخ 9/10/1397 شورای اسلامی شهر کرج در خصوص اخذ سفته به عنوان تضمین فرایند مناقصه
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 112334-11/5/1398 اعلام کرده است که:
"شورای اسلامی شهر کرج به موجب مصوبه مورد شکایت مقرر نموده سفته به عنوان تضمین در مراحل شرکت در فرایند مناقصه تضمین انجام تعهدات مطالعاتی و سپرده حسن انجام کار در روند اداری انعقاد قرارداد با شرکت های مهندس مشاور به جای ضمانت نامه بانکی اخذ گردد. در حالی که در آیین نامه معاملات شهرداری تهران که تسری یافته به سایر کلان شهرها دریافت تضمینات دیگری از جمله ضمانت نامه بانکی، اسناد خزانه یا اوراق قرضه دولتی اجازه داده شده است. ضمن اینکه به موجب بندهای 34 گانه ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران تصویب نوع اخذ تضمین برای معاملات شهرداری جزء اختیارات شوراهای اسلامی تجویز نشده است. لذا مصوبه مورد شکایت خارج از حدود و اختیارات شورای اسلامی بوده و ابطال آن مورد استدعاست."
متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر است:
"برنامه و بودجه، حقوقی و املاک شورای اسلامی شهر کرج مورخ 19/9/1397 بررسی و با توجه به نظریه مشـاور حقوقی « در خصوص لایحه تقدیمی شهرداری مثبوت به شماره 2114-7/6/1397 با موضوع معافیت شرکتهای مهندسین مشاور از ارایه ضمانت نامه بانکی مستحضر می دارد:
الف – ایرادات شکلی:
1- در بیان مستندات لایحه مزبور اشاره به تصویب نامه شماره 42956/ت/28493 هـ-11/8/1382 هیات وزیران گردیده است در حالی که تصویب نامه مذکور صرفاً ناظر به معامـلات دولتی است و قابل تسری به شهـرداری نمی‌باشد.
2- بند (ت) ماده 4 تصویب نامه هیات وزیران به شماره 123402/ت50659 هـ-22/9/1394 صرفاً در مقام تعریف انواع تضامین است و به تنهایی نمی تواند قابلیت لازم برای استناد را داشته باشد.
ب- در ماهیت:
1- با توجه به اینکه مطابق بند (ب) ذیل ماده یک مصوبه شماره 123402-22/9/1397 هیات وزیران دامنه کاربرد آن کلیه دستگاه های موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری تعریف شده است و با عنایت به اینکه شهرداری ها به عنوان موسسات عمومی غیر دولتی نیز در ماده مرقوم مورد اشاره واقع گردیده است لذا مصوبه مبحوث عنه ناظر به شهرداری های کشور نیز می باشد.
2- بند (الف) ذیل ماده 5 مصوبه، تضامین شرکت در فرایند ارجاع کار را مورد اشاره قرار داده، مطابق جدول شماره یک مبلغ تضمین را درصدی از سقف معاملات متوسط تعیین و نوع تضمین را یک تا ترکیبی از تضامین موضوع بندهای ذیل ماده 4 ذکر نموده که بدین لحاظ سفته به عنوان تضمین پذیرفته شده است.
3- جدول شماره 7 ذیل ماده 7 به ذکر مبلغ تضمین قرارداد خرید خدمات مشاوره اختصاص دارد که طی آن تضمین انجام تعهدات، تضمین پیش پرداخت و سپرده حسن اجرای کار با ذکر میزان در صد هر یک تعیین شده است.
با عنایت به مراتب معروض و در جمع بندی مطالب فوق قابل ذکر است مطابق مصوبه شماره 123402-22/9/1394 هیات وزیران اخذ سفته به عنوان تضمین در مراحل شرکت در فرایند مناقصه، تضمین انجام تعهدات مطالعاتی طراحی، پژوهش، نرم افزاری، نظارت عالی و کارگاهی و سپرده حسن انجام کار برای شهرداری پذیرفته و تجویز شده است. قابل ذکر است مطابق بند (ت) ذیل ماده 4 تصویب نامه ارزش واقعی سفته معادل هشتاد درصد ارزش رسمی آن اعلام شده است. » و موافقت گردید موضوع در صد و سیزدهمین جلسه رسمی شورای اسلامی شهر کرج مورخ 9/10/1397 مطرح و مصوبه کمیسیون با اکثریت آراء به تصویب رسید. مراتب جهت اطلاع و اقدام لازم به حضور ارسال می گردد. – رییس شورای اسلامی شهر کرج"
در پاسخ به شکایت مذکور، شورای اسلامی شهر کرج به موجب لایحه شماره 2379/98/7/5/5-24/9/1398 توضیح داده است که:
"مصوبه مورد شکایت به دلیل ذیل قانونی بوده و قابل ابطال نیست:
1- بندهای 2 و 14 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور
2- تبصره 3 ماده 15 قانون آیین معاملات شهرداری تهران
3- بند 1 و 30 و 50 قانون برگزاری مناقصات مصوب 25/1/1383
با توجه به مراتب مذکور و در نظر گرفتن اینکه شرکت های مشاور که پیوسته با ارایه نقطه نظرات علمی و مطالعاتی هدایتگر شهرداری می باشند و الزام آن به ارایه ضمانت نامه بانکی در عمل مورد استقبال آنان قرار نگرفته و در نتیجه شهرداری از خدمات آنان محروم می ماند لذا تقاضامند است مصوبه شورای اسلامی شهر تایید و قرار رد درخواست شاکی صادر و اعلام شود."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 24/4/1399 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
طبق ماده 9 قانون آیین نامه مالی شهرداری ها، شهرداری مکلف است هنگام تنظیم و عقد پیمان معادل 10 درصد کل مبلغ مورد پیمان را به منظور تضمین حسن انجام کار از پیمانکار تضمین نامه بانکی یا اسناد خزانه به عنوان سپرده دریافت کند. نظر به اینکه در مصوبه مورد اعتراض برخلاف حکم ماده 9 قانون مذکور، ضمانت نامه بانکی یا اوراق و اسناد خزانه به سفته تبدیل شده است، بنابراین مصوبه شماره 2910-24/10/1397 مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر وضع شده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
محمدکاظم بهرامی
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
