شماره دادنامه: 3149
تاریخ دادنامه: 15/11/1398
شماره پرونده: 9703750
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای جواد فرضی امین آباد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتهایی از دستورالعمل طرز تشکیل هیات ممیزه موسسه (دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دارای مجوز از مراجع ذی صلاح) و وظایف و اختیارات آن مصوب 6/7/1395
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال قسمتهایی از دستورالعمل طرز تشکیل هیات ممیزه موسسه (دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دارای مجوز از مراجع ذی صلاح) و وظایف و اختیارات آن مصوب 6/7/1395 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که: «دستورالعمل مورد اعتراض، نسخه بازنگری شده دستورالعمل قبلی، پس از رای شماره 273-29/4/1395 هیات عمومی دیوان عدالت اداری است که مغایر رای مذکور می باشد. از جمله جهات مغایرت عبارتند از:
1- اصلاح دستورالعمل می بایست به صورت جزیی و برای رفع ایرادات مذکور در رای هیات عمومی انجام می شد اما بازنگری انجام شده کلی و خارج از مفاد رای صورت گرفته است. این امر باعث تضییع حق متقاضیان در فاصله سه ماهه تصویب این دستورالعمل ( 6/7/1395 ) تا اجرایی شدن آیین نامه جدید ارتقای رتبه اعضای هیات علمی (1/10/1395 ) شده است. درخواست ابطال دستورالعمل مورد اعتراض برای متقاضیان در فاصله سه ماه مذکور را دارم.
2- در دستورالعمل قبلی و به موجب تبصره 1 ماده 11 رای ممتنع وجود نداشت اما دستورالعمل مورد اعتراض، در این خصوص ساکت است. در صورت وجود رای ممتنع تایید آن با رای مخالف یکسان است. رای ممتنع فاقد اعتبار است.
3- به موجب ماده 13 دستورالعمل مورد اعتراض، تصمیم های هیات ممیزه با رای موافقت اکثریت نصف به علاوه یک اعضای حاضر در جلسه اتخاذ می شود. با توجه به اینکه به موجب تبصره 1 ماده 5 همین دستورالعمل، تعداد کل اعضا باید عددی فرد باشد. این دو ماده ناقض هم بوده و در عمل منجر به اضافه شدن نیم به نصف عدد شده است که به منزله افزوده شدن یک واحد به کل است.
4- در بند 5-1 ماده 5 بدون اشاره به تناسب اعضای هیات ممیزه و تخصص عضو هیات علمی متقاضی ارتقای مرتبه، صرفاً عبارت «ترکیب متنوع از تخصص ها» حذف شده است. در واقع ترکیب اعضای هیات ممیزه دانشگاه ها قبل و بعد از رای تغییری نکرده است و از همان ترکیب متنوع استفاده می شود.
5- افزایش مهلت های صورت گرفته، به موجب مواد 12 و 16 دستورالعمل موجب اطاله دادرسی می شود.
6- در دستورالعمل ترکیب هیات ممیزه مرکزی و کمیسیون آن مشخص نشده است. متقاضی بدون داشتن فرصت دفاع از پرونده خود در مرحله تجدید نظر اطلاع نمی یابد چه کسانی و با چه تخصـص هایی پرونده را در این هیات بررسی می کنند.»
متن مقرره های مورد اعتراض به شرح زیر است: «ماده 5 : ترکیب اعضای «هیات»
5-1 : هیات ممیزه مستقل:
1- رییس «موسسه» (رییس «هیات»)
2- معاونان آموزشی و پژوهشی «موسسه» در موسسه های آموزشی و معاون پژوهشی « موسسه » در موسسه های پژوهشی
3- 13 تا 21 تن از اعضای هیات علمی با مرتبه علمی حداقل دانشیاری که دست کم نصف آن ها در مرتبه علمی استادی باشند، به پیشنهاد رییس «موسسه» و با تایید و حکم «وزیر» .
