شماره دادنامه: 3073
تاریخ دادنامه: 1/11/1398
شماره پرونده: 9802473
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان محمدامین انتظاری و فتاح خضرزاده
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 1 مصوبه شماره 63-6/11/1383 شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر
گردش کار: 1- شاکیان به موجب دادخواستی ابطال بند 1 مصوبه شماره 63-6/11/1383 شورای اسلامی شهر پیرانشهر را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
«احتراماً اینجانبان فتاح خضرزاده و محمدامین انتظاری مالک مقدار 5/17095 مترمربع زمین در شهرستان پیرانشهر می باشیم جهت تفکیک کل مقدار مورد نظر به شهرداری شهرستان پیرانشهر مراجعه نموده و با توجه به اینکه قبلاً برای قسمتی از ملک به مساحت 5/1393 مترمربع پروانه ساختمانی صادر شده بوده این مقدار از مقدار مورد درخواست تفکیک کسر شده است لذا برای باقی مانده ملک به مساحت 14760 شهرداری و شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر درخواست تفکیک شده و شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر بر اساس پیشنهاد شهرداری موضوع نامه شماره 29/12229-29/10/1383 به موجب تصویب نامه شماره 63-6/11/1383 جهت موافقت یا تفکیک مقدار باقی مانده ملک اخذ بیش از 50 درصد ملک به صورت رایگان به عنوان قدرالسهم شهرداری در تفکیک تصویب نموده انـد لـذا بر اساس تصویب نامـه مـذکور از قـدرالسهم شهرداری مقدار 4200 برای خیابان کمربندی جدید و مقدار 922 مترمربع برای احداث کوچه 12 متری و مقدار 518/87 مترمربع برای احداث کوچه 8 متری (جمع کوچه و گذر مقدار 7128 مترمربع) تعیین و باقی مانده سهم شهرداری به مقدار 251 مترمربع زمین مسکونی تعیین شده است اما با ملاحظه نقشه تفکیکی در محل عملاً 8541 مترمربع به عنوان گذر و کوچه تعیین شده یعنی برابر با ذیل قسمت 5 از بند اول مصوبه، کل مساحت خیابان 16 متری و نصف مساحت کوچه 8 متری در سهم مالک تعیین شده است لذا عملاً بیش از پنجاه درصد باقی مانده ملک از مالکان اخذ گردیده است. علی ایحال با عنایت به اینکه ماده 101 از قانون شهرداریها قبل از اصلاح که حاکم بر زمان مصوبه بوده است اشعار می دارد کوچه و گذری که در اثر تفکیک حاصل می شود متعلق به شهرداری است و شهرداری از این بابت وجهی به مالک نمی پردازد لذا اخذ بیش از پنجاه درصد ملک به نحو رایگان و اختصاص بخشی از آن به مساحت 4200 مترمربع به کمربندی که در طرح تفصیلی شهرستان پیرانشهر واقع شده است و ناشی از تفکیک نیست و ارتباطی با تفکیک ندارد برخلاف مقررات مذکور و ماده 4 از قانون نحوه تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت است که بر اساس آن دریافت هرگونه وجه، کالا و خدمات تحت هر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانه و موسسات و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی در غیر از مقررات قانونی تعیین شده ممنوع اعلام شده است و چنانچه برای اجرای طرحهای عمرانی و … نیازی به املاک اشخاص باشد شهرداری و شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر مکلف بوده مطابق با لایحه نحوه تملک اراضی مورد نیاز و شهرداری برای اجرای طرحهای عمرانی و با پرداخت بهای روز آن به مالک اقدام نماید لذا با توجه به اینکه مصوبه مذکور برخلاف مقررات مذکور و مواد 30 و 31 از قانون مدنی و اصل تسلیط و مالکیت مشروع اشخاص و حقوق اساسی است و با توجه به اینکه تصمیمات مشابه با مصوبه شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر به کرات توسط هیات عمومی باطل گردیده اند مستنداً با ماده 92 از قانون آیین دادرسی و تشکیلات دیوان عدالت اداری رسیدگی خارج از نوبت و نهایتاً ابطال بند اول مصوبه مذکور مورد استدعاست.»
2- متن مصوبه مورد اعتراض به شرح زیر است:
نوع جلسه: فوق العاده شماره جلسه: 63 ساعت: 18-14 تاریخ: 6/11/1383 مکان: شورای شهر
1- خلاصه موضوع پیشنهادی ( بند دستورجلسه)
2- متن مصوبه شورا:
1- نـامه شماره 29/12229-29/10/1383 شهرداری در خصـوص مصالحـه زمین آقایان خضرزاده و انتظاری با حضور اعضای حاضر در جلسه بررسی و به شرح ذیل با مصالحه مذکور موافقت گردید.
