مدیر
۱۳۹۵/۰۸/۲۵

رای شماره ۵۵۹ مورخ ۱۳۹۵/‍۰۸/۲۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

تعیین مصادیق دیگری از سختی کار و کار در محیطهای غیر متعارف غیر از موارد مندرج در بند ۳ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری باید از حیث تشابه موضوع و ماهیت با موارد مذکور در این بند سنخیت داشته باشد.

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 559

تاریخ دادنامه: 25/8/1395

کلاسه پرونده: 95/108

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: دیوان محاسبات کشور

موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال بخشنامه های شماره 9557/92/220-14/5/1392 و 7916/92/220-26/4/1392 معاون هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور 2- ابطال بخشنامه شماره 16139/92/230-20/9/1392 معاون حقوقی، امور مجلس و استانهای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور از زمان صدور

گردش کار: دیوان محاسبات کشور به موجب شکایت نامه شماره 1224/20000-3/12/1394 اعلام کرده است که:

« ریاست محترم هیات عمومی دیوان عدالت اداری

سلام علیکم:

احتراماً، همان گونه که مستحضرند:

1- به موجب بند (3) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری «فوق العاده سختی کار و کار در محیطهای غیر متعارف نظیر کـار بـا اشعه و مـواد شیمیایی، کار بـا بیماران روانی، عفونـی و در اورژانس و در بخشهـای سوختگی و مراقبتهای ویژه بیمارستانی تا (1000) امتیاز و در مورد کار با مواد سمی، آتش زا و منفجره وکار در اعماق دریا، امتیاز یاد شده با تصویب هیات وزیران تا سه برابر قابل افزایش خواهد بود.»

2- مطابق ماده (78) ماخذ موصوف « در دستگاههای مشمول این قانون کلیه مبانی پرداخت خارج از ضوابط و مقررات این فصل … با اجرای این قانون لغو می گردد.»

3- مستفاد از دادنامه شماره (727)-10/6/1394 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بیان مصادیق سختی کار و کار در محیطهای غیر متعارف، مندرج در بند (3) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 که به موجب استحقاق پرداخت فوق العاده موضوع بند مذکور خواهد بود از باب تمثیل می باشد. بدیهی است تعیین مصادیق دیگر باید تشابه موضوع و ماهیت با موارد یاد شده سنخیت داشته باشد.

بنا به مراتب:

الف) معاونت اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور طی نامه شماره 9557/92/220-14/5/1392 اقدام به برقراری فوق العاده سختی کار برای پستهای کارشناس و کارشناس ارشد امور اجرایی، کمک کارشناس و کارشناس و کارشناس ارشد امور بازرگانی، اقتصاد کشاورزی، جغرافیا و سنجش از دور، کارشناس ارشد و کارشناس و کاردان و کمک کارشناس نقشه برداری، نقشه بردار، کاردان و کمک کارشناس امور تشکلهای تولیدی و کشاورزی، کارشناس ارشد امور اجرایی مشاغل سازمانی مستقر در سازمانهای استانی جهاد کشاورزی کرده است.

ب) معاونت حقوقی، امور مجلس و استانهای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور طی نامه شماره 16139/92/230-20/9/1392 اقدام به برقراری فوق العاده سختی شرایط کار برای کارگزاران امر رسیدگی تخلفات اداری در دستگاههای مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری به شرح موافقت نامه شماره 124283/92/222/د-19/9/1392 می نماید.

ج) معاونت هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور طی نامه شماره 7916/92/220-26/4/1392 و موافقت نامه شماره 43085/91/22-25/11/1391 معاونت راهبردی منابع انسانی معاونت مذکور مبادرت به برقراری فوق العاده سختی کار تعدادی از پستهای سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از جمله رییس اداره ثبت، کارشناس امور اسناد و املاک و … و اعطای امتیاز 600 لغایت 1000 بابت فوق العاده سختی شرایط کار در محیط غیر متعارف برای کارکنان سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نموده است.

بنابراین بر این اساس مفاد نامه های اخیرالذکر از حیث عدم تشابه موضوع و سنخیت ماهیت موارد یاد شده مغایر با مفاد بند (3) ماده (68) و ماده (78) قانون مدیریت خدمات کشوری، آیین نامه و دستورالعمل اجرایی مربوط و مالاً دادنامه اصداری هیات عمومی اخیرالذکر ارزیابی می شود.

بنا علی هذا در اجرای مواد (12) و (13) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، ابطال نامه های شماره 9557/92/220-14/5/1392 معاونت اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور، 16139/92/230-20/9/1392 معاونت حقوقی، امور مجلس و استانهای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و شماره 7916/92/220-26/4/1392 معاونت هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور از زمان صدور مورد استدعاست.»

متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:

مصوبه شماره 9557/92/220-14/5/1392 معاون هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور

« جناب آقای منصور خاکی

معاون محترم توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد

موضوع: برقراری فوق العاده سختی شرایط محیط کار

با سلام و احترام:

بازگشت به نامه شماره 3139/200-18/4/1392 آن معاونت در خصوص تعیین و برقراری امتیاز فوق العاده سختی شرایط کار و کار در محیطهای غیر متعارف متصدیان مشاغل پیشنهادی، با توجه به بررسیهای انجام شده و نظر به شرح وظایف و مسوولیتهای متصدیان پستهای سازمانی مورد نظر بدین وسیله در اجرای بند (3) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری و بخشنامه شماره 50795/200-5/10/1389 این معاونت، جدول فهرست مشاغل سازمانی زیر به فهرست مشاغل سازمانی ابلاغی (مستقر در سازمانهای استانی جهاد کشاورزی) موضوع نامه شماره 6842/92/220-11/2/1393 این معاونت، اضافه می گردد.

ردیف	عناوین مشاغل	امتیاز
1	تکنسین، کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد تکثیر و پرورش آبزیان	600
2	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد تولید و تکثیر و پرورش آبزیان	600
3	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس وکارشناس ارشد آزمایشگاه و کنترل کیفی آبزیان	600
4	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد فنی آبزیان	600
5	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد عمران	500
6	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد تحقیقات گیاه پزشکی	600
7	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد تحقیقات گیاه شناسی	600
8	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد برنامه ریزی کشاورزی	400
9	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی	400
10	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد آزمایشگاه کشاورزی	600
11	کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد صنایع کشاورزی	600
12	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد اطلاعات جغرافیا و سنجش از دور	500
13	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد پیشگیری و مقابله با مخاطرات کشاورزی	600
14	تکنسین، کمک کارشناس، کاردان، کارشناس و کارشناس ارشد تاسیسات	600
15	تکنسین امور زمین	600
16	کارشناس و کارشناس ارشد امور اجرایی	600
17	کمک کارشناس، کارشناس و کارشناس ارشد امور بازرگانی	500

اضافه می نماید چنانچه مشاغل سازمانی استانی جهاد کشاورزی که برای آنان سختی شرایط کار تعیین شده است در ستاد وزارتخانه وجود داشته باشند میزان سختی کار متصدیان مشاغل مذکور در ستاد وزارتخانه با 100 امتیاز کمتر قابل اعمال خواهد بود.»

مصوبه شماره 7916/92/220-26/4/1392 معاون هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور

« معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور

معاونت هماهنگی اجرای مقررات اداری

جناب آقای شاهرخیان

معاون محترم توسعه منابع انسانی و پشتیبانی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

موضوع: سختی شرایط کار

با سلام و احترام:

بازگشت به نامه شماره 244420/91-12/12/1391 در خصوص تجدیدنظر و افزایش میزان امتیاز فوق العاده سختی شرایط کار و کار در محیطهای غیر متعارف پستهای سازمانی ذی ربط در سراسر کشور در آن سازمان اعلام می دارد:

با توجه به بررسیهای به عمل آمده در خصوص برقراری میزان فوق العاده سختی شرایط کار و نظر به مشخصات و شرح وظایف مستخدمین رسمی و پیمانی ارسالی و وجود عواملی نظیر کار در محیط غیر متعارف، کار در شرایط جوی نامساعد، کار در محیط سر و صدا، کار در شرایط مکانی بد و نامناسب، کار در فضای باز که متصدیان پستهای سازمانی ذیل در استانهای سراسر کشور در حین کار با آن موجه می باشند، بدین وسیله در اجرای بند (3) ماده 68 قانون مدیریت خدمـات کشوری و بخشنامه شمـاره 50795/200-5/101/389 ایـن معاونت، میـزان امتیاز سختی شرایط کار متصدیان پستهای سازمانی ذی ربط به شرح جدول ذیل اعلام می گردد.

ردیف	عنوان پست	امتیاز
1	رییس اداره ثبت	1000
2	معاون اداره ثبت	900
3	بازرس ثبت	900
4	کارشناس ارزیابی و عملکرد و پاسخ گویی به شکایات	900
5	دادیار	800
6	مسوول ثبت شرکتها	700
7	ممیز ثبت شرکتها	650
8	مسوول اجرا	700
9	ممیز اجرا	650
10	متصدی ثبت تغییرات	600
11	متصدی ثبت نام تجاری و پلمپ دفاتر	600
12	متصدی وصول و توزیع خلاصه معامله	600
13	کارشناس امور دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق	800
14	ممیز امور املاک	800
15	دبیر هیات	800
16	کارشناس ثبت شرکتها	700
17	متصدی ومسوول دفتر بازداشتی	700
18	متصدی وصول، توزیع و پاسخ به استعلامات	600
19	کارشناس تعیین نام شرکتها	600
20	کارشناس ثبت اختراعات	800
21	کارشناس ثبت علایم	800
22	کارشناس ثبت طرحهای صنعتی	800
23	کارشناس اجرا	800
24	کارشناس امور بازداشتی	600

خاطر نشان می سازد، امتیازات تعیین شده برای متصدیان پستهای سازمانی مورد اشاره بر اساس امتیازات مربوطه و بر اساس حاصل ضرب امتیاز پست مورد تصدی ضربدر ضریب سالانه تعیین و از تاریخ صدور این مجوز مشروط به پیش بینی اعتبار لازم در بودجه سال جاری قابل پرداخت خواهد شد. – معاون »

