بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 2324
تاریخ دادنامه: 30؍7؍1398
شماره پرونده: 97؍1906
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای نورالدین محمدی با وکالت آقای روح اله قاسم زاده
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبات شماره 5531؍93؍ص-1393/10/24 و 37336-1392/11/07 شورای اسلامی شهر شیراز
گردش کار: آقای روح اله قاسم زاده به وکالت از آقای نورالدین محمدی به موجب دادخواستی ابطال مصوبات شماره 5531؍93؍ص-24؍10؍1393 و 37336-7؍11؍1392 شورای اسلامی شهر شیراز در خصوص عوارض تامین هزینه خدمات عمومی و شهری جهت تفکیک املاک و اراضی با کاربری باغ [خارج از حوزه باغات قصرالدشت] را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" احتراماً با تقدیم این دادخواست و یک برگ وکالتنامه از موکل مستنداً به بند 1 ماده 12 و مواد 88، 92، 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر ابطال مصوبات شماره 5531؍93؍ص-24؍10؍1393، 37336-7؍11؍1392 صادره از شورای اسلامی شهر شیراز در خصوص عوارض تامین هزینه خدمات عمومی و شهری جهت تفکیک املاک و اراضی با کاربری باغ ( خارج از حوزه باغات قصرالدشت) « از تاریخ تصویب» از محضرتان دارم. بدواً مستنداً به مواد 34 و 35 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تقاضای صدور دستور موقت جهت جلوگیری از اجرای مصوبات مذکور را از محضرتان دارم.
1- موکل یک قطعه زمین تحت پلاک ثبتی 5197 فرعی از 164 اصلی بخش 4 شیراز به مساحت 2023 را خریداری کرده است این پلاک ثبتی در سال 1362 تفکیک شده و نقشه تفکیکی نیز به تایید شهرداری و سازمان ثبت اسناد و املاک رسیده و سند مالکیت ششدانگ برای هر یک از قطعات تفکیک شده نیز صادر شده است، موکل در سال 1382 پروانه ساختمانی شماره 5197؍635 از شهرداری مبنی بر احداث بنا در 2 طبقه (همکف+اول) اخذ کرده است. بلافاصله مبادرت به احداث بنا نموده که در سال 1383 به اتمام رسیده و از ابتدای سال 1384 تاکنون در آن ساکن می باشد.
2- در زمان تفکیک پلاک اصلی 164 (بدون پرداخت هرگونه غرامت به مالک) شوارع مورد نیاز و یک قطعه زمین (حدوداً 2000 متری) جهت احداث پارک محله ای از مالک دریافت شده است.
3- همان طور که مستحضرید اولاً: ماده 101 اصلاحی قانون شهرداری در سال 1390 تصویب و به ماقبل تسری داده نشده است.
ثانیاً: تا قبل از تصویب قانون مذکور، اخذ هرگونه زمین از اشخاص در قبال تفکیک، فاقد وجاهت قانونی بوده و در این خصوص دهها رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری که بعضاً به استناد نظریه فقهای شورای نگهبان رسیده است، وجود دارد. بر این اساس لحاظ شدن سهم شهرداری در تفکیک پلاک اصلی در سال 1363 هیچ گونه وجاهت قانونی نداشته است.
4- شورای اسلامی شهر شیراز قبلاً 2 مصوبه به شماره های 8596؍ش الف س-8؍1؍1387 و 4030؍ش الف س-14؍11؍1386 با همین موضوع {اخذ عوارض تفکیک املاک و اراضی با کاربری باغ (خارج از حوزه باغات قصرالدشت)} صادر کرده که هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی رای شماره 1310-18؍12؍1394 مصوبات مذکور را از «تاریخ تصویب» ابطال کرده است.
5- شورای مذکور پس از اطلاع از طرح موضوع در دیوان عدالت اداری، مبادرت به صدور 2 مصوبه معترض عنهما کرده است تا چنانچه مصوبات 8596؍ش الف س-8؍1؍1387 و 4030؍ش الف س-14؍11؍1386 ابطال گردیـد، اخـذ عـوارض غیر قانونی مـذکور دچار خللی نگردد. لـذا با توجه به اینکه مصوبات معترض عنهما دقیقاً « با همان مضمون مصوبات ابطال شده » می باشد و همچنین در خصوص ممنوعیت اخذ عوارض از بابت «تفکیک باغات» قبلاً 3 دادنامه کاملاً مشابه به شماره های 1018-17؍6؍1393، 517-24؍7؍1391، 275-16؍5؍1391 صادر شده است، که تاریخ صدور این 3 دادنامه قبل از تاریخ مصوبات شماره 5531؍93؍ص-24؍10؍1393 و 37336-7؍11؍1392 می باشد. لذا از محضرتان تقاضای اعمال مقررات ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری را دارم.