الف: مساحت کل زمین برابر 5/17095 مترمربع
ب: تعداد پروانه های صادره برابر فتوکپی پیوستی به تعداد پنج فقره به مساحت کل 5/1393 مترمربع
ج: مساحت کل گذرهای واقع در طرح به شرح ذیل:
1- خیابان کمربندی جدید و پیشنهادی به مساحت 4200 مترمربع
2- خیابان 16 متری به مساحت 1488 مترمربع
3- کوچه 12 متری به مساحت 922 مترمربع
4- کوچه های 8 متری به مساحت 87/518 مترمربع
5- حریم جوی قرنی آغا به مساحت 25/941 مترمربع
لازم به ذکر است که از جمع کل مساحت فوق گذرهای 8 متری نصف برای مالک منظور و به حساب آمده وحریم جوی قرنی آغا (خیابان 16 متری) واقع در ملک مالکان مذکور در مصالحه منظور و به حساب نیامده است.
د: مساحت کل قطعات در 33 قطعه جمعاً به مساحت 40/8554 مترمربع
ل: مساحت باقی مانده ملک پس از کسر مساحت پروانه های ساختمانی صادره و حریم جوی آب و به مقدار 14760 مترمربع که سهم شهرداری از این مقدار (50 به 50) 7380 مترمربع
ن: جمع گذرهای منظور شده در مصالحه به مقدار 7128 مترمربع
و: مساحت باقی مانده سهم شهرداری (50 به 50) با کسر گذرهای مصوب 251 مترمربع
توضیح اینکه مالک در سالهای گذشته و قبل از پیاده شدن طرح کمربندی جدید به صورت گذربندی شخصی و تایید نشده کل زمین مذکور را به قیمت ناچیزی به فروش رسانده و زمینی برای ایشان در آن محل حتی یک قطعه باغی نمانده که به شهرداری واگذار نماید و برابر دستورالعمل جدید نامبرده مجبور به تغییر نقشه طبق اصول شهرسازی و تایید مهندس شهرساز گشته و دچار زیان و ضرر و پرداخت خسارات به خریداران شده است لذا شورا مصوب نمود علاوه بر مصالحه (50 به 50) به تعداد 12 قطعه واقع در بر خیابانهای 16 متری به شماره قطعـات (A و B- 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11 ) بابت سهـم شهـرداری بـه شهرداری اجـازه داده شـد حق التفکیک قطعه های مذکور را به قیمت کارشناسی روز از صاحبان قطعه های به فروش رسیده، به هنگام مراجعه جهت صدور پروانه دریافت نماید. (به استناد بندهای 9 و 14 وظایف و اختیارات شوراها)
2: …….. 3- در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر پیرانشهر به موجب لایحه شماره 535-16/9/1398 توضیح داده است که:
«همان طور که قضات هیات دیوان مستحضر هستند مستند به ماده 101 قانون شهرداریها (قبل از اصلاحیه آن) کلیه معابر و شوارع عمومی که در اثر تفکیک اراضی احداث می شود متعلق به شهرداری است و شهرداری در قبال آن هیچ وجهی به صاحب آن پرداخت نخواهد کرد. با ملاحظه نقشه تفکیکی ارایه شده از طرف مالکین و درخواست شماره 11332-3/10/1383 و تعهدنامه ارایه شده از طرف آقایان خضرزاده و انتظاری و پیش مصالحه و قرارداد شماره 27/370-17/1/1384 کاملاً مبرهن است که نامبردگان بدون هیچ گونه اجبار و اکراهی و با میل، رغبت، قصد و رضا ضمن لحاظ کلیه گذرها و شوارع عام، اعم از خیابان کمربندی و خیابان 16 متری و گذر 12 متری و غیره در نقشه تفکیکی خود، نسبت به مصالحه و تفکیک ملک اقدام و دقیقاً برابر ماده 101 قانون شهرداریها (قبل از اصلاحیه) و مطابق نقشه تفکیکی خود، صرفاً گذرها و شوارع عمومی را به شهرداری واگذار کرده اند و مازاد بر گذر و شوارع عمومی هیچ گونه ملکی از خواهانها اخذ نشده است. محضر هیات اینکه برابر مصوبه شورای اسلامی شهر پیرانشهر صرفاً مصالح و خواسته آقایان خضرزاده و انتظاری که موافقت با تفکیک بوده و به تصویب شورای اسلامی شهر نیز رسیده است و با استناد به ماده 101 قانون شهرداریها از آنجا که هیچ گونه ملکی مازاد برگذر و شوارع عمومی از نامبردگان اخذ نگردیده و کلیه اقدامات برابر قانون صورت گرفته و به لحاظ اینکه مالکین از چنـدین سال قبل از مـزایای تفکیک استفاده نمـوده اند، در راستـای جـلوگیری از تضییع حـق و حقوق عمومـی و بیت المال تقاضای رد دعوای نامبردگان مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1/11/1398 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه خواسته شاکی ابطال بند 1 مصوبه شماره 63-6/11/1383 شورای اسلامی شهرستان پیرانشهر در خصوص مصالحه زمین است، با استناد به ماده 101 قانون شهرداریها چون مصوبه صرفاً موردی است و از مصادیق ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری محسوب نمی شود، برای رسیدگی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می گردد.
مرتضی علی اشراقی-معاون قضایی دیوان عدالت اداری