مصوبه شماره 16139/92/230-20/9/1392 معاون حقوقی، امور مجلس و استانهای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور

« مسوولین محترم هماهنگی هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان دستگاههای مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری

موضوع: برقراری فوق العاده سختی شرایط محیط کار

با سلام و احترام، از آن جا که متعاقب درخواست دفاتر هماهنگی هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان دستگاههای مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری و پیگیریها و اقدامات دبیرخانه هیات عالی نظارت و دستور ویژه جانشین محترم معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور، برقراری فوق العاده سختی شرایط محیط کار برای کارگزاران امر رسیدگی به تخلفات اداری در دستگاههای مشمول قانون فوق، به شرح نامه شماره 124283/92/222/د-19/9/1392 مورد موافقت معاونت محترم هماهنگی اجرای مقررات اداری قرار گرفته است. لذا ضمن ارسال تصویر نامه مزبور، خواهشمند است مراتب به امور اداری ذی ربط منعکس شود تا در چهارچوب تعیین نسبت به برقراری فوق العاده یاد شده برای اشخاص ذی نفع اقدام نمایند. – معاون »

در پاسخ به شکایت مذکور، رییس امور حقوقی و قوانین سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به موجب لایحه ای که به شماره 392-20/2/1395 ثبت دفتر اندیکاتور هیات عمومی شده اعلام کرده است:

« دیوان عدالت اداری – دفتر هیات محترم عمومی

با سلام و احترام،

بازگشت به نامه شماره 95099800000000070-30/1/1395 با توجه به هماهنگی به عمل آمده با امور ذی ربط این سازمان، به استحضار می رساند:

فوق العاده سختی شرایط کار به متصدیان مشاغلی تعلق می گیرد که با وجود رعایت شرایط بهداشتی و ایمنی مربوط، شاغل در معرض ابتلاء یا عوارض نامطلوب قرار گرفته و یا این که ماهیت وظایف آنان احتمال بروز بیماری یا عوارض نامطلوب بدنبال داشته باشد. بنابراین با عنایت به این که به استناد مفاد بند (3) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری که مقرر می دارد « فوق العاد سختی شرایط محیط کار و کار در محیطهای غیر متعارف نظیر کار با اشعه و مواد شیمیایی، کار با بیماران روانی، عفونی و در اورژانس و در بخشهای سوختگی و مراقبتهای ویژه بیمارستانی تا 1000 امتیاز و در مورد کار با مواد سمی، آتش زا و منفجره و کار در اعماق دریا، امتیاز یاد شده با تصویب هیات وزیران تا سه برابر قابل افزایش خواهد بود. لذا با توجه به ذکر کلمه «نظیر» در مفاد بند مذکور، مصادیق محیطهای غیر متعارف و شرایط نامطلوب کاری فقط منحصر به موارد مذکور در مفاد بند یاد شده نمی شود و متصدیان پستهای سازمانی پیش بینی شده در تشکیلات دستگاههای اجرایی مشروط به دارا بودن شرایط، درجات و عوامل (26) گانه سختی شرایط محیط کار پیش بینی شده در جدول پیوست مصوبه شماره 54910/ت930هـ-9/8/1366 هیات وزیران، می توانند از مزایای فوق العاده یاد شده با رعایت مقررات مربوطه بهره مند شوند. با توجه به مراتب فوق تقاضای رد شکایت شاکی را دارد. اضافه می نماید برگ دوم دادخواست مورد اشاره به همراه مدارک ارسالی مشاهده نگردید. »

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25/8/1395 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

بیان مصادیق سختی کار و کار در محیطهای غیر متعارف مندرج در بند 3 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386 که موجب استحقاق پرداخت فوق العاده موضوع بند مذکور خواهد بود از باب تمثیل می باشد. بدیهی است تعیین مصادیق دیگر باید از حیث تشابه موضوع و ماهیت با موارد یاد شده سنخیت داشته باشد. با امعان نظر در عناوین پستهای سازمانی مصوب در بخشنامه های مورد شکایت هیچ گونه سنخیتی با مصادیق مذکور در بند 3 ماده 68 قانون فوق الذکر ندارد. بنابراین بخشنامه های شماره 7916/92/220- 26/4/1392، 43085/91/22- 25/11/1391 و 9557/92/220 – 14/5/1392 معاون هماهنگی اجرای مقررات اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و 16139/92/230-20/9/1392 معاون حقوقی و امور مجلس و استانهای معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور که به شرح منعکس در آنها بعضی مشاغل سازمانی مستقر در سازمانهای استانی جهاد کشاورزی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و کارگزاران امر رسیدگی به تخلفات اداری در دستگاههای مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری از جمله مصادیق مشاغل مذکور در بند 3 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری احصاء شده است، خلاف قانون تشخیص داده می شود و به استناد بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می شوند.

محمدکاظم بهرامی-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری