بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه:1374
تاریخ دادنامه: 1397/6/6
شماره پرونده: 96/976
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم افسانه باقری نقره دهی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران مصوب 1393/4/22 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران مصوب 1393/4/22 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی از دانشگاه پیام نور می باشم. لازم به ذکر است جهت لحاظ شدن مدرک تحصیلی پس از فارغ التحصیلی در تاریخ 1393/10/3 گواهینامه موقت پایان تحصیلات را به پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران ارایه نمودم اما ایشان فرمودنـد بـه دلیل معـدل زیر 16 و مغایـرت بـا مـاده 2 دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی شاغلین پژوهشگاه نمی توانند مدرک تحصیلی اینجانب را لحاظ کنند و از پذیرش و احتساب آن خودداری نمودند.
اکنون با توجه به اینکه دستورالعمل فوق الذکر در مورخ 1393/4/15 تصویب گردیده و اینجانب نیز در تاریخ 1393/6/31 فارغ التحصیل شدم لذا اجرایی شدن این دستورالعمل برای بنده شرعی و قانونی نمی نماید چرا که اگر مدیران مربوطه در پژوهشگاه خواهان اجرایی شدن این امر بوده اند می باید زمانی اعلام و اجرا کنند که محلی برای کسب یا اصلاح یا افزایش معدل وجود داشته باشد. ضمناً شایان ذکر است دستورالعمل مورد اشاره فاقد ادله موجه و مستند قانونی می باشد و در هیچ کجای قانون در رابطه با شرط معدل اشاره نشده است، بنابراین با عنایت به موارد مطروحه خواهشمندم جهت جلوگیری از تضییع حقوق حقه اینجانب وفق مواد 10 و 11 قانون دیوان عدالت اداری دستورات مقتضی را مبذول فرمایید. "
متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:
" دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران
ماده1: ارتقاء مدرک تحصیلی کارکنان مشروط به مرتبط بودن با شغل مورد تصدی و پس از تایید مدیر مربوطه جهت بررسی به هیات اجرایی ارجاع داده خواهد شد.
ماده2: شرایط احراز جهت پذیرش مدرک در هیات اجرایی به شرح ذیل می باشد:
ـ مدارک تحصیلی کاردانی مرتبط از دانشگاههای معتبر بدون شرط معدل پذیرفته می شود.
ـ سقف پذیرش مدرک تحصیلی مقطع کارشناسی است و مدرک کارشناسی ارشد با شرط ارایه گزارش توجیهی توسط مدیر مربوطه مبنی بر نیاز به مدرک بالاتر در شغل مورد تصدی قابل بررسی است.
ـ فراغت از تحصیل از یکی از دانشگاههای معتبر داخل و خارج از کشور
ـ حداقل معدل کل برای پذیرش مدارک تحصیلی به شرح ذیل می باشد:
دانشگاه
کارشناسی
کارشناسی ارشد
سراسری
13
5/14
پیام نور و آزاد اسلامی
15
16
علمی – کاربردی و غیر انتفاعی
16
17
ـ تایید مدارک مثبته توسط هیات اجرایی
ماده3: مدرک تحصیلی می بایست الزاماً در سال اخذ مدرک به پژوهشگاه ارایه گردد. در غیر این صورت در صورت تایید، صدور حکم یا قرارداد ارتقاء مدرک از ابتدای سال ارایه مدرک تحصیلی و بدون توجه به سال فارغ التحصیلی انجام خواهد شد.
ماده4: کلیه کارکنان در صورت ارتقاء مدرک تحصیلی موظف به انجام امور سابق و کلیه امور محوله از جانب مدیر خود بوده و امتناع از انجام امور مذکور تخلف اداری محسوب خواهد شد.
ماده5: در صورت ارایه مدرک تحصیلی دکتری توسط کارکنان، پژوهشگاه هیچ گونه تعهدی در قبال پذیرش مدرک و تبدیل وضعیت اعضای غیر هیات علمی به هیات علمی نخواهد داشت و این امر بر اساس ضوابط جذب اعضای هیات علمی صورت خواهد گرفت.
این دستورالعمل در تاریخ 1393/4/15 در جلسه هیات اجرایی پژوهشگاه مطرح و مورد تصویب قرار گرفت. "
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره 1728-1396/9/4 ثبت دفتر اداره کل امور هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است که:
" احتراماً اینجانب افسانه باقری نقره دهی در خصوص اخطاریه رفع نقص کلاسه پرونده 96/1017 به شماره پرونده 9609980905801385-1396/8/14 مبنی بر اعلام مغایرت داشتن مصوبه با کدام قانون، ذیلاً به استحضار می رساند:
1- تبصره 1 ماده واحده قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور در ساعات اداری مصوب 1372/10/14مجلس شورای اسلامی.
2- ماده 2 آیین نامه اجرایی قانون فوق الذکر ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشوری در ساعات اداری مورخ 1373/4/12 به شماره 16884/ت131هـ-1373/4/18.
3- تبصره 2 ماده 49 فصل هفتم ارزیابی عملکرد و توانمندسازی آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در هیچ یک از مصوبه و قانونهای فوق که مجوز قبولی مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد را منوط به شرط معدل بالای 16 اعلام ننموده اند. ضمناً از نظر خلاف شرع ادعایی ندارم."
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره 221996/75/7- 1396/9/27 توضیح داده است که:
" مدیر دفتر محترم هیات عمومی
با سلام و احترام
عطف به پرونده کلاسه 96/976 در خصوص شکایت خانم افسانه باقری نقره دهی به طرفیت وزارت متبوع و پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران به خواسته ابطال دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی شاغلی در پژوهشگاه یاد شده به استحضار می رساند:
نظر به اینکه مطابق ماده 10 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند لذا طرح هرگونه دعوایی در رابطه با اقدامات دانشگاه و موسسات مذکور می باید صرفاً به طرفیت مراجع یاد شده صورت گیرد. لذا با عنایت به بند پ ماده 53 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رد شکایت مطروحه مورد تقاضاست."
رییس پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران نیز به موجب لایحه شماره 18826- 1396/11/16 اعلام کرده است که:
" احتراماً در خصوص پرونده کلاسه 96/976-1396/10/18 با شماره پرونده 9609980905801386 در ارتباط با شکایت سرکار خانم افسانه باقری نقره دهی مبنی بر ابطال دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی پژوهشگاه که در آن هیات تحت رسیدگی است به استحضار می رساند: پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران از موسسات پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می باشد که دارای اساسنامه مصوب شورای گسترش آموزش عالی بوده و تابع قوانین و مقررات استخدامی مصوب هیات امناء خود عمل می نماید. در اجرای بند 8 ماده1 آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیات علمی، هیات اجرایی منابع انسانی پژوهشگاه با ترکیب و اختیارات مصرح در دستورالعمل نحوه تشکیل و وظایف هیات اجرایی منابع انسانی تشکیل شد که یکی از وظایف آن اجرای مواردی است که در حوزه مدیریت منابع انسانی از سوی هیات امناء ارجاع می گردد.
بر این اساس مدرک کارشناسی سرکار خانم افسانه باقری در سال 1392 پس از طرح در هیات اجرایی مورخ 1392/2/30 به اتفاق آراء مورد موافقت هیات قرار گرفت لیکن ادامه تحصیل نامبرده منوط به کسب مجوز از هیات اجرایی پژوهشگاه اعلام گردید. در سال 1393 با ارایه مدرک کارشناسی ارشد به فاصله یک سال از اعمال مدرک قبلی، هیات اجرایی پژوهشگاه به استناد دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی به دلیل عدم کسب حد نصاب معدل لازم (16) مدرک نامبرده مورد پذیرش قرار نگرفت هر چند دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی در طول اشتغال به تحصیل مشارالیها ابلاغ و اجرایی گردیده بود ولیکن به استناد بخشنامه شماره 170061-1393/12/24 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که به تایید هیات امناء پژوهشگاه رسیده بود مدرک تحصیلی کارشناسی نامبرده برای یک بار مورد پذیرش قرار گرفته بود و تکلیف قانونی وجود نداشت که پژوهشگاه مکلف شده باشد تا مدرک تحصیلی بالاتر را مورد پذیرش قرار دهد، نامبرده قبل از شروع به تحصیل با توجه به رشته و مقطع پیش بینی شده در شرایط احراز شغل و نیاز دستگاه به سطح بالاتر تحصیلی موافقت کتبی دستگاه را با ادامه تحصیل خود را جلب ننموده بود عـدم کسب مجوز ادامـه تحصیل از هیات اجـرایی، عـدم موافقت مـدیر مربوطه و همچنین نزدیک شدن به پایان خدمت ایشان عملاً امکان بهره مندی از مهارتهای ایشان را فراهم نمی ساخت از این رو ادامه تحصیل و ارتقاء علمی هر کارمندی در حین خدمت صرفاً تابع مقررات و ضوابط هیات اجرایی مصوب هیات امناء دستگاه متبوع امکان پذیر خواهد بود که بدین شکل توسط مشارالیها عمل نشده است لذا خواهشمند است حکم به رد شکایت نامبرده را صادر فرمایید. ضمناً با عنایت به اینکه مصوبه شماره 254624/15-1394/11/27 هیات امنای این پژوهشگاه مستند به بخشنامه شماره 170061-1393/12/24 سازمان مدیریت و برنامه ریزی می باشد ابطال مصوبه مذکور بدون بررسی و اعلام نظر در خصوص بخشنامه فوق الذکر غیر ممکن می باشد."
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1397/6/6 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه در جدول مورد شکایت از حیث پذیرش مدرک تحصیلی دانشگاهها برای ارتقاء مستخدم بین مدارک صادره از دانشگاههای مختلف اعمال تبعیض شده است و با توجه به معتبر بودن کلیه دانشگاههای موصوف، جدول مورد شکایت با حکم بند 9 اصل سوم قانون اساسی به جهت اعمال تبعیض ناروا و مدلول آراء شماره 210-1385/4/11 و 1306-1386/11/9 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مغایر تشخیص شد و به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود. رسیدگی به خواسته موردی شاکی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می شود.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
مرتضی علی اشراقی
