بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه:1485
تاریخ دادنامه: 23؍7؍1398
شماره پرونده: 97؍3249
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای علی شاه مردی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند اول صفحه 4 دفترچه راهنمای شماره 1 آزمون سراسری سال 1397
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند اول صفحه 4 دفترچه راهنمای شماره 1 آزمون سراسری سال 1397 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است:
«نظر به اینکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تثبیت قاعده تفکیک و استقلال قوای مقننه، مجریه و قضاییه از یکدیگر وضع قانون در عموم مسایل را به شرح دو اصل 58 و 71 به مجلس شورای اسلامی و در حد مقرر در اصل 112 به مجمع تشخیص مصلحت نظام اختصاص داده است. اطلاق قانون یا تعمیم مطلق وجوه ممیزه آن به مقررات موضوعه سایر واحدهای دولتی از جمله مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنای حقوقی و وجاهت قانونی ندارد لذا مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی نمی تواند توسط سازمان سنجش آموزش کشور در امر توزیع عادلانه فـرصتها و بهره منـدی داوطلبان آزمـون سراسری کشور از حـق تحصیل مـورد استنـاد قرار گیرد. لیکن در صفحه 4 دفترچه ثبت نام کنکور سراسری سال 1397 با استناد به مصوبه جلسه مورخ 6؍12؍1362 شورای عالی انقلاب فرهنگی (ستاد انقلاب فرهنگی موقت) حق شرکت طیفی از داوطلبان را در این آزمون سلب می کند که این ممانعت اساس حقوقی نداشته و استناد به خارج از قانون می باشد. لذا بند فوق الذکر خلاف قانون اساسی کشور است.
ب) مطابق بند صفحه 4 دفترچه شماره یک راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون سراسری سال 1397 « افرادی که از سال تحصیلی 1364-1363 به بعد دو نوبت در آزمونهای ورودی رشته های تحصیلی متمرکز و یا نیمه متمرکز (دوره های روزانه) پذیرفته شده باشند حق ثبت نام در آزمون سراسری سال 1397 را نخواهند داشت . عبارت پذیرفته شده باشد به منزله استفاده حتمی داوطلب از حق آموزش رایگان نیست زیرا ممکن است فرد پس از پذیرفته شدن در آزمون سراسری بنا به حوادث و شرایط قادر به ثبت نام در دانشگاه نباشد مثلاً به علت عدم موفقیت در اخذ مدرک پیش دانشگاهی تا پایان شهریور ماه سال برگزاری کنکور) از دانشگاه اخراج گشته و یا در ادامه تحصیل انصراف داده باشد. در چنین مواردی فرد علی رغم قبولی در آزمون سراسری از حق تحصیل با استفاده از امکانات دولتی محروم می شوند.
ج) اینجانب علی شاه مردی که در آزمون سال 1374 در رشته پرستاری و به دلیل انتخاب واحد اشتباه قبول شدم و بعد از گرفتن مدرک کاردانی این رشته به سربازی رفتم و پس از آن به دلیل کمبود امکانات و شرایط اقتصادی در سال 1380 در رشته شیمی محض قبول شدم که در سال قبل آن و با وجود رتبه عالی 700 موفق به قبولی نشده بودم با بهتر شدن شرایط قصد شرکت در کنکور 1398 را داشته ولی در دفترچه ثبت نام سال 1397 در صفحه 4 در قسمت نحـوه شرکت قبول شدگان سراسری سالهای قبل کسانی که دو بار در رشته روزانه قبول شده باشند نمی توانند در آزمون سراسری شرکت کنند روبرو شدم. در ضمن متوجه شدم آقای شاهین جعفرپور با شماره کلاسه پرونده 96؍596-20؍8؍1396 مبادرت به اعتراض به همین مورد و گرفتن رای قطعی ابطال این بند کرده است که مواردی ضمیمه می باشد. تقاضامندم با توجه به کنکور 1398 و رای قطعی ایشان در 13؍6؍1397 از درج این بند جلوگیری و یا در صورت درج مجدد لااقل اجازه ثبت نام اینجانب در این آزمون داده شود.»
متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
« نحوه شرکت قبول شدگان آزمون سراسری سالهای قبل
کسانی که دو بار در رشته های روزانه قبول شده باشند نمی توانند در آزمون سراسری شرکت کنند.
کسانی که در آزمون سراسری سال 1396، برای اولین بار در رشته روزانه قبول شده اند، در صورت شرکت در آزمون سراسری سال 1397 به شرط انصراف تا تاریخ 20؍12؍1396 فقط می توانند رشته های غیر روزانه را انتخاب نمایند.»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان سنجش آموزش کشور به موجب لایحه شماره 82203-23؍11؍1397 توضیح داده است که:
« مدیر محترم دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراماً بازگشت به کلاسه پرونده شماره 9703249-7؍11؍1397 موضوع شکایت آقای علی شاه مردی مبنی بر ابطال بند اول صفحه 4 دفترچه راهنمای شماره 1 آزمون سراسری سال 1397 و اجازه شرکت در آزمون سراسری سال 1398 به استحضار می رساند، خواسته و موضوع شکایت شاکی ابطال مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر ممنوعیت داوطلبانه که در آزمونهای سراسری سال 1364 به بعد دو نوبت در دوره روزانه پذیرفته شده اند می باشد. با توجه به اینکه ممنوعیت مورد نظر شاکی از سوی هیات عمومی دیوان عدالت اداری برداشته شده است و این سازمان در راستای اجرای دادنامه موصوف مصوبه مذکور را از دفترچه راهنمای آزمون سراسری سـال 1398 حـذف کرده است، بنابراین مشارالیه برای ثبت نام در آزمـون سراسری سال 1398 با مشکلی مواجهنیستند و این موضوع از طریق اداره حقوقی این سازمان به ایشان منعکس شده است. با عنایت به مراتب مذکور و با توجه به اینکه در خصوص موضوع خواسته هیات عمومی دیوان عدالت اداری سابقاً رسیدگی و رای صادر کرده است، بنابراین موجبی برای رسیدگی باقی نمانده است. لذا اتخاذ تصمیم شایسته و قانونی مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 23؍7؍1398 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
به صراحت الفاظ سطر اول مصوبه مورخ 6؍12؍1362 ستاد انقلاب فرهنگی (شورای عالی انقلاب فرهنگی فعلی) ممنوعیت شرکت داوطلبانی که دو بار سابقه قبولی در آزمون را دارند برای شرکت مجدد در آزمون، محدود به داوطلبان سراسری سال 1364-1363 بوده و نهایتاً به شرح ذیل بند 4 به سال تحصیلی 1363-1362نیز تسری داده شده است. نظر به اینکه با این اوصاف و قید زمانی موصوف، مصوبه در سالهای تحصیلی بعد حاکمیت و نظارت نداشته است، بنابراین بند اول صفحه 4 دفترچه آزمون سراسری سال تحصیلی 1397 از این جهت که متضمن محدودیت در حق به تحصیل می باشد و نیاز به حکم قانونگذار دارد خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص می شود و به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
