بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1920
تاریخ دادنامه: 11؍10؍1397
شماره پرونده: 96؍1291
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای مهدی گروسی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 22؍174495؍180-1392/08/14 مرکز برنامه ریزی و آموزش نیروی انسانی وزارت آموزش و پروش و الزام به تصحیح شرایط و ضوابط مندرج در صفحه 41 دفترچه شماره 1 و صفحه 120 دفترچه شماره 2 آزمون سراسری دانشگاه در سال 1392
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره 22؍174495؍180- 14؍8؍1392 مرکز برنامه ریزی و آموزش نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش و الزام به تصحیح شرایط و ضوابط مندرج در صفحه 41 دفترچه شماره 1 و صفحه 120 دفترچه شماره 2 آزمون سراسری دانشگاه در سال 1392 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم:
با احترام به استحضار می رساند: 1- بر اساس بند الف ماده 7 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب 16؍2؍1383 مجلس شورای اسلامی، دولت موقت به اختصاص حداقل 3% از مجوزات استخدامی (رسمی، پیمانی، کارگری، دانشگاههای دولتی و عمومی اعم از وزارتخانه ها، سازمانها، موسسات، شرکتها و نهادهای عمومی و انقلاب به افراد معلول واجد شرایط است.
2- بر اساس تصویب نامه شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 13؍11؍1358 که به امضاء شهید گرانقدر آیت الله شهید دکتر بهشتی رسیده، وزارتخانه ها و سازمانهای وابسته به دولت موظف به کارگیری نابینایان و کم بینایان معرفی شده از سوی سازمان ملی بهزیستی در مشاغلی شده است که شغل ردیف 9 و 10 آن به ترتیب آموزگاری و دبیری است. 3- وزیر کار و امور اجتماعی دولت موقت جمهوری اسلامی ایران (آقای محمدرضا نعمت زاده) در تاریخ 23؍11؍1358 ذیل نامه ابلاغ تصویب نامه شورای انقلاب نوشته است (نظر به اینکه اشتغال برادران و خواهران نابینا و کم بینا مورد نظر امام خمینی (ره) و یک امر انسانی می باشد، خواهشمند است دستور دهید حتی الامکان نسبت به استخدام نابینایان و کم بینایان اقدام نمایید.) 4- اینجانب مهدی گروسی کم بینا هستم در آزمون سراسری 1392 در رشته دبیری علوم اجتماعی دانشگاه فرهنگیان پذیرفته شدم. مسیولان مربوط به هنگام مصاحبه گزینشی، بنده را به جهت شرایط فیزیکی (کم بینایی) از تحصیل در دانشگاه فرهنگیان و انتخاب شغل شریف معلمی ولو برای کودکان استثنایی منع کردند. محرومیت اینجانب به جهت شرایط جسمانی، به طور صریح در نامه شماره 22؍174495؍180-14؍8؍1392 آقای اسدی گرمارودی رییس مرکز برنامه ریزی و آموزش نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش قید شده است. لذا با توجه به مغایرت صریح تصمیم نامه وزارت آموزش و پرورش مبنی بر منع اینجانب از تحصیل در دانشگاه فرهنگیان و انتخاب شغل شریف معلمی و همچنین شرایط و ضوابط پذیرش دانشجو در رشته های تحصیلی دانشگاه فرهنگیان با قانون جامع حمایت از حقوق معلولان و تصویب نامه شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران خواستار ابطال تصمیم نامه وزارت آموزش و پرورش درباره اینجانب و همچنین الزام به تصحیح شرایط و ضوابط مندرج در صفحه 41 دفترچه شماره 1 و صفحه 120 دفترچه شماره 2 آزمون سراسری دانشگاه (کنکور) می باشم."