6- با مطالعه دقیق مصوبات مورد اعتراض ملاحظه می فرمایید که در متن آنها صراحتاً اعلام گردیده: با توجه به مصوبات شماره 4030؍ش الف س-14؍11؍1386 و 8596؍ش الف س-8؍1؍1387 اکنون میزان عوارض از مبلغ B 25 به B 90 و سپس به B200 افزایش می یابد و از آنجا که مصوبات 4030 و 8596 طی رای شماره 1310 هیات عمومی از تاریخ تصویب ابطال شده است به نظر می رسد اصل موضوع (اخذ عوارض از بابت تفکیک املاک و اراضی با کاربری باغ) توسط هیات عمومی ابطال شده است، لذا به طریق اولی افزایش این عوارض از B 25 به B90 و سپس به B 200 غیر قانونی می باشد.
7- مصوبات معترض عنه با قوانین ذیل مغایرت دارد:
الف) قانون اصلاح ماده 101 قانون شهرداری مصوب 28؍1؍1390
ب) ماده 154 اصلاحی قانون ثبت اسناد و املاک کشور
ج) اصل یکصد و هفتادم قانون اساسی
د) ماده 5 قانون موسوم به تجمیع عوارض
هـ) ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده
با توجه به مراتب فوق و قوانین و آراء متعدد هیات عمومی در خصوص « ممنوعیت اخذ عوارض تفکیک باغات» (که تاریخ تصویب همگی آنها، قبل از تاریخ تصویب مصوبات معترض عنهما می باشد) و همچنین با توجه به اینکه اصل مصوبه شورای اسلامی شهر شیراز طی رای شماره 1310-18؍12؍1394 ابطال گردیده، بدواً تقاضای صدور دستور موقت جهت جلوگیری از اجرای مصوبات مذکور و نهایتاً در اجرای مقررات بند 1 ماده 12 و مواد 88، 92، 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تقاضای رسیدگی خارج از نوبت و صدور حکم مبنی بر ابطال مصوبات شماره 5531؍93؍ص-24؍10؍1393 و 37336-7؍11؍1392 در خصوص عوارض تامین هزینه خدمات عمومی و شهری جهت تفکیک املاک و اراضی با کاربری باغ (خارج از حوزه باغات قصرالدشت) « از تاریخ تصویب» مصوبات مذکور از محضرتان دارم."
متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف) مصوبه شماره 5531؍93؍ص-24؍10؍1393 شورای اسلامی شهر شیراز:
" مصوبه:
نامه شماره 340191؍93-26؍9؍1393 شهرداری شیراز در خصوص لایحه هزینه خدمات عمومی و شهری باغات موضوع ماده 14 قانون زمین شهری پس از وصول و ثبت به شماره 6774؍93؍و-26؍9؍1393 دبیرخانه شورا، موضوع در کمیسیون برنامه و بودجه، امور حقوقی و املاک شورا بررسی و تصمیم کمیسیون در هشتادمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر شیراز مورخ 22؍10؍1393 با حضور 17 نفر از اعضاء شورا مطرح و با 14 رای موافق و طی ماده واحده: مستند به تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده و بند (ب) ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه و مـاده 14 قانـون زمین شهـری در جهت ایجـاد تعـادل بـرای وصول عـوارض تفکیک بـاغات خـارج از حوزه بـاغات قصرالدشت ضمن اعمال ضریب لازم، فرمول عوارض تامین هزینه خدمات عمومی و شهری باغات موضوع ماده 14 قانون زمین شهری، فرمول های مصوبه شماره 37336-7؍11؍1392 به شرح ذیل اصلاح و مقرر شد ملاک
عمل محاسبه و وصول از تاریخ 1؍1؍1394 قرار گیرد.
1- بند (الف) اصلاحی: فرمول وصول تفکیک باغات عبارت است B75 ×S
2- تبصره 6 بند (ب) اصلاحی: فرمول محاسبه عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتی که شرایط ماده 14 دستورالعمل مربوط را دارا باشند عبارت است از B200 × 66؍1 × سطح اشغال
3- تبصره 8 بند (ب) اصلاحی: فرمول محاسبه عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتیکه رعایت شرایط دستورالعمل ماده 14 را از نظر تفکیک انجام نداده باشند عبارت است از { ( مساحت عرصه؍سطح اشغال ) + 1 } B200 × 66؍1 × سطح اشغال
4- تبصره 10 اصلاحی: عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتی که زیربنای بدون مجوز و یا خلاف مفاد پروانه احداث شده باشد عبارت است از { ( مساحت کل عرصه؍سطح اشغال بدون مجوز ) + 5؍1 } B200 × 66؍1 × سطح اشغال بدون مجوز
تبصره 1 الحاقی: B عبارتند از 1% قیمت املاک جهت محاسبه عوارض تامین سرانه خدمات عمومی و شهری موضوع مصوبه شماره 31204 مورخ 7؍11؍1391 شورای اسلامی شهر
تبصره 2 الحاقی: سایر مفاد مصوبه های شماره 8596 [8596؍ش الف س]-8؍11؍1387 و 37336-7؍11؍1392 به جز اصلاحات این مصوبه به قوت خود باقی می باشند."
ب) مصوبه شماره 37336-7؍11؍1392 شورای اسلامی شهر شیراز:
" « یکصد و هفتاد و یکمین مصوبه »
جناب آقای دکتر احمدی
استاندار محترم فارس
با سلام
احتراماً، نامه شماره 198799؍92-16؍10؍1392 شهرداری شیراز مثبوت به شماره 3336-16؍10؍1392 دبیرخانه شورا در خصوص اصلاح قیمت B جهت محاسبه عوارض تامین هزینه خدمات عمومی و شهری جهت املاک و اراضی با کاربری باغ موضوع مصوبات شماره 8596؍ش الف ش-8؍1؍1387 و 4030؍ش الف س-14؍11؍1386 شورای اسلامی شهر، ارسالی از کمیسیون برنامه و بودجه، امور حقوقی و املاک شورا، در بیست و ششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر شیراز مورخ 30؍10؍1392 مطرح و مستند به بند 16 ماده 71 اصلاحی قانون شوراها و تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده و ماده 14 قانون زمین شهری و در جهت ایجاد تعادل در نحوه وصول عوارض از باغات موضوع ماده 14 قانون اخیرالذکر فرمولها و تباصر مصوبه شماره 4030-14؍11؍1386 که در قالب ماده واحده تصویب و اجرایی گردیده و طی مصوبه 8596-8؍11؍1387 اصلاح شده مجدداً مصوبه 8596-8؍11؍1387 به شرح ذیل اصلاح می گردد.
1- بند (الف) اصلاحی: فرمول وصول تفکیک باغات عبارت است B5؍37 ×S
2- تبصره 6 بند (ب) اصلاحی: فرمول محاسبه عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتی که شرایط ماده 14 دستورالعمل مربوط را دارا باشند عبارت است از B90 × 66؍1 × سطح اشغال
3- تبصره 8 بند (ب) اصلاحی: فرمول محاسبه عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتی که رعایت شرایط دستورالعمل ماده 14 را از نظر تفکیک انجام نداده باشند عبارت است از {( مساحت عرصه؍سطح اشغال ) + 1 } B90 × 66؍1 × سطح اشغال
4- تبصره 10 اصلاحی: عوارض باغات تفکیک شده قبلی در صورتی که زیربنای بدون مجوز و یا خلاف مفاد پروانه احداث شده باشد عبارت است از {( مساحت کل عرصه؍سطح اشغال بدون مجوز ) + 5؍1 } B90× 66؍1 × سطح اشغال بدون مجوز
تبصره 1 الحاقی: B عبارتند از 1% قیمت روز املاک جهت محاسبه عوارض تامین سرانه خدمات عمومی و شهری
موضوع مصوبه شماره 31204-7؍11؍1391 شورای اسلامی شهر
تبصره 2 الحاقی: صدور مجوز بر اساس ماده 14 قانون زمین شهری بدون اخذ مجوز از کمیسیون ماده 5 شهرسازی و معماری ممنوع می باشد.
تبصره 3 الحاقی: سایر مفاد مصوبه های شماره 8596-8؍11؍1387 شورای اسلامی شهر به جز اصلاحات این مصوبه به قوت خود باقی می باشد. خواهشمند است مستند به مواد 80 و 93 اصلاحی قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی مصوب 1؍3؍1375 مصوبه مذکور را بررسی و نتیجه را به این شورا اعلام نمایید."
رسیدگی به موضوع از جمله مصادیق حکم ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 تشخیص نشد.
علی رغم ارسال نسخه ثانی دادخواست و ضمایم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 30؍7؍1398 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به اینکه در ماده 101 اصلاحی قانون شهرداری سال 1391 میزان عوارض و خدمات ناشی از تفکیک مشخص و معین گردیده و اخذ عوارض خارج از آن مغایر قانون است، بنابراین مصوبه های شماره 37336-17؍11؍1392 و 5531؍93؍ص-24؍10؍1393 شـورای اسلامی شهـر شیراز در حـدی که متضمن وضع عوارض مازاد بر ماده 101 قانون مرقوم می باشد مغایر قانون است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 88 و 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می شود.
مرتضی علی اشراقی-معاون قضایی دیوان عدالت اداری