4- یک تا سه تن از اعضای هیات علمی دارای مرتبه علمی حداقل دانشیاری به پیشنهاد « مرکز » و با تایید و حکم «وزیر»
ماده 15 : مراحل و ضوابط بازبینی
1- چنانچه متقاضی ارتقا به تصمیم «هیات» مبنی بر عدم احراز شرایط ارتقا معترض باشد، مجاز است ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رای اعتراض خود را به طور مکتوب به دبیرخانه «هیات» تسلیم کند. در این صورت ، دبیر «هیات» در وهله اول موظف است ظرف مدت 20 روز از تاریخ درخواست، امتیازهای کسب شده وی از مواد 1 تا 4 و ترکیب آرای «هیات» را به وی اعلام نماید.
2- چنانچه عضو هیات علمی به رغم اطلاع از امتیازهای خود و ترکیب آرای «هیات» همچنان معترض باشد مجاز است ظرف مدت یک ماه از تاریخ اعلام امتیازها اعتراض خود را به طور مکتوب همراه با توضیحات به دبیرخانه «هیات» تسلیم کند.
3- « هیات» در اولین جلسه، به منظور ترفیه حال متقاضی یک بار دیگر پرونده را با توجه به توضیحات وی بازبینی کرده و نتیجه را حداکثر ظرف مدت 10 روز به متقاضی اعلام می کند.
4- چنانچه متقاضی ارتقا همچنان به رای بازبینی «هیات » معترض باشد مجاز است ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ رای ، درخواست تجدید نظر خود را به طور مکتوب به « مرکز » تسلیم کند.»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره 105931/75/7-5/5/1398 توضیح داده است که: «1- ملاک تدوین دستورالعمل مورد اعتراض، با لحاظ موارد مطروحه در رای هیات عمومی، این رای نبوده است.
2- بدیهی است که پرونده متقاضی ارتقا به دانشیاری بایستی توسط اعضای هیات علمی که حداقل دارای مرتبه دانشیاری و متخصص در رشته متقاضی هستند رسیدگی شود.
3- مهلت شش ماهه مقرر در ماده 16 دستورالعمل با توجه به اعتراضات واصله از سوی هیات علمی و ضرورت رسیدگی دقیق به اعتراضات، در نظر گرفته شده است.
4- بر خلاف اظهارات شاکی مبنی بر مشخص نبودن ترکیب کمیسیون و هیات ممیزه مرکزی، دستورالعمل طرز تشکیل هیات ممیزه مرکزی و وظایف و اختیارات آن به شماره 74613/15-13/4/1396 در خصوص ترکیب اعضای هیات و کمیسیون و وظایف و اختیارات آنها که مصوب وزیر علوم می باشد جایگزین مقررات مربوط به طرز تشکیل و اختیارات هیات های ممیزه مرکزی موضوع بخشنامه شماره 29/15-5/1/1388 شده است.»
در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 پرونده به هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و هیات مذکور به موجب دادنامه شماره 648-30/9/1398، مواد 18، 16، 13، 12 از دستورالعمل طرز تشکیل هیات ممیزه موسسه (دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دارای مجوز از مراجع ذی صلاح) و وظایف و اختیارات آن مصوب 6/7/1395 را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت. «رسیدگی به بند 3 جزء 5-1 ماده 5 و ماده 15 (مراحل و ضوابط بازبینی) از دستورالعمل فوق الذکر در دستور کار هیات عمومی قرار گرفت.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 15/11/1398 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
نظر به این که بند 3 جزء 5-1 ماده 5 و ماده 15 دستورالعمل طرز تشکیل هیات ممیزه موسسه (دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دارای مجوز از مراجع ذی صلاح) و وظایف و اختیارات آن مصوب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با مفاد بندهای (الف) و (ج) رای شماره 9510090905800273-29/4/1395 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایرت ندارد و با قوانین موضوعه نیز مغایر نیست، بنابراین ابطال نشد.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