متن نامه مورد اعتراض به شرح زیر است:
" برادر ارجمند جناب آقای ناصری زنجانی
معاون محترم حقوقی و امور مجلس
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره 148448؍820 مورخ 14؍7؍1392 درخواست آقای مهدی گروسی مورد پی گیری آقای حجت الاسلام کیایی نژاد نماینده مردم ساوجبلاغ در مجلس شورای اسلامی در خصوص معرفی شدگان چند برابر ظرفیت رشته های تحصیلی مورد نیاز آموزش و پرورش در دانشگاههای وابسته به این وزارت اشعار می دارد: احراز صلاحیت های عمومی و تخصصی از جمله داشتن حداقل معدل کل 15 دوره سه ساله متوسطه و دارا بودن حداکثر سن 22 سال تمام در بدو ورود (متولدین 1؍7؍1370 به بعد بر اساس اصل شناسنامه) و احراز ویژگی های جسمانی مطابق شرایط اختصاصی مندرج در صفحه 41 دفترچه شماره (1) و صفحه 130 دفترچه شماره (2) راهنمای انتخاب رشته های تحصیلی آزمون سراسری سال 1392 الزامی بوده است. بر این اساس انجام مصاحبه از داوطلبان فاقد شرایط جسمانی لازم مندرج در دفترچه آزمون مزبور امکان پذیر نمی باشد. ضمناً وفق ضوابط اعلام شده مسیولیت عدم رعایت ضوابط عمومی و اختصاصی مندرج در دفترچه های آزمون مزبور و اطلاعیه های بعدی صرفاً به عهده داوطلب بوده و هیچگونه حقی برای آن ایجاد نمی کند.-رییس مرکز برنامه ریزی و آموزش نیروی انسانی "
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی در وزارت آموزش و پرورش به موجب لایحه شماره 95464؍810- 25؍5؍1394 توضیح داده است که:
" با سلام و احترام
در خصوص دادخواست آقای مهدی گروسی، به خواسته «ابطال تصمیم نامه شماره 22؍174495؍180 مورخ 14؍8؍1392 مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات» موارد ذیل به عنوان لایحه دفاعیه تقدیم می گردد:
ایراد شکلی:
1- با عنایت به اینکه خواسته نامبرده در دادخواست مطروحه، ابطال نامه شماره 22؍174495؍180 مورخ 14؍8؍1392 مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات می باشد، طبق بند 1 ماده 12 و ماده 80 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رسیدگی به درخواست ابطال مصوبات در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری می باشد لذا مستدعی است به دلیل عدم صلاحیت آن شعبه در رسیدگی به موضوع ابطال، وفق ماده 48 قانون مذکور قرار عدم صلاحیت صادر و پرونده جهت رسیدگی در هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارسال گردد.
2- با عنایت به اینکه متولی برگزاری آزمون های سراسری و اعلام نتایج پذیرفته شدگان نهایی، سازمان سنجش آموزش کشور می باشد شاکی می بایست سازمان مذکور را نیز به عنوان طرف شکایت خود قرار می داد لکن به دلیل عدم رعایت این موضوع از سوی ایشان خواستار رد دادخواست مطروحه می باشد.
پاسخ در ماهیت دعوی:
1- آموزش و پرورش به استناد تبصره 1 ماده 20 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مصوب جلسه 704 مورخ 6؍10؍1390 شورای عالی انقلاب فرهنگی وفق شرایط و ضوابط مصوب جلسه 196 کمیسیون توسعه منابع انسانی شورای عالی آموزش و پرورش به شماره ابلاغی 40597؍120 مورخ 8؍9؍1391 اقدام به پذیرش دانشجو نموده است. و آقای مهدی گروسی فرزند علیرضا به شماره داوطلبی 5976392 جزء معرفی شدگان دو برابر ظرفیت رشته های تحصیلی متمرکز دانشگاه فرهنگیان در آزمون سراسری سال 1392 در گروه آزمایشی علوم انسانی بومی شهر تهران بوده است.
2- انجام مصاحبه عمومی، تخصصی از داوطلبان متقاضای رشته های تحصیلی مورد نیاز آموزش و پرورش جهت تحصیل در دانشگاه فرهنگیان، مطابق شرایط و ضوابط مندرج در صفحه 42 – 41 دفترچه شماره (1) راهنمای ثبت نـام و شرکت در آزمـون و صفحه 131 – 130 دفترچـه شمـاره (2) راهنمای انتخاب رشته هـای تحصیلی آزمـون سراسری سال 1392، به استناد تبصره 1 ماده 20 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مصوب جلسه 704 مورخ 6؍10؍1390 شورای عالی انقلاب فرهنگی، ماده 1 و 3 آیین نامه اجرایی بند «ز» ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری به شماره 88384؍44178 مورخ 23؍4؍1389 وزراء عضو و بند 1 و 2 ماده 12 قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش، برای گزینش و جذب معلمان علاقمند، متخصص، متعهد و کارآمد متناسب با نیاز دوره های مختلف تحصیلی در آموزش و پرورش در رشته های تحصیلی مورد نیاز الزامی می باشد.
3- صلاحیت های ایشان مطابق شرایط و ضوابط اختصاصی اعلام شده در قسمت (ب) شرایط اختصاصی دفترچه شماره (2) راهنمای انتخاب رشته های تحصیلی و اطلاعیه مورخ 31؍5؍1392 مندرج در سایت سازمان سنجش آموزش کشور برای داوطلبان آزمون سراسری سال 1392 بررسی و صلاحیت های تخصصی ایشان به دلیل عدم احراز شرایط جسمانی اعلام شده در مقایسه با سایر معرفی شدگان رشته های متمرکز سال 1392، مورد تایید قرار نگرفته است.
4- مطابق رای هیات عمومی دیوان به شماره 844 مورخ 11؍12؍1387 انجام مصاحبه از معرفی شدگان چند برابر ظرفیت رشته های تحصیلی مورد نیاز آموزش و پرورش قانونی تلقی شده است.
5- نامه شماره 22؍174495؍180 مورخ 14؍8؍1392 در پاسخ به نامه شماره 148448؍820 مورخ 14؍7؍1392 دفتر امور مجلس وزارت متبوع منضم به نامه شماره 5658194 مورخ 10؍7؍1392 آقای مفید کیانی نژاد نماینده مردم ساوجبلاغ در مجلس شورای اسلامی بوده است. با عنایت به اینکه نامه مذکور، یک نامه ساده اداری و در پاسخ به مکاتبه و استعلام نماینده مردم ساوجبلاغ در مجلس شورای اسلامی بوده و مصوبه و بخشنامه اداری نمی باشد، بنابراین درخواست ابطال نامه مذکور صحیح به نظر نمی رسد، لذا رد شکایت مورد استدعاست.
6- با عنایت به اینکه طبق تبصره 2 ماده 7 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب 16؍2؍1383 مجلس شورای اسلامی و مفاد رای وحدت رویه شماره 24 – 25 مورخ 25؍1؍1393 موضوع رای اصلاحی وحدت رویه شماره24 –25 مورخ 28؍1؍1391 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اولاً: موضوع تخصیص سهمیه 3% مختص آزمون های استخدامی دولت است نه تخصیص سهمیه در آزمون های سراسری دانشگاه فرهنگیان، و نیز ثانیاً: استخدام در قالب سهمیه 3% نیازمند برگزاری آزمون توسط سازمان بهزیستی برای افراد واجد شرایط تحت پوشش آن سازمان به طور جداگانه و ارسال اسامی آنان به این وزارت می باشد. لذا به دلیل عدم ارتباط مستند قانونی مورد اشاره شاکی (بند الف ماده 7 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان) با موضوع خواسته مطروحه، رد خواسته شاکی مورد استدعاست.
7- با توجه به تعیین تکلیف نحوه استخدام معلولان در آزمون های استخدامی ( نه آزمون های سراسری دانشگاهها) و تخصیص سهمیه 3% در ماده 7 قانون حمایت از حقوق معلولان و تبصره های ذیل آن فارغ از عدم ارتباط موضوعی شکایت شاکی با ماده مذکور و همچنین عدم ارتباط موضوع شکایت با مصوبات مورد استنادی شاکی، استناد به مصوبه های شورای انقلاب اسلامی سال 1358 و بخشنامه وزارت رفاه وقت با توجه به قوانین و مقررات صدرالذکر به دلیل عدم اعتبار قانونی آنها، فاقد وجاهت قانونی بوده و قابل استناد نمی باشد. ضمن اینکه کلیه مصوبه های سابق التصویب در مورد نحوه استخدام در دستگاه های دولتی است نه نحوه پذیرش دانشجو در دانشگاهها به ویژه دانشگاه فرهنگیان لذا از این جهت نیز مصوبات استنادی هیچ ارتباطی با موضوع ندارد.
مع الوصف با توجه به اینکه نامبرده صرفاً بدلیل عدم داشتن شرایط لازم جسمانی، صلاحیت لازم برای قبولی در آزمون و رشته مورد تقاضا برای تحصیل در دانشگاه فرهنگیان را نداشته است، شکایت مطروحه وجاهت قانونی نداشته، رد خواسته شاکی مورد استدعاست.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 11؍10؍1397 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
مطابق بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و موسسات عمومی غیر دولتی در مواردی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص می شود، از جمله صلاحیتها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به اینکه نامه مورد شکایت از جمله مصادیق مقررات مذکور در قانون یاد شده نیست، رسیدگی به درخواست ابطال آن قابل رسیدگی و اتخاذ تصمیم در هیات عمومی دیوان عدالت اداری تشخیص نشد و پرونده جهت رسیدگی موردی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می شود.
محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
