شماره دادنامه: 3164
تاریخ دادنامه: 15/11/1398
شماره پرونده: 9703983
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای مجید نیک نام
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 1 ماده 30 دفترچه تعرفه عوارض سال 1393 شورای اسلامی شهر همدان
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 1 ماده 30 دفترچه تعرفه عوارض سال 1393 شورای اسلامی شهر همدان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که : «شورای اسلامی شهر همدان به موجب مصوبه مورد شکایت اقدام به وضع عوارض بابت نقل و انتقال املاک تعیین نموده و این در حالی است که :
اولاً: مطابق مواد 49- 52 قانون مالیاتهای مستقیم برای نقل و انتقال قطعی حقوق اشخاص حقیقی و حقوقی بر املاک مالیات تعیین شده که متولی دریافت آن ادارات امور مالیاتی می باشند.
ثانیاً: به موجب ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده بر قراری هر گونه عوارض تحت هر عنوان مازاد بر درآمدهای ماخذ محاسبه مالیات ممنوع می باشد.
ثالثاً: هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب آراء متعدد از جمله رای شماره 1810-27/11/1393 و 799-2/11/1391 حکم به ابطال مصوبات شوراهای اسلامی مبنی بر اخذ عوارض بابت نقل و انتقال املاک صادر نموده است. لذا با توجه به مغایرت مصوبه مورد شکایت با قوانین فوق الذکر ابطال آن مورد استدعاست.»
متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است : «ماده 30: عوارض بر انجام معاملات غیر منقول اراضی و املاک واقع در محدوده قانونی و حریم مصوب شهر به شرح ذیل محاسبه و وصول گردد.1- 2% از ارزش معاملاتی ملک مورد معامله با کاربری مسکونی و عرصه تجاری بر اساس ارزش منطقه ای موضوع ماده 64 قانون مالیاتهای مستقیم محاسبه و وصول گردد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر همدان به موجب لایحه شماره 2139812-13/6/1398 توضیح داده است که: «1- شورای اسلامی شهر همدان به موجب ماده 7 آیین نامه اجرایی نحوه وضع و وصول عوارض توسط شوراهای اسلامی شهر مصوب هیات وزیران مورخ 7/7/1387 موضوع قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران مصوب 1375 می باشد.
2- عوارض معترض عنه از جمله موارد احصاء شده و ممنوعه موضوع ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 نمی باشد.
3- عوارض تصویب شده ناظر به واگذاری نقل و انتقال ملک تجاری به غیر می باشد و مرتبط به ماده 52 قانون مالیات مستقیم (مورد استناد شاکی) که موضوع مالیات بر درآمد بوده نمی باشد.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 15/11/1398 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه در آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای نقل و انتقال املاک و اراضی با کاربری مسکونی، تجاری، سرقفلی و غیره در تمام اشکال آن در مصوبات شوراهای اسلامی شهرها مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تشخیص و ابطال شده است، بنابراین مصوبه شورای اسلامی شهر همدان در بند 1 ماده 30 تعرفه عوارض محلی سال 1393 به دلایل مندرج در رای شماره 243-1/4/1395 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
