بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1323
تاریخ دادنامه: 1397/5/23
شماره پرونده: 97/1729
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: خانم میترا بهشتی نژاد
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
مقدمه: به موجب بند 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 مقرر شده کارمندان زن شاغل مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری که فاقد همسر بوده یا همسر آنان معمول و از کارافتاده شده یا خود به تنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند مستحق دریافت کمک هزینه عایله مندی می باشند. بند یاد شده مورد تفسیر مجلس شورای اسلامی قرار گرفت که حاصل از قانون تفسیر بند مذکور مصوب سال 1390 می باشد که مقرر داشته زنان مجرد شاغل، از حق عایله مندی برخوردار می شوند. شاکیان از زنان مجرد شاغل در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هستند و با استناد به قوانین یاد شده، الزام دانشگاه متبوعشان به پرداخت حق عایله مندی از دیوان عدالت اداری درخواست کرده اند. شعب دیوان در رسیدگی به این گونه دادخواستها آراء معارض صادر می کنند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 3 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9309980900300285 با موضوعدادخواست خانم بهجت امینی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان و به خواسته الزام به پرداخت حق عایله مندی زنان از تاریخ 1391/1/1 به موجب دادنامه شماره 9509970900300099 -1395/1/8 به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است:
نظر به اینکه بر اساس بند 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون تفسیر بند4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1390/11/18 کارمندان زن شاغل و بازنشسته و وظیفه بگیر مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری که دارای همسر نبوده و یا همسر آنان معلول یا از کارافتاده کلی می باشد و یا خود به تنهایی متکفل مخارج فرزندان هستند از مزایای کمک هزینه عایله مندی و اولاد برخوردار می باشند و مطابق مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی در خصوص قانون مذکور زنانی که ازدواج نکرده اند یا ازدواج کرده اند و از همسر خود جدا شده اند مشمول قانون موصوف هستند بنابراین با توجه به مراتب فوق الاشاره و رای وحدت رویه شماره 820- 1391/11/9 و 394- 1389/1/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و با عنایت به اینکه حسب سند کلی تصویر پیوست شاکی فاقد همسر می باشد لذا شکایت شاکی وارد تشخیص و مستند به مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رای صادر شده ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.رای مذکور به موجب رای شماره 9509970956401566-1395/1/7 شعبه 14 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید شده است.
ب: شعبه 2 بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی بـه پرونده شماره 9309980900200173 با مـوضوع دادخـواست خـانم میتـرا بهشتی نژاد بـه طرفیت دانشگاه عـلوم پزشکی و خـدمات بهـداشتی درمانی اصفهان و به خواسته الزام به پرداخت حق عایله مندی از تاریخ 1391/1/1 به موجب دادنامه شماره 9509970900200353-1395/3/3 به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است:
با توجه به مفاد بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و اینکه از تاریخ 1391/1/1 آیین نامه اداری و استخدامی کارکنان غیر هیات علمی مصوب هیات امنای مربوطه حاکمیت یافته است که به موجب تبصره 3 بند 5 ماده 54 آن، پرداخت کمک هزینه عایله مندی به کارکنانی که ازدواج نکرده اند و از جمله شاکی تجویز نشده است، لذا شاکی استحقاق دریافت کمک هزینه عایله مندی از تاریخ فوق الذکر به بعد را ندارد و مستنداً به مواد مذکور و ماده 10 و مفهوم مخالف ماده 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رای ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
رای مذکور بدون اعتراض به تقاضای تجدیدنظرخواهی ، قطعیت یافت .
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1397/5/23 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: با توجه به اینکه مطابق بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1389 و ماده 1 قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور مصوب سال 1395 دانشگاهها و موسسات آمـوزش عالی بـدون رعـایت بعضی از قوانین از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری بر اساس مصوبات هیات امناء که به تایید وزرای مربوطه می رسد عمل می کنند و در تبصره 3 بند 5 ماده 54 آیین نامه اداری،استخدامی و تشکیلاتی کارکنان غیر هیات علمی دانشگاه/ دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، هزینه عایله مندی کارمندان زن شاغل، بازنشسته، از کارافتاده و وظیفه بگیر مشمول آیین نامه که همسر ندارند منحصراً برای زنانی که همسر آنها فوت شده و یا زنانی که مطلقه شده اند در نظر گرفته است، بنابراین زنان شاغلی که فاقد همسر هستند و سابقه ازدواج ندارند مشمول دریافت کمک هزینه عایله مندی نیستند و رای شعبه دوم دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 9509970900200353-1395/3/3 که به رد شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 22 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
محمدکاظم بهرامی
